اقتصاد دانش‌بنیان ایجاد نکنیم، راه به جایی نمی‌بریم/ کجای راه را اشتباه رفته‌ایم؟

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری در مراسم تجلیل از مقام استاد، اظهار کرد: از بیست شرکت اولی که در کشور داریم حداقل هفت یا هشت مورد آن در حوزه علوم انسانی است در این بین شرکت‌ها و افرادی موفق نیز هستند که در تولید محتوا رشد داشته‌اند و به نظرم این افراد سرمایه‌های ما هستند.

به گزارش عطنا، دکتر سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری ایران و رئیس بنیاد ملی نخبگان در مراسم تجلیل از «مقام استاد» که دوشنبه، 18 اردیبهشت‌ماه در سالن تربیت بدنی پردیس مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، ضمن ابراز خوشحالی و تشکر از دکتر سلیمی ‌برای دعوت از وی، گفت: کمتر کسی پیدا ‌می‌شود که به مدیریت جدید دانشگاه شک داشته باشد چراکه اتفاقات خوبی در این دوران رخ داده است.

وی افزود: اگر بخواهم راجع به اتفاقات سه سال اخیر در حوزه علمی ‌و فناوری چیزی بگویم، باید به نگرش جدید دولت به حوزه اقتصاد اشاره کنم.

ستاری با اشاره به اینکه تا اقتصاد را اصلاح نکنیم، نمی‌توانیم شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه باشیم، اظهار کرد: من وقتی تاریخ را می‌خوانم، می‌بینم افرادی هستند که دارای جایگاه والایی بوده‌اند و  این مرا به فکر وا می‌دارد که چرا این افراد را نداریم و نمی‌توانیم افرادی شبیه به آنها را بسازیم، آن هم در کشوری که تاریخ علم تجارت و فناوری دارد.

وی ادامه داد: کجای راه را اشتباه رفته‌ایم که به این روز افتاده‌ایم؟ چه اتفاقی افتاد که فکر کردیم با فروش نفت وضعیت بهتر ‌می‌شود ولی آن اتفاقی که باید، نیفتاده است.

وی با اشاره به کشورهایی که این منابع را ندارند، ولی تولید ناخالص داخلی بالایی دارند، گفت: ما تا نوع اقتصاد را عوض نکنیم و اقتصاد دانش بنیان را ایجاد نکنیم، راه به جایی نمی‌بریم؛ اقتصادی که پایه‌اش فقر و دارایی‌های نامشروع است، نمی‌تواند آدم‌هایی را که خلاق هستند به خود جذب کند و سوال اینجاست که ما چگونه ‌می‌توانیم در این اقتصاد، افراد خوب را نگه داریم و از فرار مغز‌ها بکاهیم.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری با بیان اینکه ساختار این اقتصاد نفتی ‌جلوی هر گونه حرکت مفید در جلوگیری از فرار مغزها را می‌گیرد، اذعان کرد: حوزه مهندسی متعلق به کسی است که می‌خواهد ماشین‌سازی کند که این اتفاق در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان می‌افتد ولی اگر بخواهیم این موارد را وارد کنیم، این همه دانشجوی برای چیست؟ و وجود صنعت ماشین‌سازی چه ضرورتی دارد؟

وی با بیان اینکه مهترین عمل در این بین، نگرش جدید در بحث اقتصاد است و دانشگاه باید مبدأ همه چیز از جمله اقتصاد باشد، تصریح کرد: دانشگاه باید جزئی از جامعه باشد و در بطن آن حضور یابد و با خدماتی که تولید می‌کند به مردم سرویس ‌لازم را برای استفاده از آن را بدهد.

سورنا ستاری ادامه داد: باید دید که کشورهای خارجی چه دارند که این همه نیروی خالق را تولید کرده‌اند و افرادی مثل «مارک زاکربرگ» را به جامعه تحویل داده‌اند که درآمد زیادی را برای یک کشور تولید می‌کند.

 وی خاطرنشان کرد: ما دارای شرکت‌هایی هستیم که هر روز اتفاق‌های جدیدی را رقم می‌زنند،  مانند شرکت‌های حوزه خدمات که زود وارد جامعه ‌می‌شوند.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری ضمن ابراز خوشحالی از حضور در دانشگاه علامه، بیان کرد: من بسیار خوشحالم که امروز در کنار دکتر سلیمی از موزه دانشگاه و مرکز رشد و کارآفرینی بازدید کردیم و باید بگویم که این موارد، اتفاقات جدیدی در حوزه علوم انسانی است که در دانشگاه علامه طباطبائی جرقه آن زده شده است.

وی با اشاره به تاثیر حضور دانشگاه‌ها در رشد خانه‌های اطراف آن، بیان کرد: متناسب با حجم شرکت‌هایی که در اطراف دانشگاه شریف شکل گرفته است، خانه‌ها نیز رشد 30 تا 40 درصدی داشته اند، ما نیز آماده‌ایم تا حوزه جدیدی را در علوم انسانی پیاده کنیم تا تاثیر بسزایی در سطح جامعه باشد.

ستاری اضافه کرد: هر کشوری که بخواهد بدون زحمت به جایی برسد و از زمین به عنوان عامل رشد خود استفاده کند، نمی‌تواند پیشرفت کند به همین دلیل باید روش‌هایمان را در آموزش و اقتصاد تغییر دهیم و در نهایت نیز اصلاح فرهنگی انجام دهیم.

وی درباره تاثیر حضور جوانان بر جامعه و رشد آن، گفت: در سالیان اخیر می‌بینیم که جوانان ساختارهای سنتی را از بین بردند و روش‌هایی را پیاده کردند که کاراکتر است، هزینه را کاهش می‌دهد و اشتغال نیز تولید نیز ‌می‌کند؛ اینها مواردی هستند که باید به آن پرداخت زیرا در جامعه از اهمیت زیادی برخوردار هستند.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری، ادامه داد: از بیست شرکت اولی که در کشور داریم حداقل هفت تا هشت مورد آن در حوزه علوم انسانی است و در این بین شرکت‌ها و افرادی موفق هستند که در تولید محتوا رشد داشته‌اند و به نظرم این افراد سرمایه‌های ما هستند.

وی با اشاره به وضعیت خوب سایت‌های ایرانی، گفت: در امریکا و کشورهای دیگر، سایت‌های اول، گوگل، فیس‌بوک، آمازون و یوتیوب هستند ولی در ایران دیجیکالا، آپارات و چندین سایت ایرانی است هستند که بیشترین بازدید و عملکرد را دارند؛ این افراد جلوی تهاجم را گرفته‌اند و افرادی‌اند که توانستند دوام بیاورند، مشکلات را تحمل کنند و یک اقتصاد را درست کنند، همان اقتصاد دانش‌بنیان که برای توسعه اقتصادی کشور بسیار حائز اهمیت است.

سورنا ستاری افزود: این فضای جدید نیز به نوبه خود نیاز به تفکر جدید در حوزه علوم و قیمت‌گذاری و سرمایه‌گذاری خطرپذیر دارد که متاسفانه این مهم اصلا در کشور ایران حائز اهمیت نیست و کسی با آن آشنایی ندارد.

وی درباره رشد شرکت‌های دانش‌بنیان، اظهار کرد: بسیاری از شرکت‌ها توسط وام بالا نمی‌آیند و بزرگترین خیانت به آنها این است که به آنها وام اعطا کنیم؛ بسترهای قانونی نیز در حوزه بورس به نحوی است که آنها بزودی بزرگترین شرکت‌های کشور ‌می‌شوند.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری، اضافه کرد: امیدواریم دانشگاه علامه به عنوان پیشتاز علوم انسانی با نگرشی مثبت این روند را پیگیری کرده و از این نظر روی کمک ما حساب کند، زیرا وظیفه خود می‌دانیم که حوزه علوم انسانی را گسترش دهیم و این امر بسیار مهی است.

وی در پایان ضمن تشکر از حاضرین و استادان دانشگاه علامه، گفت: امیداورم بتوانیم شیوه‌های جدیدی در حوزه علوم انسانی پیاده کنیم و درصد زیادی از تولید ناخالص داخلی را در حوزه دانش‌بنیان ببریم، زیرا تا این اتفاق نیفتد، نمی‌توانیم شاهد پیشرفت چشم‌گیری باشیم.