حمایت از خودروسازان باید حساب‌شده باشد

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی: تاکنون دولت‌ها همواره با بهانه‌های مختلف به خودروسازی ایران باج داده‌اند، در حالی که طی چهار دهه گذشته، هیچ پیشرفتی در این صنعت نداشته‌ایم. اگر به کارنامه خودروسازان و حمایت‌هایی که آشکار و نهان از دولت برای روی پا ایستادن خود گرفته‌اند، توجه داشته باشیم می‌بینیم، دست خودروسازان پیش دولت دراز بوده است.

به گزارش عطنا، دکتر جمشید پژویان، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در یادداشتی در روزنامه جام جم نسبت به وضعیت خودروسازی در ایران انتقاد کرده است که در ادامه می‌خوانیم؛

تاکنون دولت‌ها همواره با بهانه‌های مختلف به خودروسازی ایران باج داده‌اند، در حالی که طی چهار دهه گذشته، هیچ پیشرفتی در این صنعت نداشته‌ایم. اگر به کارنامه خودروسازان و حمایت‌هایی که آشکار و نهان از دولت برای روی پا ایستادن خود گرفته‌اند، توجه داشته باشیم می‌بینیم، دست خودروسازان پیش دولت دراز بوده است.

بهتر است واقعیت را قبول کنیم و اجازه دهیم، تولیدکننده‌ای که نمی‌تواند خود را اداره کند،‌ تعطیل شود و نگران عواقب آن نباشیم چون قطعا این اتفاق برای اقتصاد کم‌هزینه‌تر است، نه این که دائم از منابع و بیت‌المال برای تأمین منابع مالی بدون توجیه خود استفاده کند. مگر نه این که منابع مالی برای کارگاهی که چند دهه است مشغول فعالیت بوده فقط برای نوسازی یا طرح‌های توسعه‌ای موردنیاز است؟ آیا خودروسازان کار خاصی در زمینه بهینه‌سازی یا بهره‌وری انجام داده‌اند که همواره کمبود منابع دارند و به دنبال دریافت منابع دولتی و ارزان‌قیمت هستند؟

قطعا نمی‌توانیم از خودروسازان ایران انتظار داشته باشیم، یک‌شبه راه را اصلاح کنند و بهره‌ور باشند اما نکته قابل توجه این است که تاکنون به دلیل نداشتن نقشه راه دقیق در صنعت خودروسازی همواره منابع موجود را هدر داده‌ایم و دستاوردی جز از بین رفتن حقوق مصرف‌کنندگان نداشته‌ایم و شاهد مثال آن هم این نکته که کره‌ای‌ها روزگاری برای توسعه صنعت خودروسازی خود از صنایع خودروسازی ایران بازدید کردند، اما اکنون فاصله این کشور با ایران چقدر است؟

امروز باید از خودمان بپرسیم آیا واقعا ایران خودروسازی می‌خواهد؟ آیا واقعا می‌تواند در این زمینه مزیت رقابتی داشته باشد؟ پاسخ این سؤال‌ها بسیار مهم است چون دولت تا ابد نمی‌تواند با استفاده از درآمدهای نفتی خود برای فروش محصولات بی‌کیفیت خودرویی ایران میان خریداران داخلی انگیزه ایجاد کند و خارجی‌ها هم تکلیفشان روشن است.

حمایت‌های صورت گرفته از صنعت خودرو باید حساب‌شده باشد. در همه دورانی که تولید انبوه با شکل جدید آغاز شد، دولت با حمایت تعرفه‌ای و در برخی مواقع حمایت اعتباری تلاش کرده، صنعت خودرو را سرپا نگه دارد. این موضوع در حالی است که خودروسازان کشور وابسته شده‌اند و توان لازم برای تولید رقابت‌پذیر و صادرات محور را ندارند، به صورتی که با کوچک‌ترین تغییر نرخ ارز خودرو گران می‌شود. این نشانه وابستگی و حاصل سیاست‌های اشتباه قبل است.