ليست 21 نفره اصلاحطلبان براي انتخابات كه درست چند روز مانده به انتخابات شوراي شهر و رياستجمهوري با شعار «1+21» منتشر شد و از همان زمان انتشار با واكنشهاي منفي بسياري مواجه شد. انتقادها آنقدر بالا گرفت كه ليستهاي موازي با سرعت بسياري منتشر شد تا شايد پاسخگوي انتقادها باشد.
به گزارش عطنا به نقل از روزنامه اعتماد، مخاطب بيشتر انتقادها اما «شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان» يعني متولي اصلي تهيه ليست بود. محمدرضا عارف اما روز گذشته در مصاحبه مفصلي كه با خبرگزاري ايسنا داشته است در مورد نحوه بسته شدن ليست اصلاحطلبان و شايعات موجود در مورد دريافت پول در ازاي گذاشتن اسامي در ليست اصلاحطلبان داشته است.
محمدرضا عارف در مورد نحوه آغاز به كار بستن ليست در شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان گفت: در سال ۹۶ هم با توجه به استقبال خيلي خوب نخبگان در انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا با تورم كانديداها روبهرو شديم. همان رويكرد سال ۹۴ را دنبال كرده و فراخوان داديم. حدود ۷۰۰ نفر در تهران در فراخوان شركت كردند.
وی ادامه داد: گستردگي كار و اينكه از ميان ۷۰۰ نفر، بايد ۲۱ نفر را انتخاب ميكرديم قابل پيشبيني بود كه با چالشهاي جدي روبهرو ميشويم زيرا كانديداها همه خود را اصلح ميدانند و كمتر حاضرند به نفع ديگري كنار بروند.
عارف بیان کرد: در تهران به دليل حساسيتي كه وجود داشت مسئوليت انتخاب ليست به عهده هیئت رئیسه شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان گذاشته شد، البته شوراي عالي در هيچ استاني در مصداقها دخالت نكرد؛ فقط در تهران به دليل حساسيت آن شوراي عالي ورود پيدا كرد.
وی خاطرنشان کرد: براي ما مبنا اين بود تا براساس شاخصها بتوانيم تصميمگيري كنيم. در تهران به دليل حساسيتي كه وجود داشت مسئوليت انتخاب ليست به عهده هیئت رئیسه شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان گذاشته شد و در عين حال قرار شد ليست به تاييد نهايي شوراي عالي برسد. البته شوراي عالي در هيچ استاني در مصداقها دخالت نكرد؛ فقط در تهران به دليل حساسيت آن شوراي عالي ورود پيدا كرد.
وي در ادامه تصريح كرد: نظرمان اين بود كه براساس شاخصها غربالگري انجام شود و با توجه به اولويتها و مصوبات شورا همين مسير را جلو رفت. ارزيابيها براساس پروندههاي افراد و مبنا را خوداظهاري قرار داديم و كارگروهي ۱۴ نفره تعيين شد تا كار كارشناسي را انجام دهند و براساس پروندهها و شاخصها به افراد امتياز دهند.
عارف ادامه داد: كارگروهي ۷ نفره تشكيل شد كه ۵ نفر از اعضاي آن از هیئت رئیسه شوراي عالي بودند مسئوليت كارگروه بر عهده آقاي موسويلاري بود و خانم فرامرزيان، آقايان صادقي، مرعشي و كمالي و خانم كولايي و آقاي گرامي مقدم هم از اعضاي شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان در اين كارگروه فعاليت داشتند.
وی بیا بیان اینکه در واقع اين ۷ نفر مسئول تنظيم ليست تهران شدند، گفت: كميته كارشناسي زيرنظر اين ۷ نفر كار ميكرد. با توجه به غربالگري انجام شده به ليست ۱۵۰ نفره رسيديم از اين بعد نگاه ديگر نه امتيازبندي بلكه رايگيري بود.
وی اظهار کرد: بنا بود بر اساس مصوبات شوراي عالي و رعايت سهميه هاْليست در هیئت رئیسه و در نهايت پيشنهاد شده بود كه از ۷۰۰ نفر بخواهيم تا خودشان با رايگيري ۲۱ نفر را به ما معرفي كنند كه چهرههاي غيرحزبي با اين روند مخالف بودند و ميگفتند اعضا با هم تعامل ميكنند و فقط چهرههاي حزبي بالا ميآيند اما در مرحلهاي كه به ۱۵۰ نفر رسيديم در جلسهاي از اين افراد خواستيم در انتخاب ليست نهايي به ما كمك كنند.
عارف افزود: براساس تخصصهايي كه مورد نياز شوراي شهر بود، تخصصها در ۱۰گروه تخصصي تقسيمبندي شدند و براي هر گروه ظرفيتي در نظر گرفته شد. بر همين اساس در جلسهاي كه اين ۱۵۰ نفر حضور داشتند درخواست كرديم تا خودشان در اين ۱۰ گروه بر اساس پيشنهاد اوليه خودشان تقسيم شوند و در هر گروه تا سه برابر ظرفيت آن گروه را به ما معرفي كنند.
وی بیان کرد: در اينجا يكي از دوستاني كه بعدا در فضاي مجازي شعار داد و با ليست خيلي مخالفت كرد، مطرح كرد كه كار مشكلي است و چون به شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان اعتماد داريم تفويض اختيار ميكنيم به شورا تا شورا اين كار را بكند، آنجا مطرح شد كه شما نميخواهيد تفويض اختيار كنيد اين اختيار براي شورا محفوظ است، اما شورا قصد دارد با كمك شما اين كار انجام شود و ليست نهايي حتيالامكان با نظر اين ۱۵۰ نفر بسته شود.
عارف خاطرنشان کرد: در نهايت قرار شد گروهها تشكيل جلسه دهند اگر همه امضا كردند كه نميتوانيم افراد را انتخاب و معرفي كنيم ما (شوراي عالي) خودمان اين كار را انجام ميدهيم و نهايتا همه امضا كردند كه نميتوانند و بعد از آن كميته ۷ نفره فعال شد و اين مسئوليت را به عهده گرفت.
رئيس فراكسيون اميد مجلس همچنين خاطرنشان كرد: كميته ۷ نفره پيشنهاد اوليه خود را در هیئت رئیسه مطرح كرد و در هیئت رئیسه براي هر كرسي ۲ نفر با رايگيري انتخاب شدند. بنابراين براي هر كرسي دو برابر ظرفيت در نظر گرفته شد يعني ليست ۴۲ نفره تعيين شد و با رايگيري در شوراي عالي از ميان ۴۲ نفر، ۲۱ نفر انتخاب و به مردم معرفي شدند. البته به ليست و چگونگي تعيين ليست انتقادهايي شد.
وی ادامه داد: ما نقدها را ميپذيريم. ماهيت گفتمان اصلاحات نقدپذيري است. از نخبگان جامعه ميخواهيم عملكرد شوراي عالي را در همه زمينهها از جمله بستن ليست نقد كنند و در سه چهار ماه آينده براي ما ارسال كنند قطعا از نظرات آنها در ادامه كار شوراي عالي استفاده خواهد شد.
او اما به انتخابات دور بعدي مجلس هم اشاره كرده و گفته است: «در مرحله بعد انتخابات مجلس را در سال ۹۸ پيش رو داريم بايد بررسي شود كه با اين مكانيزم پيش برويم يا مكانيسم ديگري داشته باشيم. انشاءالله با استفاده از نظرات كارشناسي، سعي خواهد شد با خطاي كمتر و كيفيت بهتر امور دنبال شود.»
عارف اما در ادامه به نگاه مردم تهران به ليستهاي موازي اشاره كرده و گفته است: «ما به هرگونه نقدي احترام ميگذاريم و سعي ميكنيم از آنها استفاده كنيم اما مشاهده ميكنيد كه مردم در تهران چه كار كردند در اين دوره از انتخابات حدود ۵۰ ليست به صورت جعلي و موازي منتشر شد اما مردم تهران ليست واقعي را تشخيص دادند. مردم اين انسجام و رويكرد را به خوبي قبول كردهاند. دوستاني كه نظر ميدهند، بدانند حفظ سرمايه اجتماعي و حفظ اعتماد مردم براي ما اهميت فوقالعادهاي دارد. بالاخره مردم اين رويكرد را پذيرفتند كه به دهه ۸۰ كه خانمها و جوانان سهمي نداشتند، برنگرديم. البته باز ميگويم در انتقاد باز است و هرجاي كارمان اشكال داشته باشد در گامهاي بعدي اصلاح ميكنيم.»
موضوع ديگري كه عارف به آن پرداخته است شايعاتي است كه در مورد پرداخت پول براي حضور در ليست اصلاحطلبان در فضاي مجازي منتشر شده بود. او در اين مورد گفت: در مورد هزينههاي تبليغاتي برآوردي كه دوستان در ستاد تهران داشتند اعلام كردند و البته خيلي مربوط به شوراي عالي سياستگذاري نيست. ستاد تهران برآورد كرده و به اين نتيجه رسيده هركدام از كانديداهايي كه در ليست قراردارند تا سقف مبلغ ۱۰۰ ميليون تومان براي هزينه تبليغاتشان بپردازند.
وی ادامه داد: اين موضوع در شوراي عالي سياستگذاري و هیئت رئیسه مطرح شد و مبلغ ۵۰ ميليون تومان براي هزينههاي تبليغاتي تعيين و مقرر شد ستاد ساير هزينهها را از تشكلها و خيرين بگيرد. در مورد دو ميليارد تومان هم قبل از اينكه واردبستن ليست شويم گزارشي دريافت شد مبني بر اينكه حدود ۶-5 ماه قبل فردي به يك فرد ديگر گفته براي اينكه در ليست قرار بگيري بايد دو ميليارد تومان بپردازي. آن فرد هيچ ارتباطي با شوراي عالي سياستگذاري نداشت.
عارف بیا اشاره به اینکه در آن زمان آقاي محمودصادقي، نايبرئیس هیئت رئیسه شوراي عالي بود، او را مامور پيگيري كرديم و ايشان بحث جدي را با هر دو نفر داشت، اظهار کرد: هم آن خانمي كه مدعي شده بود و هم آقايي كه قرار بود پول را بگيرد.
وی اضافه کرد: اولا مشخص شد هيچ ربطي به شوراي عالي سياستگذاري نداشته و توسط وابستگان يكي از احزاب اين موضوع مطرح شده است. بنابراين هيچ ربطي به شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان نداشت. بعد از آن مجددا اين مسئله مطرح شد در حالي كه ما بنا داشتيم تا از اين مسائل بگذريم.
عارف خاطرنشان کرد: نهايتا قرار شد تا اين موضوع را پيگيري حقوقي كنيم. اين نكته را بايد تاكيد كنم كه ويژگي بارز جريان اصلاحطلب پاكدستي است و نسبت به آن حساس هستيم و اجازه نميدهيم برخي جريانات بخواهند با اتهامات بياساس جريان اصيل اصلاحطلب را وارد حاشيه كنند و انتظار هم از اصلاحطلبان است كه از اين ويژگي مهم جريان اصلاحطلب به خوبي حفاظت و حراست كنند.
موضوع ديگري كه عارف به آن پرداخته شايعات مبني بر دخالت پسر او در بسته شدن ليست اصلاحطلبان است. او در اين مورد گفت: در مورد نقش پسر بنده در بستن ليستها هم بايد بگويم كه پسرم مدتهاست همكاري در كار سياسي ندارد و نه در انتخابات مجلس و نه در انتخابات شوراها حضور نداشت.
به گفته عارف فرزند او اگرچه از بنيانگذاران بنياد اميد ايرانيان بود و براي تشكيل اين بنياد زحمات زيادي كشيد و نخستين مديرعامل بنياد هم بود ولي بعد از انتخابات ۹۲ به دليل اعتقاد به گردش نخبگان به صورت داوطلبانه از مديرعاملي كنارهگيري كرد و اكنون در هیئتمديره بنياد اميد حضوري ندارد و مسئوليتي هم در بنياد اميد متوجه او نيست و به دنبال علايق شخصي خودش است و فعاليتهاي فرهنگي و اقتصادي او كه حق طبيعي هر فردي است ارتباطي با بنياد اميد ايرانيان ندارد.
وی افزود: نه تنها فرزند من بلكه هيچ فرد ديگري در بستن ليست انتخاباتي نقش نداشته است. راي، راي شوراي عالي بود. هيچ فردي در بستن ليست نقشي غير از تصميمات شوراي عالي و هیئت رئیسه نداشت. چه برسد به پسر بنده كه اصلا درگير انتخابات نشد.
عارف همچنين تصريح كرد: يادمان نرفته رقيب در 8-7 سال پيش فاتحه اصلاحات را در اين كشور خوانده بود. از مسئله ۸۸ عبور ميكنم؛ آن بحث جداگانهاي دارد اما در انتخابات ۸۶ با تمام توان وارد عمل شديم و نتيجه در انتخابات مجلس در تهران اين شد كه ۵-4 نفر را به دور دوم فرستاديم. در انتخابات ۹۰ چه كرديم؟ هيچ حضوري نداشتيم.
وی خاطرنشان کرد: طبيعتا اكنون رقيب نميتواند اين شرايط را بپذيرد. متاسفانه عملا حذف اصلاحات را مطرح كردند و خيلي از اصلاحطلبان هم در اوايل دهه ۹۰ پذيرفته بودند و ما به اين مرحله رسيديم طبيعي است كه جريان رقيب هم تلاش ميكند.
او اما ريشه انتقادها به ليست اصلاحطلبان براي انتخابات شوراها را موضوع ديگري دانست و گفت: طبيعي است كه نقدها و انتقادات وجود داشته باشد. چرا اين ۲۱ نفري كه انتخاب شدهاند و در ليست قرار گرفتهاند نقد نميكنند؟ چرا آنهايي كه تا روز قبل از بستن ليست در مصاحبههايشان به به و چه چه ميكردند فرداي آن روز كه در ليست قرار نگرفتندصداي اعتراضشان بلند شد؟انشاءالله با مكانيزم منطقي و مشورتي اعضاي شوراي شهر، شهرداري كه چهره برجسته و ملي باشد براي شهر تهران انتخاب شود.
او در مورد دليل برگزاري جلسه فراكسيون اميد با حسن روحاني در آينده نزديك هم گفته است: «توقع جريان اصلاحات اين است كه در تشكيل دولت آينده مورد مشورت و رايزني قرار گيرد تا يك كابينه برجسته با كارايي بالا تشكيل شود. به هر حال جريان اصلاحات با تمام توان به صحنه آمد به خصوص فراكسيون اميد كه تك تك اعضاي آن در سراسر كشور سخنرانيهاي زيادي را انجام دادند. بنابراين توقع جريان اصلاحات اين است كه حداكثر تعامل را دولت با اين جريان داشته باشد.
عارف در پاسخ به اين سوال كه آيا لاريجاني با او مشورت ميكند يا نه نيز گفته است: البته من چهره شاخص نيستم. بارها اعلام آمادگي كردم براي مواردي كه لازم باشد مشورت كنند. منتها هروقت ايشان تشخيص بدهند ما در خدمتشان هستيم. البته ايشان اشراف كامل بر امور دارند. چند دوره رئیس مجلس بودند و هر وقت لازم بدانند قطعا ما استقبال ميكنيم.