امروزه سخن از استارتآپ و کارآفرین به عنوان ویژگی جوامع توسعهیافته و اخیراً جوامع در حال توسعه، زیاد به گوش میرسد. اینکه استارتآپیها، افراد موفق در زمینه بیزینس هستند که عاملان اصلی در رشد و توسعه همه جانبه کشور قلمداد میشوند، این گزارش برای شناخت بیشتر این افراد و شناخت شرایط و امکانات برای ورود به این عرصه است و اینکه این عرصه میتواند در همه جنبهها مفید واقع شود.
سارا رحیمی- عطنا؛ هر از چندگاهی در دانشگاه علامه طباطبائی شاهد برگزاری نشست و جشنوارهای در مورد استارتآپها و افراد موفق در حوزه کارآفرینی هستیم، در یکی از این نشستها افراد موفق اعم از جوان و میانسال دیده میشد، افرادی که از تجربیات خود برای رسیدن به موفقیتشان میگفتند؛ اینکه افراد با استعداد و خلاق میتوانند با سرمایه اندک و حتی گاهی بدون هیچ سرمایهای وارد بازار کسبوکار شوند.
یک ویژگی جالب این افراد، پشتکار آنها در عین قرار گرفتن در مسیر مشکلات است، مشکلاتی که حتی به ورشکستی هم کشیده میشود، با این وجود، باز هم دست از تلاش در این مسیر بر نمیدارند و با امید و پیگیری مداوم توانستهاند به افرادی موفق و نوآور تبدیل شوند.
همچنین با راه رفتن در میان غرفههایی که در جشنوارهای با حضور شرکتها در حیاط دانشکده مدیریت و حسابداری برپا شده، شاهد رفتوآمد دانشجویانی که اغلب از مقاطع کارشناسی بودند و سرکشی عجولانه آنها به غرفهها بودیم، در چهره آنها ذوق و نشاط خاصی هنگام پر کردن رزومههای شرکتهای متنوع خصوصی موج میزد.(در همین رابطه؛ جشنواره «روشنا» فرصتی برای ارتباط با صنعت)
یکی از پرسنل شرکت ایرانسل در مورد استقبال دانشجوها از بازدید از غرفهها به ما گفت بازدید نسبت به دانشگاه صنعتی شریف، بسیار کمتر است و شاید دلیل اصلی هم، مکان اختصاص داده شده به غرفهها و سابقه برگزاری این جشنواره باشد چراکه در دانشگاه صنعتی شریف، ششمین سال است که چنین جشنوارهای برگزار میشود، اما دانشگاه علامه طباطبائی سومین سال است که در راستای برگزاری این جشنواره قدم برداشته و هنوز در این زمینه نوپا است.
اینجا بود که این سوال در ذهنمان ایجاد شد که استارتآپ چیست! به چه کسی کارآفرین میگویند! و اصلاً چطور میشود با سرمایه اندک یا حتی بدون سرمایه، شغلی را برای خودمان در این فضای گسترده بیکاری و آن هم با تحصیل در یک رشته علوم انسانی بدست آوردیم؟
استارتآپ یعنی یک فعالیت خلاقانه و نوپا برای به راه انداختن یک کسبوکار جدید که میتوان گفت مترادف با تعریف واژه کارآفرینی است، ویژگیهای افراد استارتآپی یا کارآفرین، داشتن قدرت ریسک، انگیزه و امید، پشتکار، استعداد، خلاقیت و درجا نزدن است.
به قول محمدرضا محسنی، بنیانگذار کانون آگهی و تبلیغات پیک برتر، بحرانهای زیادی در زندگی و در مسیر انسانها قرار میگیرند اما مهم، نگاه به بحران و تبدیل تهدیدها به فرصت است، همچنین نهراسیدن و داشتن اعتماد به نفس و و همکاری با تیمهای قابل اعتماد در کنار ویژگیهای شخصی دیگر از عوامل تبدیل شدن به یک استارتآپ موفق است.
در جوامع کنونی نیاز به مشاغل خدماتی بسیار افزایش یافته که این عرصه را برای ورود فارغالتحصیلان رشتههای علوم انسانی به بازار کار فراهم کرده است، ضمن اینکه کارآفرینان با ورود به حوزه کارآفرینی علاوه بر اینکه گامی در جهت رشد و توسعه کشور برمیدارند بلکه میتوانند با بیکاری، فقر و مشکلات اجتماعی مبارزه کنند.
داشتن یک جامعه کارآفرین و پویا نیازمند یک سری شرایط و زمینهها در حوزههای فردی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است، همچنان که افراد باید یک سری ویژگیهای انتسابی و گاهاً اکتسابی را داشته باشند از نظر حمایتی هم باید تامین باشند، دولت باید بر طبق فرهنگ جامعه و ارزشهای خود راههای گسترش و ترویج کارآفرینی را مشخص نماید.
با وجود اینکه در حال حاضر، مهمترین مسئله در جامعه ما و هدف اصلی دولتها در هر دوره، حل مشکل بیکاری است اما عامل اصلی این مشکل و فائق نیامدن بر آن، نداشتن برنامه کاربردی و هدفمند است، لذا دولت باید با کاهش فرآیندهای بروکراتیک و دادن سرمایه و امکانات به جوانان جامعه در راستای توسعه کارآفرینی و در نهایت توسعه و پیشرفت کشور گام بردارد.
دولت باید با هموار کردن این مسیر سنگلاخ، فرصت را برای جوانان ایجاد کند تا با شکوفا شدن استعدادهایشان در جهت خدمت به جامعه برآیند و به نوعی خود را در تعیین سرنوشت کشور و رسیدن آن به آبادانی و توسعه سهیم بدانند و لازمه آن تعیین سیاستگذاری درست و حمایت و پشتیبانی در جهت رشد و پیشرفت آن در جامعه است.
کارآفرینی یا استارتآپ همچنین یک مکانیزم اساسی در توسعه اقتصادی است که افراد میتوانند با روشهای خلاقانه و با هزینه کم، بازارهایی برای کالاهای کاملاً جدید فراهم کنند، رشد و توسعه اقتصادی کشور نیاز به حرکتی پویا و سازمانیافته دارد و مشکل جوانان امروز ما، عدم انعطافپذیری و نداشتن روحیه پویا است، لذا بعد از فارغالتحصیلیشان در جستوجوی استخدام برمیآیند و اغلب مهارت لازم برای ورود به بازار کار را هم ندارند.
همچنین توسعه فرهنگ کارآفرینی منجر به کاهش انزوا و افزایش اشتیاق و امید به زندگی در افراد جامعه میشود و بسیاری از مشکلات اجتماعی از جمله اعتیاد، افسردگی، طلاق، نداشتن مشارکت در زمینههای مختلف و... که از بیکاری نشات میگیرد به سمت بهبودی حرکت میکند.
فرهنگ چیزی است که آموخته میشود، انسانها میتوانند عادتهای آموخته شده خود را به دیگران منتقل کنند، در این بین کارآفرینی و یا استارتآپ نیازمند این است که به عنوان یک فرهنگ در جامعه شناخته و نهادینه شود تا زمینهای برای آشنایی و سپس ورود افراد در این حوزه باشد.
بنابراین منظور از توسعه کارآفرینی، ایجاد فرهنگ کارآفرینی در کشور، تقویت گرایشهای مثبت عمومی به آن و در پی آن افزایش نرخ فعالیتهای کارآفرینانه است.
اما آیا کارآفرینی صرفاً به معنای اشتغالزایی است؟! دکتر سعید میرواحدی، استادیار گروه کارآفرینی دانشگاه علامه میگوید در جامعه ما باوری نادرست درباره مفهوم کارآفرینی وجود دارد و به مفهوم ایجاد شغل به کار میرود، علت آن هم ترجمه بد این لغت به زبان فارسی است، در حالیکه ایجاد شغل یکی از نتایج کارآفرینی است و «ارزشآفرینی» بهترین کلمهای است که شاید بتوان جایگزین کلمه کارآفرینی کرد، یعنی کارآفرین کسی است که برای یک جامعه، منطقه و سازمان ارزش ایجاد میکند و این ارزش میتواند در قالب یک محصول یا خدمت، ایده و یا در هر قالب دیگری باشد. (در همین رابطه؛«ارزشآفرینی» جایگزینی مناسب برای کارآفرینی)
دانشگاه علامه طباطبائی با برگزاری نشستها و جشنوارهها و دادن مشاوره به دانشجوها در جهت آشنایی دانشجوها با فضای کسبوکار و همچنین معرفی مهارتهای آنها به شرکتها برآمده است و در همین راستا مرکز رشد و نوآوری دانشگاه که کار اصلی آن حمایت از ایده دانشجو و فراهم کردن امکانات لازم برای آنان است، راهاندازی میشود، به عبارتی دیگر هدف، ارتباط دانشگاه با بازار کار است و مرکز کارآفرینی دانشگاه قرار است کارهای کاربردی و عملی را انجام دهد. ( در همین رابطه؛ ویژگیهای یک تیم استارتآپی خوب)
در ادامه برای شما، درباره مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه علامه طباطبائی بیشتر خواهیم پرسید.