عطنا- نرخ دلار در چند وقت اخیر در مسیر صعودی حرکت کرده است البته گاهی افتهای نامحسوسی نیز داشته، اما درنهایت از ۱۸ اردیبهشتماه امسال تاکنون، دلار حدود ۹ هزار تومان افزایش قیمت داشته است. درست یک روز بعد از پایان دور هفتم مذاکرات هستهای در وین، نرخ دلار از مرز 30 هزار تومان گذشت.
این برای نخستین بار در یک سال گذشته است که قیمت دلار از مرز حساس 30 هزار تومان عبور میکند. قیمت دلار فقط یکبار در تاریخ اقتصاد ایران چنین ارقامی را تجربه کرده است و آن مهرماه سال گذشته و اندکی قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بود.
در این مدت هشتماهه با وجود توقف روند مذاکرات برجام، هر بار اخباری در این ارتباط منتشر میشد بازار ارز هم نوساناتی پیدا میکرد؛ اما اخیراً در حالی نرخ دلار به بالای ۲۹ هزار تومان در بازار آزاد رسید که امیدها به مذاکرات دور جدید بسته شده بود تا شاید روزنهای برای نزول قیمتها ایجاد شود و حالا با گذشت حدود پنج ماه از آغاز کار دولت سیزدهم، این مذاکرات دوباره از سر گرفته شده است.
البته به نظر میآید این دور از مذاکرات هستهای، هنوز تأثیرات خود را در بازار ارزی نشان نداده است؛ اما بهراستی چرا وضعیت اقتصادی ایران به نتیجه مذاکرات و تحولات سیاسی گرهخورده است؟
در این باره محمود عیسوی عضو هیئتعلمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی در گفتگو با (عطنا) با بیان اینکه شرایط کنونی نتیجه سیاستهای 8 سال گذشته است، گفت: «به لحاظ روانی جامعه تحت تأثیر شرایط گذشته قرار دارد که باعث شده ذهنیت جامعه به نتیجه مذاکرات شرطی شود. برای اینکه این اثر روانی تغییر کند نیاز به زمان است.»
وی ادامه داد: «با ادامه سیاستهایی که دولت فعلی در پیشگرفته تدریجاً این ذهنیت تا حدی قابل تعدیل خواهد بود، هرچند که نتایج مذاکرات در افکار عمومی نقش خود را خواهد گذاشت.»
عیسوی با اشاره به اینکه باید به توان داخلی برای تقویت قدرت بینالمللی توجه کرد، افزود: «اگر در حوزه مسائل اقتصادی مبتنی بر سیاستهای اقتصاد مقاومتی، تغییرات جدی در مدیریتهای برخی از بنگاههای اثرگذار اقتصادی مانند خودروسازها و اصلاح سیستم بانکی و مواردی از این دست که کلان اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار میدهند، صورت بگیرد شرایط بهبود خواهد یافت.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «اگر زیرساختها بهگونهای باشد که توجه به توانمندیهای داخلی تقویت و تحریمها کم اثرتر شود، ابزار از دست دشمن خارج شده و ارتباط بین مذاکرات هستهای و اقتصاد داخلی به حداقل میرسد.»
وی با بیان اینکه اقتصاد در تمام کشورها نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی واکنش نشان میدهد، تصریح کرد: «وقتی حوادث سیاسی و اجتماعی رخ دهد، در همهی جای دنیا خودبهخود اقتصاد واکنش نشان میدهد، به عنوان مثال شاهد هستیم که با یک موضوع جزئی بورس در دنیا دچار تلاطم میشود.»
عیسوی با تأکید بر اینکه قطع کردن ارتباط اقتصاد با مسائل جامعه نشدنی است، عنوان کرد: «در چند سال اخیر گرفتار شرایطی شدیم که این حالت را درون جامعه تشدید کرده است. طبیعتاً زمان باید بگذرد تا دولت سیاستهای خود را در حوزه اقتصاد به خوبی پیش ببرد و روابط خارجه را بهگونهای شکل دهد که کشورهای غربی کمتر زمینهای پیدا کنند که ایران را تحتفشار اقتصادی قرار دهند.»
وی با بیان اینکه باید با همه دنیا ارتباط داشته باشیم، افزود: «به سمت شرق رفتن به این معنا نیست که ما همه تخممرغهایمان را در سبد آنها بچینیم چون شرقیها هم ملاحظات خود را دارند و به دنبال منافع ملی خود هستند اما اگر ارتباط با کشورهای منطقه و پیمان شانگهای بهمرور آثار خود را نشان دهد، مدیریت تلاطمها راحتتر میشود.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «ایران باید سیاستی پیش ببرد که توازن منطقهای و جهانی را به نفع خود تحت تأثیر قرار دهد. نگاه به شرق، نگاهی منطقی است، باید مراقب باشیم تا صدماتی که از غرب متحمل شدیم از طرف شرقیها نیز تکرار نشود.»
وی با اشاره به اینکه عوامل مهم دیگری به غیر از مذاکرات در افزایش نرخ دلار نقش دارند، تصریح کرد: «اگر پس از مذاکرات شرایط سیاسی ایران بهگونهای باشد که بار روانی تخلیه شود، قیمت دلار کاهش پیدا میکند. این عوامل بازار هستند که از این شرایط به سود خود استفاده میکنند.»
عیسوی با بیان به اینکه اگر مذاکرات به نتیجه نرسد هم اتفاق خاصی نخواهد افتاد، گفت: «جنگی رخ نخواهد داد که قیمت دلار یکدفعه بالا بکشد، نتایج مذاکرات هرچه که باشد در کوتاهمدت ممکنه اثرات منفی داشته باشد اما میانمدت به شرایط قبلی بازخواهیم گشت. دولت باید با کار جهادی در ابعاد مختلف وابستگی اقتصاد به دلار را کاهش دهد، اگر ارتباط مبادلات تجاری خود را با دلار کمتر کنیم نوسانات روانی اثری نخواهند داشت.»
عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: