حرکت نظام آموزش‌و‌پرورش به‌سوی آینده باید با کمک «مشاوره مدرسه» باشد

دبیر شورای عالی آموزش‌وپرورش گفت: حوزه مشاوره کار بسیار حساس و خطیری است و از کارکرد نظام آموزشی جدایی‌ناپذیر است، اگر اصلی‌ترین کارکرد مشاوره را توانمندساختن بچه‌ها برای خوب تصمیم‌گرفتن و خوب انتخاب کردن بدانیم کار بسیار ضروری، مهم و حساسی است.

به گزارش خبرنگار عطنا، مهدی نوید ادهم، ۲۰ آبان‌ماه در مراسم افتتاحیه اولین همایش ملی «مشاوره مدرسه» در سالن آمفی‌تئاتر دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، (گزارش تصویری) ضمن تشکر از برنامه‌ریزان و برگزارکنندگان این همایش، گفت: امروز در حوزه آموزش‌وپرورش بیش از گذشته به تحولات علمی و فرهنگی نیازمندیم چون درصدد هستیم در آموزش تحول بنیادی را اجرایی کنیم و اجرای این کار بزرگ و سرنوشت‌ساز باید پژوهش‌محور باشد و لازمه آن تعامل بیش‌ازپیش با دانشگاه‌ها است.

وی با تأکید براینکه باید همکاری آموزش‌وپرورش و دانشگاه را شروع کنیم، بیان کرد: اخیراً وزیر آموزش‌وپرورش ابلاغیه‌ای را برای بهره‌مندی از دیدگاه‌های صاحب‌نظران آماده کردند، همچنین در این زمینه جلسه‌ای برگزار شد که به‌نظرم این موضوع را می‌توان نظام‌مند کرد و به سایر حوزه‌ها تعمیم داد.

تدوین سند تحول بنیادین با مشارکت 600 نفر از استادان دانشگاه

نوید ادهم با اشاره به اینکه موضوع همایش بسیار هوشیارانه انتخاب شده است، گفت: پس از سال‌ها تأمل در آسیب‌ها و کاستی‌هایی که آموزش‌وپرورش امروزه با آنها مواجه است و برای برون‌رفت از این وضعیت، سندی با مشارکت بیش ۶۰۰ استاد دانشگاه در آموزش‌وپرورش تنظیم شده و به شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است و به‌عنوان یک سند مادر روی میز آموزش‌وپرورش است و ما همه برنامه‌ها و طرح‌هایمان را زیر این سند سامان می‌دهیم و برنامه‌ریزی می‌کنیم.

دبیر شورای عالی آموزش‌وپرورش درباره پیامدهای سند تحول، تصریح کرد: همه برنامه‌ها و مؤلفه‌های آموزش‌وپرورش را از منظر سند تحول پیگیری می‌کنیم و یکی از اصلی‌ترین پیامدهای اجرای سند تحول این است که این نظام آموزشی را به نظام فرهنگی-تربیتی تبدیل کنیم، نظامی که همه دغدغه‌اش در انتقال دانش و محفوظات خلاصه‌شده را تبدیل به یک‌نهاد فرهنگی-تربیتی کنیم، نهادی که زمینه تربیت‌پذیری فرزندانمان را متناسب با اقتضای امروز و فردای جامعه ایرانی خودمان فراهم کند.

وی افزود: به مشاوره هم از این منظر نگاه می‌کنیم اینکه این حوزه چه مقدار می‌تواند بار سنگین سند تحول را عملیاتی کند‌.

نوید ادهم درخصوص تربیت‌پذیری فرزندان، بیان کرد: تربیت‌پذیری فرزندان در ۶ ساحت تعریف‌شده است و تنها تربیت علمی نیست بلکه تربیت سیاسی، اجتماعی، اخلاقی، اقتصادی، زیستی، اعتقادی و زیبایی‌شناختی را شامل می‌شود که انسان برای خوب زیستن به این مهارت‌ها نیاز دارد، بنابراین سند به دنبال این است که تربیت را به‌صورت متوازن و متعادل در ساحت‌های مختلف انجام دهد.

حوزه مشاوره کار بسیار حساس و خطیری است

وی در ادامه درخصوص حوزه مشاوره، اظهار کرد: حوزه مشاوره کار بسیار حساس و خطیری است و از کارکرد نظام آموزشی جدایی‌ناپذیر است، مسئولان نظام آموزشی ما همه باید به این موضوع توجه داشته و کارکرد مشاوره‌ای داشته باشند، اگر اصلی‌ترین کارکرد مشاوره را توانمندساختن بچه‌ها برای خوب تصمیم‌گرفتن و خوب انتخاب کردن بدانیم کار بسیار ضروری، مهم و حساسی است.

وی افزود: امروز در دنیایی زندگی می‌کنیم که به‌شدت متکثر، متنوع و پیچیده است و باید بتوانیم به‌سرعت تصمیم‌گیری کنیم، اینکه بچه‌ها بتوانند به‌خوبی انتخاب و تصمیم‌گیری کنند یک توانمندی و مهارت است و باید این مهارت را در مدارس بیاموزند.

دبیر شورای عالی آموزش‌وپرورش درباره حوزه مشاوره، گفت: در گذشته کار مشاوره بیشتر هدایت تحصیلی و شغلی بوده است این دو کارکرد هرچند لازم هستند اما کافی نیست، این دو کارکرد به نظام آموزشی‌ای برمی‌گشت که هدف آن آماده کردن بچه‌ها برای کنکور و ایجاد شغل بود، وقتی که این مأموریت را برای نظام آموزشی قائل بودیم، مشاور هم باید هدایت تحصیلی و شغلی انجام می‌داد اما کارکرد امروز آموزش‌وپرورش تغییر در نظام آموزشی است تا بتواند بچه‌ها را برای خوب زیستن آماده کند ازاین‌رو مشاوره هم باید این توانمندی را در مدارس در بچه‌ها به‌وجود آورد.

وی درخصوص نیاز به تصمیم‌گیری در آینده، بیان کرد: نیاز به خوب تصمیم گرفتن در آینده بسیار جدی‌تر از امروز خواهد بود و بچه‌ها باید در دنیای تنوع‌ها، بتوانند تصمیم‌گیری کنند و مشاور کسی است که بتواند این مهارت را در بچه‌ها به‌وجود آورد، در این امر باید نقش سایرین از جمله خانواده، نهادهای اجتماعی و رسانه را نیز در نظر بگیریم تا بچه‌ها را در تمامی ابعاد اجتماعی، روانی، شغلی، درسی و مواردی از این قبیل کمک کنیم. همچنین اگر آسیب‌های اجتماعی را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که این آسیب‌ها در یک جزء وجود ندارند بلکه در بسیاری از ابعاد شکل می‌گیرند.

۱۲ راهکار در این سند به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به بحث مشاوره پرداخته است

نوید ادهم با بیان اینکه اساس حرکت نظام آموزش‌وپرورش به آینده باید با کمک مشاوره و راهنمایی باشد، گفت: باوجود فرازوفرودهایی که حوزه مشاوره درگذشته تابه‌حال داشته است، به‌رغم تلاش‌های استادان، هنوز در جایگاه خودش قرار نگرفته و امیدوار هستیم که در این کار جدید سند تحول، مشاوره بتواند جایگاه خودش را پیدا کند.

وی درباره راهکارهای سند تحول، تصریح کرد: ۱۲ راهکار در این سند به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به بحث مشاوره پرداخته است که یکی از آنها طراحی و هدایت جامعه تحصیلی، استقلال نظام راهنمایی و مشاوره تربیتی مبتنی بر مبانی اسلامی و افزایش نقش معلمان در این زمینه و به‌کارگیری مشاوران متخصص برای اجرای وظایف تخصصی در تمام پایه‌های تحصیلی است.

وی افزود: انسان‌ها در تمامی زمینه‌های زندگی نیاز به مشاور و راهنمایی دارند تا بتوانند تصمیمات درستی را اتخاذ کنند.

دبیر شورای عالی آموزش‌وپرورش درباره چالش‌های پیش رو نهاد، گفت: آموزش‌وپرورش با چالش‌هایی روبه‌رو است و امیدوارم که نظرات دوستان و استادان به حل این چالش‌ها کمک کند، اولین مسئله این است که این نظام مشاوره مبتنی بر مبانی اسلامی باشد، مثلاً سلامت روانی ازنظر مکتب اسلامی چه ویژگی‌هایی دارد، اگر مشاوره را بخواهیم به همه ساحت‌ها تعمیم دهیم چه باید کنیم؟ اگر بخواهیم معلمان را به میدان بیاوریم چگونه می‌شود زمینه مشارکت آنها را فراهم آوریم؟ در آموزش‌وپرورش تنوع مدارس را داریم و اینکه چه نوع مشاوره‌ای برای آنها نیاز است؟ اینها چالش‌هایی هستند که با آنها مواجه هستیم.

نوید ادهم در پایان بیان کرد: ما به برگزاری چنین نشست‌هایی و همراهی استادان دانشگاهی در حوزه آموزش‌وپرورش در زمینه تصمیم‌گیری‌ها نیاز داریم.