نظام آموزش و پرورش، دانش آموز را تبدیل به «ماشین آزمون دهی» می کند/دانشجویان قدرت طرح پرسش را یاد نگرفته اند

دکتر حسین سلیمی در همایش ملی بومی سازی برنامه های درسی در دانشگاه علامه گفت:  دانشگاه علامه طباطبائی  به عنوان یک قطب در زمینه برنامه ریزی درسی است که باید به طور کامل به این موضوع بیندیشیم؛ چرا که ما به یک الگوی بومی جدید از برنامه ریزی درسی نیاز داریم که بتواند پرسشگری، قوه خلاقیت و نوآوری را تقویت کند.

به گزارش عطنا، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در نخستین همایش ملی «بومی سازی برنامه ریزی درسی»، با تاکید بر لزوم برنامه ریزی در آموزش و پرورش به طرح چند سوال پرداخت و گفت: آیا واقعا روش‌های برنامه ریزی درسی که در آموزش و پرورش ما به ویژه در حوزه برخی از مدارس خصوصی شایع شده است، درست است؟ آیا برنامه ریزی درسی در این نهادها به گونه ای دانش آموزان ما را به ماشین بدل نمی کند؟ آیا با این شیوه برنامه ریزی درسی عملا محتوای درسی را قربانی نمی کنیم؟ آیا ما انسان ها را تبدیل به ماشین های آزمون دهی نمی کنیم؟

دکتر حسین سلیمی در این رابطه تشریح کرد: متاسفانه مطالعات اولیه نشان می‌دهد که بررسی‌ها در این زمینه‌ با پاسخ مثبت مواجه است. دانش آموزی که با شور و شوق و انرژی نوجوانی وارد مدرسه می‌شود، با یک برنامه سهمگین مواجه شده که عملا تمام توانایی شناختی او را سرکوب می‌کند و او را از تمامی علایق زندگی روزمره و از شادابی و نشاطی که مناسب سن او است، جدا می‌کند و عملا او را نه تنها به سرکوب تمام رفتارهای زندگی عادی دچار می‌کند بلکه او را تبدیل به یک ماشین آزمون دهی می‌کند که هرگز چیزی را یاد نخواهد گرفت.

سلیمی افزود: چرا این اصطلاح در آموزش و پرورش ما و حتی در دانشگاه های ما باب شده که «اگر می خواهید چیزی را از بین ببرید آن را به یک موضوع درسی تبدیل کنید؟»

وی دلیل این امر را نوع نگاه به برنامه ریزی درسی در مدارس و دانشگاه های ایران دانست.

رئیس دانشگاه علامه با اشاره به اینکه عواقب متن درسی یک ریاضت شدید، فشار مضاعف و آزمون‌های های هولناکی تلقی می شود، عنوان کرد: دانشجو برای برآمدن از متن درس مجبور است خودش را از تمام شرایط عادی زندگی جدا کند و این فشار مضاعف را بپذیرد تا بتواند از پس آزمون‌های آن بر بیاید. طبیعی است که انسان نسبت به آن روی گردان شود و توانایی خودش را در شناخت از دست می‌دهد.

وی ادامه داد: چرا ما با متون ادبی که در دبیرستان یا دانشگاه تدریس می‌کنیم فرد را علاقه مند به این حوزه نمی‌کنیم؟ لذا دانشجو ممکن است با آن شیوه «فشار درسی» گریزان از آن متن ادبی شود؛ حتی شاید در یک مجلس عادی همان متن را بشنود و از آن لذت ببرد. دلیل این موضوع این است که از طریق برنامه ریزی‌ها به آن‌ها فشار وارد می‌کنیم

وی افزود: این سنت فشار درسی را به دانشگاه ها هم منتقل کرده ایم.

سلیمی تصریح کرد: درون مدارس ما سازمان‌ها و موسسات مشاوره‌ای تدریس شده که اکثر آنها کوچک‌ترین تخصصی در برنامه ریزی درسی و روان شناسی تربیتی ندارند. مهندسین یا پزشکانی هستند که رتبه بالای کنکور داشتند و آنها را به عنوان متخصص برنامه ریزی آوردند و کارشان ترسیم یک جلوه نادرستی از موفقیت در کنکور است و در نهایت فشار آوردن به دانشجویان و تنظیم یک برنامه درسی که آنها را در یک زندان روحی روانی و اجتماعی قرار می‌دهد.

سلیمی ادامه داد: این متخصصان دانش آموزان را به «ماشین‌های آزمودنی» تبدیل می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: ما اکنون در دانشگاه‌ها می‌بینیم که تعداد زیادی از دانشجویان که به دانشگاه وارد می‌شوند قدرت طرح پرسش ندارند؛ اولین گام در آموزش علم طرح پرسش است؛ شک کردن در بعضی از اطلاعات عمومی است.

وی در این باره گفت:  این ها توانایی‌های اولیه‌ای است که باید در دوران دبیرستان به آنها آموزش داده شود ولی ما به شرایطی می رسیم که دانشجویان ما در دوران دکتری می‌رسد و کار آن از برکردن چیزی و پیاده کردن آن روی برگه است.

سلیمی رسالت بزرگترین دانشگاه علوم انسانی را در این زمینه چنین عنوان کرد: ما به عنوان دانشگاه علامه طباطبائی، که یک قطبیتی در زمینه برنامه ریزی درسی داریم، باید به طور کامل به این موضوع بیندیشیم؛چراکه این مسئله از موضوعاتی است که به طور جدی دانشگاه، دانشمندان، دانشجویان و پایان نامه‌ها و پروژه‌های پژوهشی ما می‌‌تواند در نظام اجرایی کشور تاثیر بگذارد.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد: شاید ما به یک الگوی بومی جدیدی از برنامه ریزی درسی برسیم که بتواند قوه خلاقیت و نوآوری انسان ها را تقویت کند.

شایان ذکر است همایش ملی بومی‌سازی برنامه‌های درسی، چیستی و چگونگی با سخنرانی دکتر ملکی، حداد عادل و دکتر سلیمی امروز دوشنبه 3 خرداد در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت در حال برگزاری است.