رواج فعالیت‌های نامولد نفس تولید را گرفته است/ تأثیر فرهنگ بر وضعیت اقتصادی

دکتر شاکری تأکید کرد: باید نگاهمان را به اقتصاد از دو یا سه دهه گذشته تغییر دهیم در غیر این صورت همان روندی را خواهیم رفت که پیشتر اتفاق افتاده است.

به گزارش عطنا و به نقل از فارس، نشست «اقتصاد مقاومتی، رشد پویا و راهبرد تولید دانش بنیان» با سخنرانی عباس شاکری، ریس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

شاکری در این نشست طی سخنانی عنوان کرد: عده‌ای ممکن است خیلی به سادگی با بحث اقتصاد مقاومتی روبه رو شوند و تصور کنند مسئله خیلی راحت حل می‌شود و عده‌ای هم شاید بگویند که جایگاه اقتصاد مقاومتی یا تاب آوری در درس و علم کجا قرار دارد.

وی در ادامه افزود: بنده خود اعتقاد دارم که ما باید نگاه‌هایمان را نسبت به دو ـ سه دهه گذشته در بحث اقتصادی تغییر دهیم در غیر این صورت روند همانی خواهد بود که پیشتر اتفاق افتاده است. ما تا به حال چند برنامه نوشته‌ایم و آنها را اجرا کرده‌ایم خیلی هم نتایجش با هم متفاوت نبود، معمولاً یک رشد سه و نیم یا چهار درصد به ما داده است و یک نقدینگی 27 - 28 درصدی هم مشخص شده است چند دولت هم تغییر کردند و تقریبا همه بعد از هشت سال که رفته‌اند نقدینگی را هفت ـ هشت برابر کردند.

شاکری با بیان اینکه تورم همیشه همپای اقتصاد ما بوده است، گفت‌:امروز هم ملاحظه می‌کنیم که در شرایط رکود خاصی قرار داریم به این علت که به نظر می‌آید حال و هوای تولید و فعالیت‌های مولد و مخاطره آمیز خوب نیست. بنابراین گفته می‌شود اگر ما برنامه جدیدی هم بنویسیم و وضع به همین منوال باشد مشکلی حل نمی‌شود.

وی همچنین افزود: زمانی که بحث اقتصاد مقاومتی توسط رهبری مطرح شد و ایشان هم سیاست‌های کلی 24 گانه را از جمله تولید دانش بنیان، ارتقا صادرات غیر نفتی، اصلاح نظام بانکی، سهم بری عادلانه عوامل در زنجیره ارزش و ... همین می‌تواند یک نقطه آغازی برای حصول اجمال در ارکان حکومت و جامعه باشد تا یک مقدار وضع متفاوت از گذشته شود.

شاکری با بیان اینکه ما در خیلی مباحث محیط زیستی، تجارت، قاچاق، اجتماع، فرهنگ و .. اجماع نداریم و یکی از مشکلاتمان هم همین است، توضیح داد: علتش هم به خاطر تضاد دیدگاه و سیاست‌های متفاوت دست‌های منفعت طلب است.

وی یادآور شد: ما بر همین تولید دانش بنیان، صادرات غیر نفتی و بهره‌وری اگر بخواهیم متمرکز شویم به موانعی برمی‌خوریم که باید علل آن را بررسی کنیم تا در برنامه ریزی، بودجه نویسی و خط و مشی گزاری اعمال کنیم. اینطور نیست که عده‌ای می‌گویند فقط دولت باید کار کند درست است که نقش دولت محوری است اما بهرحال مجلس، قوای قضائیه، نهادهای عمومی و شبه دولتی و ... نقش دارند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه هر کشوری برای آینده خود جهان بینی و نگاه خاصی دارد، افزود: البته انقلاب صنعتی یک جبری بر همه کشورها هم تحمیل کرده است که آنها را وارد پروسه زندگی صنعتی و مصرفی کرده است. بنابراین دولت باید مبتنی بر فناوری باشد تا قبل از انقلاب صنعتی تفاوت درآمد بالاترین و پایین‌ترین کشورها 3.1 یا 4.1 بود الان بعضاً تا 200 برابر تفاوت وجود دارد و این خود نشان می‌دهد که کشورها اگر از وضع موجود غافل شوند قافیه را می‌بازند!

 وی در ادامه افزود: مسئله تولید در کشور ما قدری نگران کننده است از سال 68 که برنامه‌های توسعه ما شروع شد آن زمان هم همین نهادها و ساختارها حاکم بود اما خود اینکه چطور عمل کردیم و شوک درمانی کردیم ، وضع بسیار متفاوت از الان شده است و قیمت‌های نسبی ما نسبت به آن دوره بدتر، صندوق‌ها خالی تر و کسری بودجه‌ها بدتر شده است.

شاکری با بیان اینکه مسائل فرهنگی و اجتماعی بر وضعیت اقتصادی بی تأثیر نیستند، گفت: با این حال اگر بخواهیم در حوزه محدود تر صحبت کنیم باید موانع پیش روی تولید را بررسی کنیم . آیا با همین سیاست گذاری‌های معمول می‌توانیم اینها را از پیش رو برداریم؟ آنچه مسلم است رشد 3/5 درصد یا 4 درصد برای کشوری مثل ما رشد محسوب نمی‌شود ، بیکاری هم که یک مسئله جدی برای ما محسوب می‌شود و عدم تقارن آن به لحاظ جنس، سن و آموزش مشکلات بیشتری را ایجاد می‌کند.

رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: رواج فعالیت‌های نامولد در ایران نفس تولید را گرفته است. این فعالیت‌ها ، فعالیت‌هایی هستند که هیچ ارزشی حقیقی ندارند و اگر حذف شوند مشکلی ایجاد نمی‌شود و روند رشد هم تسریع می‌شود و حتی فعالیت‌هایی که ظاهر خوب و مولد دارند اما از کارکرد خود خارج شده‌اند.

وی در ادامه افزود: آماری از فرهنگستان علوم نقل می‌شد که شش هزار مقاله isi، فقط 6 تای آنها کاربردی شده است صرفاً ما هم اگر دنبال این باشیم که isi بنویسیم شرکت‌های دانش بنیانی ایجاد می‌شود برای نگارش ISI، درحالیکه واقعیت نباید اینطور باشد و این کار کاذب است و برای تولید علم مفید نیست!

شاکری با اشاره به روند نادرست ساخت و سازها در تهران و دیگر مناطق ، گفت:‌اگر همینطور پیش برود تا چند وقت دیگر ما بر قله دماوند هم خانه‌هایی را خواهیم دید! درحالیکه ما برای ساخت و سازهایمان قاعده و قانون داشتیم این امر بر قیمت‌ها و وضعیت ساخت و سازهایمان تأثیر گذاشته است. پس این بازی با جمع صفرها  ممکن است بازی باخت ـ باخت هم بشود.