6 زمینه اصلی «شهر هوشمند»

تا کنون تعاریف متعدد و بعضاً پیچیده ای در مورد «شهر هوشمند» ارائه شده است. اما به واقع یک شهر هوشمند چه شهری است؟ پاسخ به این سوال کاملاً تابع مخاطبی است که این پرسش را مطرح می‌کند و می‌توان به این موضوع از زوایای مختلفی نگریست.

به گزارش عطنا به نقل از آفتاب یزد، D-tower برجی است ١٢ متری که در سال ٢٠٠٣ در شهر Doetinchem هلند طراحی و ساخته شده و در نوع خود فلسفه و ساختار بسیار جالبی دارد. این برج از طریق یک شبکه کامپیوتری منسجم که با تمام ساکنین شهر در ارتباط است و نیز پرسشنامه ای که همه افراد به صورت کاملاً امن و خصوصی می‌توانند به آن پاسخ دهند، احساسات مختلف و تغییر حالات روحی افراد مبتنی بر ارزش های مادی و معنوی را سنجیده و برآیند آن را به صورت تغییر رنگ خود در چهار حالت مختلف شامل: رنگ زرد (ترس)، رنگ سبز (نفرت)، رنگ قرمز (عشق) و رنگ آبی (خوشحالی) نشان می‌دهد.

شاید چنین ساختار های هوشمندی در ابتدا مقوله ای تفننی به شما آیند اما از نگاهی دیگر آغازی است برای حرکت به سوی شهر هایی که نیاز‌هاو احساسات شهروندان خود را درک کرده و پاسخی مناسب و درخور به این نیاز‌هامی‌دهند چرا که انسان موجودی است هوشمند و تنها در بستری هوشمند می‌تواند به زیست آرمانی خود دست پیدا کند. بستری که آن را "شهر هوشمند" می‌خوانند.

تا کنون تعاریف متعدد و بعضاً پیچیده ای در مورد «شهر هوشمند» ارائه شده است. اما به واقع یک شهر هوشمند چه شهری است؟ پاسخ به این سوال کاملاً تابع مخاطبی است که این پرسش را مطرح می‌کند و می‌توان به این موضوع از زوایای مختلفی نگریست.

اما در یک بیان کلی «شهر هوشمند» شهری است که ازتکنولوژی های هوشمند و تجزیه وتحلیل داده‌هابرای بهینه سازی عملکرد شهرها، به اشتراک گذاری اطلاعات بامردم، رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی و رفاه شهروندان استفاده می‌کند. به عبارتی هنگامی‌که از یک شهر هوشمند سخن می‌گوییم، ما یک محیط شهری را توصیف می‌کنیم که قادر به پاسخگویی به نیازهای ساکنان خود به صورت مناسب و به موقع باشد.

برای رسیدن به استاندارد‌های یک شهر هوشمند، شهر نیاز دارد تا به مثابه یک موجود زنده اطلاعات لازم از پیرامون خود را به دست آورد تا با تجزیه و تحلیل آن‌هابتواند تصمیمات درستی اتخاذ کند. چشم وگوش یک شهر هوشمند سنسورها هستند و مغز آن شهروندان هستند. یعنی نیازِ شهروندان مشخص می‌کند ازداده های به دست آمده توسط ابزار های رصدِ هوشمند در سطح شهر چگونه می‌توان به صورت بهینه استفاده نمود.

مفهوم شهر های هوشمند مفهومی‌به نسبت جدید است. کارشناسان معتقدند حرکت در مسیر ایجاد شهرهای پایدار و محدودیت هایی که در روش های
سنتی رسیدن به آن وجود داشت، باعث به وجود آمدن مفهومی‌جدید به نام شهر هوشمند گشت. به عبارت بهتر شهر هوشمند اهداف و آرزوهای شهر پایدار را خواهد داشت اما در نیل به این اهداف از راهکار های مبتنی بر تکنولوژی هوشمند بهره می‌جوید.
حال باید دید اهمیت حرکت به سمت ایجاد شهرهای هوشمند چیست و این شهر‌هاقرار است چه نیاز هایی را از شهروندان برطرف سازند.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، 54 درصدازکل جمعیت جهان درسال 2014 به جمعیت شهری اختصاص یافته واین رقم تا سال 2020 هرسال حدود 2 درصد افزایش خواهد یافت.
این رشد به این معنی است که در آینده شهرها باچالشهای فراوانی روبه‌رو خواهند بود، از جمله ترافیک و معضلات حمل و نقل شهری ونیاز به تامین انرژی کافی برای پاسخگویی به تقاضای جمعیت های روبه رشد. تحقیقات انجام شده توسط مجموعه Juniper Research نشان می‌دهدکه در آینده ای نه چندان دورتوانایی شهر برای ارائه انرژی تجدید پذیر، درکنارابزارهای موثر برای ذخیره انرژی، به طور فزاینده ای مهم و حیاتی است.

در کنار مفهوم شهر هوشمند بیان مفهومی‌تحت عنوان «اینترنت اشیاء» یا IOT ضروری است چرا که این دو وابستگی متقابلی با یکدیگر دارند

همچنین با توجه به روند افزایشی که در مسیر شهر نشینی در سراسر جهان وجود دارد، شهر‌ها تبدیل به مجموعه های عظیم اقتصادی شده اند که ساکنان آن طیف وسیعی از تخصص‌هاو مهارت های مورد نیاز برای رسیدن به یک توسعه اقتصادی پایدار را کسب کرده اند. شهر هوشمند می‌تواند ساکنانش را به جهت ایفای نقش خود در یک اقتصاد پایدار هدایت نماید.

اما در این مسیر چالش های زیادی برای شهر‌ها در راه تبدیل شدن به "شهر هوشمند" وجود دارد. هزینه‌های‌ کلان برای بهبود زیرساخت‌های لازم ونرم‌افزارها،بسیاری ازدولت‌ها و حکومت‌هارا در این راه مجبوربه مشارکت عمومی وخصوصی خواهد کرد.

بر اساس آخرین نظریه مدیریت شهری بر پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات، ‌شش زمینه اصلی شهر هوشمند شامل موارد ذیل است:
1- دولت هوشمند(SmarGovernance)
2- شهروند هوشمند (SmarCitizen)
3- محیط زیست زندگی (SmarEnvironment)
و محل زندگی (SmarHome) هوشمند
4- اقتصاد هوشمند(SmarEconomy)
5- حمل و نقل هوشمند (SmarMobility)
6- انرژی هوشمند (SmarEnergy)

در کنار مفهوم شهر هوشمند بیان مفهومی‌تحت عنوان «اینترنت اشیاء» یا IOT ضروری است چرا که این دو وابستگی متقابلی با یکدیگر دارند. عبارت اینترنت اشیا، برای اولین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت. او جهانی را توصیف کرد که در آن هر موجودی چه جاندار و چه بی جان مثل همه اشیاء بتوانند اطلاعات و داده هایی را از طریق شبکه سراسری اینترنت یا شبکه های داخلی ارسال نمایند.این مفهوم می‌تواند به‌سادگی ارتباط یک گوشی هوشمند با تلویزیون باشد یا به پیچیدگی نظارت بر زیرساخت‌های شهری و ترافیک. این شبکه بسیاری از دستگاه‌های اطراف ما را در برمی‌گیرد. بنابر این با توجه به انتظاراتی که از یک شهر هوشمند می‌رود استفاده از چنین شبکه‌ای اجتناب ناپذیر است.

شهر های هوشمند می‌توانند مشخصه های فراوانی داشته باشند که به 10 نمونه از آن اشاره می‌شود:

1- سیستم هوشمند مدیریت پارکینگ: شهرآینده به لطف پارکینگ های هوشمند، برای شهروندان خود زندگی راحت تری رابه ارمغان می‌آورد. سیستم هایی وجود خواهد داشت که با کمک آن‌ها شهروندان دیگر وقت خود رابه دنبال یک مکان برای پارک صرف خواهند کرد وشهرکمترآلوده خواهدشد. برای مثال باکاهش میانگین زمان لازم برای پارک یک وسیله نقلیه از 15 تا 12 دقیقه می‌توان میزان تولید CO2 رادر شهری مانند بارسلون به میزان 400 تن کاهش داد.
2- سیستم هوشمند مدیریت حمل و نقل: احتمالاً نیازی به صبر کردن برای استفاده از این ویژگی نیست چرا که اکنون در بسیاری از شهر‌ها سیستم های حمل ونقل عمومی‌به یکدیگر متصل می‌باشند. این ویژگی اجازه خواهد داد در استفاده از وسایل مختلف حمل و نقل عمومی‌به صورت هماهنگ عمل کرده و اطلاعات لازم را بی درنگ به دست آورد.
3- سیستم هوشمند مراقبت های پزشکی: بعضی ازمشاوره های پزشکی دیگرضروری نیست. سیستم های مانیتورینگی برای بیماران وجود دارد که پزشکان اطلاعات لازم در خصوص مواردی مانند فشار خون یا قند خون را از بیمار به صورت لحظه ای دریافت می‌کند.
4- سیستم هوشمند مدیریت ترافیک: سیستم‌هاو فرآیندهایی بر جاده‌هانظارت می‌کنند که در مورد بهترین مسیرها به رانندگان اطلاعات مفیدی می‌دهند. همچنین مدیریت چراغ های راهنما به منظور کاهش تراکم حجم ترافیک در ساعات مشخصی از روز بر اساس داده های دریافتی از خروجی های چنین سیستمی‌خواهد بود.
5- شبکه های هوشمند انتقال انرژی: این شبکه‌هابراساس میزان تقاضا برای مصرف، مقدار لازم برق راتامین می‌کنند. به این ترتیب بهره وری نیرو به حداکثر می‌رسد. بعضی از شهرها مانند مالاگای اسپانیا این سیستم‌ها را آزمایش می‌کنند.
6- سیستم هوشمند مدیریت روشنایی شهری: چرا وقتی در خیابانی ترددی و فردی وجود ندارد باید بابت روشنایی شهری در آن نقطه انرژی به هدر رود؟ چنین سیستم هایی، شدت نور روشنایی شهری را بسته به افرادی که دراطراف هستند تنظیم می‌کنند.
7- سیستم هوشمند مدیریت زباله‌های شهری: همه مکانهادر سطح شهر یک نوع یا مقدار یکسانی زباله تولید نمی‌کنند. باظروف هوشمند و یک سیستم مدیریت ناوگان خوب، می‌توان درجمع آوری زباله‌هابسیارکارآمد ترعمل نمود.
8- سیستم هوشمند نگهداری شهر: شهروندان درحال حاضر قادر به تکیه بر سیستم هایی
خواهند بود تا از طریق گوشی های هوشمند خود هرگونه آسیب درعناصرشهری را به مدیریت شهری اطلاع دهند.به این ترتیب همه چیزسریع‌تر تعمیر می‌شود.
9- سیستم هوشمند مدیریت تاکسی: با اتصال مدیریت ناوگان تاکسیرانی با مسافران، شهروندان می‌توانند تاکسی مورد نیاز خود را با استفاده از یک برنامه کاربردی رزروکنند. سیستم محلی سازی بدون نیاز به تعامل انسان، نزدیکترین تاکسی را جهت ارائه خدمت به مشتری مطلع خواهدکرد.
10- سیستم‌های هوشمند نماد دیجیتال: تبلیغات شهری طراحی شده برای شهروندان می‌تواند فرصتی برای ارائه خدمات باشد. درآینده مشتریان فرصت خواهندداشت تا ازطریق بیلبورد‌هاکالا و خدمات مورد نیاز خود را خریداری کنند.