جایگاه مشاوره مدرسه در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دقیقاً کجاست؟

نشست تخصصی «تبیین جایگاه مشاوره مدرسه در سند تحول بنیادین» با حضور نمایندگان وزارت آموزش‌وپرورش و شورای عالی آموزش‌وپرورش در دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

به گزارش عطنا، در این نشست که ۱۵ مهرماه برگزار شد، (گزارش تصویری) آتوسا کلانتر هرمزی به عنوان دبیر نشست، احمد صافی، مشاور وزیر آموزش و پرورش، رضا مددی، مدیر اجرایی سند تحول بنیادین، احمد عابدینی، معاون شورای عالی آموزش و پرورش، عزت‌الله فولادی، دبیر کمسیون راهبردی شورای عالی آموزش و پرورش، مسعود شکوهی، مدیرکل دفتر امور تربیتی و مشاوره وزرات آموزش و پرورش، حسین سلیمی‌بجستانی، معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی، احمد برجعلی، رئیس دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، عبدالله شفیع‌آبادی، استاد دانشگاه علامه طباطبائی، رحمت‌الله نورانی‌پور، استاد دانشگاه شهید بهشتی و جمعی از استادن و دانشجویان رشته مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی حضور داشتند.

کلانتر هرمزی: سند تحول بنیادین به‌مثابه قانون اساسی آموزش‌وپرورش است

دکتر آتوسا کلانتر هرمزی، دبیر این نشست و مدیر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی گفت: این نشست پیش درآمدی است بر همایش ملی مشاوره مدرسه که در 20 و 21 آبان سال جاری برگزار می‌شود و به همین دلیل نیز در این نشست در خدمت سه گروه از همکاران هستیم؛ همکارانی از شورای عالی آموزش‌وپرورش در حوزه سیاست‌گذاری، گروه دیگر در حوزه اجرا (وزارت آموزش‌وپرورش) و گروه دیگر، همکاران و استادان دانشگاه که در حوزه نظر هستند و البته به عمل هم توجه دارند.

وی خاطرنشان کرد: در حقیقت این نشست بیانگر تعاملی بین دانشگاه، حوزه سیاست‌گذاری و حوزه اجرا برای تحکیم موضوع و جایگاه مشاوره مدرسه است.

کلانتر هرمزی درباره سند تحول بنیادین، اظهار کرد: سند تحول یکی از اقدامات اساسی آموزش‌وپرورش است که در شورای عالی وزارت آموزش‌وپرورش تصویب شد و می‌توان گفت قانون اساسی آموزش‌وپرورش است، ولی عملیاتی شدن این سند نیازمند اسناد واسطه‌ای از قبیل زیر نظام‌ها، نظام‌ها و برنامه‌های اجرایی است که ازجمله این نظام‌ها، نظام راهنمایی و مشاوره است. درواقع سند ظرفیتی است در جهت اصلاح و تقویت نظام راهنمایی و مشاوره که در حال حاضر در مرحله اصلاح و تصویب است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی درباره اهداف این نشست، گفت: در این نشست مجموعه‌ای از اهداف را در نظر داریم، ازجمله نزدیکی نگرش نسبت به چالش‌های روانی-آموزشی مدارس در تحقق مدارس 1404، ترسیم و تعیین نقش مشاوران مدراس در مدیریت روانی، آموزشی و اجتماعی و تبیین جایگاه و نقش مشاوره مدرسه و مشاوران مدارس در سند تحول.

دبیر این نشست افزود: آنچه در سند تحول در حوزه مدرسه و دانش‌آموزی موردنظر است، در جهت تحقق مدارس 1404 بوده و لازم است که ما در مدارس، شرایطی را بازبینی کنیم تا بتوانیم به مدارس 1404 آن‌گونه که در سند تحول بنیادین از آن یاد شده است، برسیم.

کلانتر هرمزی بیان کرد: در سند تحول ویژگی که برای این مدارس ذکرشده است؛ تکلیف‌گرایی، مسئولیت‌پذیری، کرامت‌ نفس، کارآمدی، کارآفرینی، اصلاح‌پذیری، همدلی، نظم، قانون‌گرایی و مواردی از این قبیل است.

وی درباره تحقق اهداف سند تحول بنیادین در تحقق مدارس 1404، گفت: ما در تحقق این اهداف با چالش‌هایی مواجه هستیم. در حوزه آموزشی با چالش‌هایی ازجمله حافظه‌محوری، کنکور مقصدی و هدایت تحصیلی البته به دلیل نمره‌محور بودن آن مواجهیم، در حوزه روان‌شناختی، چالش‌های مربوط به رشد شخصی، آسیب‌های نوپدید و هویت مغشوش را داریم، در حوزه اجتماعی نیز بروز مشکلاتی مثل اعتیاد و خودکشی را داریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی اضافه کرد: بدیهی است این چالش‌ها باید شناسایی، مدیریت و مهار شوند و به‌نظرم نقش مشاوران در این زمینه می‌تواند بی‌بدیل باشد، به‌شرط آن‌که سازوکارهای آن به‌خوبی دیده شود. در حال حاضر ما با چالش‌هایی در جایگاه نقش مواجه هستیم که این عمدتاً به دلیل هدف‌گذاری‌هایی است که متأسفانه کاملاً حرفه‌ای و تخصصی صورت نمی‌گیرد.

وی ادامه داد: ما به‌دنبال این ظرفیت و پتانسیل مشاوره در سند بنیادین هستیم. خود وجود پست سازمانی در جایگاه مشاوره و نیروهایی که برای این پست به کار گرفته می‌شوند، یک ظرفیت است و همه ما به دنبال این هستیم تا این نیروی انسانی به‌درستی و به‌صورت حرفه‌ای و تخصصی به کار گرفته شود تا این جایگاه تثبیت شده و عواید آن نیز به نوجوانان ما که امروزه با چالش‌های زیادی مواجه هستند، برسد.

مدیر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی در پایان، سخنان خود را با این سؤال به پایان برد که در سند تحول بنیادین؛ مشاوران مدراس چه جایگاهی دارند؟ در این نشست سعی داریم تا درباره جایگاه مشاوره بحث و گفت‌وگو کنیم.

شفیع‌آبادی: بزرگ‌ترین مشکل برنامه‌ریزی در کشور عدم توجه به نیازسنجی است

عبدالله شفیع‌آبادی، استاد تمام رشته مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی نیز در این نشست، گفت: می‌خواهیم دانشگاه علامه به‌عنوان دانشگاه پیشگام در زمینه مشاوره، نظام هدایت تحصیلی و نظام تحصیلات دانش‌آموزان اصطلاحاً خط‌ دهنده باشد، به‌نظرم هم در شورای عالی و هم در اینجا جای یک فرد یا یک گروهی خالی است؛ چرا باید خالی باشد؟ برای اینکه زمانی برنامه‌ها موفق می‌شوند که در آن نیازهای کشور در نظر گرفته شود، اگر برنامه‌ای بر اساس نیازسنجی اتفاق نیفتد آن برنامه هیچ‌گاه موفق نخواهد شد.

وی ادامه داد: اکنون نظام آموزشی را با این هزینه‌های فراوان از دبستان و دبیرستان تا دانشگاه بر اساس کدام نیاز اعلام شده به وجود آوردیم؟ بر اساس کدام نیاز جامعه، مدارسی را تعطیل و یا مدارسی را باز می‌کنیم، چرا تا این تعداد دانش‌آموز و دانشجو پذیرش می‌کنیم؟ انجام هر کاری بدون توجه به نیاز کشور، بزرگ‌ترین مشکل برنامه‌ریزی از نظر شغلی است.

استاد دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص نیازسنجی در نظام آموزشی آینده، گفت: تا زمانی که نیاز‌سنجی اتفاق نیفتد، تمام نشست‌ها و برنامه‌های ما هیچ نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت و بنابراین در برنامه اصلی حتماً لازم است تا نماینده‌ای از سازمان برنامه‌وبودجه حضور داشته باشد.

شفیع‌آبادی در بخش دوم سخنان خود، اظهار کرد: ما هر کاری که می‌خواهیم انجام دهیم باید برنامه منسجمی برای آن داشته باشیم، این برنامه به ما می‌گوید چه کار انجام دهیم، چه نیازهایی برای انجام این کار وجود دارد و چه کسانی برای انجام آن لازم هست؛ هر برنامه‌ای اگر بر اساس این نیازها نباشد، مطمئناً با شکست مواجه خواهد شد.

استاد دانشگاه علامه طباطبائی با طرح این سؤال که چرا باید تا این میزان تغییر در سیستم آموزشی اتفاق بیفتد، گفت: ما باید تغییرات جزئی انجام دهیم نه اینکه سیستم را بنیادی عوض شود و این نیز به دلیل این است که افرادی در آنجا حضور دارند که هدف و نیازها را نمی‌دانند.

 وی تأکید کرد: وقتی در یک برنامه از افراد با تخصص صحبت می‌کنیم به‌نوعی یک برنامه‌ریزی کشوری است که باید با این برنامه ارتباط داشته باشند، یعنی ما نمی‌توانیم بدون وزارت کار، بدون سازمان برنامه‌وبودجه و بدون وزارت بهداشت برنامه آموزش‌وپرورش را تدوین و برنامه‌ریزی کنیم. ضمن‌آنکه برای این برنامه‌ها، بودجه لازم است اما می‌گویند پول نداریم در این صورت نمی‌توانیم کسانی را که مدنظر داریم در آموزش‌وپرورش بنشانیم.

شفیع‌آبادی در پایان تصریح کرد: برنامه باید جامع‌نگر و گسترده باشد، چرا‌که هدف‌های برنامه، جامع‌نگر است و همه صاحب‌نظران باید نظرات خود را ارائه دهند در غیر این صورت اگر برنامه در فضای محدودتری باشد به موفقیت نمی‌رسد.

فرحبخش: مدیران اجرایی به نظرات دیگران بی‌اعتنا هستند

کیومرث فرحبخش، مدیر مرکز مشاوره و بهداشت روان دانشگاه علامه طباطبائی هم در این نشست گفت: یک سؤال از مدیران اجرایی دارم اینکه اگر از طرف دانشگاه‌ها و استادان به سیستم آموزش‌وپرورش انتقاد شود، مدیران تا چه حد آن را می‌پذیرند.

وی با بیان اینکه ما در قالب پژوهشی سه سال روی نقد کتاب‌های درسی در آسیب زدن به سلامت روانی دانش‌آموزان کار کردیم، اظهار کرد: از معلمان اطلاعات خوبی برای پژوهش کیفی جمع‌آوری کردیم، سال گذشته از مسئولان تألیف کتاب‌های درسی سه بار تحت همین عنوان دعوت کردیم که در یک نشستی حضور پیدا کنند و نتایج این پژوهش را گزارش کنیم که به‌زحمت توانستیم آنها را راضی کنیم تا در نشست ما حضور داشته باشند.

مدیر مرکز مشاوره و بهداشت روان دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: زمانی که نتایج پژوهش را نشان دادیم که کتاب‌های درسی چگونه به سلامت دانشجویان آسیب می‌زند و در نهایت نیز گزارش به‌صورت کامل ارائه شد، مؤلفان این کتاب‌ها به‌جای اینکه این پژوهش را بررسی کنند، کلاً به انکار یافته‌های پژوهش پرداختند و منکر چنین چیزی شدند و گفتند که روش ما در تألیف کتاب‌ها کاملاً روش درستی است و شما در اشتباه هستید.

وی افزود: خوشبختانه سالن سه‌شنبه‌های مشاوره‌ای پر از دانشجو بود و تعدادی از دانشجویان گفتند، تمام چیزهایی که این پژوهش درباره کتاب‌های درسی می‌گوید را زمانی که ما دانش‌آموز بودیم، تجربه کردیم. چگونه درس ریاضیات اعتماد به نفس ما را نابود کرد و ما را از خیلی از فرصت‌های زندگی محروم کرد و هیچ سودی هم در زندگی بر ما نداشت ولی متأسفانه هیچ‌کدام از مؤلفان کتاب‌های درسی حاضر در آن جلسه حاضر به پذیرش نشدند و سفت‌وسخت انکار می‌کردند و گفتند نه اصلاً این جوری نیست و روش ما بسیار صحیح بوده است.

فرحبخش در پایان سخنان خود گفت: من درک می‌کنم که انتقادهای دانشگاهیان از مدیران اجرایی آموزش‌وپرورش خیلی مبتنی بر واقعیت نیست اما از آن طرف مدیران سیستم اجرایی خود را خیلی مغرور می‌دانند و به نظرات بقیه خیلی اعتنا نمی‌کنند و ما باید نظریات این دو را به هم نزدیک کنیم.

عابدینی: مشکل اصلی ما در حوزه اجرا است/ نیازمند تربیت مشاوران متخصص و توانمند از سوی دانشگاه‌ها هستیم

احمد عابدینی، معاون شورای عالی آموزش‌وپرورش هم در این نشست، گفت: یکی از اقدامات بسیار مهمی ما ایجاد تعامل و ارتباط سازنده بین گروه‌های مختلف است که این نشست می‌تواند به این نیاز پاسخ دهد و برخی از مشکلات موجود در اجرا را برطرف کنند.

وی با اشاره به اینکه کاش همه تصمیم‌گیران و مدیران این حوزه در این نشست‌ها شرکت کنند، افزود: امیدوارم اهداف این نشست محقق شود و دوستان به همه مسائل با اطلاع ورود پیدا کنند و نتایج این جلسات با قدرت پیگیری شود، یکی از نقش‌های ما در محیط علمی که در حوزه سیاست‌گذاری باید در بخش مشاوره یا بخش‌های دیگر آموزش‌وپرورش به آن بپردازیم، فرهنگ‌سازی و ایجاد فضایی است که این مسئله به مطالبه عمومی تبدیل شود.

معاون شورای عالی آموزش‌وپرورش، تأکید کرد: تا زمانی که شناخت کافی نسبت به مشاوره در جامعه به‌وجود نیاید و مشاوره به خواسته عمومی تبدیل نشود، انگیزه کافی برای ایجاد تغییرات و حرکت به این سمت در مدیران هم به وجود نمی‌آید.

عابدینی در بخش دیگر سخنان خود، اظهار کرد: من مشکلات و چالش‌های مختلفی را در نظام آموزشی و هم در بخش مشاوره دیدم، شنیدم و مطالعه کردم، در بخش نیروی انسانی و در تدوین زیرنظام از یادداشت‌های دکتر صافی استفاده کردیم، حدود 60 سالی است که ما همچنان با همان مشکلات و آسیب‌ها در حوزه اجرا و آسیب‌های منابع انسانی دست‌وپنجه نرم می‌کنیم.

وی ادامه داد: این مشکلات کم نیستند، چه مسائلی باعث می‌شود این مشکلات ادامه یابند؟ همان‌گونه که دکتر کلانتر اشاره کردند از حوزه‌های سیاست‌گذاری و اجرا در این جلسه دعوت شده‌‌اند، مثل مثلثی که سه رأس دارد، در اینجا سه رأس، حوزه علمی، سیاست‌گذاری و اجرا حضور دارند.

عابدینی تأکید کرد: اکنون حوزه علمی دانشگاه در بحث نظریه‌پردازی و مطالعات به‌خوبی کار خود را انجام می‌دهد، شورای عالی هم دارد سیاست‌گذاری می‌کنند، ولی مشکل در حوزه اجرا اتفاق می‌افتد.

فاصله بین نظریه و اجرا بسیار و بسیار زیاد است!

وی خاطرنشان کرد: حالا شما تصور کنید بهترین نظریه‌ها و راهکارها در کتاب‌ها نوشته شود و در شورای عالی به‌عنوان مرجع سیاست‌گذاری بهترین تصمیم‌ها گرفته شود، فکر کنید چه اتفاقی در حوزه اجرا رخ می‌دهد؟ به نظر من هیچی! ریشه‌های اصلی را بخواهید، تک‌تک ما زمانی که می‌خواهیم عمل کنیم به‌هیچ کدام از بهترین راهکارها عمل نمی‌کنیم، فاصله بین نظریه و اجرا بسیار و بسیار زیاد است، این یک آسیب مزمن است که در خیلی از حوزه‌ها وجود دارد.

معاون شورای عالی آموزش‌وپرورش، اضافه کرد: نکته دیگر یکی از انتظارات اساسی ما در آموزش‌وپرورش که خیلی هم از گلایه‌مندی استادان دانشگاه نیز در این زمینه است، این بوده که خروجی دانشگاه به‌عنوان مشاوران واجد صلاحیت و توانمند بسیار مهم است، این تعیین‌کننده است ما نمی‌توانیم وظیفه خود را در دانشگاه فراموش کنیم، به‌نظر من نیروی انسانی با صلاحیت چه در بخش معلم و چه در بخش مشاوره بسیار تعیین‌کننده است.

وی درباره اهمیت مشاور توانمند، گفت: معتقدم اگر فضا و محتوا نداشته باشیم ولی اگر یک مشاور باصلاحیت و توانمند داشته باشیم، می‌تواند آنها را ایجاد کنند، می‌تواند برنامه‌ریزی کند اما درصورتی‌که بهترین برنامه‌ریزی‌ها، محتوا و فضا را در اختیار داشته باشیم اما مشاور توانمند و باصلاحیت نداشته باشیم ما به اهداف نمی‌رسیم، انتظار ما این است که دانشگاه‌ها و به‌خصوص دانشکده‌های علوم تربیتی به این مسئله توجه ویژه‌ای داشته باشند.

عابدینی به نقد دانشجویان و استادان دانشگاهی پرداخت و گفت: زمانی که دانشجویان فارغ‌التحصیل می‌شوند، دانشگاه‌ها خروجی خود را پیگیری کنند، عملکرد این دانشجویان در حوزه اجرا چه چیزی بوده است؟ آیا دانشجویان، سند تحول بنیادین، حداقل بخش مشاوره‌ آن را مطالعه کردند؟ من ندیدم مثلاً استادان یا دانشجویان دکترا از آیین‌نامه هدایت تحصیلی ایراد بگیرند و آن را نقد کنند و یا راهکار عملی ارائه کنند.

معاون شورای عالی آموزش‌وپرورش با بیان اینکه ارتباط صرفاً با گفتن و بیان کردن، اتفاق نمی‌افتد، اظهار کرد: ارتباط باید درونی باشد که بخشی از آن انگیزه درونی است، من به‌عنوان آموزش‌وپرورش نیاز دارم، نظرات اندیشمندان و صاحب‌نظران را بپرسم و ما معمولاً در آموزش‌وپرورش از دانشگاهیان دعوت می‌کنیم و نظرات آنان را می‌پرسیم ولی من کمتر دیدم عکس آن اتفاق بیافتد و یک‌بار هم بگویند شما در بحث‌های تعلیم و تربیت در بحث مشاوره چه کار می‌کنید؟

وی ادامه داد: بنابراین دانشگاه‌ها در تربیت نیروی انسانی به ما کمک کنند، فعالیت‌های ما را رصد کنند، دانشجویان را مکلف به ارتباط با حوزه خود کنند. به‌نظرم هیچ جایی مناسب‌تر از مدرسه، نمی‌توانید سراغ داشته باشید که با افراد گوناگون و نیازمند مشاور روبرو شوید، اینکه ما بنشینیم در مرکز خیلی خوب است، دو نفر به ما مراجعه کنند اما در مدرسه 200 نفر نیازمند امر مشاوره به معنای واقعی هستند البته نه به معنای آن چیزی که امروز رخ می‌دهد!

عابدینی در پایان گفت: تلاش ما این است که مشاوران را در بخش سند توانمند کنیم ولی نیازمند تقویت علمی در این بحث هستیم.

صافی: خدمات مشاوره تسهیل‌کننده فرآیند تعلیم و تربیت است

احمد صافی، مشاور وزیر آموزش‌وپرورش نیز در این نشست، اظهار کرد: ابتدا یک مقدار از وضع موجود می‌گویم برای اینکه دریابیم چگونه به موضوع نگاه کنیم، تعلیمات مشاوره وزارت آموزش‌وپرورش در مدارس از 1337 تاکنون در مدارس، خیلی فراز و نشیب داشته است.

وی اظهار کرد: اکنون در وزارت آموزش‌وپرورش، 750 منطقه آموزشی وجود دارد که در این 750 منطقه 724 هسته مشاوره وجود دارد، پیام این مسئله این است که اگر در مدرسه دانش‌آموزی دچار مشکل شود سیستم اصلاح در مدرسه وجود دارد، یعنی همه مناطق کشور دارای مرکز مشاوره است.

مشاور وزیر آموزش‌وپرورش، ادامه داد: دومین مسئله اینکه 18 هزار مشاور اکنون در وزارت آموزش‌وپرورش حضور دارند که در سه سطح ابتدایی، بیشتر در دوره اول متوسطه و دوره دوم کار می‌کنند در مدارس ابتدایی خاص مثل مدارس شاهد، مشاور دارند.

صافی با بیان اینکه در تهران 19 منطقه وجود دارد که 18 مرکز آن مشاوره دارد، اظهار کرد: درحالی‌که در سال 1352 تمام مناطق تهران دارای مرکز مشاوره بود.

وی درباره استفاده از نیروهای غیرمتخصص در حوزه مشاوره در آموزش‌وپرورش، گفت: در سال‌های گذشته تلاش شده از افرادی که در رشته مشاوره تحصیل‌نکرده و تخصصی ندارند، استفاده نشود بنابراین به‌ندرت از این افراد استفاده ‌می‌شود، سیاست موجب شده است که کسانی که تحصیلات مشاوره را دارند وارد این شغل شوند و اکنون وضعیت بهتر شده است.

مشاور وزیر آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه شرح وظیفه مشاوران شرح وظیفه مصوب سازمان مدیریت کشور است، اظهار کرد: این شغل این‌گونه تعریف شده که در برخی پست‌هایی در واحد آموزشی و تحت نظارت مدیر واحد آموزشی انجام وظیفه امور مشاوره، آموزش مربوط به مشاوره، انجام راهنمایی و مشاوره راهنمایی، هدایت تحصیلی، بهداشت روان دانش‌آموزان، بررسی، مطالعه و تحقق در این امر و توزیع خدمات مشاوره را به ازای هر 12 دانش‌آموز در قالب یک ساعت مشاوره انجام دهند. ضمن‌آنکه به ازای هر 360 دانش‌آموز یک مشاور تمام‌وقت باید به مدرسه داده شود.

وی افزود: افرادی که در حوزه مشاوره تحصیلی، هدایت شغلی و هدایت سازشی فعالیت می‌کنند باید ملاحظات لازم را داشته باشند و علاوه بر این موظف هستند به ازای هر 24 ساعت کار در آموزش‌وپرورش، 10 ساعت آن را تدریس کند. البته محتوای درسی آن را مشخص کردند و در گذشته کتاب برنامه‌ریزی درسی و شغلی بود ولی اکنون بیشتر پژوهش و تفکر است، بنابراین مشاوران هم تدریس می‌کنند و با دانش‌آموزان ارتباط دارند و همین اینکه مشاوره انجام می‌دهند.

صافی خاطرنشان کرد: سند تحول بنیادین نکته جالب دیگری دارد و می‌نویسد از خدمات راهنمایی مشاوره در تمام دوره‌های تحصیلی استفاده شود.

مشکل اصلی در آموزش‌وپرورش، ردیف استخدامی است

وی با بیان اینکه هیچ‌کس درباره چگونگی ارائه خدمات مشاور به 7 میلیون و 500 هزار دانش‌آموز راهکاری ارائه نداده و سؤالی نپرسیده است، گفت: در سال 1371 طرحی به نام طرح نظام بیمه و مشاوره ارائه کردیم، آن زمان در این طرح به چگونگی ارائه خدمات در مدارس پرداخته‌ایم و اکنون هم نظام جامع که روی آن بحث می‌شود در همان راستا است، بنابراین سؤال اولیه این است که به 7 میلیون و 500 هزار دانش‌آموز چگونه خدمات مشاوره‌ای ارائه بدهیم؟

صافی با اشاره به اینکه بخش دوم سند بنیادین تحول به حوزه پیش‌دبستانی پرداخته است، گفت: آیا در بهترین دوره تحول انسانی یعنی دوره کودکی خدمات مشاوره ارائه بدهیم یا ندهیم؟ جایگاه مشاوره در بخش پیش‌دبستانی در ایران که به‌نظرم بحث بسیار جدی است، سوم دوره اول متوسطه است و سؤال این است که ضوابطی که اکنون به کار می‌رود صحیح است یا خیر؟ جوابی نیست و همه منتظر این جواب هستند.

وی اضافه کرد: آزمون‌ها و آزمون‌هایی که به کار می‌روند اثربخش است یا خیر؟ آیا نظر والدین باید پنج امتیاز داشته باشد و چرا نظر دانش‌آموزان 10 امتیاز دارد؟ اینها را باید در دانشگاه، جلسات مختلف و در خود آموزش‌وپرورش بحث و راهکار جدید ارائه شود.

مشاور وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه مطلب بعدی مسئله ردیف استخدامی است، بیان کرد: دو نوع نگاه از قدیم در حوزه مشاوره وجود داشته، یک نگاه این است که بیشتر باید در زمینه راهنمایی تحصیلی کار کنیم و نگاه علمی می‌گوید باید همه دوره‌ها تحت پوشش مشاوره قرار بگیرد. متخصصان درباره اهمیت مشاوره معتقدند، مشاوره همانند و هم‌سطح تعلیم و تربیت بوده و یا تسهیل‌کننده فرآیند تعلیم و تربیت است بنابراین اگر بخواهیم تحولی در نظام و آموزش‌وپرورش صورت بگیرد باید از خدمات مشاوره در این امر استفاده شود.

وی تأکید کرد: به مدیر و معلم باید آگاهی لازم درباره جایگاه مشاوره در تعلیم و تربیت داده شود و مدیران و معلمان باید از اهمیت جایگاه مشاوره در امر تربیت آگاهی داشته باشند.

صافی به پیوستگی بین مدرسه و دانشگاه اشاره کرد و گفت: به‌نظرم بر اساس تحقیقی، وضع موجود و وضع مطلوب مشاوره این است برای اینکه بخواهید برای راهنمایی و مشاوره جهت کمک به دانش‌آموزان استفاده کنید، اول باید آموزش عالی را وارد کنید، نمی‌توان فقط از سند آموزش‌وپرورش حرف زد و اصلاً نظام آموزش‌وپرورش یک سیستم است و سیستم آموزش عالی از ابتدایی پیوسته است، بنابراین جایگاه مشاوره در آموزش عالی مبهم است و در این سند نیست و در سند دیگری هم آن را ندیده‌ام، ضمن‌آنکه در سند وزارت آموزش عالی به‌تفصیل از راهنمایی مشاوره تحصیلی، حرفه‌ای و سازشی سخن گفته باشد.

مشاور وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه مهم‌ترین بحث همین است که چه کسی باید بگوید که وضعیت شغلی جامعه باید به چه شکلی باشد تا امکان هدایت تحصیلی وجود داشته باشد، گفت: در نهایت این شورا و ترکیب آن باید شامل مدیران و معاونان ذی‌ربط راهنمایی مشاوره در وزارت آموزش‌وپرورش باشد، یعنی ترکیب این سه گروه است که اتفاقاً با وزیر هم در میان گذاشته شد تا چنین ترکیبی را به وجود بیاورد و از دانشگاه‌ها و متخصصان استفاده بهینه شود.

وی ادامه داد: نهایتاً در یک بررسی قوت‌ها و ضعف‌های مشاوره بررسی شده است، مهم‌ترین مشکل این است که ردیف استخدامی به آن اختصاص نمی‌یابد که باید نیرو کم شود، من با هر وزیری که وارد آموزش‌وپرورش شد و با وی جلسه داشتم، گفت به من مأموریت دادند که تعداد مشاوران را در مدارس کم کنم.

صافی در پایان گفت: اولین مشکل مسئله ردیف استخدامی است که امسال کمترین ردیف استخدامی حتی برای اول متوسطه را دارد، فریاد آموزش‌وپرورش همین است که اگر بخواهم سند تحول بنیادین را پیاده کنم نیازمند نیرو هستم، دومین مسئله ابزار علمی است که دانشگاه می‌تواند کمک کند، سومین مسئله خدمات اطلاعاتی در نظام خدمات مشاوره کشور است و نکته آخر باید مراکز مشاوره را به‌صورت علمی گسترش دهیم تا به دانش آموزان کمک کنند.

سلیمی‌بجستانی: باید در مدارس از نیروی‌های متخصص مشاوره استفاده شود

حسین سلیمی‌بجستانی، معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی و عضو هیئت علمی گروه مشاوره این دانشگاه نیز در این نشست گفت: با اینکه خیلی برای این سند تحول زحمت کشیده شده است اما این سند به دانشگاه‌ها نیامد تا مورد مطالعه و بحث قرار بگیرد.

وی با بیان اینکه چندین سال سیستم آموزشی به 6، سه و سه تغییر کرد، اظهار کرد: اکنون باید پرسید این سیستم توانست مشکلی را حل کند یا خیر؟ در این مدت فقط 20 سال از عمر ما و آموزش‌وپرورش تلف شد و چیزی تغییر نکرد.

معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: سه سال پیش رئیس‌جمهور در یک نشستی اعلام کرد چرا شهرداری‌ها و دانشگاهیان مدرسه نمی‌سازند و آن را اداره نمی‌کنند، من با رئیس دانشگاه مشورت کردم، قرار شد مدرسه تجربی و هنر کارآفرینی بسازیم و نامه‌ای هم در این زمینه ارائه دادیم که اصطلاحاً به دور اداری افتاد و نامه‌نگاری‌هایی هم شد و ما هنوز پای‌کار هستیم و پا پس نکشیده‌ایم!

وی خاطرنشان کرد: مسئله اینکه در عرصه فکر تنها هستیم اما در عرصه عمل همه می‌خواهند شریک شوند ولی شراکت را برنمی‌تابیم.

سلیمی‌بجستانی با تأکید بر تخصص‌گرایی، گفت: اکنون می‌گویند نیروی متخصص مشاوره در آموزش‌وپرورش نداریم، اتفاقاً نیروی‌ها بسیار خوب و آموزش‌دیده می‌خواهند در این زمینه وارد آموزش‌وپرورش شوند ولی ما زمینه‌ای برای ورود این افراد نداریم، یعنی اگر هم هست درست انجام نمی‌شود، من شنیدم که 70 درصد مشاوران به خدمت گرفته شده از رشته‌های غیرمرتبط تحصیلی هستند.

70 درصد مشاوران به خدمت گرفته شده از رشته‌های غیرمرتبط تحصیلی هستند

وی با انتقاد از ورود نیروهای غیرمتخصص در حوزه مشاوره مدارس، بیان کرد: باید جلوی این اتفاق گرفته می‌شد، کسانی باید در درون آموزش‌وپرورش چنین اجازه‌ای به مدیران نمی‌دادند و آنها را آگاه می‌کردند که مشاوره یک علم است و افراد غیرمتخصص به درد این کار نمی‌خورند.

عضو هیئت علمی گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی درباره سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، اظهار کرد: خوب است که این سند در فضای علمی مورد نقد و بررسی قرار بگیرد و هر کسی نظر خودش را ارائه دهد، بنابراین این سند خیلی قابل‌تغییر نیست، اتقافاً در یک جاهایی هم می‌تواند عملیاتی‌تر شود.

وی با توصیه به اینکه آموزش‌وپرورش در حوزه مشاوره کار می‌کند، گفت: یکی مبانی وجود دارد که محور سیاست‌گذاران به این کار است که خیلی از سیاست‌گذاران اعتقادی به مشاوره ندارند، من در مدرسه بودم مشاور به‌خاطر ماهیت کارش می‌تواند کم‌کارترین و پرکارترین فرد مدرسه باشد، بنابراین اهداف مشخص، تحقق‌پذیر، قابل اندازه‌گیری، مناسب و دارای زمان‌بندی نیاز دارد.

وی با بیان اینکه در بحث خدمات مشاوره در سند تحول بنیادین برخی خدمات مستقیم و برخی دیگر غیرمستقیم است، افزود: ما انقلاب کردیم نسل صالحی تربیت شود، نسل صالح کارهای بزرگ انجام می‌دهد، نسل سالم هم باید روان سالمی داشته باشد، رشد روان، تربیت و شخصیت بچه‌های ما همه در دست مشاور است.

معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: دو نگاه در خدمات مشاوره وجود دارد که نگاه کاهش‌گرایانه می‌گوید، مشاور صرفاً مراجعان را ببیند و یک نگاه کلی‌گرایانه هم داریم که می‌گوید، مشاوران غیرمستقیم سایر حوزه‌ها را نیر رصد کنند تا ببیند چگونه می‌توانند در آن قسمت‌ها نیز اثرگذار باشند.

وی با اشاره به اینکه بعد از یک مدت نسبتاً طولانی باید بازخوردها را بررسی کنیم تا ببینیم داریم به کجا می‌رویم، گفت: به‌هرحال نگاه‌های ما نگاه باورمندانه به این موضوع نبوده است، کسی قدر مشاوره را می‌داند که خودش دچار مشکل و مصیبتی شده باشد و به کسانی دیگر نیز کمک کرده باشد در آن زمان بهتر می‌تواند جایگاه مشاوره را درک کنید.

معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبائی تأکید کرد: هر جا نیازمند تصمیمی هستیم و زندگی هم سراسر تصمیم است، آنجا مشاوره نیاز داریم و هر روز مسائل جدیدی وارد زندگی می‌شود، بنابراین ما در ازدواج، تحصیل، شغل، آسیب‌های نوپدید؛ نیازمند مشاوره هستیم.

 سلیمی‌بجستانی در پایان افزود: فضای مجازی مثل شمشیر دولبه است، هم می‌تواند زخم بزند و هم بهبود ببخشد، مسائل جدید نیاز به مشاورانی دارد که در یک وضعیت علمی تربیت شوند و به مدارس ورود پیدا کرده و از فرزندان ما مراقبت کنند.

مددی: سند تحول تربیت را برآیند عملکرد همه عوامل موجود در مدرسه تعریف کرده است

رضا مددی، مشاور وزیر و رئیس ستاد اجرایی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش نیز در این نشست درباره سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و تلاش برای تدوین زیرنظام‌ها و آیین‌نامه اجرایی آن، گفت: این سند دفترچه کوچکی است که از بیانیه ارزش‌ها شروع می‌شود، بعد به مأموریت آموزش‌وپرورش و چشم‌انداز آموزش‌وپرورش می‌پردازد و درنهایت به اهداف و راهبردهای کلان و بخش دیگر به اهداف عملیاتی و 131 راهکار سند تحول بنیادین پرداخته و قسمت پایانی نیز چارچوب نهادی و نظام اجرایی این تحول را تقسیم‌بندی می‌کند.

وی با بیان اینکه آنچه آموزش‌وپرورش باید اجرا کند همین جزوه کوچک است، ادامه داد: این جزوه دارای 131 راهکار اجرایی جهت تحول بنیادین در مدارس است که مسئولیت اجرای آن بر عهده آموزش و پروش است، این مسئله از سال 1390 آغاز شده و تا 1404 باید اجرایی شود و اجمالاً می‌توان این 131 راهکار در 6 بخش تقسیم کرد.

رئیس ستاد اجرایی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش اضافه کرد: این 131 راهکار مجموعه مسیر تحولی حوزه منابع انسانی آموزش‌وپرورش را مشخص می‌کند، بخشی ناظر بر برنامه‌ریزی درسی است، بخشی دیگر از راهکارها در حوزه ارزیابی و ارزشیابی وزارت آموزش‌وپرورش است، بخشی ناظر بر منابع مالی و بخشی دیگر در فضا و تجهیزات و بخشی هم نظام راهبری و مدیریت در آموزش‌وپرورش نام‌گذاری شده است، در حقیقت ساختار نظام تربیت رسمی در آموزش‌وپرورش بر اساس ادبیات سند تحول در این 6 بخش که اصطلاحاً در این سند به‌عنوان زیرنظام تلقی می‌شود، آورده شده است.

وی درباره بخش مبانی نظری این سند، گفت: مبانی نظری پشتوانه علمی سند تحول است که از سه بخش فلسفه تربیت در نظام جمهوری اسلامی ایران، بخش دوم فلسفه نظام تربیت رسمی و عمومی و بخش سوم برنامه دکترین نظام اجرایی است، در مبانی نظری سند تأکید بر تربیت متوازن در مسیر دستیابی به حیات طیبه ذیل 6 ساحت دیده شده است که مبنای هر نوع تصمیم‌گیری در حوزه آموزش‌وپرورش است.

مددی اظهار کرد: همه تحولات در آموزش‌وپرورش و در ارتباط با دانش‌آموزان باید در همین 6 ساحت صورت گیرد، اهداف دوره‌های تحصیلی مشخص و شورای عالی آموزش‌وپرورش آن را تصویب کرده است و این اهداف در قالب آن 6 ساحت تبیین و تصویب شده و بنابراین ساحت‌های شش‌گانه مبنای برای هدف‌گذاری، ارزشیابی و بررسی خروجی‌های آموزش‌وپرورش است.

مشاور وزیر آموزش‌وپرورش افزود: قسمت آخر این بخش سند، چرخش‌های تحول‌آفرین است، این چرخش‌های تحول‌آفرین ناظر بر نواقص وضع موجود و ترسیم وضع مطلوب است.

ضرورت نزدیکی بیشتر حوزه اجرا با مراکز علمی و دانشگاه‌ها

وی ادامه داد: بر اساس سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش باید از وضع موجود که نواقصی دارد به‌سوی وضع مطلوب برویم که در این زمینه 46 چرخش در بخش مبانی این سند برنامه‌ریزی‌شده است، اگر مدارس امروز را بررسی کنیم، قطعاً وضع موجود با وضع مطلوب فاصله بسیار زیادی دارد.

مددی با پذیرش وجود نواقص در نظام آموزش‌وپرورش، بیان کرد: تدوین و ارائه سند تحول مجریان را مطلع کرد که نواقص و کاستی‌ها در کدام بخش است و باید برای رفع آن چاره‌اندیشی کرد.

رئیس ستاد اجرایی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش افزود: سند تحول در راهکارهای 3.7، 16، 16.3، 21,3 و 21,4 به موضوع مشاور در مدرسه پرداخته و کاملاً مشخص کرده است که در مبانی نظری و در راهکارها، باید تکلیف آموزش‌وپرورش در این زمینه چگونه باشد.

وی درباره نقش معلمان در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، گفت: این سند به جایگاه و نقش معلم بسیار تأکید دارد و تلاش کرده است، تفاوت مربیان آموزشی را برجسته نکند، بنابراین این سند تربیت را برآیند عملکرد همه عوامل موجود در مدرسه تعریف کرده است و آن تفکیک آموزش‌وپرورش را نمی‌پذیرد.

مددی ادامه داد: بنابراین وقتی سند به نقش پررنگ معلم می‌پردازد، نیاز به مشاور و متخصص را رد نمی‌کند ولی بخش مهمی از تربیت دانش‌آموزی را از مسیر معلم تعیین کرده است و استقرار مشاوره را از پایه اول ابتدایی می‌داند.

وی افزود: سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و 131 راهکار عملیاتی این سند که باید توسط آموزش‌وپرورش اجرا شود و به گفته وزیر این وزارتخانه هیچ مأموریتی غیر از اجرای سند یاد شده ندارد، به برنامه نیاز است و در این سال‌ها یکی از کوتاهی‌ها این بود که آیین‌نامه اجرایی آن به‌موقع تدوین و تصویب نشده است و این به معنای این نیست که ما سند را اجرا نمی‌کردیم ما با تصویب سند از سال 90 و در قالب ساختار آموزشی 6، سه و سه شروع به اجرای آن کردیم.

رئیس ستاد اجرایی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه این سند راهبری بوده و بنابراین نیازمند اسناد واسطه‌ای است، گفت: در این 6 سال از سال 90 تلاش کردیم تا همه زیر‌نظام‌ها را تعیین کنیم و اکنون همه زیر نظام‌ها تولید و به تصویب شورای عالی آموزش‌وپرورش رسیده است، بخش‌های از آنها را رئیس‌جمهور ابلاغ کردند و مابقی هم در مسیر امضای رئیس‌جمهور است.

مددی با اشاره به 6 زیرنظام سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، افزود: حدود 400 برنامه برای 131 راهکار برای اجرا ابلاغ شده است، بر اساس این زیرنظام‌ها و حتی آیین‌نامه اجرایی سند بیش از 50 دستگاه را احصا کردیم که در اجرای سند تحول مسئولیت دارند و دقیق تعیین شده است هر دستگاهی چه مسئولیتی بر عهده دارد.

وی تأکید کرد: در سند به مقوله مشاوره به‌خصوص نقش معلم و خانواده و کمک گرفتن از کرسی‌های دانشگاهی و علمی توجه ویژه‌ای شده است.

مددی در پایان با تأکید بر ضرورت نزدیکی بیشتر حوزه اجرا با مراکز علمی و دانشگاه‌ها، گفت: این مراکز می‌توانند به‌صورت تجربی در چند مدرسه فعالیت کنند و نتیجه آن را به اطلاع مسئولان اجرایی برسانند.

فولادی: بیش از 19 درصد سند تحول بنیادین به نقش مشاوره در مدارس تأکید می‌کند

عزت‌الله‌ فولادی، دبیر کمیسیون راهبری تحول بنیادین آموزش‌وپرورش نیز در این نشست گفت: نیازمند گفت‌وگو بین حوزه مدیریتی و حوزه علمی هستیم، سند تحول سند بسیار ارزشمندی است. در آن به لحاظ مشاوره‌ای از 131 راهکار ارائه شده که 19 درصد آن به مشاوره اختصاص یافته است یعنی اصطلاح و واژه مشاوره در آن به‌کاررفته و همچنین به زیرنظام‌ها و اسناد به‌نوعی واسطه‌ای و اجرایی هم اشاره شده است.

وی ادامه داد: با توجه به نگاهی که برای مدارس 1404 ترسیم شده است با آن فاصله جدی داریم، یعنی ما در درون قطار در حال حرکت هستیم، مسائلی چون فضای مجاری، ضعف والدین و عدم مراقبت و حمایت دانش‌آموزان و مشکلات فردی و اجتماعی تصویر خوبی از خروجی‌های آموزش‌وپرورش به ما ارائه نمی‌دهد و این نقش مشاوره را خیلی پر‌رنگ می‌کند و زمانی که به تاریخ مشاوره نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در تمام نقاط عطف آموزش‌وپرورش مشاوره همیشه یک رکن اساسی و اصلی بوده است.

فولادی اضافه کرد: بنابراین سیاست‌گذاران همیشه به مشاوره به‌عنوان یک راهبرد و راهکار نگاه می‌کردند و می‌کنند و اسناد تحولی این مسئله را تأیید می‌کنند.

دبیر کمیسیون راهبری تحول بنیادین آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه زمانی که ادبیات مشاوره را مطالعه می‌کنیم، مشاوران را به‌عنوان رهبران تحول در مدارس یاد می‌کنند، گفت: من یادم است زمانی که مدیریت این حوزه را داشتم در یک بررسی، مشخص شد که بیش از 33 رشته مختلف در نقش مشاور در مراکز مشاوره حضور دارند که از آن زمان تاکنون تلاش زیادی برای حرفه‌ای شدن جایگاه مشاوره مدرسه صورت گرفته است و این تلاش امروزه بیش از گذشته مورد نیاز است.

وی با بیان اینکه کره‌جنوبی و چین به لحاظ مشکلات آموزشی و مشکلات روانی جز کشورهای با میزان بالایی هستند، اظهار کرد: اخیراً در چین رویکردی را به کار گرفتند که بر اساس این رویکرد جدید از بیمارستان‌محوری به سمت توجه به بهداشت روان حرکت کرده‌اند و این موجب شده درصد قابل‌توجهی از افرادی که در معرض آسیب‌های روانی و اجتماعی بودند به جامعه برگردند و موفقیت‌هایی را به دست آورند.

فولادی ادامه داد: بنابراین در مدارس ما امکانات، داشته‌هایی و برنامه‌های مشاوره‌ای داریم که اگر توجه جدی به آنها شده و درست راهبری شود، می‌تواند تحول‌آفرین باشد، پس باید ردیف استخدامی و کیفیت آموزشی موردتوجه قرار گیرد و به برنامه‌ها توجه شده تا از وضع حال به وضعیت مطلوب‌تری حرکت کنیم.

وی در پایان گفت: در این بخش همچنان جای کار هست و امیدوارم این نشست کمک کند تا این شکاف‌هایی که بین دانشگاهیان، برنامه‌ریزان و مدیران وجود دارد از بین برود و بتوان از فرصت‌ها و ظرفیت‌ها بهتر استفاده کرد.

شکوهی: فارغ‌‌التحصیلان دانشگاهی اصلاً مورد انتظار ما نیستند

مسعود شکوهی، مدیرکل دفتر امور تربیتی مشاوره آموزش‌وپرورش، هم در ابتدای سخنان در این نشست ضمن سپاسگزاری از دست‌اندرکاران، گفت: اینکه مدیریت و دانشگاه هر کدام مسیر خود را برود، نتیجه‌اش این‌ می‌شود که برخی از خروجی‌های دانشگاه‌ها به‌خصوص در سال‌های اخیر، معمولاً نمی‌تواند انتظارات را در آموزش‌وپرورش برآورده کنند.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی اصلاً مورد انتظار ما نیستند و نیاز ما را برآورده نمی‌کنند، اظهار کرد: خیلی از سرفصل‌هایی که اکنون در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، نیازمند بازنگری جدی است و هم ما و هم استادان نیازمند یک بازآموزی جدی هم در آموزش‌وپرورش و در دانشگاه در حوزه مشاوره هستیم.

مدیرکل دفتر امور تربیتی مشاوره آموزش‌وپرورش افزود: این مهم محقق نخواهد نشد جز اینکه ارتباط بین این دو ارگان بیشتر شود، حتماً قدم‌های برداشته شده است ولی مطلوب نیست حتماً بهتر از ما وجود دارند و می‌توانند به ما کمک کنند و سهم دانشگاه در این مسئله بیشتر است.

وی ادامه داد: در تدوین سند تحول بنیادین در بخش مشاوره که زمان زیادی از ما گرفت، زحمت زیادی به استادان این دانشگاه و سایر دانشگاه‌ها دادیم. ضمن‌آنکه کار مشترک خوبی انجام شد، قطعاً بی‌مشکل نیست و نیاز دارد بازهم بیشتر از این به یکدیگر نزدیک‌تر شویم.

شکوهی خاطرنشان کرد:‌ باید تعریف روشنی از بخش‌های مختلف داشته باشیم، حوزه مشاوره چیست؟ انتظار ما از مشاوره چیست؟ از دانشگاه چه انتظاری داریم؟ از دانش‌آموزان چه انتظاری داریم؟ همه اینها باید تعریف شوند.

وی بیان کرد: برخی از اقداماتی که انجام گرفته فرصت‌ها و تهدیدهایی بوده که ممکن است در بحث مشاوره وجود داشته باشد، حتماً باوجود استادان محترم قابل‌حل شدن است، باید بگویم ما کسانی که رشته تحصیلی‌ آنها با رشته شغلی متفاوت بود را از مجموعه خارج کردیم که تعداد آنها درمجموع سه هزار و 200 نفر بود.

مدیرکل دفتر امور تربیتی مشاوره آموزش‌وپرورش با اشاره به آمار دقیق مشاور در آموزش‌وپرورش، گفت: در سال 90 و 91 حدود 10 هزار مشاور استخدام شدند که تحصیلات 30 درصد آنها غیرمرتبط بود و به همین دلیل بعضی از آنها را از سیستم خارج کردیم، هرچند مخالفت‌های زیادی صورت گرفت؛ بنابراین 18 هزار مشاور به‌صورت اسمی در سایت وزارت آموزش‌وپرورش وجود دارد اما درواقع امروز 11 هزار و 790 مشاور در مدارس خدمت می‌کنند.

 11 هزار 790 مشاور در مدارس سراسر کشور حضور دارند

وی با تأکید بر استخدام نیروهای بیشتر، گفت: پیگیر استخدام نیروهای جدید هستیم، در این زمینه با وزیر جلسه داشته‌ایم و با جدیت دنبال می‌کنیم، چراکه بهتر است مشاور نداشته باشیم تا اینکه از نیروی غیر‌متخصص به‌جای آن در کلاس‌ها و مدارس استفاده کنیم و به دنبال آن تبعات بعدی را ایجاد کند.

شکوهی به سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره تربیتی نیز اشاره کرد و گفت: در این زمینه پیشنهاد دادیم که در اجرای این سند حتماً از استادان دانشگاه کمک بگیریم.

مدیرکل دفتر امور تربیتی مشاوره آموزش‌وپرورش با اشاره به طرح‌های شهاب (شناسایی و هدایت استعدادهای برتر) و نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان) نیز اظهار کرد: هرکدام از این طرح‌ها در بخش‌های دیگری و خارج از اداره کل امور تربیتی و مشاوره آموزش‌وپرورش انجام می‌شد که با دستور وزیر همه این طرح‌ها یک‌جا تجمیع می‌شود و حتی سامانه‌های آنها نیز برای هم‌افزایی به یک سامانه به نام سامانه جامع راهنمایی و مشاوره تبدیل شد.

شکوهی افزود: تلاش‌ ما این است که فعالیت‌ها را منسجم و هدف‌مند کنیم، بحث نظام استعدادیابی در بندهای مختلف پیش می‌رود و دارای ایرادها و اختلاف‌نظراتی است که اینها را هم با طراحی نظام استعدادیابی به سرانجام می‌رسانیم.

وی با اشاره به اینکه بحث هدایت تحصیلی با همه مشکلات و معضلاتی که داشت، همچنان دارد و باید تغییراتی در این موضوع داده شود، بیان کرد: حتماً اطلاع دارید که سه سال است در این زمینه در شورای عالی آموزش‌وپرورش مبتنی بر سند بررسی انجام می‌شود تا نقش پررنگ راهنمایی و مشاوره در آن قید شود.

شکوهی افزود: در هدایت تحصیلی تدوین شده 65 درصد سهم مشاور و 35 درصد از عملکرد دانش‌آموز کل هدایت تحصیلی را دربر می‌گرفت، چون این موضوع در جامعه خیلی پذیرفته نشد و جز یک سال نتوانستیم آن را اجرایی کنیم، اکنون داریم مرحله‌به‌مرحله پیش می‌رویم تا به سرانجام برسد.