جنگ، استرس و مدیریت آن

عطنا- تجاوز آشکار و وحشیانه رژیم جعلی اسرائیل به ایران در حافظه تاریخی ملت ایران به یک معنا شبیه دیگر تجاوز‌هایی است که ایران کهن سرفراز در زمان‌های دور و نزدیک تجربه کرده و در تمام این موارد تجاوزگران جز شکست و حرمان، نسیبی نداشته و ایران و ایرانی هرگز در مقابل تجاوزگران کوتاه نیامده است. اکنون نیز به حول و قوه الهی با اقتدار از کیان و حیثیت خود دفاع می‌کنیم و متجاوزان را به خاک ذلت می‌کشانیم. در این مسیر می‌دانیم که حفظ روحیه، امیدورای و نترسیدن از رجزخوانی‌ها و حرف‌هایی که دشمن مطرح می‌کند، عامل مهم پیروزی در جنگ است.

در این شرایط جنگی ممکن است برخی افراد، کم و بیش استرس‌هایی را تجربه کنند. نحوه مدیریت این استرس‌ها در شرایط متفاوت و برای افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد. با این وجود راهکار‌هایی وجود دارند که اکثر افراد می‌توانند برای کاهش استرس خود از آن‌ها استفاده کنند. در ادامه چند راهکار برای کاهش استرس پیشنهاد می‌شود.

۱- اخبار منفی را دنبال نکنید. دشمن تلاش می‌کند تا با بزرگ‌نمایی آسیب‌هایی که به ما زده است و یا تهدید‌ها مکرر و برجسته کردن نارسایی‌ها، اراده ما را سست کند. دنبال کردن این اخبار در این شرایط جنگی باعث افزایش استرس و نگرانی شما می‌شود.

۲- از آموزه‌های اسلامی استفاده کنید. ما مسلمانیم. ما به قدرت خداوند اعتقاد داریم. ما به الله اکبر اعتقاد داریم. وقتی قدرت خداوند را بزرگتر از هر قدرتی می‌دانیم، از قدرت آمریکا و رژیم جعلی هراسی نخواهیم داشت. آموزه‌های قرآنی را که در جهت یاری خداوند به مومنان است در فضای زندگی خود منتشر کنیم. آن‌ها را تکرار کنیم و با همه وجود و با اعتقاد کامل، با ترس و نگرانی‌هایی که احیاناً تجربه می‌کنیم مقابله کنیم.

۳- با کسی یا کسانی صحبت کنید. صحبت کردن با دیگران در مورد آنچه در ذهن دارید و هیجان‌هایی که تجربه می‌کنید می‌تواند تحمل استرس شما را بیشتر کند.

۴- شوخی کنید. شوخی کردن با دیگران هیجان‌های مثبتی را در شما ایجاد می‌کند و مقاومت شما را افزایش می‌دهد.

۵- نگرش خود را تغییر دهید. روش دیگری برای فکر کردن به موقعیت یا شرایط استرس‌زا پیدا کنید. گفته شده است: آنچه در زندگی برای ما اتفاق می‌افتد ۱۰ درصد است و ۹۰ درصد به نحوه واکنش ما به آن موارد برمی‌گردد.

۶- افکار منفی را متوقف کنید. هر فکر منفی به یک فکر منفی دیگر منجر می‌شود و همینطور افکار منفی در ذهن بیشتر و بیشتر می‌شوند. به خودتان بگویید بس است. افکار منفی را متوقف و افکار مثبتی در مقابل آن‌ها برای خود بسازید و این افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید.

۷- از افرادی که مرتب با ناامیدی صحبت می‌کنند و یا موقعیت‌هایی که یاس و ترس را القا می‌کنند، فاصله بگیرید.
در محفل خود راه مده همچو منی را                             افسرده دل، افسرده کند انجمنی را
البته دقت داشته باشید که دچار انزوا نشوید و از حضور در جمع و دریافت حمایت اجتماعی غفلت نورزید.

۸- شکرگذار باشید. از خداوند برای نعمت‌هایی که به شما داده است و از دیگران برای کمک‌هایی که به شما می‌کنند سپاسگزاری کنید.

۹- ارتباطات معنوی خود را گسترش دهید. در جماعت‌های مذهبی و نماز‌های جماعت شرکت کنید. دعا کنید. ارتباط با خداوند را بیشتر و بیشتر کنید. قرآن بخوانید و از دعا‌هایی که معصومین علیه السلام آموزش داده‌اند استفاده کنید.

۱۰- از تکنیک‌های آرامش‌بخشی استفاده کنید. یک تکنیک موثر تنفس عمیق است. حتی‌الامکان در یک موقعیت راحت قرار بگیرید و چند بار پی در پی نفس عمیق بکشید. سعی کنید نفستان را بلافاصله بیرون ندهید و اندکی آن را در سینه نگه دارید و سرعت بیرون دادن نفستان نیز آهسته باشد.

۱۱- نقش کمک کننده به دیگران را داشته باشید. به نسبتی که به دیگران کمک می‌کنید مشکلات خودتان کمتر و کوچک‌تر می‌شود.

۱۲- واقع‌نگر باشید. سطح انتظارتان را از خود و دیگران در یک سطح منطقی نگه دارید. از خودتان انتظارات بالا نداشته باشید. درحدی که توان و امکانات دارید به تکلیفتان عمل کنید. سطح انتظارتان را از دیگران به حداقل برسانید اگر دیگران برای شما کاری کردند از آن‌ها سپاسگزاری کنید و آن را لطف آن‌ها بدانید همواره توقعتان را از دیگران کمتر و کمتر کنید.

۱۳- با شتاب کار نکنید. آهنگ کارهایتان را همراه با تامل و آرامش کنید. با شتاب کار کردن می‌تواند خطا‌های شما را افزایش داده و یا اثربخشی کار‌های شما را ضعیف کند و این شرایط می‌توانند به نوعی استرس‌های شما را افزایش دهند.

۱۴- تجارب مثبت، برانگیزاننده و خاطرات امیدبخش مرتبط با توفیقات خود، خانواده، ملت ایران و یا حکایت‌های ادبی، رویداد‌های تاریخی را که نشاط آفرین و امیدزا هستند بیان کنید و به دیگران انتقال دهید.

۱۵- خوب استراحت کنید. استراحت ناکافی سطح تحریک‌پذیری افراد را بیشتر می‌کند.

۱۶- ورزش کنید. تحرک، آمادگی جسمانی و ورزش کردن، ضمن ایجاد شادابی، سطح تاب‌آوری را افزایش می‌دهد و مقاومت افراد را برای مواجهه با شرایط دشوار بیشتر می‌کند.

۱۷- یاد بگیرید خشم خود را مهار کنید. هرچند خشم یک هیجان طبیعی است که خداوند حکیم برای انسان قرار داده است، اما ناتوانی مدیریت خشم می‌تواند باعث بروز رفتار‌هایی شود که نتیجه آن پشیمانی است. فاصله گرفتن از موقعیتی که باعث خشم شده است، تلاش برای کنترل گفتار و اجتناب از بیان کلماتی که می‌توانند آتش خشم را در ما افزایش دهند، از جمله اقدامات موثر برای کنترل خشم هستند.

۱۸- استحمام، پوشیدن لباس تمیز و بوییدن گلاب، گل محمدی یا گل سرخ می‌تواند در کاهش استرس موثر باشد.

پژوهشکده سالمندی دانشگاه علامه طباطبائی