ضرورت حفظ اعتماد اجتماعی برای مهار کرونا

به گزارش عطنا، حسین میرزایی در این نشست از اهمیت دو موضوع و مولفه امید به معنای فردی و اجتماعی آن در عصر کرونا و سپس اهمیت مردم شناسی در رابطه با این مولفه ها سخن گفت.

وی افزود: پیشتر موضوع امید بیشتر در رشته روانشناسی مطرح بود اما به مرور در دهه های اخیر تبدیل به یکی از موضوعات مهم رشته مردم شناسی شد که دلیل آن هم ارتباط مردم شناسی با جنبه ها و ابعادی از زندگی است که در ارتباط با موضوع امید هستند و می توانند آن را تقویت یا تضعیف نمایند.

وی اظهار کرد: امید فردی به مسائلی چون سلامت رفاه و شادی باز می گردد و توانایی فرد برای رسیدن به اهدافی است که برای زندگی خود تعیین کرده و انگیزه و تمایل رسیدن به این اهداف را تقویت می کند.

این پژوهشگر تصریح کرد: در این بخش بحث عدالت اجتماعی برجسته نیست اما برعکس در بخش امید اجتماعی بحث عدالت و فرصت برابر برای همه گروه ها مطرح است و امکان طرح ایده های انتقادی به منظور رفع موانع در دستیابی همه مردم به فرصت های برابر در آن اهمیت دارد.

میرزایی ادامه داد: امید اجتماعی با مسائلی ارتباط دارد که قابل لمس در زندگی مردم باشد و نهادهای مردم سالار در آن نقش کلیدی دارند. در صورت عدم امکان طرح ایده ها برای پیشرفت عمومی، اعتماد اجتماعی کاهش می یابد و این خود به بروز شکاف هایی در جامعه منجر می شود.

این استاد دانشگاه افزود: در ارتباط با کرونا باید به دنبال ایجاد، حفظ اعتماد اجتماعی و عمومی و عدم ایجاد شکاف باشیم و از این نظر باید سیاستگذاری های دوره کرونا در کشورهای مختلف از جمله در کشور ما مورد نقد و بررسی قرار گیرد.

او سپس از مردم شناسی به عنوان رشته ای که در حوزه سیاست گذاری می تواند صدای مردم را به گوش دولت ها برساند و مانع از کاهش سرمایه و اعتماد اجتماعی گردد نام برد و گفت: این رشته در ایران با مشکلاتی رو به رو ست و مهمترین آن این است که باید انحصار این رشته از مراکز دانشگاهی محدود برداشته شود و بیشتر دانشگاه ها و رشته ها با توجه به میان رشته ای بودن این علم آن را دایر کنند، این در حالی است که اکنون این رشته محدود به چند دانشگاه و مرکز در ایران است.

میرزایی افزود: دولت ها باید با شنیدن صدای مردم از طریق رشته مردم شناسی مانع از گسترش ناامیدی و نارضایتی شوند و راه را بر توسعه عدالت محور و گسترش امید اجتماعی باز کنند.

مردم‌شناسی رشتۀ امید است

سید قاسم حسنی، استاد دانشگاه مازندران نیز در ادامه نشست گفت: مردم شناسی را می توان رشته امید دانست چون درد و مشکلات مردم را بازتاب می دهد و مبتنی بر توسعه از پایین به بالا و نه توسعه فرمایشی و دستوری است.

وی افزود: در دوره کرونا در ارتباط با برنامه ریزی دولت ها باید دید تا چه حد این برنامه ها و سیاستگذاری ها با توجه به نظر مردم بوده است و آیا گونه ای از عدم رضایت و کاهش اعتماد اجتماعی را باعث شده یا برعکس.

حسنی اظهار کرد: کرونا حاصل بی‌نظمی هایی در جهان ما است که خود حاصل بی توجه به تنوع زیستی و طبیعی و فرهنگی است و مردم شناسی به عنوان رشته دعوت به بازگشت به خود می تواند امید را در میان مردم بر اساس یک رویکرد واقع گرا تقویت کند.

وی با بیان این نکته که حوزه نفوذ رشته مردم شناسی در کشورهایی که به نظر مردم توجه دارند در سیاستگذاری و برنامه ریزی بالا و برعکس در کشورهای دیگر کم است، افزود: مردم شناسی در کشورهایی که به نظر مردم توجه دارند در بحران هایی مثل کرونا خیلی می تواند قوی عمل کند.

او گفت: مردم شناسی با توجه به این که به پیشرفت و توسعه از پایین به بالا معتقد است، حالت فرمایشی ندارد و به مشارکت مردم اعتقاد دارد، می تواند با نشان دادن مشکلات امید را تقویت نماید چرا که راه حل آن را از نظر مردم نشان می دهد و می گوید مطالبه مردم چیست.

وی در پایان تصریح کرد: دخالت انسان در صحنه جهان زیستی بسیار زیاد شده و صحنه جهان زیستی کرونا که همه گیری مهلکی را نشان می دهد ناشی از همین دخالت های افسار گسیخته و کاهش،تنوع زیستی و طبیعی در جهان است به همین دلیل باید در یک گذار جدید وارد تعریف نظم های جدیدی در جهان شد که دخالت انسان را در طبیعت کم کند.