اتحادیه اروپا اجرای برجام را تضمین می‌کند

نشست سالانه اسلو در حالی از روز گذشته میزبان مقام‌های بلندپایه سیاسی کشورهای مختلف از جمله ایران و امریکا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود که طی آن نمایندگان طرف‌های اصلی توافق هسته‌ای تلاش کردند از فرصت حضور در این نشست برای تشریح وضعیت اجرای برجام بهره ببرند.

به گزارش عطنا به نقل از روزنامه ایران، روندی که در نتیجه تغییر و تحولات سیاسی امریکا و مواضع پرفراز و نشیب دونالد ترامپ و تحریم‌هایی که علیه ایران به بهانه موضوعات غیرهسته‌ای در دستور کار قرار داده است، با اما و اگرهایی روبه‌رو شده است. در چنین شرایطی بود که یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث و گفت‌وگوی محمدجواد ظریف با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حاشیه اجلاس اسلو به برجام اختصاص یافت و منتهی به آن شد که موگرینی مسئولان امریکایی را به در پیش گرفتن عقلانیت بیشتر در مواجهه با برجام فراخواند و اتحادیه اروپا را ضامن اجرای برجام معرفی کند.

این در حالی بود که جان کری، وزیر خارجه سابق امریکا و از جمله حاضران نشست اسلو که خود نقش مهمی در طراحی و دستیابی به توافق با ایران داشت، طی ماه‌های اخیر بارها به عواقب تصمیم‌های ترامپ در تصویب تحریم‌های تازه علیه ایران هشدار داده است. چه آنکه این موضوع، به محور اصلی گفت‌وگوی مشترک او با همتای ایرانی‌اش در حاشیه مجمع اسلو نیز تبدیل شد.

اما موضوع هسته‌ای تنها موضوع مورد بحث نشست مشترک چهره‌های سیاسی نبود. بحث تنش‌های اخیر منطقه‌ای که با صف‌آرایی جدید عربستان و متحدانش از جمله اسرائیل به بروز شکاف میان جبهه عربی شورای همکاری خلیج فارس انجامیده است، یکی دیگر از بحث‌های داغ مقام‌های حاضر در نشست بود. موضوعی که وجه اصلی آن به دلیل تنش ناشی از درگیری دیپلماتیک تهران و ریاض به یارکشی مقام‌های سعودی در منطقه برای ایجاد فشار علیه ایران انجامیده است. از این رو بود که چهره‌های حاضر در این نشست از جمله وزیر خارجه ایران بر لزوم پیگیری راه گفت‌وگو و حل اختلافات به شیوه دوستانه و مسالمت‌آمیز برای حل مشکلات منطقه‌ای تأکید کردند.

 دیدار یک ساعته ظریف و موگرینی

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ابراز اطمینان کرد که امریکا به برنامه جامع اقدام مشترک پایبند خواهد ماند، هرچند که اظهاراتی خلاف آن بیان می‌کند. به گزارش ایسنا، موگرینی بعد از دیداری که با ظریف در گرند هتل اسلو داشت،  در یک کنفرانس خبری در حاشیه مجمع اسلو در نروژ گفت: «من اطمینان دارم که بازنگری امریکا درخصوص توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 به تصمیمات عاقلانه‌ای منجر خواهد شد که به معنی حفظ توافقی است که مؤثر بوده است.»

موگرینی افزود: «در هر شرایطی اتحادیه اروپا ضمانت خواهد داد که این توافق حفظ می‌شود و ما به توافق پایبندیم. همچنین سیاست ما برای تعامل با ایران ادامه خواهد داشت.»

موگرینی در سخنانش با تأکید بر اینکه برنامه جامع اقدام مشترک مؤثر بوده است، گفت: «توافق هسته‌ای متعلق به جامعه بین‌الملل است و اتحادیه اروپا به اجرای این توافق و تعامل با ایران ادامه خواهد داد و مهم نیست که دیگران چه کاری انجام می‌دهند.»

پیش از آن وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گرندهتل اسلو دیدار یک ساعته ای داشته و درخصوص مسائل منطقه‌ای، بین‌المللی و برجام گفت‌وگو کردند. موگرینی در این دیدار بر تعهد و مسئولیت اتحادیه اروپا در اجرای موافقتنامه برجام تأکید کرد. وضعیت سیاسی کشورهای منطقه از جمله قطر و سوریه و امکان آغاز گفت‌وگوهای جدی و همکاری‌های عملی درخصوص مسائل مورد علاقه در منطقه خلیج فارس از دیگر موضوعات مورد بحث طرفین بود.

 کری: برخی از رهبران کشورهای منطقه، تنها راه را بمباران ایران می‌دانستند

موضوع تداوم توافق هسته‌ای و اهمیت پایبندی همه طرف‌ها به اجرای آن موضوع نشست مشترک مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، وزیر امور خارجه ایران، جان کری وزیر امور خارجه پیشین امریکا و وزرای خارجه اندونزی و نروژ  بود که در قالب «اسلو فروم» برگزار شد. 

به گزارش ایرنا، جان کری در این نشست با یادآوری مسئله هسته‌ای ایران و این که برخی از رهبران کشورهای منطقه، تنها راه را بمباران ایران می‌دانستند، اظهار کرد: «رهبران کشورهای منطقه به من و باراک اوباما رئیس جمهوری وقت می‌گفتند که باید ایران را بمباران کنید.»

کری افزود: «تا پیش از رسیدن به توافق هسته‌ای به سمت یک تنش بسیار جدی با ایران حرکت می‌کردیم. ما در برابر همه تحرکات یک مسیر متفاوت را اتخاذ کردیم.» وی ادامه داد: «ما به یک راه حل مورد توافق هر دو طرف رسیدیم، روشی که ما در پیش گرفتیم، کارآمد بود و جواب داد و امروز جهان امن‌تر است.»

این مقام سابق وزارت خارجه امریکا اضافه کرد: «کشوری که در دانش و فناوری در چرخه هسته‌ای به پیشرفت‌های شایانی رسیده است؛ به شکل داوطلبانه تصمیم می‌گیرد گزینه‌های خود را کنار بزند و احتمال استفاده از تسلیحات هسته‌ای را هم در هر زمانی به صفر برساند.» 

کری با بیان اینکه ایران به تمام تعهدات خود در برجام پایبند است، اظهار کرد: «ایران قبول کرده با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند که بر اساس گزارش آژانس، ما مطمئن هستیم ایران به تعهدات خود در اجرای برجام پایبند است.» 

وی تأکید کرد: «همه طرف‌ها باید به تعهدات خود در برجام عمل کنند.»

 موگرینی: اروپا با امریکا یا بدون آن کشور برجام را اجرا خواهد کرد

 موگرینی نیز در تأیید سخنان جان کری در موضوع پایبندی ایران به برجام افزود: «ما همین چند هفته پیش شاهد چندمین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی بودیم که تأیید کرد ایران به تعهدات خود در برجام پایبند است. بنابراین ما در اولین قدم بر این مسأله که غیر ممکن است با ایران به توافق هسته‌ای برسیم غلبه کردیم و در مرحله بعد هم بر بد گمانی‌هایی که می‌گفتند این توافق هسته‌ای به سرانجام نخواهد رسید، غلبه کردیم. حالا که در آستانه رسیدن به سال دوم حصول برجام هستیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ششمین گزارش جامع خود تأیید می‌کند که ایران به توافق هسته‌ای پایبند است اما در هر شرایطی اتحادیه اروپا تضمین می‌کند توافق هسته‌ای با ایران دوام خواهد داشت.»

موگرینی تصریح کرد که «همه ما به این توافق هسته‌ای پایبند هستیم و این توافق متعلق به یک کشور نیست. این توافق متعلق به جامعه جهانی است و تا زمانی که مربوط به اتحادیه اروپا باشد ما تمام تلاش خود را می‌کنیم که مطمئن شویم که توافق اجرایی شده و در حال اجرا است.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از سخنان خود در پنل اول اسلو فروم نیز گفت: «اروپا با امریکا یا بدون آن کشور برجام را اجرا خواهد کرد.»

 ظریف: دولت امریکا در راستای منافع ملی خود با توافق کنار می‌آید

تأکید مقام ارشد سیاست خارجی اروپا بر اجرای برجام در حالی بود که پیش از آن وزیر خارجه ایران در خلال نشست خبری با همتای نروژی‌اش از مشی برجام امریکا انتقاد کرد و با بیان اینکه امریکا تا به امروز به طور کامل به تعهداتش در برجام پایبند نبوده، گفت: «متأسفانه رفتار دولت جدید امریکا در این زمینه خیلی امیدوارکننده نیست.»

ظریف در دیدار «بورگه برنده» همتای نروژی خود درباره اظهارات جان کری که نسبت به حیات برجام ابراز نگرانی کرده و نگاهش به رویکرد دولت جدید امریکا اظهار داشت: «ما اعتقاد داریم توافق هسته‌ای نتیجه تلاش چندجانبه‌ای است که به تأیید شورای امنیت رسیده است. ایران همان گونه که در گزارش‌های آژانس هم ذکر شده به تعهدات خود در برجام پایبند بوده و اثبات شده است که توافق هسته‌ای یک پیروزی مهم برای جامعه جهانی است که منجر به کاهش تنش و پایان دادن به یک بحران غیرضروری ادعایی برای صلح و امنیت بین‌المللی شده است.»

رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: «فکر می‌کنم دولت امریکا این را در راستای منافع ملی خود و جامعه جهانی می‌داند که با این توافق کنار بیاید. متأسفانه این کشور تا به امروز به طور کامل به تعهداتش در برجام پایبند نبوده است. برای ایران بسیار مهم است که رابطه کامل و بی نقص خود با اروپا و سایر شرکا را ادامه دهد و به نظر من بسیار مهم است که به همه این پیام مشخص را بدهد که برجام نیازمند تعهد کامل همه است.»

وی افزود: «متأسفانه رفتار دولت جدید امریکا در این زمینه خیلی امیدوارکننده نیست من فکر می‌کنم آنها در نهایت به این نتیجه برسند که پایبندی به این تعهد ضروری است و ما فکر می‌کنیم سایر کشورهای جهان به امریکایی‌ها گوشزد می‌کنند همان طور که تا الان کرده‌اند که توافق هسته‌ای یک توافق همه‌جانبه است و یک توافق یکجانبه بین ایران و امریکا نیست.»

وزیر امور خارجه در حاشیه اسلو فروم با تنی چند از اندیشمندان، محققین و پژوهشگران آمریکائی و اروپائی نیز دیدار و گفتگو کرد. ظریف همچنین با همتای کروات خود در حاشیه نشست دیدار و گفت‌وگو کرد.

ظریف: فکر می‌کنم دولت ترامپ در نهایت به این نتیجه برسند که پایبندی به تعهد برجام ضروری است

محمدجواد ظریف در سخنان خود در مجمع اسلو در نروژ، به اظهارات اخیر مقامات سعودی علیه کشورمان اشاره کرد و گفت که «این اظهارات از پیش حاکی از حملات تروریستی اخیر در تهران بود.» ظریف این اظهارات سعودی‌ها را تهدیدی مستقیم و بسیار خطرناک و تحریک‌آمیز از سوی ریاض دانست.

وزیر امور خارجه ایران همچنین گفت: «ایران هوشیار است. ما اطلاعاتی داریم که نشان می‌دهد عربستان سعودی در توسعه گروه‌های تروریستی که در نزدیکی مرزهای شرقی و غربی ایران فعالیت می‌کنند، مشارکت دارد.»

محمد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان ماه گذشته در اظهاراتی خصمانه گفت که «کشورش تلاش خواهد کرد جنگ به داخل خاک ایران کشیده شود.» همچنین عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان روز 6 ژوئن، ساعتی پیش از وقوع حادثه تروریستی در تهران گفت که «ایران باید برای آنچه ریاض دخالت تهران در منطقه می‌خواند، مجازات شود.»

ظریف در بخش دیگری از سخنانش گفت که امریکا تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ چشم خود را روی واقعیت نقش عربستان در حملات تروریستی 11 سپتامبر در امریکا و دیگر حوادث تروریستی در غرب بسته است.

وی افزود: «ترامپ تلاش می‌کند تا ملیت 15 حمله کننده عربستانی یا هر حمله کننده دیگری که امریکا یا کشورهای غربی را که در طول 20 سال گذشته هدف قرار داده اند تغییر دهد.» وزیر امور خارجه ایران گفت که امریکا تلاش می‌کند تاریخ را عوض کند.

ظریف: عربستان در توسعه گروه‌های تروریستی نزدیکی مرزهای ایران  مشارکت دارد

ظریف همچنین در یک پیام توئیتری نوشت: «تله اول در دهه ۸۰ میلادی: وحشت‌پراکنی درباره ایران، غرب را فریب داد تا ترویج وهابیت در جهان را بپذیرد که نتیجه آن القاعده، داعش و النصره و... شده است.»

وی ادامه داد: «تله جدید: همدستی امریکا در به حاشیه راندن گروه‌های مسلمان باسابقه، یک بار دیگر، میدان را برای نیروگیری افراط‌گرایان وهابی کاملاً باز کرد.»

وزیر خارجه ایران در توئیتی دیگر تصریح کرد:«تحولات اخیر پیشنهاد قدیمی و همیشگی ما را برای ایجاد مجمع گفت‌وگوهای جامع منطقه‌ای در خلیج ‌فارس ضروری کرده است.»