دانشگاه علامه طباطبائی می تواند الگوی دانشگاههای ایران در اجرای نظام شفافیت شود

عطنا - یک پژوهشگر حوزه شفافیت معتقد است اگر دانشگاه علامه طباطبائی بتواند نظام شفافیت را به ‌خوبی اجرا کند، باعث می‌شود که دیگر دانشگاه‌ها آن را به عنوان الگو قرار داده و از تجربیات این دانشگاه استفاده کنند.
 
یکی از الزامات توسعه و پیشرفت، پایبندی به شفافیت و پاسخگویی است. در واقع می توان شفافیت و به دنبال آن پاسخگویی را یکی از ارکان توسعه یافتگی دانست که مانع از بروز فساد و ناکارآمدی در نهادهای مختلف می شود. جدا از لزوم اجرای نظام شفافیت در دولت و ارگان های تابعه آن، اجرای نظام شفافیت در دانشگاهها نیز می تواند ثمرات بسیاری داشته باشد. در همین راستا اخیرا دانشگاه علامه طباطبائی با انتشار بیانیه ای اعلام کرده نظام شفافیت را برای نخستین بار در دانشگاه های کشور با التزام به موازین حرفه ای نظام شفافیت و در راستای الگوی حکمرانی آکادمیک پیاده سازی می کند.
 
در بیانیه این دانشگاه آمده است: «در چارچوب الگوی حکمرانی آکادمیک، شفافیت یک ارزش محوری برای پیوند ارگانیک میان مارپیچ پنج‌گانه «دانشگاه»، «صنعت»، «نهاد قدرت»، «جامعه مدنی» و «محیط زیست» است. در این حالت، دانشگاه فقط در خدمت نهاد قدرت و صنعت نیست، بلکه در دست عموم و در خدمت همگان است. اشتراک اطلاعات و حق آگاهی و دسترسی عمومی به تصمیمات و سیاست های مربوط به «ورودی‌ها»، «فرایندها» و «خروجی‌ها» در ابعاد سه گانه «مالی»، «سیاستی» و «اجرایی» مهمترین خصلت و ویژگی یک دانشگاه با الگوی حکمرانی آکادمیک است.»
 
درباره این موضوع و اهمیت اجرای نظام شفافیت در دانشگاههای کشور، خبرنگار عطنا با یکی از اعضای اندیشکده «شفافیت برای ایران» گفتگو کرده است.
 
مهدی یخچالی، پژوهشگر حوزه شفافیت در گفتگو با رسانه تحلیلی دانشگاه علامه طباطبائی (عطنا)، با بیان اینکه دانشگاه به‌عنوان بخشی از دولت و یک نهاد حاکمیتی وظایفی بر عهده دارد، گفت: «با استفاده از ابزار شفافیت که باعث افزایش اعتماد عمومی می‌شود، می‌توان تا حدودی بر دانشگاه نظارت داشت. برای اجرای نظام شفافیت باید به مواردی از قبیل افزایش کارآمدی و کاهش فساد توجه داشت؛ مواردی از این دست باعث افزایش اعتماد عمومی می‌شود.»
 
یخچالی با اشاره به اینکه اگر در بحث شفافیت به طور مشخص دانشگاه را در نظر بگیریم باید بررسی کرد که کارکردهای دانشگاه چه مواردی هستند، تصریح کرد: «در دانشگاه برخی بخش ها مربوط به کارکردهای عمومی است، یعنی این بخش‌ها وظایف سازمانی را بر عهده‌ دارند. همانند بقیه سازمان‌ها و نهاد‌ها، در دانشگاه هم بودجه وجود دارد و همین‌طور عملکرد مسئولین دولتی باید نظارت و بررسی شود.»
 
این پژوهشگر حوزه شفافیت با بیان اینکه در بحث اهداف و مأموریتی که دانشگاه بر عهده دارد هم می‌توان نظام شفافیت را اجرا کرد، عنوان کرد: «در مورد پرورش نیروی آماده‌به‌کار و موفق که جزء اهداف دانشگاه است هم می‌توان اقدامات شفافیتی در نظر گرفت، هرچند ممکن است لزوماً باعث افزایش اعتماد عمومی نشود، ولی منجر به افزایش کارآمدی خواهد شد.»
 
وی ادامه داد: «همچنین اگر نوع تدریس و منابعی که اساتید دانشگاه استفاده می‌کنند و همین‌طور عملکردشان مورد ارزیابی و مقایسه قرار بگیرد، این امر باعث افزایش کیفیت تدریس می‌شود.»
 
یخچالی با تأکید بر اینکه موضوع شفافیت به ‌عنوان مطالبه عمومی در سطح جامعه مطرح است، افزود: «توجه به مبحث شفافیت بسیار حائز اهمیت است و این موضوع به‌قدری مهم و لازم است که حتی در مناظره‌های انتخاباتی اخیر هم به آن پرداخته شد.»
 
این پژوهشگر حوزه شفافیت با اشاره به اینکه وقتی موضوع شفافیت در جامعه مطرح است دانشگاه هم باید به دنبال ایجاد شفافیت باشد، تصریح کرد: «در دانشگاه افراد آکادمیک و تحصیل کرده‌ای مشغول به کار هستند و انتظار می‌رود که آنان با این مفاهیم بیشتر آشنا باشند.»
 
وی بیان اینکه اگر دانشگاه علامه طباطبائی بتواند نظام شفافیت را به‌خوبی اجرا کند، باعث می‌شود که دیگر دانشگاه‌ها آن را به عنوان الگو قرار داده و از تجربیات این دانشگاه استفاده کنند، گفت: «به ‌عنوان مثال اگر حوزه شهرداری را در نظر بگیریم، بعد از آنکه شورای شهر تهران یکسری اقدامات خوبی برای شفافیت انجام داد، بقیه شهرستان‌ها هم دست به کار شدند و از آن الگوبرداری کردند.»