عطنا - هوش مصنوعی تغییرات زیادی در زندگی انسان ها ایجاد کرده است، همچنین از این علم میتوان در کسب و کارهای انسان استفاده کرد و در هر کسب و کاری منفعت های بسیاری را به همراه خواهد داشت. در ادامه به چند نمونه از این کاربرد ها در هر حوزه میپردازیم:
1- هوش مصنوعی در حوزه سلامت :
مهم ترین نکته در این حوزه بهبود نتایج بیماران و در عین حال کاهش هزینه است. شرکت های فعال در حوزه سلامت می خواهند با استفاده از یادگیری ماشین، روند تشخیص و درمان را بهتر و سریعتر انجام دهند. یکی از شناخته شده ترین فناوری ها در این زمینه سیستم IBM Watson است. این سیستم زبان طبیعی را درک می کند و قادر به پاسخگویی به سوالاتی که از آن پرسیده می شود است. این سیستم تمام اطلاعات مربوط به بیمار از منابع موجود را استخراج می کند تا یک فرضیه ایجاد کند و پس از اطمینان آن را ارائه می دهد. سایر برنامه هایی که هوش مصنوعی دارند مانند چت بات ها، می توانند به بیماران برای برنامه ریزی قرار ملاقات، پاسخ به پرسش ها، صدور صورت حساب کمک کنند و یا به صورت یک دستیار سلامت مجازی به فرد بازخوردهای پزشکی ارائه دهد.
2- هوش مصنوعی در حوزه کسب وکار:
برای کارها و فرآیندهای بسیار تکراری که در هر کسب و کار توسط انسان ها انجام می شود، می توان از فرآیندهای اتوماسیون رباتیک استفاده کرد. الگوریتم های یادگیری ماشین می توانند با analytics و CRM ادغام شوند تا با کشف اطلاعات لازم، بهتر به مشتریان خدمت کنند. از چت بات ها نیز می توان برای ارائه خدمات فوری به مشتریان در وب سایت نیز استفاده کرد.
3- هوش مصنوعی در حوزه آموزش و پرورش:
هوش مصنوعی در این حوزه می تواند به خودکار شدن نمره دهی و درجه بندی دانش آموزان کمک کند و به معلمان زمان بیشتری بدهد. هوش مصنوعی می تواند دانش آموزان را ارزیابی کند و با نیازهای آن ها سازگار باشد و با هر فرد متناسب با سرعت او کار کند. سیستم های مربی هوش مصنوعی می توانند پشتیبانی بیشتری به دانش آموزان ارائه دهند و اطمینان حاصل کنند که روند آموزش آن ها در راه درستی قرار دارد Artificial intelligenceمی تواند نحوه یادگیری و مکان یادگیری دانش آموزان را تغییر دهد و حتی برخی از معلمان او را عوض کند.
4- هوش مصنوعی در حوزه اقتصاد:
سیستم های هوش مصنوعی در برنامه های مالی شخصی، مانند Mint یا Turbo Tax، می توانند اطلاعات مالی شخصی هر فرد را جمع آوری کنند و به آن ها مشاوره مالی دهند. از برنامه های دیگر مانند IBM Watson حتی در روند خرید خانه نیز می توان استفاده کرد. امروزه نرم افزارها در وال استریت بخش عظیمی از معاملات را انجام می دهند.
5- هوش مصنوعی در حوزه تولید:
این زمینه ای است که ربات ها هرچه تمام تر می توانند کار را به گردش دربیاورند. ربات های صنعتی می توانند تک تک وظایف محول شده را به طور کامل انجام دهند و جدا از کارکنان انسانی فعالیت کنند.
6- هوش مصنوعی در حوزه قانون و قضا:
روند کشف اسناد و مدارک غالبا برای انسان ها بسیار سخت است. اتوماسیون و هوش مصنوعی می تواند به این فرآیند کمک کرده و کارآمدتر از زمان استفاده کند. استارتاپ ها در حال ساخت دستیارهای رایانه ای هستند که پرسش و پاسخ ها را غربال می کند و می توانند با بررسی و طبقه بندی و یک بانک اطلاعاتی ، سؤالات برنامه ریزی شده در زمینه هستی شناسی را پاسخ دهد.
7- هوش مصنوعی در حوزه برقراری امنیت:
از هوش مصنوعی و تکنولوژی پردازش تصویر در برقراری امنیت، ردیابی مجرمان، پیدا کردن هویت خلافکاران و… استفاده میشود. این سیستمها قادرند با استفاده از هوش مصنوعی چهره افراد مختلف، موجودیت اشیاء و … را تشخیص دهند و هنگام مشاهده انجام تخلفات یا عملی مجرمانه آن را تشخیص داده و به نهاد مربوطه هشدار دهد.
8- هوش مصنوعی و تفسیر داده ها:
کلان داده یا بیگ دیتا (Big Data) عبارتی است که برای توصیف مقادیر بزرگی از داده (اعم از داده های ساختار یافته و بدون ساختار) استفاده میشود. از کلان داده ها میتوان برای استخراج اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیریهای مهم و حیاتی استفاده کرد و حرکات استراتژیک و حساس را با دقت بیشتری اجرا نمود. یک دانشمند داده به کمک کلان دادهها نه تنها قادر به تجزیه و تحلیل نیازهای افراد میباشد بلکه از قوانین حاکم بر بازارها و روندهای مختلف نیز اطلاع مییابد. تحلیل مقادیر زیادی داده، بدون هیچ گونه سیستم هوشمند و تنها به وسیله انسان امکان پذیر نیست. زیرا هم حجم داده بسیار گسترده است و هم هر روز بر میزان این حجم افزوده میشود. بنابراین مشخص است که با استفاده از هوش مصنوعی در تفسیر کلان دادهها است که به بسیاری از مفاهیم جدید میرسیم که نتیجهاش قابلیت متحول کردن بخش عظیمی از جامعه و زندگی انسانها را دارد.
چالش هایی که هوش مصنوعی در زندگی انسان ایجاد کرده است:
به کارگیری هوش مصنوعی نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای پیشرفته با چالشهای متعددی مواجه است. چالش عمده ای که کسب و کارها در به کارگیری هوش مصنوعی با آن سر و کار دارند مربوط به افراد و نیروی انسانی، دادهها و اطلاعات مورد نیاز و یا ترجیحات و ترازهای تجاری می باشد. در ادامه هر کدام از این چالشها را به طور مختصر بررسی میکنیم.
1- چالش های مربوط با داده ها و اطلاعات:
مشکل مربوط به داده ها احتمالا یکی از مسائلی است اکثر شرکت ها با آن درگیر خواهند بود. هر سیستم هوش مصنوعی به اندازه دادههایی که به آن داده میشود عملکرد خوبی خواهد داشتدر حقیقت داده عنصر اصلی مورد نیاز تمام راه حلهایی است که هوش مصنوعی قرار است پیش روی یک کسب و کار قرار دهد. برخی از مشکلات مربوط به داده و جمع آوری آن عبارتند از:
- چگونگی کیفیت و کمیت داده ها
- برچسب داده ها
- قابل فهم و شرح بودن
- Case- specific بودن فرآیند آموزش
- جانب داری
- مقابله با خطاهای مدل ها
2- چالش های مربوط به افراد و نیروهای انسانی:
دو مشکل عمده در رابطه با افراد برای به کارگیری هوش مصنوعی وجود دارد و این دو مشکل یکی نبود درکی از هوش مصنوعی در بین افراد غیر متخصص و کارمندان یک شرکت است و دیگری کمبود متخصصان هوش مصنوعی در حوزه هر کسب و کار می باشد. به کارگیری هوش مصنوعی در یک کسب و کار تا حد زیادی نیاز به مدیریتی آشنا با هوش مصنوعی و درک آن تکنولوژی دارد. متاسفانه هنوز بسیاری از افراد به هوش مصنوعی به صورت یک افسانه نگاه میکنند و انتظارات غیر علمی و تا حدی تخیلی از آن دارند و نمیدانند که هوش مصنوعی چه تحولی را میتواند در کسب و کار آنها ایجاد کند.
3- چالش های درون سازمانی و سیاست های درونی هر کسب و کار:
در هر کسب و کارو سازمانی برای به کارگیری هوش مصنوعی چند مشکل عمده وجود دارد که ناشی از سیاستهای داخلی سازمان و تصمیمات درون سازمانی است. این چالشها عبارتند از:
- کمبود تراز های بیزینسی
- دشواری در ارزیابی
- چالش های ادغام کسب و کار و هوش مصنوعی با یکدیگر
- مسائل حقوقی
هوش مصنوعی نیز دقیقا مانند بسیاری از تکنولوژیها و علوم دیگر است که میتوانند در کنار مزایا تاثیرات منفی و خطرهایی نیز داشته باشند.
علم هوش مصنوعی در زندگی بشر:
علم هوش مصنوعی در زندگی بشر این امکان را فراهم کرده است که ظرفیتهای انسانی افزایش یابد و فعالیتهای دیرینه بشر مختل شود. از طرفی، سیستمهای کدمحور در اطلاعات محیطی و اتصال به بیش از نیمی از ساکنان جهان گسترش یافتهاند و باعث شده کاربرد هوش مصنوعی در زندگی فرصتهای غیرقابل تصوری را ایجاد کند.
در حقیقت، زندگی بشر روزانه تحت تأثیر فناوری هوش مصنوعی است، چه در حال استفاده از گوشیهای هوشمند، گشتوگذار در اینترنت و خرید محصولات بهصورت آنلاین باشیم، چه در حال استفاده از مسیریابی، کار در رسانههای اجتماعی و گوش دادن به آهنگها در سرویس پخش موسیقی مورد علاقهمان باشیم، کاربرد علم هوش مصنوعی در زندگی بشر کاملاً مشهود است.
آینده هوش مصنوعی درآینده زندگی بشر:
کارشناسان کاربرد هوش مصنوعی را در آینده زندگی بشر (از جمله مراقبتهای بهداشتی و آموزش و…) خوشبینانه دانستهاند. آنها معتقدند که آینده هوش مصنوعی در آینده زندگی بشر تأثیر زیادی خواهد داشت، بهطوری که کاربرد هوش مصنوعی در زندگی باعث میشود اکثر مردم در دهه آینده وضعیت بهتری داشته باشند. حقیقت این است که تا چند سال پیش، استفاده از یک خودروی تماماتوماتیک یک رؤیا به نظر میرسید، ولی اکنون ناوگانی از خودروهای نیمهاتوماتیک در جادهها در حال حرکتاند.
برخی از شرکتها حتی مشغول سرمایهگذاری بر روی هواپیماهای بدون سرنشین هستند و این رویداد خیلی زودتر از آنچه انتظار دارید به واقعیت تبدیل خواهد شد و بدین طریق آینده زندگی بشر به اموری گره خواهد خورد که در آینده هوش مصنوعی اتفاق خواهد افتاد. این موضوع که در حال حاضر ارتش در سراسر جهان از برنامههای موفق پهپاد استفاده میکند، این موضوع را قابلباور میکند که هوش مصنوعی در آینده زندگی بشر تأثیرگذار است و رویدادهای شگفتانگیزی را در دست اجرا دارد.
کارشناسان پیشبینی کردهاند که هوش مصنوعی در آینده زندگی بشر این امکان را فراهم میکند که در اموری مانند تصمیمگیری پیچیده، استدلال و یادگیری، تجزیه و تحلیل پیچیده و تشخیص الگو، حدت بینایی، تشخیص گفتار و ترجمه زبان با هوش و تواناییهای انسان، مطابقت داشته باشد یا حتی از آنها فراتر رود. محققان معتقدند سیستمهای هوشمند در جوامع، وسایل نقلیه، ساختمانها و تأسیسات، مزارع و در فرایندهای تجاری باعث صرفهجویی در زمان، هزینه و زندگی میشود و فرصتهایی را برای افراد فراهم میکند، تا از بهکارگیری هوش مصنوعی در زندگی لذت ببرند.
نتیجه گیری:
هوش مصنوعی شاخهای از علوم رایانه و کامپیوتر است که هدف اصلی آن تولید ماشینهای هوشمند جایگزین انسانهاست. این فناوری با سرعت سرسامآوری در حال توسعه است، بهطوری که کاربرد مثبت هوش مصنوعی در زندگی، این امکان را فراهم خواهد کرد که برای تمرکز بر چالشهای مهمتر آمادگی ایجاد شود.
به طور کلی هوش مصنوعی میتواند در کنار تمام مزایایی که دارد از خطرات زیادی نیز برخوردار باشد. از جمله مهمترین خطرات هوش مصنوعی میتوان به مواردی مانند خطرات آن در سیستمهای امنیتی، نفوذهای شبکهای و طراحی بدافزارهایی که بر اساس یادگیری ماشین کار میکنند، خطرات این تکنولوژی در علم پزشکی و … اشاره کرد که همگی جز نگرانیهای اصلی پیشروهای این تکنولوژی به شمار میآیند. البته نباید فراموش کرد که در بسیاری از موارد راهکارهایی برای مقابله با این خطرات نیز اتخاذ شده است.
واقعیت این است که فناوری هوش مصنوعی بهزودی دنیا را تحت سیطره خود قرار خواهد داد، چراکه این فناوری در همه صنایع قابلتصور، تأثیری ماندگار خواهد داشت. در واقع، حضور هوش مصنوعی در عرصههای مختلف اقتصاد و نیز عدم حضور نیروی انسانی، بیانگر تحولی عظیم در الزامات اساسی زندگی خواهد بود و بهنوعی هوش مصنوعی کلید اصلی کسبوکار را در اختیار خود خواهد داشت. بدون شک، در این میان، کشورهایی موفقتر عمل خواهند کرد که «تکنولوژی» را سرلوحه اقتصاد خود کردهاند و کاربرد هدفمند هوش مصنوعی را در زندگی خود به شیوهای مناسب اجرایی کنند.
نویسنده: سارا نادری
منابع:
1. ویکی پدیا
2. H.Guo, L. Wang, F. Chen,D.Ling, Scientific big data and digital earth, Chin. Sci.Bull.59 (35) (2014) 5066-5073.
3. M.G. Porcedda, Patching the patchwork: appraising the EU regulatory framework on cyber security breaches, Comput. Law Secur. Rev. 34 (5) (2018) 1077–1098.
4. D.N. Tran, T.N. Nguyen, P.C.P. Khanh, D.T. Trana, An iot-based design using accelerometers in animal behavior recognition systems, IEEE Sensors J. (2021).
5. Michael Miller, Cloud computing: Web-based applications that change the way you work and collaborate online, Que publishing, 2008.
6. Laxmana Rao Battula, Network security function virtualization (nsfv) towards cloud computing with nfv over openflow infrastructure: Challenges and novel approaches, in: 2014 International Conference on Advances in Computing, Communications and Informatics (ICACCI), IEEE, 2014, pp. 1622–1628.
7. Laura. Savu, Cloud computing: Deployment models, delivery models, risks and research challenges, in: 2011 International Conference on Computer and Management (CAMAN), IEEE, 2011, pp. 1–4.
8. Daniel Beimborn, Thomas Miletzki, Stefan Wenzel, Platform as a service (PaaS), Bus. Inf. Syst. Eng. 3 (6) (2011) 381–384.