تکیه بر ابتکارات و هنرهای شخصی در نبود قواعد و ضوابط/ نگاه «صادراتی و بین‌المللی» عامل موفقیت شرکت طبرستان است

در نشست اکران و تحلیل مستند «طبرستانی‌ها» عنوان شد فقط طرح سهامداری باعث مالکیت نمی‌‎شود بلکه نوع رهبری آن شرکت و هویت جمعی به طور غیرمستقیم تاثیر گذاشته و در نهایت مجموعه اینها حس مالکیت را به وجود می‌آورد .

به گزارش عطنا، نمایش مستند «طبرستانی‌ها» به کارگردانی محسن عبدالوهاب از سوی بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان با حضور بابک علوی، دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، حمیدرضا ارباب، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت فنی و مهندسی خرد صنعت و علی عرب‌زاده، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، روز شنبه 15مهرماه در دانشکده اقتصاد این دانشگاه برگزار شد.

فیلم «طبرستانی‌ها» از مجموعه کارستان به زندگی موسسان کارخانه فولاد طبرستان و مجموعه‌های مرتبط با آن اختصاص دارد و نشان می‌دهد که چطور در سال‌های جنگ این کارخانه پا گرفته و در سال‌های بحران و تحریم توانسته به فعالیت خود ادامه دهد.

در ابتدای این نشست، نجمی هاشمی، مدیر میزگرد با بیان اینکه این فیلم نشان‌دهنده اوج حسن‌نیت و رفاقت است، گفت: کار تیمی، مدیریت خوب مالی و انسانی، مسئولیت اجتماعی و انسانی نسبت به کارمندان، چرخه تامین مواد و صادرات خوب، تنوع کسب وکار، تغییر مدیرکار و عدم ایجاد خدشه در سیستم، منافع مشترک، توسعه‌گرایی، جانشین‌پروری، پایداری گروه، ساختار سازمانی و مواجهه با بحران نکات کلیدی غالب در فیلم هستند.

در ادامه نشست، بابک علوی، دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، اظهار کرد: حقیقت یا اتفاق رخ داده در این فیلم، حقیقتی است که در زندگی این دوستان و در طی تلاش و زحمت فراوان در سال‌های طولانی اتفاق افتاده است و وظیفه ما به عنوان یک فرد دانشگاهی آشنا با حوزه صنعت، مدل‌سازی از این حقیقت است.

علوی با بیان اینکه در بدو تاسیس این شرکت، یک ارزش‌های پایه‌ای وجود دارد، گفت: این ارزش‌ها یک سری هویت جمعی و روابط دوستانه بین این دوستان ایجاد کرده است ضمن اینکه پدیده‌ای در ادبیات رهبری سازمانی به نام «رهبری اشتراکی» وجود دارد که عمدتاً ناشی از هویت جمعی بوده و در این فیلم کاملاً بارز است.

«هویت جمعی» عامل موثر در موفقیت شرکت‌ها

او ادامه داد: بعد اصلی نمایش داده شده در این فیلم این است که فقط طرح سهامداری باعث مالکیت نمی‌شود بلکه نوع رهبری آن شرکت و هویت جمعی به طور غیرمستقیم تاثیر گذاشته و در نهایت مجموعه اینها حس مالکیت را به وجود می‌آورد.

علوی با اشاره به اینکه احساس مالکیت نیازمند یک نوع فضای اشتراکی از رهبری کردن آن سازمان است، خاطرنشان کرد: برخی‌ها می‌خواهند با دادن سهام و بدون هویت مشترک و رهبری جمعی، مشارکت بالایی را در سیستم داشته باشند در حالی که موفقیت در شرکت نیازمند ایجاد یک نوع فضای اشتراکی است.

او تصریح کرد: آنچه که افراد این شرکت را قادر به فکر کردن در مورد استراتژی‌های متنوع و موثر می‌کند، هویت جمعی و رهبری اشتراکی است که از بدو تاسیس آن وجود داشته است ضمن اینکه تاثیر بحران‌ها و ابهامات محیطی نیز به طور طبیعی، اجزای هر مدل را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

استاد دانشگاه صنعتی شریف ارزش‌های پایه‌ای مشترک در این شرکت را این‌چنین برشمرد: اهمیت دادن به «کار وکسب» به جای «کسب وکار»، بها دادن به عدالت اجتماعی و ارزش‌آفرینی برای جامعه، اهمیت دادن به وجود سهامداران متعدد و جلوگیری از شکل‌گیری سهامدار عمده.

او ادامه داد: تواضع و جنگندگی برای یادگیری و موفقیت، اهمیت دادن به دوستی و روابط نزدیک و صمیمی و اهمیت دادن به سنت‌ها و فرهنگ ملی از جمله ارزش‌های پایه‌ای مشترک دیگر در این شرکت است.

علوی با بیان اینکه ارزش‌های پایه‌ای، هویت جمعی را شکل می‌دهند، بیان کرد: این هویت جمعی در طی زمان منجر به شکل‌گیری و حفظ دوستی و صمیمت بین همه بنیان‌گذاران و استفاده از تضادها در جهت مثبت، شفافیت رابطه در تعاملات اجتماعی، اتکا به شبکه اعتماد برای یافتن شرکای جدید، هماهنگی و چابکی در ارتباطات کاری و گذشت و اولویت دادن به منافع جمعی می‌شود.

او افزود: در حوزه رهبری اشتراکی، گردش مسئولیت‌ رهبری سازمان برای انطباق با شرایط محیطی و تکمیل همدیگر و همچنین همکاری شرکا برای پوشش و تکمیل نقش‌های یکدیگر در رهبری سازمان جزء عوامل موفقیت است.

استاد دانشگاه صنعتی شریف، قابلیت‌ها و اقدامات استراتژیک اثربخش را نکته قابل تامل دیگر فیلم دانست و گفت:  انتخاب بازار و مشتریان خاص، تلاش برای ایجاد قابلیت‌های صادراتی و قابلیت‌های تخصصی منحصر به فرد در شرایط خاص، ایجاد ظرفیت جذب تکنولوژی و دانش فنی، اهمیت به تحقیق و توسعه و دوسوتوانی برای بررسی راهکارهای جدید در کنار به کارگیری دانش موجود از جمله اقدامات استراتژیک اثربخش هستند.

او تاکید کرد: سهامداری صرفاً منجر به مالکیت نمی‌شود بلکه عاملی برای ایجاد حس مالکیت است، بنابراین رهبری اشتراکی و هویت جمعی در تقویت اثر سهامداری نقش به سزایی دارد.

علوی در جمع‌بندی نهایی، اظهار کرد: ارزش‌های پایه‌ای مشترک، هویت جمعی‌ و رهبری اشتراکی موثر، طرح سهامداری را شکل داده و در نهایت حس مالکیت را ایجاد می‌کند ضمن اینکه استراتژی‌هایی که با این قابلیت‌ها شانس شکل‌گیری و بروز دارند در نهایت منجر به عملکرد جمعی می‌شوند.

او به جنبه‌های دیگر قابل بررسی بیشتر در این شرکت اشاره کرد و گفت: توضیح برداشت از عدالت‌محوری و اهمیت دادن به کار و تولید و ارزش‌آفرینی و منشا آن در تفکر بنیان‌گذاران، بررسی نگاه کارکنان دیگر و به خصوص جوان‌ترها به این شرکت و در نهایت چگونگی به همگرایی رسیدن اعضا درباره بررسی جوانب مختلف تحریم و برنامه‌ریزی برای شرایط آتی از جمله پیشنهادهای من است.

تکیه بر ابتکارات و هنرهای شخصی در نبود قواعد و ضوابط

علی عرب‌زاده، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، از دیگر سخنرانان این نشست، با بیان اینکه کار خصوصی کردن در جامعه ما شبیه ورزش رفتینگ است، اظهار کرد: هم چنانکه به مقصد رسیدن به هنگام قایق‌رانی در آب‌های خروشان یک پیروزی است، رفع موانع و مشکلات کار در شرکتی مانند طبرستان جای تبریک دارد چراکه این شرکت در طول مدت مدیدی با رعایت ضوابط، مشکلات زیادی را پست سر گذارد.

او با اشاره به اینکه ما به شدت از کمبود قوانین درست، رنج می‌بریم، گفت: همچنان که در حوزه روابط اجتماعی بر اخلاقیات، در حوزه پزشکی به وجدان پزشک و در حوزه رانندگی به مهارت‌های راننده به جای اتکا به قوانین تکیه می‌کنیم، در کار خصوصی نیز به دلیل نبود قواعد و ضوابط راهنما و راهگشا باید به ابتکارات شخصی و هنرهای یک کارآفرین تکیه کرد.

عرب‌زاده ادامه داد: در این فیلم علاوه بر ابتکارات شخصی و استعدادهای با ارزش بنیان‌گذاران، سرمایه‌گذاری اجتماعی بسیار، شفافیت که باعث جلوگیری از بروز هر نوع مشکل می‌شود و از خودگذشتگی‌ها از قبیل فدا کردن منافع فردی و اهداف کوتاه‌مدت در راستای منافع جمعی و اهداف بلندمدت از جمله ارزش‌هایی است که نبود آنها، کار را سخت می‌کند.

او اضافه کرد: تحت تاثیر قرار نگرفتن اهداف شرکت از زندگی افراد و تلاش بیشتر در بخش تکنولوژیک و فنی از جمله عوامل دیگر کلیدی در این فیلم است.

عرب‌زاده ادامه داد: نکته مهم، بحث بقای شرکت است که متضمن جستجوی راه‌حل‌های موثر بوده و در این صورت قوام شرکت تضمین می‌شود اما متاسفانه در این فیلم به آن پرداخته نشده است.

نگاه «صادراتی و بین‌المللی» عامل موفقیت شرکت طبرستان

در ادامه نشست، حمیدرضا ارباب، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت فنی و مهندسی خرد صنعت با اشاره به شعر مولانا (مرده بدم زنده شدم گریه بدم خنده شدم/ دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم) به برداشت احساسی خود از این فیلم اشاره کرد و گفت: من در این فیلم عشق را در بین همکاران دیدم، آنجا که نیت همه، موفقیت اقتصادی است.

ارباب، با بیان اینکه در طی مطالعه زندگی‌نامه غلامرضا رسولیان به نکاتی اقتصادی پی بردم، اظهار کرد: نکته اقتصادی اول طبق آنچه که در این نوشتار به سیاست سازندگی دولت اشاره شده است، در کنار نقش خود کارآفرینان، نقش دولت نیز بسیار مهم است.

او به بیان نکات دیگر اقتصادی پرداخت: ساختن قطعه جدید با کمک مشاور انگلیسی بیان‌کننده بحث تخصص و انتقال فناوری است همچنان که نگاه بنیان‌گذار این شرکت صرفاً نگاه تولیدی نبوده بلکه نگاه صادراتی و بین‌المللی، تجارت و کسب ارزش و درآمد و ارزآوری برای کشور مهم بوده است.

ارباب نکته چهارم اقتصادی را همکاری این شرکت با شرکت‌های بین‌المللی دانست و گفت: اتصال این شرکت با ماشین‌آلات فنلاند و رشد صادرات نشان‌دهنده این است که برای رشد نه تنها باید با بنگاه‌های صنعتی داخل بلکه باید از شرکای پیشرو و متخصص در هر کشور درخواست کمک کرد.

او با بیان اینکه کارآفرین‌ها ویژگی‌های مختلفی دارند، خاطرنشان کرد: ریسک‌پذیری از قبیل ساخت قطعات پیچیده بدون نگرانی از هزینه‌ها، فرصت‌جویی که زمینه اشتغال را ایجاد می‌کند و ارزش‌آفرینی از جمله ویژگی‌های یک کارآفرین است.

ارباب تصریح کرد: یک نشانه رشد شرکت‌ها در کشورهای پیشرفته، الگوی پس‌انداز است که در شرکت طبرستان نقش پس‌انداز و افزایش سرمایه باعث موفقیت این شرکت بود ضمن اینکه یکی از چالش‌های اقتصادی این شرکت فشار تحریم سال‌های اخیر بوده است که صادرات را به حداقل یا به صفر رسانده است.