راه‌حل موقتي كارگشا نيست

محمد مهدی فرقانی گفت: ثبت كانال‌هاي تلگرامي شايد براي يك دوره‌گذار فكري خوب باشد تا مردم به تدريج در شبكه‌هاي اجتماعي پليس خود شوند، اما اين كار راه‌حل نهايي نيست.

به گزارش عطنا، محمد مهدي فرقاني، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی در روزنامه اعتماد به بررسی مسئله احراز هویت کانال‌های تلگرامی پرداخته است. آنچه در ادامه می‌بینید متن کامل این یادداشت است؛

تكنولوژي‌هاي جديد در يك نگاه كلي، در بسط و توسعه آزادي بيان شهروندان و همچنين توسعه دسترسي همگاني به اطلاعات تاثيرگذارند. اين تكنولوژي‌ها خدمات بي‌شماري در اين زمينه‌ها داشتند و نقش مثبت آنها غيرقابل انكار است. اما در كنار تمام اين ويژگي‌هاي مثبت، تكنولوژي‌هاي جديد عوارض منفي هم دارند.

عوارضي مانند انتشار شايعات، جعل و تحريف اخبار، توهين و تهمت به ديگران يا حتي بعضا به خطر انداختن جان خانواده‌ها. اما در اين يادداشت قصد پرداختن به نكات مثبت و منفي تكنولوژي‌هاي جديد نيست، با اين مقدمه كوتاه مي‌خواهيم به پاسخ اين پرسش برسيم كه آيا ثبت و احراز هويت كانال‌ها و سايت‌هاي بدون شناسنامه با بالاي پنج هزار كاربر و عضو در محيطي مانند تلگرام راه‌حل درستي است يا خير؟

در كليت بايد پاسخ داد كه چنين تصميمي چندان صحيح نيست. چرا كه اين موضوع آزادي بيان كلي كه دستاورد اين رسانه‌ها است را محدود مي‌كند و به‌طور غيرعمد محدوديت‌هايي اعمال مي‌شود كه از آزادي‌هاي شهروندي مي‌كاهد. چنين اتفاقي در درازمدت باعث كاهش اطلاعات شهروندان مي‌شود و مضرات اين بي‌دانشي و ناآگاهي به نحوي ديگر خود را نشان داده و گريبانگير جامعه مي‌شود.

در چنين شرايطي راه‌حل مفيد و درست ارتقاي سواد حرفه‌اي و فرهنگ عمومي است. مردم در شبكه‌هاي اجتماعي مانند تلگرام بايد خودشان با موضوعات برخورد اخلاقي داشته باشند. يعني مردم ضمن اينكه توليد محتوا و اطلاع‌رساني مي‌كنند، مرزهاي آزادي بيان را توسعه ‌دهند و سوء‌استفاده از اين امكانات را به حداقل برسانند. ثبت كانال‌هاي تلگرامي شايد براي يك دوره‌گذار فكري خوب باشد تا مردم به تدريج در شبكه‌هاي اجتماعي پليس خود شوند، اما اين كار راه‌حل نهايي نيست. راه‌حل نهايي اين است كه مردم خود اجازه توليد محتواي ناهنجار و غيراخلاقي را به ديگر كاربران ندهند و اگر هم چنين محتوايي توليد شد، آن كاربر را تقبيح و ايزوله كنند. در دراز مدت با اين راه‌حل‌هاي مقطعي نمي‌شود به موفقيت رسيد و بايد راه‌حل‌هاي موازي نيز پيدا كرد.