برنامه‌های پنج‌ساله و چشم انداز ۲۰ ساله بیش از ۳۰ درصد موفق نبوده‌اند

عطنا - یک اقتصاددان گفت: دولت چهاردهم به هیچ کدام از وعده هایی که داده نه تنها عمل نکرده ،بلکه دور افتاده است و به جای اینکه به دنبال ایجاد هم‌افزایی و بهبود شرایط باشد، در واقع خودش به عاملی برای تشدید مشکلات تبدیل شده است.

لطفعلی بخشی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفت وگو با بولتن نیوز با بیان اینکه اگر بخواهیم کشورهای جهان را از نظر رشد، توسعه و پیشرفت شاخص‌بندی کنیم، به نظر می‌رسد که ما در رتبه‌های آخر قرار خواهیم گرفت، اظهارداشت: با وجود تدوین برنامه‌های پنج‌ساله و چشم انداز بیست ساله، هیچ‌یک از آن‌ها بیش از ۳۰ درصد موفق نبوده‌اند. حال اگر همین برنامه‌ها هم وجود نداشتند، شاید در همان ۳۰ درصد نیز پیشرفتی حاصل می‌شد.

وی افزود: البته از زمان تدوین برنامه های توسعه ای به جای آنکه اندازه دولت کوچکتر شود،هرسال برحجم دولت اضافه شده و دخالت های دولت در اقتصاد به جای آنکه کم شود، افزایش یافته است، اما آنچه باید براساس برنامه ها و چشم انداز عمل می شد، اجرا نشده است.نمونه این عدم اجرای برنامه ها می توان به هزاران پروژه نیمه تمام اشاره کرد .در واقع، صرفاً آمار و ارقام را تغییر داده‌اند، اما بسیاری از پروژه‌های اجرایی همچنان روی زمین مانده‌اند. این نشان می‌دهد که نظام اداری ما ضد برنامه ریزی است به همین دلیل هم دولت ها در تحقق برنامه‌ها ناکام بوده اند.

او با تاکید براینکه کل ساختار مدیریتی کشور از برنامه‌محوری فاصله گرفته است، یادآور شد: نتیجه‌ی این وضعیت را امروز در عمل می‌بینیم؛ چشم‌انداز ۲۰ ساله‌ای که قرار بود کشور را متحول کند، به نتیجه نرسید، درحالی‌که کشورهایی که از ما عقب‌تر بودند، در بسیاری از شاخص‌ها از ما جلوتر هستند و رشد اقتصادی بالاتری دارند.

این اقتصاددان با بیان اینکه فقدان تفکر برنامه‌پذیری درمیان سیاستمداران و برنامه ریزان باعث شده که هرکس برای خودش تصمیم بگیرد، گفت: این شیوه اداره کشور باعث شده زمانی که یک دولت روی کار می‌آید، وزرا و مدیران جدید همه چیز را از نو آغاز می‌کنند. با تغییر هر وزیر، بسیاری از برنامه‌های قبلی کنار گذاشته می‌شود و دوباره همه چیز از صفر شروع می‌شود. در واقع، با هر تغییر در مدیریتی -چه در سطح وزرا، چه در سطح رئیس‌جمهور—کشور به نقطه‌ی اول بازمی‌گردد.

او اضافه کرد: نتیجه اینکه نه تنها برنامه‌ریزی در این شرایط جواب نمی دهد، بلکه به تداوم برنامه‌های قبلی هم پایبند نمی‌مانند. از سوی دیگر، این تناقض وجود دارد که د برنامه‌های توسعه‌ای کشور پنج‌ساله تدوین می‌شوند، ریاست‌جمهوری چهار ساله است. در نتیجه، هر دولت جدید برنامه‌های دولت قبل را کنار می‌گذارد و همه چیز را از ابتدا تعریف می‌کند.

به گفته او، این یک چرخه‌ی معیوب است که سال‌هاست شاهد آن هستیم و هیچ تغییری در آن هم ایجاد نمی شود.

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این سئوال که برخی کارشناسان براین باورند که دولت به جای سیاستگذاری در حال حفظ وضع موجود است، گفت: به نظرم این دولت حتی نتوانسته وضع موجود را حفظ کند و مدام در حال عقب رفتن است.نمونه آن قطعی برق و گاز است.نرخ تورم نسبت به قبل در حال افزایش است. به عبارت دیگر این دولت در هیچ کدام از کارهایش موفق نیست؛ نه در مسایل داخلی و نه بین المللی.

او افزود: هیچ اقدام اساسی برای حل مشکلات انجام نمی‌شود و این چرخه‌ی معیوب همچنان ادامه دارد. دولت به جای اینکه به دنبال ایجاد هم‌افزایی و بهبود شرایط باشد،خودش به عاملی برای تشدید مشکلات تبدیل شده است، مثال روشن این وضعیت، قطعی برق است که به زمستان هم رسیده و این موضوع نشان می‌دهد وضعیت نه‌تنها بهبود نیافته، بلکه رو به وخامت رفته است.