عطنا – دکتر مهدی حسین زاده یزدی عضو هیات علمی دانشگاه تهران در دومین نشست از سلسله نشست های فصل تحول با عنوان «گفتمان دولت سیزدهم: عدالت و عقلانیت» گفت: «در حوزه سیاسی به مسائلی پرداخته می شود که مشکلات اصلی مردم نیست، در حالی که باید مصادیقی به عنوان عدالت مطرح شود که جنبه نخبگانی داشته باشد و فارغ از سیاست باشد.»
به گزارش عطنا، وی ادامه داد: «فارغ از تمام دعواهای سیاسی این گفتمانها اثربخش است. پنج مقدمه وجود دارد که در قالب پنج گذاره بیان می کنم. اولین مقدمه این است که کدام عدالت و کدام عقلانیت مورد بحث است؟ مقدمه دوم به نسبت عدالت و عقلانیت در کف جامعه و دولت ها باید رسید. مقدمه سوم تعریف بالاشاره هست که منطقیون ما این را وصف ناقص میدانستند یعنی در تعریف یک مفهوم شما به مصادیقش اشاره کنید. مقدمه چهارم اشیا را با ضدش میشناسیم مثل سیاهی و سفیدی و مقدمه آخر اینکه با بودها کاری نداریم بلکه با نمودها کار دادیم.»
مدیر گروه مطالعات اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران گفت: «در دولت موقت ضد عقلانیت را انقلابیگری تعریف می کردند. یعنی انسان های عقلانی آنهایی هستند که اهل گفتگواند و انسان های انقلابی آنهایی هستند که از سفارت بالا می روند و دو گانه ای شکل می گیرد که سیطره امام اجازه نمیدهد همچین تلقی ای وجود داشته باشد. تمام مباحث ما بعد از رحلت امام و ابتدای دهه ۷۰ است که از نظر من انقلاب فرهنگی ما مربوط به همان زمان میشود. به گونه ای که عقلانیت در مقابل فرهنگ تصوف قرار میگیرد و مترادف با توسعه گرایی میشود و تکنیک در عرض ارزش های دیگر قرار نمیگیرد بلکه بر آنها تقدم پیدا میکند.»
حسین زاده گفت: «در دولت هاشمی برخی صحبت از لیبرال دموکراسی اسلامی میکنند. در اینجا کسی منکر عدالت نمیشود بلکه عدالت زمانی محقق میشود که توسعه تحقق پیدا کند وگرنه باز توزیع فقر خواهد شد. باید تولید ملی بالا رود و توسعه به معنی رشد اقتصادی محقق شود و کسانی میتوانند از عدالت حرف بزنند که این توسعه را داشته باشند. ما در دوره دولت اصلاحات میبینیم که آزادی به عنوان نیاز جامعه تعریف می شود. یعنی شرط لازم عدالت، توسعه سیاسی است و مفاهیمی مثل آزادی، دموکراسی، حقوق مردم و حقوق زنان ارزش پیدا میکند اما مشکل اصلی مردم اینها نیست و عدالت است. چراکه دولتی تحویل داده شده که ۶۰ میلیون نفر زیر خط فقر دارد.»
وی ادامه داد: «در دولت احمدی نژاد در حوزه سیاسی مسئله ای مطرح میشود که مشکل مردم نیست. عدالت جنبه نخبگانی باید پیدا کند در حالی که عدالت به کارهای دلبخواهی تقلیل پیدا میکند و زمینهای آماده میشود که دولتی بیاید (دولت روحانی) که پا روی عقلانیت میگذارد و میگوید عقلانیت یعنی مذاکره و ما میتوانیم این کار را بکنیم.»
حسین زاده تصریح کرد: «اگر دولت نهم را تز و دولت یازدهم را آنتی تز در نظر بگیریم دولت سیزدهم سنتز است و به دنبال عدالت عقلانی است. یعنی عدالتی که مثابه یک ارزش بنیادی و ذاتی مطرح میشود و راه تحقق آن عقلانیت است. تمام کنش ها و تصمیمات باید پیوست عدالت داشته باشد. اگر اینگونه شد دانشگاه مهم میشود چرا که در دانشگاه معیار عدالت مورد بحث قرار میگیرد. عدالت اجتماعی مفهوم مدرن و متعلق به ساختار است. باید دید قانون عادلانه است یا نه و با چه معیاری. در اینجا دانشگاه باید وارد شود. دانشگاه بحث را باید راه بیاندازد و فارغ از سیاست باشد.»
به گزارش عطنا، دومین نشست از سلسله نشست های فصل تحول با عنوان «گفتمان دولت سیزدهم: عدالت و عقلانیت» دوشنبه ۱۵ شهریور ۱۴۰۰، از ساعت ۱۰ تا ۱۳ با رعایت کامل شیوه نامه های بهداشتی در سالن کنفرانس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار و برای مخاطبین در بستر فضای مجازی به صورت زنده پخش شد.