یونسکو به دنبال همکاری با دانشکده‌ی ارتباطات دانشگاه علامه

رئیس دانشگاه علامه در مراسم بزرگداشت استاد معتمدنژاد گفت: در طول دو سال گذشته دکتر فرقانی با تأسیس دانشکده علوم ارتباطات روند رشد و روال علمی را به خوبی در دانشکده پیش می‌برند و امروز دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه از جمله دانشکده‌هایی است که به وجود آن افتخار می‌کنیم.

به گزارش عطنا، حسین سلیمی، امروز در مراسم سومین سال بزرگداشت دکتر کاظم معتمدنژاد، پدر علوم ارتباطات ایران در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، طباطبائی سخنان خود را با تشکر از رئیس دانشکده علوم ارتباطات آغاز کرد و اظهار داشت: سال گذشته در مذاکره‌ای که با معاون آموزشی یونسکو داشتیم، بیشترین تمایل را برای همکاری با دانشکده ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبائی نشان دادند. در محیط یونسکو خوشحالی زیادی مبنی بر وجود یک دانشگاه دولتی که دارای دانشکده تخصصی در حوزه ارتباطات است و به طور علمی بر مقوله‌های مختلف این حوزه کار می‌کند، وجود داشت.

افتخار به وجود دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه

وی با اشاره به اینکه هر دانشگاه به شخصیت‌های علمی و برجسته نیاز دارد، گفت: اولین نکته که در این مراسم باید به آن توجه کنیم این است که جایگاه برجستگی و شناخته‌شدگی هر دانشگاه به افتخارات، شخصیت‌های علمی، چهره‌های برجسته و استادانی است که نام و آوازه آن دانشگاه را چه در داخل کشور و چه در عرصه بین‌المللی مطرح کرده و جایگاه علمی ویژه‌ای به آن بخشیده‌اند.

سلیمی تصریح کرد: دانشگاه علامه طباطبائی چهره‌های برجسته و بزرگواری همچون دکتر معتمدنژاد دارند که می‌توانند قوام‌بخش هویت علمی دانشگاه باشند و شرایطی را برای جاافتادن دانشگاه علامه طباطبائی بیش از هر زمان دیگر در محیط‌های داخلی و بین‌المللی فراهم کنند.

وی افزود: به همین دلیل در این دانشکده که یادگار وجود این شخصیت برجسته است، هرساله یادمانی در سالروز درگذشت آن مرحوم برگزار می‌کنیم. البته در تلاش هستیم در سطح دانشکده‌ها و دانشگاه یادمان‌هایی را برای استادان برجسته در جهت تحکیم پایه‌های اصلی هویت دانشگاه علامه طباطبائی برگزار کنیم.

«موزه علامه» به‌زودی در نزدیکی مسجد دانشگاه راه‌اندازی می‌شود

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی از راه‌اندازی موزه دانشگاه علامه خبر داد و گفت: بزودی در نزدیکی مسجد دانشگاه، موزه علامه راه‌اندازی می‌شود تا از مفاخر و استادان دانشگاه، چه آنها که در قید حیات هستند و چه آنهایی که از جمع ما رفتند با معرفی و نصب یادمان‌های آنها در آنجا، یادشان را برای همیشه گرامی بداریم. ضمن‌آنکه هویت علمی این دانشگاه بیش از هر زمان دیگری نمایان و پایدار شود.

وی دومین مبحث حائز اهمیت در این مراسم را دانش ارتباطات خواند و ادامه داد: یک پرسش جدی در برابر ما که دانشکده جداگانه‌ای برای ارتباطات تشکیل داده‌ایم، نقش بسته که آیا اصولا چنین کاری لازم بود؟ آیا با این در هم‌تنیدگی بسیار زیادی که در شرایط حال حاضر علوم اجتماعی مختلف دارند، جدا کردن آنها از هم و دیوار کشیدن بین آنها کار درستی است؟

سلیمی اذعان کرد: این پرسش نه تنها یک سوال جدی در مقابل ما است، بلکه مسئله‌ای است برای حل کردن مسائل حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی، به خصوص در دانشگاه‌هایی که زمینه اصلی کاری آنها حوزه علوم انسانی است.

وی تأکید کرد: امروزه دانشمندان حوزه‌های مختلف علوم انسانی جدایی چندانی از هم احساس نمی‌کنند. روش‌های تحقیق، مفروضه‌ها، مبانی فلسفی و انسان شناختی و به طور کلی موضوعات مورد مطالعه این حوزه‌ها بسیار به هم نزدیک و درهم تنیده است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با طرح این پرسش که آیا باید یک گرایش عمومی‌تر به علوم انسانی داشته باشیم؟ ادامه داد: آنچه که در شورای تحول علوم انسانی و وزارت علوم هم مطرح شده تأکید بر ادغام بیشتر رشته‌ها در دوره‌های کارشناسی و یکسان تلقی کردن آنها است تا در مقاطع بعدی تحصیلی رشته‌ها با تعیین گرایش‌ها از هم جدا شوند.

وی افزود: با وجود این که مفروضات و دیوارهای گذشته‌ای که علوم انسانی و اجتماعی را از هم جدا می‌کرده فرو ریخته و امروز جدا کردن یک اندیشمند حوزه سیاست از اندیشمند حوزه جامعه شناسی و ارتباطات از نظر متفکرین مورد بحث و روش‌هایی که به کار می‌برند، بسیار دشوار است. علوم کاملا در هم تنیده شده، همان گونه که جهان ما در هم تنیده شده است.

تمرکز بر حوزه‌هایی علوم اجتماعی روز‌به‌روز اهمیت خود را بیشتر نشان می‌دهد

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در همین رابطه، تصریح کرد: نکته مهم و راه‌گشا در حل این مسئله تمرکز بر حوزه‌های مختلف است. تمرکز بر حوزه‌هایی از علوم اجتماعی که روز‌به‌روز اهمیت خود را بیشتر نشان می‌دهند.

سلیمی اظهار کرد: یکی از متفکرین برجسته درگذشته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل که طبیعتا استادان علوم ارتباطات هم با نام او آشنا هستند، «کارل دویچ» جامعه را مجموعه‌ای از انسان‌ها که نهادهایی به وجود می‌آورند و دارای آداب و رسوم مشترکی هستند، نمی‌داند بلکه یک مجموعه ارتباطی که چگونگی ارتباط آنها با هم جامعه را تعریف کرده، می‌داند.

وی با ذکر مثالی در این باره گفت: کارل دویچ معتقد است، چگونگی وسایل ارتباطی بوده که افراد جامعه را به هم پیوند می‌زند و میزان تأثیر این وسایل است که ماهیت جامعه را مشخص می‌کند. او گرایش روابط‌ بین‌الملل را به گرایش ارتباطات بین‌الملل تغییر می‌دهد و این مثال گویای آن است که رشته‌ها به هم بسیار نزدیک شدند.

سلیمی با بیان اینکه نزدیکی رشته‌ها خطر فراموشی مطالعه در حوزه‌های تخصصی را به دنبال دارد، اذعان کرد: در جامعه علمی ما مباحث مربوط به ارتباطات موضوع صحبت تمام رشته‌های علوم انسانی شده بود و بیم آن می‌رفت که به بهانه نزدیکی بین رشته‌ها و در هم تنیدگی پدیده‌های اجتماعی، دانش ارتباطات و تمرکز تخصصی بر موضوع آن فراموش شود.

وی افزود: دلیل تلاش‌های مرحوم دکتر معتمدنژاد بر پیدایش این رشته مستقل نیز همین بود. با توجه به این که زمینه اصلی و شروع تحصیل آن مرحوم علوم سیاسی بود ولی با احساس این ضرورت و با تغییر گرایش مطالعاتی خود به فعالیت‌هایی در زمینه ارتباطات در جامعه ایران پرداختند.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به شرایط کنونی جهان و جامعه ایران، بیان کرد: وجود دانشکده و دپارتمان مستقل، نگاه علمی و همان طور که دکتر فرقانی گفتند؛ نگاه اخلاقی به حوزه ارتباطات بسیار ضروری به نظر می‌رسد. به همین دلیل بود که تأسیس این دانشکده را در اولویت قرار داده و راه‌اندازی شد.

نگاه علمی و اخلاقی به حوزه ارتباطات نیازمند جِد و جهدی جدید

وی تأکید کرد: امروز ما در دو زمینه نگاه علمی و نگاه اخلاقی به حوزه ارتباطات نیازمند جِد و جَهد جدیدی هستیم. دو ویژگی که همواره مدنظر استادان برجسته علوم ارتباطات ایران بوده است. ضمن‌آنکه هر روز شاهد پیدایش رسانه‌های جدید و فعالیت‌های رسانه‌ای تازه‌ای هستیم.

سلیمی با بیان اینکه این امر ممکن است ما را به سمت آشفته بازار رسانه‌ای ببرد، گفت: در دنیای رسانه ممکن است حقیقت و واقعیت هر دو گم شوند. امروز مخصوصا در جامعه ما با شرایطی مواجه هستیم که شاید آنقدر که بازنمایی واقعیت مهم است خود واقعیت دارای اهمیت نیست.

وی اضافه کرد: من از زمانی که در مسند اجرا قرار گرفتم، این پدیده را از نزدیک و با تمام وجود لمس کردم. واقعه‌ای خوب یا بد در جایی رخ می‌دهد. خود واقعه شاید اثرگذاری چندانی نداشته باشد اما چگونگی آن واقعه است که آن پدیده را می‌تواند تأثیرگذار کند.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی میزان اهمیت بازنمایی عملکردها و پدیده‌ها در فضای رسانه‌ای امروز را یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کنشگران اجتماعی خواند و تأکید کرد: اینجاست که ما نیازمند مساعدت هستیم و با تمام وجود دست خود را به سمت محققین، دانشمندان، استادان و دانشجویان ارتباطات دراز می‌کنیم که چگونه می‌توان نگرش و نگاه علمی را بر ساخت فضای رسانه‌ای در ایران که بازنمایی واقعیت در آن صورت می‌گیرد، حاکم کرد.

وی با طرح پرسش‌هایی از اصحاب رسانه، اظهار کرد: چگونه می‌توان این بازار متنوع را از بدل شدن به آشفته بازار نجات داد و در گام بعدی چگونه می‌توان به حاکم شدن اصول اخلاقی بر فضای رسانه‌ای در عرصه اجتماعی و جهانی کمک کرد.

امکان زیرپاگذاشتن اصول اخلاقی؛ در آشفته‌بازار امروز رسانه

سلیمی با ابراز امیدواری از اخلاق مدار بودن اهالی رسانه، گفت: اکثریت قاطع اهل رسانه ما هم اصول اخلاقی را به درستی می‌شناسند و هم آن را به خوبی رعایت می‌کنند اما ما شاهد آن هستیم که در این بازار امکان سواستفاده از شرایط تأثیرگذاری رسانه‌ها و زیرپاگذاشته شدن اصول اخلاقی وجود دارد.

وی افزود: در سطح خرد که ممکن است کسی بخواهد نیازمندی خود را با توان خود در بازنمایی‌های گوناگون از واقعیت برآورده کند، تا شرایط کلانی که بخواهیم در جریان کشاکش‌های سیاسی با نشان دادن چهره‌های گوناگونی از واقعیت شرایطی را برای تحقق منافع قدرت یا رقابت‌های مختلف فراهم کنیم.

سلیمی تصریح کرد: در جامعه متکی بر اصول دینی و اخلاقی ما که دانش ارتباطات به صورت روزانه در حال گسترده‌ شدن است، پرسش اصلی ما که تقاضای بنیادینی هم در آن نهفته است این بوده که ما چگونه می‌توانیم اصول اخلاقی را بیش از هر زمان دیگری در فضای رسانه‌ای گسترش دهیم؟

وی تأکید کرد: رسانه‌ها وجدان جامعه هستند و باید بدانیم که چه می‌توان کرد که این وجدان جامعه همچنان پاک و مطهر باقی بماند.

رئیس دانشگاه در پایان با ابراز خرسندی از تأسیس دانشکده علوم ارتباطات، خاطر نشان کرد: حضور استادان برجسته علوم ارتباطات و نیز تأثیرات وجودی شخص دکتر معتمدنژاد که حتی پس از درگذشت او هم این تأثیرات متداوم را می‌بینیم، باعث شده تا این مباحث امکان مطرح شدن، مطالعه و تحقیق داشته و بررسی شوند.