توسعه روزنامه‌نگاری علم به احساس نیاز رسانه‌ها بستگی دارد

عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی گفت: برای توسعه روزنامه‌نگاری علم علاوه بر لزوم تبیین و تدوین رشته‌های مرتبط با روزنامه‌نگاری علم، رسانه‌ها نیز باید نسبت به داشتن یک سرویس علمی در کنار سایر سرویس‌ها احساس نیاز کنند.
به گزارش عطنا و به نقل از آنا، عباس اسدی در تعریفی از روزنامه‌نگاری علم اظهار کرد: روزنامه‌نگاری علم به حوزه‌ای از روزنامه‌نگاری اطلاق می‌شود که در تلاش است تا مفاهیم تخصصی علمی را به زبان ساده در اختیار همگان قرار دهد در حالی‌که در سایر شاخه‌های روزنامه‌نگاری نیاز به ساده‌سازی مفاهیم کمتر احساس می‌شود.

وی با اشاره به این مطلب که روزنامه‌نگاری علم در بررسی سوژه‌ها و پوشش خبری شیوه‌های خاص خود را می‌طلبد، به بیان تفاوت‌های روزنامه‌نگار حرفه‌ای با روزنامه‌نگار علم پرداخت و گفت: ممکن است در ارتباط با یک حوزه مثلاً اجتماعی خبرنگاری حرفه‌ای باشید، یعنی بدانید که چگونه سوژه‌یابی کنید، خبر تنظیم کرده و تیتر و لید بزنید ولی در عین حال در آن زمینه تخصصی هم نداشته باشید.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی تصریح کرد: البته در روزنامه‌نگاری علم همه مواردی که به‌عنوان شاخص‌های خبرنگار حرفه‌ای به آن اشاره شد، شرط لازم است ولی شرط کافی آن تخصص علمی در حوزه‌ای است که در آن فعالیت می‌کنید.

اسدی در ادامه به موانع تحقق روزنامه‌نگاری علم در کشور پرداخت و اذعان کرد: موانع رشد روزنامه‌نگاری علم متعدد است که بخشی از آن با موانع روزنامه‌نگاری سایر حوزه‌ها مشترک است که از آن جمله می‌توان به اشکالات قانونی و ساختارهای درونی سازمان‌های حرفه‌ای اشاره کرد.

این استاد حوزه روزنامه‌نگاری و رسانه با بیان این‌که روزنامه‌نگار علم علاوه بر آگاهی نسبت به اصول روزنامه‌نگاری می‌بایست به مسائل علمی تسلط داشته باشد، خاطرنشان کرد: در صورتی‌که یک روزنامه‌نگار در حوزه فعالیت خود از تسلط علمی کافی برخوردار نباشد و یا اطلاعاتی سطحی داشته باشد، باعث می‌شود در پوشش اخبار حوزه بازمانده و به‌واسطه ضعف در آن حوزه تخصصی به جای سوژه‌یابی موضوعات بکر آن، به کپی‌کاری و دنباله‌روی کورکورانه از سایر رسانه‌ها بپردازد در حالی که ژورنالیسم علم به دنبال کپی‌کاری نیست.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به این مطلب که تغییر حوزه‌های خبرنگاران در رسانه‌ها خود یکی از مسائلی است که نه تنها به سابقه حرفه‌ای آن فرد لطمه می‌زند بلکه مانع ارتقای آن رسانه و تحقق روزنامه‌نگاری علم می‌شود، افزود: جابه‌جایی خبرنگار و روزنامه‌نگار در حوزه‌های غیرتخصصی باعث می‌شود فرد کارایی لازم را نداشته باشد و عدم درک آن حوزه، دردسرهایی را برای خود فرد و رسانه ایجاد می‌کند که از آن جمله می‌توان به اشتباه یک روزنامه‌نگار در چند سال پیش سخن به میان آورد که در صحبت‌های رئیس جمهور مبنی بر لزوم گسترش انرژی هسته‌ای به جای واژه انرژی هسته‌ای از بمب هسته‌ای استفاده کرد.

اسدی همچنین به نقش دانشگاه‌ها و مراکز علمی برای توسعه روزنامه‌نگاری علم سخن به میان آورد و عنوان کرد: فعالیت دانشگاه‌ها در این حوزه می‌بایست معطوف به تبیین و تدوین رشته‌های مرتبط با روزنامه‌نگاری علم بوده تا از این طریق دانشجویان  علاقمند دانش لازم را از این طریق به دست آورند، اما به نظر من برای توسعه روزنامه‌نگاری علم تنها دانشگاه‌ها نمی‌توانند مؤثر واقع شوند بلکه خود رسانه‌ها نیز در این خصوص باید نقشی بر عهده بگیرند.

وی تصریح کرد: تا زمانی‌ که رسانه‌ها نسبت به داشتن یک سرویس علمی در کنار سایر سرویس‌ها احساس نیاز نکرده و به جذب روزنامه‌نگار علم نپردازند، فرآیند رشد روزنامه‌نگاری علم فراهم نشده و فارغ‌التحصیلان این حوزه زمینه لازم برای فعالیت را پیدا نخواهند کرد.

این استاد حوزه ارتباطات و رسانه در ادامه از تفاوت میان روزنامه‌نگاری علم و روزنامه‌نگاری علمی سخن به میان آورد و گفت: روزنامه‌نگاری علمی نوعی از روزنامه‌نگاری است که صرفاً به بررسی حوزه‌های تخصصی و نوین علم می‌پردازد ولی روزنامه‌نگاری علم آن اخباری را که در حوزه‌های تخصصی و نوین مطرح می‌شود به‌صورت علمی بررسی کرده و به‌طور قابل فهم برای عموم مطرح می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص بررسی‌های آسیب‌های اجتماعی از طریق روزنامه‌نگاری علم نیز اظهار کرد: روزنامه‌نگار علم تنها به دنبال بیان کردن و به تصویر کشیدن یافته‌های علمی نیست، بلکه به دنبال آن است تا ضمن طرح چنین مباحثی به نفع و ضرر و کاربرد آن برای جامعه نیز بپردازد.