بیانیه مهم وزارت علوم تحقیقات و فناوری در توضیح تصمیمات راهبردی جدید در تبعیت از دستور مهم رهبر انقلاب

عطنا به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در پی تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر ضرورت شتاب علمی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با انتشار بیانیه‌ای، به استحضار مردم شریف ایران می‌رساند که جامعه دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان می‌داند و از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی ۱۲روزه، با عزمی راسخ و برنامه‌ریزی جامع، تمام توان خود را در جهت ارتقای امنیت و کیفیت زندگی مردم، افزایش کیفیت آموزشی و عدالت اجتماعی، تحول و بازبینی در جذب دانشجویان و استادان و افزایش توان و قدرت ملی ایران به کار خواهد گرفت و از آغاز اجرای سیاست‌های راهبردی جدید برای جهش علمی کشور خبر داد.

متن این بیانیه به شرح ذیل است:

«در جهان پرتلاطم امروز، قدرت علمی یکی از ارکان اصلی اقتدار ملی و رفاه اجتماعی کشور‌ها به شمار می‌رود. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیرو دستور مقام معظم رهبری، با درک عمیق از ضرورت تحول بنیادین در نظام آموزش عالی، اقدام به برداشتن گام‌های مهمی در مسیر اجرای سیاست راهبردی نوین نموده تا بتواند مسیر جهش علمی ایران را هموار سازد.

جمهوری اسلامی ایران در آستانه برهه نوینی قرار گرفته است، زمانی که در آن دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی باید نقش محوری در حل چالش‌های ملی، تولید فناوری‌های راهبردی، تقویت همدلی و انسجام ملی و ارتقای جایگاه ایران در عرصه جهانی ایفا کنند. وزارت علوم در این مسیر با پذیرش مسئولیت تاریخی خود، بسته سیاستی جدیدی را تدوین و اجرا می‌نماید.

با توجه به چالش‌های ساختاری، شکاف عملکردی و ضعف ارتباط میان دانشگاه و جامعه، وزارت علوم تحقیقات و فناوری با هدف ارتقاء کیفیت آموزشی و پژوهشی، سیاست‌گذاری جامع و یکپارچه‌ای را آغاز کرده تا زیرساخت‌های تحول در نظام آموزش عالی کشور فراهم گردد. باید باور کنیم که در جهان امروز، علم است که آینده رفاه و امنیت ما را رقم می‌زند. بدون سیاست‌هایی که مبتنی بر شواهد علمی باشند در تاریکی قدم خواهیم زد. سرنوشت نسل‌های آینده ایرانیان منوط به سیاست‌هایی است که امروز درباره نهاد علم اتخاذ می‌کنیم.

ایفای نقش بی‌بدیل دانشگاه ایرانی، در «انسجام و تقویت هویت ملی» و تحقق «جهش علمی و فناورانه» در جهت ارتقای امنیت و کیفیت زندگی مردم شریف ایران، مستلزم بازنگری عمیق در حکمرانی دانشگاهی و نظام ارزیابی سیاست‌های علمی کشور است. وزارت علوم با اتکاء به حمایت‌های داهیانه مقام معظم رهبری و با بهره مندی از تجارب داخلی و جهانی و با رویکردی شفاف، پاسخگو و آینده نگر مسیر اصلاح و نوسازی نظام آموزش عالی را آغاز خواهد کرد.

نهاد علم در ایران نیازمند بازنگری‌های زیر است:

- کیفیت آموزش و پژوهش» باید در کانون بازنگری‌ها و تحولات نهاد علم قرار گیرد.

- هیچ تحولی بدون شکل‌گیری «اجماع» و «مشارکت فعال» جامعه دانشگاهی اعم از استاد، دانشجو و کارمند ممکن نیست.

- حل چالش‌های حوزه علم و فناوری جز با شکل‌گیری «اراده سیاسی فرابخشی» ممکن نیست و لازم است تا همه بخش‌های دولت و حاکمیت به کمک نهاد علم بیایند.

- با توجه به تحولات جهانی و داخلی، تحول در «مدیریت منابع انسانی» نهاد دانشگاه، به هدف نگهداشت و جذب نخبگان علمی، حمایت از جوانان خلاق و نوآور و جایگزینی معیار‌های کیفی مانند تاثیر اجتماعی و نوآوری و طراحی سازوکار‌های نظام انگیزشی رقابت پذیر برای حمایت از نقش آفرینان و شتاب‌دهندگان اصلی علم و فناوری ضروری است.

- نظام جذب دانشجو و استاد با هدف ارتقای عدالت اجتماعی و مبتنی بر مشارکت هسته سخت ۹۰ میلیونی نظام و ایجاد دلگرمی و حس تعلق جمعی فراگیر در هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌باید بازنگری و اصلاح شوند.

- بازنگری و بازبینی نقش وزارت علوم در حکمرانی علمی در حوزه سیاست‌گذاری و راهبری کلان نهاد علم.

- در جهت تحقق علم نافع و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی دانشگاه، پژوهش‌های کاربردی و معطوف به حل مسائل ملی مورد حمایت خاص قرار خواهند گرفت.

- توجه راهبردی به موضوع «مرجعیت علمی»، به عنوان بخشی کلیدی از سیاست‌های علمی کشور.

- حمایت دولت و مجلس در جهت توسعه زیرساخت‌های پژوهشی و فناوری مانند تجهیز آزمایشگاه‌ها، توسعه پارک‌های فناوری و دسترسی به منابع علمی جهانی ضروری است.

- جامعه دانشگاهیان و محققان ایرانی خارج از کشور، ظرفیت ممتاز کشور ایران هستند و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری زمینه‌های متنوع برای ارتباط علمی با این سرمایه‌های ایرانی را فراهم خواهند نمود.

- دیپلماسی و تعاملات علمی به ویژه با کشور‌های دوست، منطقه و قدرت‌های نوظهور جهانی مورد حمایت ویژه قرار خواهند گرفت.

- به منظور تحقق اهداف راهبردی کشور در حوزه­‌ علم و فناوری، اجرائی کردن ظرفیت‌های قانونی محقق نشده در جهت حمایت مالی از مگاپروژه‌های پیش‌برنده علم و فناوری، جهش در زیرساخت‌های دیجیتال و داده محور و حفظ منزلت نخبگان علمی ضروری است.

در پایان به استحضار مردم شریف ایران می‌رساند که جامعه دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان می‌داند و از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، با عزمی راسخ و برنامه‌­ریزی جامع، در تبعیت از سیاست‌های کلان نظام تمام توان خود را در جهت ارتقای امنیت و کیفیت زندگی مردم و افزایش توان و قدرت ملی ایران به کار خواهد گرفت.»