عطنا- در انتهای هفته پژوهش و در آستانه روز مادر با بانوی پژوهشگر برتر دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی؛ دکتر سارا کشگر به گفتگو نشستیم که در ادامه، متن این گفتگو را می خوانید:
- درابتدا خودتان را معرفی کنید و اگر مایل هستید خلاصه ای از زندگی حرفه ای و شخصی تان بفرمایید
به نام خدا. من دکتر سارا کشکر هستم. تحصیلات خود را در رشته روانشناسی و زبان انگلیسی شروع کردم و به دلایلی وارد رشته ی تربیت بدنی شدم و توانستم دکترای خود را در رشته مدیریت ورزش از دانشگاه الزهرا اخذ کنم.
از کودکی ورزش را دنبال می کردم؛ ورزش هایی مثل کوهنوردی، تنیس، آمادگی جسمانی، والیبال و همچنین در باشگاه های مختلف ورزشی عضو بودم.
بعد از اخذ لیسانسم از دانشگاه الزهرا، در این دانشگاه استخدام شدم و در زمان تبدیل وضعیتم به هیئت علمی، از دانشگاه الزهرا به امید رشد و پیشرفت بیشتر به دانشگاه علامه طباطبایی آمدم.
سال ها در دانشگاه الزهرا سمت مدیریت تربیت بدنی را داشتم و سال های پیاپی به عنوان مدیر برتر کشور انتخاب شده ام. بعد از ورود به دانشگاه علامه طباطبایی، ریاست دانشگاه از من درخواست کردند که مدیریت اداره تربیت بدنی دانشگاه را به عهده بگیرم که من هم پذیرفتم. در دانشکده تربیت بدنی، مدتی معاون آموزشی-پژوهشی بودم؛ مدتی مدیر گروه بودم؛ تا به امروز که هیچ سمتی ندارم.
غیراز بحث دانشگاهی مدتی در حوزه رسانه در سمت های مجری،گوینده، خبرنگار و تهیه کننده فعالیت داشته ام.
-چند سال است که در حوزه پژوهش فعالیت می کنید؟
به دلیل بستر و فضایی که خانواده ام برای ما فراهم کرده بودند، از همان کودکی بسیار علاقه مند به کارهای علمی و پژوهشی و یادگیری مهارت های مختلف بوده ام اما از سال 1370 که مقطع لیسانس خود را در دانشگاه الزهرا به پایان رساندم، تحقیقات خود را شروع کردم و هرسال از من به عنوان کارمند-پژوهشگر نمونه، تقدیر به عمل می آمد. بعد از آن هم در دانشگاه علامه طباطبایی تحقیقات خود را ادامه دادم و از سال 1386 تحقیقات خود را در سمت هیئت علمی انجام دادم.
- در حدود 30 سال فعالیت پژوهشگری شما، چقدر زندگی حرفه ای و خانوادگی شما در تداخل با هم بوده اند؟ یا شاید بهتر است بپرسم آیا پژوهشگری به زندگی شخصی و خانوادگی شما لطمه ای وارد کرده است و شما چگونه این موضوع را مدیریت کرده اید؟
خیلی سوال خوبی پرسیدید! من در تمام این سال ها نهایت تلاش خود را کرده ام که بین کار و خانواده ام تداخلی پیش نیاید؛به عنوان مثال وقتی از سرکار به خانه می روم، تمام کارها و مسئولیت های خود را انجام می دهم و از یک ساعت مقرر به بعد در خدمت خانه و خانواده هستم و تلاش می کنم خللی در زندگی شخصی، تحت تاثیر کارم پیش نیاید و خانواده ام آسیب نبینند،تلاش می کنم کارهای مربوط به شغلم را در ساعت های بامداد تا اذان صبح انجام دهم و بعد از آن استراحت کنم؛ اما بخواهم صادقانه بگویم، در این بین بیشتر از همه خودم آسیب دیده ام اما به هیچ وجه پشیمان نیستم چون عاشقانه کار تدریس در دانشگاه به ویژه پژوهشگری را دوست دارم و هیچ موقع زندگی ام را بدون وجود آن نمی توانم تصور کنم.
-از نظر شما پژوهش در جامعه تا چه اندازه اهمیت دارد و اهمیت آن را در چه حوزه هایی می بینید؟
باید بدانیم که پژوهش، رکن اساسی توسعه است؛ بنابراین اگر خواستار توسعه کشور هستیم، باید نگاه ویژه تری به حوزه پژوهش داشته باشیم و به آن اهمیت دهیم زیرا هیچ توسعه ای بدون پژوهش امکان پذیر نیست و برای این اتفاق، ما باید ابتدا زیرساخت ها را فراهم کنیم.
- از نظر شما چه نکات و مواردی می تواند باعث پیشرفت یا توقف کارهای پژوهشی شود؟
یکی از مواردی که باعث می شود تحقیقات جهت گیری درستی داشته باشند و محقق برای پژوهش انگیزه پیدا کند، به حمایت هایی که از محقق و تحقیقات، چه از لحاظ مادی چه از لحاظ کیفی و علمی می شود، برمی گردد. به عنوان مثال با توجه به وضعیت اقتصادی حال حاضر کشور، دانشگاه ها از محققان می خواهند که کارهای پژوهشی بین المللی انجام دهند و برای دانشگاه مقام آوری کنند بدون این که حمایتی از او کنند و اصطلاحا او را تنها می گذارند.
یکی از مشکلات دیگر زیرساختی، تعداد بسیار کم نشریات ملی در کشورمان است و متاسفم این را می گویم که در بین این نشریات، حاکمیتِ فضای رابطه ای برای چاپ پژوهش ها و مقالات را شاهد هستیم.
کار در سطح بین الملل هم مشکلات دیگری را به دنبال دارد مثل تفاوت قیمتی دلار و ریال که اگر بخواهم صادقانه بگویم، دستمزد و حقوق اساتید و پژوهشگران، نمی تواند این هزینه ها را پوشش دهد.
من چندین کتاب بین المللی دارم اما متاسفانه تا به حال نتوانسته ام حتی نسخه ای از آن ها را تهیه کنم؛ ناشران خارجی هم نمی توانند برای ایران ارسال داشته باشند و فکر نمی کنم اینگونه اتفاقات، شایسته زحمات یک پژوهشگر علمی باشد.
نبود حمایت های مالی و عدم پرداخت گرنت به اساتید و محققین، عدم توجه و حمایت از نشریه های داخلی و همچینین وجود تحریم های بانکی شرایط رقابت در سطح بین المللی را برای پژوهشگران ایرانی بسیار سخت کرده است.
اما برای پیش رفتن و تسهیل کار پژوهشگران، باید کارهایی از جمله: دسترسی آزاد و آسان به اطلاعات، رفع فیلترینگ برای اساتید، تسلط پژوهشگران به زبان های بین المللی، رفع موانع مالی از سمت نظام آموزش عالی، ایجاد پایگاه های قوی علمی در ایران و حمایت از آن ها برای چاپ مقالات داخلی و حتی خارجی انجام شود؛ در غیراینصورت پژوهشگر دلسرد و ناامید می شود.
- شما در حوزه علوم ورزشی، پژوهش حول محور چه موضوعات و زمینه هایی را ضروری می دانید که تا به حال به آن پرداخته نشده است؟
من بسیار با کانالیزه کردن تحقیقات مشکل دارم و اینکه تعیین کنیم که پژوهشگران باید روی چه موضوعاتی کار کنند. این اشتباه است چراکه این کار باعث محدود شدن پژوهشگر می شود. اما اگر اجازه دهیم که هرکدام از پژوشگران، با توجه به تخصص های خود و همچنین نیاز کشور، با برقراری ارتباط بین دانشگاه ها و نهادهای اجرایی، کارهای مختلفی انجام دهند، بسیار در توسعه و پیشرفت جامعه موثر است؛ که متاسفانه هنوز این ارتباط برقرار نشده است و درحال حاضر دانشگاه ها، کمترین نقش را در توسعه کشور ایفا می کنند.
من فکر می کنم در حال حاضر بحث توسعه پایدار، مسائل اقتصادی، بحث صلح و سلامت جامعه، در کشور ما در الویت است.
-فکر می کنید اگر این ارتباط بین دانشگاه ها و نهادهای اجرایی برقرار شود، پژوهش می تواند چه مشکلاتی را از جامعه حل و چه فرصت هایی را ایجاد کند؟
به طورکلی اگر نهادها برای حل مشکلات از دانشگاه ها کمک بگیرند:
1-تحقیقات سمت و سو می گیرد
2-تحقیقات جنبه کاربردی و حل مسئله پیدا می کند
3-دانشگاه فقط جنبه عرضه تئوری، ندارد و جنبه عملیاتی هم به خود می گیرد
4- مشکلات کشور از طریق علم و دانش حل می شود و دانشگاه هم، بیشتر رویکرد حل مسائل کشور را به خود می گیرد تا صرفا ارتقا رنکینگ علمی در جهان.
-شما علاوه برحوزه تخصصی خود در علوم ورزشی،در چه زمینه های دیگری مطالعه دارید؟
من بسیار به مطالعه علاقمند هستم و سعی می کنم از کمترین فرصتی هم که پیدا می کنم، برای مطالعه کتاب های مختلف به ویژه در حوزه تاریخ که حوزه مورد علاقه من است استفاده کنم. همچنین به واسطه علاقه ام،کارهای پژوهشی بسیاری در حوزه های بین رشته ای مثل علوم ورزشی، علوم ارتباطات و بازاریابی انجام داده ام.
-در پایان توصیه شما به دانشجویان جوان و علاقمند به حوزه پژوهش چیست؟
اولین و مهمترین توصیه من به آن ها این است که بچه ها خانه ما ایران است؛ ایران را بسازیم و آنقدر به فکر ترک وطن نباشیم؛ هیچ وقت منتظر کار آماده و فرش قرمز نباشید و بیشتر به فکر کارآفرینی و ایجاد شغل باشید؛ ما باید بسازیم نه صرفا از ساخته ها مصرف کنیم.
آخرین توصیه من این است که من از همه موانع و مشکلات مطلع هستم اما زود ناامید نشوید؛ محکم بایستید و با تلاش مستمر مسیر پیشرفت خود را پیدا کنید.
خبرنگار: میترا شنتیایی
عطنا را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید: