خودرو برند بسازیم

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی: نوآوری امروزه حرف اول را در صنعت خودرو می‌زند. پایه نوآوری نیز تحقیق‌و‌توسعه است. مباحث دیگری که در صنعت خودرو مهم هستند، بحث قیمت، سوخت، راحتی، ایمنی و کیفیت است که پیشرفت در هرکدام از این مباحث به‌شکلی به کارکرد فناوری بازمی‌گردد.

به گزارش عطنا، دکتر امرالله امینی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص چگونگی تحقیق و توسعه در مورد صنعت خودرو ایران با روزنامه آرمان گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانیم:

تحقیق‌و‌توسعه حلقه مفقوده صنعت خودرو ایران است، به‌گونه‌ای که خودروسازان به‌دلیل غفلت از سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق‌و‌توسعه در دهه۸۰ هنوز نتوانسته‌اند تنوع و کیفیت محصولات خود را به سطح موردنظر مصرف‌کنندگان ارتقا دهند. در این شرایط وزارت صنعت، معدن و تجارت در «برنامه راهبردی صنعت خودرو» خودروسازان را ملزم کرده که تا چهارسال آینده 5/1درصد از فروش خود را به سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق‌و‌توسعه اختصاص دهند. این هدف‌گذاری درحالی است که در سال۱۳۹۴ تنها 5/0‌درصد از فروش خودروسازان صرف تحقیق‌و‌توسعه شده است.

وزارت صنعت، معدن و تجارت خودروسازان را ملزم کرده تا چهارسال آینده حداقل 5/1‌درصد از فروش خود را به تحقیق‌و‌توسعه برای تولید محصولات جدید اختصاص دهند؛ نظر شما در مورد این الزام چیست و این تحقیق‌و‌توسعه باید به چه طریقی انجام شود؟

خودرو صنعتی است که به فناوری بالایی نیاز دارد و فناوری زمانی به ظهور می‌رسد که بخش تحقیق‌و‌توسعه آن قوی باشد و رشد کند. رشد اصلی تمام خودروسازان بزرگ دنیا که برندهای معروفی در دنیا هستند، به‌دلیل اهمیت‌دادن به تحقیق‌و‌توسعه است. تحقیق‌و‌توسعه فرایندی بسیار پیچیده، چندوجهی و چندبعدی است که از طراحی در بدنه شروع می‌شود و تا فناوری‌های نوین در بخش‌های مختلف خودرو اعم از سوخت، سیستم‌های ایمنی، ترمز، گیربکس، شاسی و حتی لاستیک ادامه می‌یابد. بنابراین خودروساز زمانی می‌تواند به حضور خود در بازار ادامه دهد که چند ویژگی داشته باشد.

نوآوری امروزه حرف اول را در صنعت خودرو می‌زند. پایه نوآوری نیز تحقیق‌و‌توسعه است که مستلزم پرداخت هزینه است.

 یکی از ویژگی‌ها این است که طراحی قوی داشته باشد. همچنین ماشین باکیفیت و کم‌سوخت به بازار عرضه کند تا بتواند با برندهای دیگر رقابت داشته باشد، چرا که مشتریان به‌دنبال نوآوری هستند. نوآوری امروزه حرف اول را در صنعت خودرو می‌زند. پایه نوآوری نیز تحقیق‌و‌توسعه است. مباحث دیگری که در صنعت خودرو مهم هستند، بحث قیمت، سوخت، راحتی، ایمنی و کیفیت است که پیشرفت در هرکدام از این مباحث به‌شکلی به کارکرد فناوری بازمی‌گردد و اینکه خودروساز بتواند نوآوری داشته باشد.

نوآوری هم زمانی ایجاد می‌شود که برای تحقیق‌و‌توسعه هزینه پرداخت شود. به‌طور مثال ما زمانی خودرو پیکان، پراید و پژو داشتیم و بدون هیچ‌گونه تغییر و تحولی آنها را تولید می‌کردیم که همین موضوع باعث شد به‌مرور زمان از دور تولید خارج شوند. اگر خودرویی قرار است برای همیشه در بازار ماندگار باشد، باید متناسب با تحولات و فناوری به‌روز شود و برای این به‌روزشدن باید هزینه پرداخت شود.

من بعید می‌دانم در ایران چنین تحولی به‌وقوع بپیوندد و در واقع چنین تحولی امکانپذیر نیست، به این دلیل که خودروسازان ما برندی ندارند که بخواهند برای آنها هزینه بپردازند و اگر قصد پرداخت چنین هزینه‌ای داشته باشند، باید برند‌های مختلفی را تعویض کنند و بر اساس آن بتواند هزینه کنند. اکنون تولید خودروهای ما با نام برندهای دیگر صورت می‌گیرد. برای مثال تندر با برند رنو و پژو با برند پژو تولید می‌شود. بنابراین بعید می‌دانم خودروسازان ایرانی بخواهند برندی تاسیس و برای آن هزینه کنند، مگر برندهای خاصی تعویض شوند و برای این برندهای خاص در جهت ایجاد مدل‌های جدید هرساله هزینه پرداخت شود.

چه راهکارهایی برای توسعه و گسترش کمی و کیفی صنعت خودرو وجود دارد؟

صنعت خودروسازی صنعت سرمایه‌بری است و ما مجبوریم از تجربه خودروسازان دیگر استفاده کنیم. خود به‌تنهایی نمی‌توانیم از نقطه‌ای که اکنون در آن قرار داریم، شروع کنیم و باید ببینیم تجربه دیگران در صنعت خودروسازی چگونه است و به‌شکلی به خودروسازان بزرگ متصل شویم. اکنون خوشبختانه برخی از این خودروسازان مانند رنو با ایران همکاری می‌کنند.

ما باید هزینه‌های خود را بیشتر در زمینه قطعه‌سازی صرف کنیم و کیفیت قطعات خودرو و نیروی انسانی خود را بالا ببریم.

ما باید هزینه‌های خود را بیشتر در زمینه قطعه‌سازی صرف کنیم و کیفیت قطعات خودرو و نیروی انسانی خود را بالا ببریم. زمانی که ما به خودروسازان بزرگ متصل شدیم، برند مربوط به آن شرکت می‌شود، بنابراین ما باید زیرساخت‌های خودروسازی خود را تقویت کنیم. همچنین نمی‌توانیم برند جدیدی ایجاد کنیم و برای آن هزینه کنیم. تنها باید با خودروسازان دیگر همکاری داشته باشیم و زیرساخت‌های خود را تقویت کنیم.

رئیس اتحادیه آهنگران و صنعتگران خودرو نیز گفتند افزایش قیمت در بازار فولاد باعث ایجاد مشکلات در تولید قطعات خودرو شده است. نظر شما در این مورد چیست ؟

خودرو مجموعه‌ای از قطعات مختلف است. درواقع خودرو از چند بخش اصلی ساخته شده و هر قسمت دارای چند‌هزار قطعه است. برای مثال پیش‌بینی می‌کنند یک خودرو از بیش از 10‌هزار قطعه تشکیل شده است. بنابراین هرچه مواد اولیه و قطعات ساخته‌شده در سایر صنایع مانند فولاد افزایش قیمت پیدا کند، می‌تواند بر قیمت تمام‌شده خودرو تاثیر داشته باشد و قیمت آن را بالا ببرد.

نوشین ایزدپناه- آرمان