روایت‌های ساختگی مرگ به قیمت گرفتن فالوئر

عطنا - کاسبی با سوگواری، بعد از عکس انداختن با سرم و در فضای بیمارستان انگار پدیده جدیدی است که بسیاری از بلاگرها به آن دامن می‌زنند. استوری‌های قطاری از دردناک‌ترین لحظه‌ای که هر انسانی می‌تواند تجربه کند، فقط برای بازدید و لایک بیشتر پشت هم منتشر می‌شوند و تلخ‌ترین لحظات را از خاکسپاری تا جنازه در کفن پیچیده شده به نمایش می‌گذارند، انگار این ولع دیده شدن حد و مرزی ندارد. ماجراهای مختلفی از ماجرای فوت یک بلاگر در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌چرخد؛ یکی داستان را به نقل از خانواده متوفی مطرح می‌کند که دچار ایست قلبی شده و یکی پرده از اختلافات خانوادگی برمی‌دارد، همسر جوان متوفی هم با انتشار لحظه به لحظه سوگواری موج سواری می‌کند و لایک و کامنت می‌خرد.

به گزارش ایران، لیلا وصالی مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران و عضو هیأت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در جامعه امروز با سرریز اطلاعات و حجم انبوهی از اطلاعات مواجه هستیم، می‌گوید: «وقتی پای مسائل اقتصادی به میان می‌آید، انتخاب مخاطب و توجه آن‌ها به موضوعات تعیین کننده است، اینکه چه کالایی ارزشمند تلقی می‌شود و توجه مردم به چه موضوعاتی است. برای همین افراد تلاش می‌کنند تا در جلب توجه مردم از هم سبقت بگیرند.

این موضوع باعث شده که برای جلب توجه دست به هر کاری بزنند، افرادی که باهوش‌تر هستند سعی می‌کنند این جلب توجه را در کسب سود اقتصادی از طرف توجه مردم و از راه و روش‌های درست و اصولی به دست بیاورند. آن‌ها می‌دانند که مردم به دنبال این هستند که آموزش‌هایی را به دست بیاورند بنابراین سعی می‌کنند با به اشتراک گذاشتن اطلاعات درست، مهارت صحیح و جذابی را برای مردم فراهم کنند و با دادن اطلاعات مفید، تعداد کاربران خودشان را افزایش بدهند.» 

بازی با عواطف و احساسات مردم

اما چرخی در صفحات مجازی و گشت وگذاری میان افراد با سبک زندگی متفاوت نشان می‌دهد بسیاری از آن‌ها به دنبال ارائه اطلاعات مفیدی به کاربران خود نیستند، وصالی می‌گوید: «در این بین افرادی که از مهارت خاصی برخوردار نیستند ساده‌ترین راه را انتخاب می‌کنند و عواطف و احساسات مردم را دستاویز قرار می‌دهند، بنابراین به جای تمرکز بر مهارت‌های فردی یا آموزش به مردم به نمایش بخش‌های خصوصی از زندگی خود یا مسائل و مشکلاتی که برایشان در زندگی به وجود می‌آید روی می‌آورند تا توجه‌ها را به سمت خود معطوف کنند.» 

همه ما در طول زندگی پستی‌ها و بلندی‌های بسیاری را تجربه می‌کنیم، روزهای شاد و غمگین زندگی ما کم نیست، برای همه اتفاقات خوشایند و تلخ زیادی در جریان زندگی رخ می‌دهد و همه انسان‌ها نیز این موضوعات را تجربه می‌کنند، اما به اعتقاد مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای، افرادی که از این موضوع کاسبی می‌کنند با تحریک عواطف و احساسات دیگران سعی می‌کنند کنجکاوی و توجه افراد بیشتری را به سمت صفحه خودشان جلب کنند. 

آن‌ها برای افزایش فالوئر خود به دنبال یک موضوع احساسی، عاطفی یا تحریک عواطف عمومی هستند تا لایک و کامنت بیشتری بگیرند. یکی از ابزارهای شبکه‌های اجتماعی برای افزایش بازدید یک صفحه، میزان نظارتی است که برای پست‌ها گذاشته می‌شود. موضوعات عاطفی هم بهترین موضوعاتی هستند که با تحریک عواطف مخاطب، او را به واکنش وادار می‌کنند که این موضوع باعث می‌شود میزان بازدید از صفحه آن فرد افزایش پیدا کند.

بنابراین همین عاملی است تا این فرد بتواند تبلیغات گران‌تر و کاربران بیشتری دریافت کند و از این طریق کاسبی بیشتر و درآمد بالاتری به دست بیاورد. وصالی می‌گوید: «تحریک عواطف عمومی فقط یک تکنیک اقناعی است که بر اعصاب و روان مردم اثرگذاری دارد و میزان اخبار ناگواری که ما ممکن است از این افراد دریافت کنیم، عواطف و احساسات ما را دگرگون می‌کند. همچنین با این اخبار ذهن ما را درگیر موضوعاتی می‌کنند و اصطلاحاً حالمان را خراب کرده و باعث می‌شوند با آه و ناله‌های فراوانی مواجه شویم. 

در حالی که در طرف مقابل اتفاقی که می‌افتد این است که در ازای همه احساسات بی‌شائبه‌ای که از خودمان نشان می‌دهیم، پول به حساب فردی که عواطف دیگران را تحت تأثیر قرار داده واریز می‌شود. بنابراین باید در زمان حضورمان در شبکه‌های مجازی به اینکه چه کسانی را با چه موضوعاتی دنبال کنیم و آیا آن موضوع ارزش پرداختن و همراهی کردن دارد یا نه، دقت کنیم.»