توقف پرداخت سود روز شمار نمی تواند سهم بزرگی در کنترل نقدینگی ایفا کند

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی تاکید کرد: شاید در موارد محدودی اعمال این تصمیم از سوی بانک مرکزی بتواند از افزایش نقدینگی و گردش آن جلوگیری نماید، اما قطعا کافی نیست و نمی تواند تاثیر چندانی در حل مشکل نقدینگی افسارگسیخته در کشور داشته باشد.

به گزارش عطنا به نقل از تیتر20، محمدقلی یوسفی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، در خصوص مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار در خصوص توقف پرداخت سود روزشمار بانکی و تأثیرات آن بر شرایط اقتصادی کشور گفت: در این خصوص گرچه اقدام جدید بانک مرکزی تاثیراتی دارد اما کافی نیست.

وی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی مسائل کشور چند جانبه است و فقط مربوط به سود بانکی نیست، افزود: ممکن است بتوان گفت که سود بانکی در مقطعی از زمان شروع کننده برخی از مشکلات بوده اما در حال حاضر مسائل اقتصادی کشور چنان پیچیده است که ریشه های متعددی دارد و تنها با ایجاد تغییرات در یک شاخص نمی توان به حل و فصل و بهبود آن امیدی داشت.

این استاد اقتصاد با اشاره به رقابت ناسالم بانک ها در سال های اخیر در خصوص افزایش نرخ سود بانکی و تبعات ناشی از آن بر نظام پولی و بانکی کشور تصریح نمود: در خصوص توقف سود روزشمار بانکی، آنچه مطرح شده این است که از افزایش نرخ سود بانکی به صورت افسار گسیخته و بی حساب جلوگیری شود و رقابت ناسالم برخی از بانک ها در این زمینه متوقف گردد، در واقع به نوعی بانک مرکزی می خواهد مدیریتی در سیستم تسهیلات و سود ایجاد کند تا شاخص مشخصی برای بانک ها تعریف شود و بر اساس آن رفتار کنند. اما اینکه این اقدام تا چه اندازه موثر خواهد بود و چه تبعاتی دارد بی شک به شرایط کلی کشور و اقتصاد بر می گردد.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه شرایط کلی کشور در حال حاضر در موقعیت مناسبی قرار ندارد، گفت: در حال حاضر کشور از نظر شرایط اقتصادی، تورم، رکود، فقر و بیکاری، هدر رفتن قدرت خرید مردم و بی اعتمادی های موجود در اقتصاد و همینطور شرایط اقتصاد بین الملل و مسائلی که مربوط به تفاهم با اقتصاد جهانی است در شرایط خوبی نیست و مشکلاتی را برای تصمیم گیرندگان و فعالین اقتصادی ایجاد کرده است و مانع از آن می شود که بتوانیم ادعا کنیم تغییرات سود بانکی می تواند تحول شگرفی در تولید و اقتصاد ایجاد نماید. اما به هر حال شاید از برخی از افزایش ها جلوگیری نماید.

یوسفی در ادامه افزود: در ماههای اخیر تغییرات نرخ ارز به گونه ای بوده که تورم شدیدی را به جامعه تحمیل کرده و پایین آوردن نرخ ارز در شرایط حاضر مسلما قیمت ها را کاهش نخواهد داد. بنابراین در حال حاضر تمام تلاش دولت بر این است که نرخ ارز را پایین بیاورد. حال اگر در چنین شرایطی دست بانک ها باز باشد تا نرخ سود بانکی را هم به صورت روز شمار پرداخت کند، فشار تورمی ایجاد خواهد کرد. به نظر می رسد بانک مرکزی برای پیشگیری از این موضوع چنین تصمیمی را اتخاذ نموده است.

این استاد اقتصاد در پاسخ به این پرسش که آیا این تصمیم می تواند در مهار و کنترل نقدینگی تاثیر مثبتی ایجاد نماید یا خیر، گفت: اینکه این تصمیم بتواند در کنترل و مهار نقدینگی موثر باشد، بله می تواند؛ اما اینکه این تاثیر چه میزان است مهم خواهد بود، در یک بازه یک تا صد باید دید این رقم تاثیر گذاری چقدر خواهد بود، من معتقدم که سهم بزرگی نخواهد داشت.

یوسفی در ادامه افزود: مشکلات نقدینگی و مشکلات سیستم پولی و بانکی کشور ریشه های متعددی دارد و نمی توان اینطور اندیشید که با یک سیاست همه اینها را حل کنیم. عوامل دخیل و تاثیرگذار باید یک به یک شناسایی و سهم آنها در ایجاد چنین وضعیتی بررسی شود و برای هر مورد سیاست مشخصی اعمال شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه در ادامه تاکید کرد: شاید در موارد محدودی اعمال این تصمیم از سوی بانک مرکزی بتواند از افزایش نقدینگی و گردش آن جلوگیری نماید، اما قطعا کافی نیست و نمی تواند تاثیر چندانی در حل مشکل نقدینگی افسارگسیخته در کشور داشته باشد.

یوسفی در پاسخ به این پرسش که آیا این تصمیم می تواند منجر به خروج سپرده های بانکی و بر هم زدن تعادل در سایر بازارهای موازی نظیر ارز و خودرو شود، گفت: در حال حاضر قیمت خودرو یا مسکن به شدت بالا هست، در خصوص ارز هم دولت بازار را به شدت امنیتی کرده و فروش ارز به همه به صورت آزادانه صورت نمی گیرد. در چنین شرایطی خیلی افراد تمایلی برای ریسک ورود به بازار ارز و تحمل تبعات امنیتی ناشی از آن را ندارند. بنابراین این استدلال خیلی درست نیست.

به علاوه باید توجه کرد که در حال حاضر، منابعی در بانک ها موجود نیست که قابل خروج باشد.

وی افزود: واقعیت اینست که  مشکلات سیستم بانکی خیلی جدی و اساسی است و نمی توان گفت صرف این تصمیم سبب خروج منابع از بانک ها خواهد بود، چرا که اگر منابع از بانک خارج شود به کدام بازار برود؟ در جایی که ثبات نیست، نرخ ارز به شدت در حال نوسان است و ورود کالای خارجی به شدت دشوار شده و از طرفی با شرایطی مواجهیم که امکان سرمایه گذاری تولیدی نیست من چنین تصوری ندارم که بتواند تاثیری در خروج سپرده ها از بانک ها داشته باشد.درنهایت به نظر می رسد این تصمیم بیشتر تاثیر خود را در وضعیت سوددهی بانک ها نشان خواهد داد تا مولفه های اصلی اقتصاد.

این استاد اقتصاد در پایان تصریح کرد: بهر حال نباید فراموش کنیم که نقدینگی با شرایط موجود از روش های دیگری افزایش پیدا خواهد کرد. چرا که شرایط عمومی کشور به گونه ای است که دولت یا مجلس ناچار خواهند بود دستمزدها را افزایش بدهند. بنابر این در داخل کشور برای جلوگیری از قدرت گرفتن و عدم گسترش نارضایتی ها دولتمردان باید چاره اندیشی کنند و یکی از راه ها احتمالا افزایش دستمزدها و حقوق ها خواهد بود یا به نحوی تزریق پول به اقتصاد شود که در نهایت منجر به اففزایش نقدینگی می شود و بنابراین مشکلات ما ریشه های متعدد دیگری دارد که باید بررسی شود و صرف سود بانکی مسئله اصلی نیست.