همایش علمی سالانه سلامت روان و رسانه در سالن همایشهای بیمارستان و مرکز پژوهشی روزبه آغار به کار کرد.
به گزارش عطنا، اساتید برجسته حوزه ارتباطات، رسانه و روانپزشکی در سه بخش تخصصی به تبادل نظر پرداختند.
این نشست علمی سالانه توسط کرسی یونسکو در ایران و انجمن روانپزشکان کشور به مدت دو روز از 27 بهمنماه در حال برگزاری است.
در بخش اول این همایش با عنوان شیوع و بار اختلالات روانپزشکی کودک و نوجوان و پیشگیری، با حضور دکتر محمدرضا محمدی، دکتر احمد علی نوربالا، دکتر رحیمیموقر، دکتر عاطفه سلطانیفر و دکتر ایوب مالک برگزار شد.
متخصصان روانپزشک ضمن ارائه توضیحاتی در رابطه با شیوع اختلالات روانی در کودک و نوجوان، روند سلامت در ایران را مورد بحث و بررسی قرار دادند و راهکارهایی برای رسانهها جهت بهبود اوضاع سلامت روان پیشنهاد کردند.
دکتر رحیمیموقر رئیس مرکز ملی مطالعات اعتیاد در رابطه با وضعیت شیوع اعتیاد، گفت: بیش از صد سال ایران تولید کننده تریاک بوده و مصرف تریاک یک الگوی سنتی تلقی میشود. یک دهه قبل از انقلاب هروئین وارد کشور شد و افراد خاص از آن استفاده میکردند. امروزه استفاده از مواد صنعتی، در گروههای مختلف سنی و جنسی به تنوع شیوع پیدا کرده است. دسترسی قبل از انقلاب بسیار کم بود اما مصرف برخی مواد مانند ترامادول و حشیش به شدت افزایش پیدا کرده است.
وی ادامه داد: آمارها نشان میدهد که مصرف برخی مواد در زنان در سال گذشته با افزایش چشمگیری رو به رو بوده است. طبق تحقیقات گسترده آغاز سن اعتیاد از 22 سالگی است و این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که اعتیاد به مواد مخدر به مرور و در طول زمان شکل میگیرد و امکان اینکه افراد زیر 22 سال هم مصرف کننده باشد اما معتاد به معنای واقعی شناخته نشود، وجود دارد. از نکات قابل توجه، شیوع اعتیاد در سنین بالا بوده که بسیار خطرناک و تأسفبار است.
رحیمیموقر در رابطه با دلایل گرایش جوانان به اعتیاد عنوان کرد: دلایل سوق پیدا کردن جوانان به اعتیاد یک فهرست جهانی دارد، از جمله اینکه نوجوان دوست دارد در گروه همسالان جایگاه بهتری داشته باشد. همچنین بهبود اوضاع تحصیلی، زیبایی و تناسب اندام، تجربیات جدید و لذت بردن از جمله دلایل گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر است.
رئیس مرکز ملی مطالعات اعتیاد در رابطه با نقش رسانهها در مقابله با مصرف مواد مخدر، اظهار داشت: رسانهها نباید در رابطه با موضوع اعتیاد غلو کنند زیرا بزرگنمایی در این موضوع باعث عادی شدن آن میشود. کمتر از 10 درصد مصرفکنندگان در سنین کودکی هستند و اگر بزرگنمایی شود این موضوع عادی جلوه داده میشود و دیگران احساس میکنند این یک امر فراگیر است. لذا رسانهها باید با تاکید بر عوارض فوری که شیوع مصرف دارد، به خانوادهها آگاهی دهند.
او ادامه داد: اگر رسانهها کار خود را درست انجام ندهند باعث ایجاد مقاومت در افراد مصرف کننده شده، که این موضوع اثر سوء دارد.
دکتر کتایون رازجویان، روانپزشک و استاد دانشگاه، در رابطه با قلدری در فضای مجازی گفت: دو نوع قلدری وجود دارد. مفهوم کلاسیک در فضای واقعی و مفهوم قلدری مجازی که به شایعهپراکنی و پخش کردن اطلاعات خصوصی و سایر موارد از این دست برمیگردد. قلدری مجازی بین افراد زیادی اتفاق میافتد اما این مفهوم در حالت واقعی بین افراد محدودی شکل میگیرد.
وی ادامه داد: هیچ فضای امنی در محیط اینترنت وجود ندارد. اینترنت همه جا با ما است و در معرض خطر هستیم و این موضوع در همه سنین اتفاق میافتد. لذا کودکان حساسترند و سواد رسانهای باید افزایش پیدا کند و این در حالی است که نمیتوان اینترنت را حذف کرد، پس باید به کودکان آموزشهای لازم را بدهیم.
دکتر رزیتا داوری روانپزشک اطفال در رابطه با سود و ضررهای فضای مجازی، عنوان کرد: فضای مجازی منافع ملموس دارد و اطلاعات در سریعترین زمان ممکن انتقال مییابد. 60 درصد نوجوانان سیزده تا هفده سال آمریکا حداقل یک پروفایل در شبکههای اجتماعی دارند و 30 درصد کودکان هشت تا 10 ساله با رایانه شخصی خود از اینترنت استفاده میکنند.
وی با اشاره به اینکه بیشترین میزان اتصال به اینترنت در ایران از طریق تلفن همراه است، خاطرنشان کرد: آخرین آمارها در ایران حاکی از این است که 60 درصد مردم از اینترنت استفاده کرده و 53 درصد عضو یکی از شبکههای اجتماعی هستند. 40 درصد کاربران اینترنت در گروه سنی 20 تا 29 سال قرار دارند.
داوری درباره اثرات مثبت و منفی اینترنت گفت: پژوهش و جهانی شدن، بازیهای آموزشی و آموزش از راه دور از موارد استفاده صحیح و مثبت اینترنت است. ضمن اینکه دستیابی به سایتهای مستهجن، اعتیاد به اینترنت، قلدری اینترنتی، کاهش فعالیت فیزیکی و اثرات منفی فیلم و تبلیغات را میتوان از خطرهای پیش روی کاربران فضای مجازی و اینترنت نام برد.
استاد ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به اینکه نگاه من به فضای مجازی ترکیبی بوده و منفی نیست، گفت: پیشنهاد میدهم یک مرکز ملی حمایت از کودکان در فضای مجازی و وب ایجاد شود تا آنجا میزان نظرات موافق و مخالف در زمینه استفاده از اینترنت جمعآوری و مورد ارزیابی قرار گیرد.
دکتر یونس شکرخواه افزود: در چند رسانهای، مخاطب باید هوشیار بوده و شروع به بحث آموزشی کند و بهتر است در این زمینه روی سواد رسانهای کار کنیم.
وی ضمن اشاره به نظریههای کاشت و ترزیق در حوزه ارتباطات و رسانه، اظهار داشت: اگر ما به فرزندان خود بگویم که این کار را انجام نده، کنجکاو شده و آن را انجام میدهد.