وابستگی به دلار و نفت کشور را آسیب‌پذیر کرده است/ بازی دو سر باختِ تحریم + فایل صوتی

شمس‌الدین حسینی با بیان اینکه وابستگی به دلار و نفت کشور را آسیب‌پذیر کرده است گفت: فارغ از اینکه دولت در اختیار کیست لازم است در مبانی الگوی اقتصادی که در چند دهه گذشته پشت سر گذاشته‌ایم تجدیدنظر کنیم. ما برای اینکه آرمان‌های خود را پیگیری و هویت خود را حفظ کنیم باید از الگوی اقتصاد مقاومتی که برآمده از ارزش ها و تجارب کشور است استفاده کنیم.

به گزارش عطنا، نشست «نقش تحریم‌ها در امنیت آمریکا و کارکردهای اقتصاد مقاومتی در برابر آن» به همت بسیج دانشجویی با سخنرانی دکتر شمس‌الدین حسینی، وزیر اسبق اقتصاد سه‌شنبه، 24 بهمن در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبائی برگزار شد.

شمس‌الدین حسینی ضمن تبریک دهه فجر و گرامیداشت شهدای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مدافع حرم به بررسی نقش تحریم‌ها در امنیت امریکا پرداخت و با بیان اینکه تحریم‌ها به کانون استراتژی ملی امریکا تبدیل شده‌اند،گفت: امروزه از اقتصاد برای ابزار فشار امنیتی استفاده می‌شود، کارکرد آن از تامین معیشت و رفاه فراتر رفته است.

وی با اشاره به اینکه امریکا تاریخ کهنی ندارد گفت: اولین‌ قانون تحریم کنگره امریکا علیه بریتانیا و فرانسه در سال 1807 میلادی بود که موفق هم نشد. اما از سال 2000 به بعد تلقی و برداشت امریکا از اثربخشی تحریم‌ها تفاوت کرده است و آن را ابزار موفقی می داند؛ در استراتژی امنیت ملی امریکا در سال 2010 یک‌بار از کلمه تحریم و در استراتژی سال 2015 نُه‌بار از کلمه تحریم استفاده شده است، بنابراین تحریم را نباید به عنوان ابزار فرعی در استراتژی امریکا محسوب کرد.

وزیر اسبق اقتصاد در ادامه گفت: یکی از کشورهایی که بارها مورد تحریم قرار گرفته ایران است و تحریم‌ها در قرن معاصر اولین‌بار پس از نهضت ملی شدن صنعت نفت توسط بریتانیا صورت گرفت. برنامه توسعه اقتصادی سال 1327 تا 1334 ایران با شکست مواجه شد. یکی از مهمترین دلایل شکست این برنامه این بود که 75درصد هزینه این برنامه از راه فروش نفت و گرفتن وام از بانک جهانی تامین می‌شد بنابراین خرید نفت از ایران که تحریم شد، بانک جهانی تحت فشار بریتانیا از اعطای وام با بهانه‌های ظاهر فریب خودداری کرد.

از دلایل اثرگذاری تحریم‌ها در ایران وابستگی شدید اقتصاد به دلار و جهانی شدن اقتصاد است.

حسینی افزود: دور جدید تحریم‌ها پس از انقلاب اسلامی آغاز شد و اولین بهانه برای تحریم تسخیر لانه جاسوسی امریکا بود. در سال1359 ایران پایین‌ترین نرخ رشد اقتصادی ایران را داشت که 23 درصد و دلیل اصلی آن تحریم خرید نفت از ایران بود. در سال 1361 تحریم‌های نفتی ایران را برداشتند و رشد اقتصادی 23درصد مثبت شد.

جنگ اقتصادی و مقابله با آن

شمس‌الدین حسینی، وزیر اسبق اقتصاد در ادامه اظهار کرد: همانطور که مقام معظم رهبری گفتند از سال 1389 به بعد اسم تحریم‌ها را باید جنگ اقتصادی گذاشت. از دلایل اثرگذاری تحریم‌ها در ایران وابستگی شدید اقتصاد به دلار و جهانی شدن اقتصاد است. برجام منجر به تعلیق یا کاهش تحریم‌ها شد اما بعد از آمدن دولت ترامپ رویه تغییر کرد. علی‌رغم تلقی‌هایی که از عدم تعهد امریکا به برجام برای روی کارآمدن دولت ترامپ می‌شود به طور کل امریکا غیرقابل اعتماد است و علت تنها از دولت ترامپ نیست.

وی با بیان اینکه تحریم‌های اقتصادی جزئی از راهبرد ملی امریکاست گفت: برای مقابله با تهاجم اقتصادی باید مقابله و دفاع کنیم، مادامی که اقتصاد ما وابسته به دلار و نفت است، فارغ از اینکه دولت در اختیار کیست ما آسیب‌پذیر هستیم. اقتصاد مقاومتی یک الگوی ملی و بومی برای اقتصاد ایران است. ما برای اینکه آرمان‌های خود را پیگیری و هویت خود را حفظ کنیم لازم است که در حوزه اقتصادی قوی شویم و در مبانی الگوی اقتصادی که در چند دهه گذشته پشت سر گذاشته‌ایم تجدیدنظر کنیم. امروز الگوی اقتصاد مقاومتی که برآمده از ارزش ها و تجارب است برای مقابله پیش روی ماست.

اقدامات فراملی راه‌حل مقابله با تحریم‌ها

وی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان مبنی بر اینکه آیا بازی تحریم برد-برد است گفت: در واقع  باخت-باخت بگوییم بهتر است. قطعا تحریم‌ها برای کشور تحریم کننده هزینه‌هایی دارد. تلقی آنها تا قبل از سال 2000 این بود که تحریم‌ها عمدتا از جنس باخت-باخت بوده اما امروزه تلقی آنها این است که برد-باخت است.

در پایان یکی از دانشجویان پرسید: در اقتصاد مقاومتی برای ایجاد خلل در تحریم‌ها  اقدامات فراملی در نظر گرفته شده است؟

شمس‌الدین حسینی، وزیر اسبق اقتصاد در پاسخ به این سوال گفت: بخشی از برنامه‌های اقتصاد مقاومتی به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد است که به نظرم موثر است، ولی کمتر برنامه‌ای را برای این مقوله دیدم. ما مشکلاتی داریم که فشار تحریمی را برای ما مضاعف می‌کند، یکی از موضوعاتی که در چند دهه گذشته اقتصاد ایران را رنج می‌دهد، مبادلات واسطی است که از امارات صورت می‌گیرد. در برخی موارد طی فشار بر سیستم پولی و مالی امارات، ارزش پول ملی ما نیز می‌تواند سقوط کند، در واقع فارغ از تحریم باید این مشکلات را  حل کنیم.