تسلط به زبان انگلیسی و دسترسی به اسناد وزارت امور خارجه، لوازم آمریکاپژوهی

کارشناسان و متخصصان روابط بین‌الملل در همایش ملی «آمریکاپژوهی و نخبگان ایرانی» تسلط دانشجویان دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه به زبان انگلیسی و دسترسی آنها به گزارش دستگاه دیپلماسی را دو عامل موفقیت آنها دانستند، به ارائه پژوهش‌های انجام شده در حوزه آمریکا و سیاست خارجی پرداختند و نقاط قوت، خلاها و مشکلات کشور زمینه آمریکاپژوهی را مطرح و آسیب‌شناسی کردند.

به گزارش عطنا، همایش ملی «آمریکاپژوهی و نخبگان ایرانی» با حضور سیداصغر کیوان‌حسینی، عضو هیئت علمی گروه روابط بین‌الملل دانشگاه علامه‌طباطبائی، محمدرضا دهشیری، عضو هیئت علمی دانشكده روابط بين‌الملل وزارت امور خارجه،‌ سیدرسول موسوی، مدیر کل سابق دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، حسین دهشیار، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه‌طباطبائی و ابراهیم متقی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران به همت معاونت پژوهشی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه‌طباطبائی یکشنبه، 13 اسفند برگزار شد.

در ابتدای این همایش سیداصغر کیوان‌حسینی، عضو هیئت علمی گروه روابط‌ بین‌الملل دانشگاه علامه‌طباطبائی در جایگاه دبیر همایش ضمن تاکید بر این نکته که ایده‌پروری و پیگیری دغدغه‌های پژوهشی هزینه‌بر است و نیاز به سرمایه‌گذاری دارد، گفت: ایده اصلی بنده برای مطالعه در این زمینه به کنفرانسی با عنوان بازنگری در متون آموزشی و روابط بین‌الملل در دانشگاه تهران بازمی‌­گردد، در این همایش مقاله‌­ای را با عنوان مشکل آمریکاپژوهی در ایران از بومی‌سازی تا تابوگرایی ارائه دادم که اجازه چاپ هم پیدا نکرد.

سپس محمدرضا دهشیری، عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشكده روابط بين‌الملل وزارت امور خارجه ضمن بررسی مقالات دفاع شده در طول 10 سال در دانشکده وزارت خارجه، رویکرد این دانشکده را در آمریکاپژوهی رویکرد مناسبی دانست و داشتن روحیه انتقادی، تلاش برای پیوند روابط بین‌الملل با سایر رشته­‌ها و پاسخ به چرایی را سه نیاز اساسی پایان‌نامه­‌ها عنوان کرد.

به گفته وی تسلط دانشجویان دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه به زبان انگلیسی و دسترسی بیشتر آنها به گزارش دستگاه دیپلماسی دو مزیت این دانشکده نسبت به دیگر دانشگاه‌­­ها است.

در ادامه سیدرسول موسوی، مدیرکل سابق دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه از این موضوع که همیشه طرح مسائل جدید در حوزه سیاسی و بین‌المللی از سوی وزارت خارجه صورت می‌گیرد انتقاد کرد و عدم دسترسی دانشجویان به اسناد محرمانه را یکی از خلاهای پژوهشی در زمینه مطالعات خارجی دانست.

وی معتقد بود رابطه ایران با آمریکا از زمان ناصرالدین، که شاه برای مقابله با نفوذ شوروی و روسیه از آمریکا دعوت به همکاری کرد شروع شده و آمریکا همیشه با ایجاد و توسعه منابع قدرت در ایران مخالف بوده است.

سپس حسین دهشیار، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه‌طباطبائی شروع به صحبت کرد و شناخت از خود، شناخت از موضوع و شناخت از محیط بین‌المللی را سه گام اصلی برای انجام یک پژوهش خوب دانست.

دهشیار معتقد بود کسانی که از محیط و معادلات بین‌المللی شناخت کافی نداشته باشند، در اتخاذ تصمیمات به شدت دچار ضعف می‌شوند، وی ضمن انتقاد از کسانی که نگاه گزینشی به تاریخ دارند، معتقد بود این افراد به هیچ وجه به دنبال ارتقای جامعه و کشور نیستند و فقط به منافع شخصی و جناحی خود اهمیت می­‌دهند.

در ادامه این همایش ابراهیم متقی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران ضمن بررسی ویژگی انقلاب­‌ها مبنی بر رادیکالیسم، این دیدگاه را بین روسیه و ایران مشترک دانست و معتقد بودند عدم شناخت ما از آمریکا باعث مشکلات عدیده­ای در تصمیم گیری شده است و به رغم مخالفت امروزه با آمریکا، در گذشته این کشور نقش رهایی‌بخش را برای ایران ایفا می‌­کرد.

به گفته وی الگوی رفتاری آمریکا در هیچ زمانی مبتنی بر براندازی و تغییر نظام نبوده اما امروزه با توجه به از هم‌گسیختگی جامعه ایرانی به دنبال این موضوع است و افزایش تعارضات بین ایران و آمریکا باعث ایجاد مخاطرات فزاینده­ای برای کشور می­‌شود .

در انتها سیداصغر کیوان‌حسینی، عضو هیئت علمی گروه روابط‌ بین‌الملل دانشگاه علامه‌طباطبائی در جایگاه دبیر همایش ضمن اشاره به این موضوع که به ثمر رسیدن یک دغدغه پژوهشی زمان‌بر است، گفت: دغدغه اصلی ما برای برگزاری این همایش‌­ها آسیب‌شناسی مسائل است. بحث ایران وآمریکا یک بحث مستدام و پایدار است، بخصوص از دهه 50 به بعد که آمریکا به حوزه خاورمیانه توجه بیشتری کرد.

وی گفت: در زمان قبل انقلاب کارهای پژوهشی زیادی در حوزه آمریکاپژوهی نمی‌­بینیم و این وضعیت تا دهه 70 ادامه پیدا می­‌کند، شروع کننده مطالعات در حوزه آمریکا دانشگاه‌­های نیروهای نظامی بود، چون این دانشگاه‌ها علاوه بر بودجه مالی از مصونیت هم برخوردار هستند.

کیوان‌حسینی شناخت ویژگی‌های نگاه ایرانی به دیگران، داشتن نگاهی همه جانبه به آمریکا آن هم براساس رهیافت خود آمریکا و شروع یک آمریکاپژوهی بومی را گام‌های ورود به حوزه آمریکاپژوهی عنوان کرد و شرط مدیریت درست سیاست داخلی و خارجی را ایجاد ظرفیت روشنفکرانه برای آمریکاپژوهی دانست.