پاشنه آشیل دوران پسا کرونا کدامند؟

پاشنه آشیل دوران پساکرونا چه هستند. آمار جهانی نشان داده است که در دوران کرونا، جهان با افزایش طیف وسیعی از اختلالات و آسیب‌های اجتماعی و روانی روبه‌روست.

به گزارش سایت خبری تحلیلی دانشگاه علامه طباطبائی (عطنا)، فریبرز درتاج، رئیس انجمن روان‌شناسی تربیتی ایران و معاونت پژوهش سازمان نظام روانشناسی به مسئله اختلال وسواس و استرس پس از سانحه پاشنه آشیل دوران پساکرونا پرداخته است. از دید این صاحب‌نظر، کرونا مانند یک بمب به جامعه وارد شده است و از امروز باید به فکر کاهش ترکش‌های آن بود.

متن زیر برگرفته از مصاحبه با خبرگزاری ایرنا به بهانه نشست برگزار شده در دانشگاه علامه طباطبائی است. صحبت‌های تفصیلی او را در ادامه بخوانید:

دوران کرونا

آمار جهانی نشان داده که در دوران کرونا، جهان با افزایش طیف وسیعی از اختلالات و آسیب های اجتماعی و روانی روبه رو شده است. برای درک دوران پساکرونا، ضروری است که ابتدا ژرفای بحرانی که کرونا در زمینه روانی و اجتماعی در کشور ایجاد کرده بررسی شود و بعد بر مبنای آن تصمیم گرفت که در دوران پساکرونا چه اقداماتی ضروری است.

با توجه به نظر کارشناسان و ماهیت این ویروس و بحران، در بُعد روانشناختی درمان و کاهش علائم به دو اختلال وسواس (OCD) و استرس پس از سانحه (PTSD) از ضروری ترین مسائل در دوران پساکرونا است.

ضرورت ها در پسا کرونا

کرونا مانند یک بمب به جامعه وارد شده است، پیشگیری و بازتوانی جامعه از موضوعات ضروری است که از امروز نیاز به کار دارد گواه این مطلب نیز حادثه 11 سپتامبر است که هنوز هم در مقالات به روز روانشناسی دنیا با تبعات استرس پس از آن بحران، اشاره می شود و این نشانگر اوج بحران روانی پس از یک بحران واقعی است پس پیشگیری یک موضوع اساسی است.

پرداختن به مسائل زوجین از دیگر مسائل ضروری است که در دوران پساکرونا نیاز به توجه ویژه دارد. بحران کرونا در رابطه با زوجین به عنوان یک زنگ خطر عمل کرد، افزایش درخواست‌های طلاق در دوران قرنطینه، یک هشدار جدی برای جامعه است. این یعنی بسیاری از زوجین نمی‌توانند بدون دیدن افراد ثالث و فقط در کنار هم روزگار را با آرامش سپری کنند.

طلاق نشانه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی است. این مساله به نبود مهارتهای مورد نیاز زوجین و دانش عمومی ارتباطات بر می گردد بنابراین توجه به هسته خانواده، بازسازی سبک زندگی، افزایش مهارتهای زوجین و برنامه ریزی اصولی و شفاف جهت تقویت خانواده‌ها و آموزش مهارتها می‌تواند در رفع این معضلات در دوران پساکرونا،  تاثیر بسزایی بگذارد.

تفکر نقادانه در پسا کرونا

یکی از موارد تهدید کننده سلامت روان در دوران کرونا که آمار زیادی هم از شیوع آن منتشر شده است، اضطراب و استرس است؛ اضطراب و استرس در ارتباط با ماهیت این ویروس و بیماری طبیعی است اما بخش عظیمی از این اضطراب و استرس که به جامعه تحمیل شد، به دلیل شایعه ها و نشر اخبار کذب بود.

جدا از بحران کرونا، متاسفانه این موضوع نشان دهنده این است که هنوز شعور اجتماعی جامعه قدرت و توانایی تشخیص اطلاعات و اخبار درست و نادرست و تحلیل منطقی اطلاعات را ندارد بنابراین به نظر می رسد آموزش و افزایش تفکر نقادانه، در دوران پساکرونا حائز اهمیت است.

زیرساخت ها در پسا کرونا

دوران کرونا موجب تحولات فراوان در حوزه علم و آموزش شده و آموزش های مجازی رشد و رونق بسیاری گرفته است، خاطرنشان کرد: با ادامه این روند محتوای های الکترونیکی تولید شده دانشگاه های بزرگ دنیا در اختیار همه دانشگاه ها قرار می گیرد و همین نقل و انتقال اطلاعات آموزشی موجب می شود تا دانشگاه ها نسبت به آموزش حساس تر و خلاق تر شوند.

در عین حال متوجه شدیم که چقدر زیرساخت های علمی از نوع مجازی نه فقط در ایران بلکه در دنیا کمبود دارد  بنابراین توجه و کمک به رونق بیشتر آموزش مجازی و برطرف کردن کمبودهای اجرایی آن از موضوعات مهی است که در دوران پساکرونا باید به آن پرداخته شود.

البته این نوع آموزش، نیاز به تجهیزات و امکاناتی مبتنی بر فناوری از طرف یادگیرندگان دارد. متاسفانه به دلیل عدم دسترسی بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان به این امکانات در مناطق محروم و به دلیل مشکلات اقتصادی و کمبودهای زیرساختی، امکان دریافت چنین آموزشی برای بسیاری میسر نیست بنابراین برنامه ریزی جهت پشتیبانی و آموزش جبرانی برای دانش آموزان و دانشجویان جامانده از تحصیل باید در دوران پساکرونا مورد بررسی قرار گیرد.

حمایت از شرکت های دانش بنیان و استارتاپ ها و آموزش کسب معاش در منزل از طریق شبکه های اجتماعی و اینترنت را یکی از دیگر ضرورت های مهم در دوران کرونا و پساکرونا است که می تواند به پیشرفت کسب و کار در کشور کمک کند.

خبرنگار: فاطمه دهقان نیری