جای خالی کتاب‌های آموزشی زبان فارسی در گرجستان

کمبود کتاب های آموزشی زبان فارسی چه قبل و چه حین شیوع بیماری کرونا و مجازی شدن آموزش از جمله مشکلات آموزش زبان فارسی در گرجستان بوده است و ضروری است تا کتابخانه‌ای بین‌المللی برای دسترسی همگان به کتاب‌های فارسی طراحی و تولید کنیم.

به گزارش عطنا، وبینار بین‌المللی «پیامدهای شیوع بیماری کرونا بر آموزش و گسترش زبان فارسی در جهان» به همت دانشگاه علامه‌طباطبایی با همکاری بنیاد سعدی، سه‌شنبه و چهارشنبه 25 و 26 آذرماه برگزار شد. در این وبینار 29 استاد زبان و ادبیات فارسی از گرجستان، پاکستان، هندوستان، صربستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، آذربایجان، ترکیه، لبنان، تونس، کنیا، اسپانیا، بنگلادش، یمن، روسیه، عمان، مصر و عراق به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند. در این نشست، ریاست دانشگاه علامه طباطبایی، رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ملی لبنان و استاد زبان فارسی دانشگاه اسپانیا و مدیر گروه زبان فارسی دانشگاه پاکستان به ایراد سخن پرداخته بودند.

کمبود کتاب های آموزشی زبان فارسی با وجود قدمت صد ساله

در این وبینار تئا شورغایا، رئیس کرسی ایران‌شناسی دانشگاه دولتی ایوانه چاواخیشویلی در گرجستان (لینک) که بیش از ۴۰ اثر  علمی پژوهشی مشهور دارند و در سال ۲۰۰۴ جایزۀ بهترین ایران‌شناس و نشان بین‌المللی شهریار را از گرجستان دریافت کرد، به بیان مشکلات آموزش زبان فارسی در گرجستان پرداخت که مشروح سخنان وی را در ادامه می‌خوانید:

آموزش زبان فارسی در گرجستان حداقل ۱۰۰ سال قدمت دارد که پر از فراز و نشیب‌ بوده و به دلایلی رو ‌به افزایش است، در حال حاضر در سه دانشگاه دولتی گرجستان زبان فارسی تدریس می‌شود.

دانشگاه تفلیس مادر دانشگاه‌های گرجستان است و از سال ۱۹۱۸ در آن زبان فارسی تدریس می‌شود. همچنین در چهار مدرسه تفلیس زبان فارسی در قالب کلاس‌های اختیاری در حال آموزش است.

دانشگاه دولتی تفلیس دارای کرسی و رشتۀ مستقل ایران‌شناسی است و در سایر دانشگاه‌ها زبان فارسی در قالب رشتۀ شرق‌شناسی آموزش داده می‌شود. دانشجویان زبان فارسی دانشگاه دولتی تفلیس مقطع دکترا دارند اما دانشگاه گرجستان تنها دارای مقطع کارشناسی رشتۀ منطقه‌شناسی است.

کمبود کتاب های آموزشی زبان فارسی با وجود کرونا

به طور کل گرایش نسل جدید نسبت به ایران‌شناسی آشکارا رو به کاهش است. به نظر من بهبود این روند کاهشی نیازمند پشتیبانی جدی، پایدار و هدفمند است. من شروع کرونا در این امر چندان مقصر نمی‌دانم، این بیماری صرفاً به فرایند نزولی، شدت داده است.

دانشگاه گرجستان از سیستم‌های LMS برای برقراری ارتباط با  دانشجویان استفاده می‌کند. در دوران شروع کرونا دانشگاه‌ها معمولا پلتفرم برنامه‌های مختلفی را استفاده کردند در حالی که در دبیرستان‌ها از skype و مسنجر بهره می‌برند.

هنگام موج اول گسترش‌ کرونا تدریس مجازی نسبتاً تازگی داشت و آمادگی آموزشگاه‌ها برای این امر کمتر بود. همچنین ما سیستم ارزیابی و نحوه برگزاری امتحانات را تا حدی تغییر دادیم تا ترم جاری با تجربه آمادگی بیشتر شروع به کار کنیم.

اگر بخواهیم پیامدهای بیماری کرونا را عادلانه ارزیابی کنیم باید اظهار داشت علاوه بر مشکلاتی که این بیماری  ایجاد کرده برخی دستاورد‌هایی را به همراه آورده است. برای مثال تمام دنیا به سمت آموزش مجازی پیش می‌رفتند اما ما جا مانده بودیم یا حرکتمان کند بود و کرونا آن را تسریع کرده است.

در تدریس زبان فارسی از روش‌های مدرن تا اندازه مطلوب استفاده نمی‌شوند. بنابراین باید هرچه سریع‌تر و بیشتر به سمت آموزش الکترونیک برویم. همچینی باید در تدوین کتب درسی دقت بیشتری به کار ببریم و دربارۀ ایجاد یک پایگاه قوی و منظم منابع درسی در فضای مجازی فکر کنیم.

کمبود کتاب های آموزش زبان فارسی در گرجستان

کاهش صمیمیت میان استاد و دانشجو، امکان تقلب دانشجویان در امتحان مشکلات فنی و لپ‌تاپ نداشتن دانشجویان است که کار را سخت‌تر می‌کند. همچنین تدریس الفبای فارسی از راه دور بسیار مشکل است.

چراکه هیچ‌یک از پلتفرم‌های موجود نمی‌توانند حرکت دست استاد هنگام نوشتن حروف فارسی را به دانشجو نشان دهند. و همچنین استاد نمی‌تواند دست‌خط دانشجو را ببنید و ایراد آن را رفع کند. خیلی از دانشجویان تایپ فارسی بلد نیستند و از نوشته‌های خود برای استاد عکس می‌گیرند.

و رفع غلط‌ها از روی عکس کار را برای استاد سخت می‌کند. کمبود کتاب های آموزشی زبان فارسی مشکل دیگر ما است. کتاب‌های موجود به اندازۀ کافی نیستند و یا در گرجستان پیدا نمی‌شوند. مخاطب کتاب درسی جدید در اغلب موارد مشخص نیست و کتاب مختص همه است نه فقط دانشجویان. حضور استاد ایرانی فارسی‌آموزان را تشویق می‌کند  بنابراین جایگاه استاد اعزامی باید حفظ شود.

خبرنگار: محدثه آقایی/ دبیر: فاطمه ملک محمدی