رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: ترکمنچای و گلستان، جزئی از تاریخ ننگین قاجارها بوده و در مورد CFT و یا FATF چنین عباراتی صحیح نیست. ما به کنوانسیونی ملحق میشویم که بسیاری از کشورها عضو آن هستند. به کار بردن چنین اصطلاحاتی در شأن جمهوری اسلامی نیست. ما در اوج قدرت به این کنوانسیون ملحق میشویم.
به گزارش عطنا به نقل از آرمان، سرانجام بعد از بحث و جدلهای بسیار CFT تصویب شد. هر چه به زمان بررسی این لایحه نزدیکتر میشدیم، فعالیت مخالفان در بیرون از مجلس دامنه وسیعتری مییافت، اما در تصویب این لایحه، مجلس تحت تأثیر فشارها و جو بیرونی قرار نگرفت و نهایت تلاش خود را صرف کرد که بررسی این لایحه، مبتنی بر تحلیلهای کارشناسانه و در چارچوب منافع ملی باشد.
گرچه CFT در مجلس تصویب شد، اما بخش مهمی از حساسیتهایی که در این مورد وجود داشت به برداشتهای مختلف و گاه متنافر از آن برمیگشت. دراینباره «آرمان» با حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفتوگو کرده و به سؤالات پاسخ داده است. مشروح گفتوگو را با هم میخوانیم:
بالاخره روز گذشته، پس از کشوقوسهای فراوان لایحه CFT در مجلس با 143 رأی موافق به تصویب رسید. ارزیابیتان را از این جلسه پرحاشیه بفرمایید.
بررسی لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون منع تأمین مالی تروریسم در دو بخش انجام شد که کمسابقه بود. اول جلسه غیرعلنی برگزار شد که از ساعت 6 تا 8:30 صبح کمیسیون امنیت ملی بانی آن بود و دوم جلسه علنی بود که به ریاست آقای لاریجانی انجام شد.
دلیل جلسه اول این بود که تعدادی از نمایندگان به آقای لاریجانی نامهای داده بودند که کمیسیون امنیت ملی یک جلسه روشنگری و هماندیشی را برگزار کند تا در آن جلسه موافقان و مخالفان صحبت کنند؛ زیرا در جلسه علنی فقط یک موافق و یک مخالف اجازه صحبت داشتند. طبیعی بود خیلی از مسائل بیان نشود. آقای لاریجانی هم نامه را به کمیسیون دادند و قرار شد جلسه غیرعلنی اول در صحن اصلی برگزار شود.
ببینید این پیشنهاد همکاران فراکسیون ولایی بود که نهایتاً خودشان از این فرصتها بهره نبردند. اعضای فراکسیون ولایی پیشنهاددهنده تشکیل جلسه کمیسیون امنیت ملی بودند، اما گویا به لحاظ تشکیلاتی ازنظر خود منصرف شده بودند! شب قبل از جلسه هم اعلام کرده بودند خودشان جداگانه جلسه خواهند گذاشت؛ در ساعت 6:45 دقیقه روز یکشنبه.
چون ما قبلاً به نمایندگان پیامک داده بودیم که ساعت 6 صبح در صحن جلسه داریم و ولاییها هم قرار بود بروند اتاق کمیسیون تلفیق، همین امر باعث شد از نیم ساعت اول که به فراکسیون ولایی اختصاص داده شده بود، استفاده نکنند. ما توافق کردیم که آنها هم نظر خود را اعلام کنند.
حتی در جلسه روز شنبه که قرار بود هماهنگیها انجام شود، بازهم ولاییها شرکت نداشتند؛ اما آقایان جلالی از فراکسیون مستقلین و وکیلی از امید آمده بودند در کمیسیون امنیت ملی و جلسه هماهنگی؛ اما بهزحمت ساعت 22 شنبه، با یکی از اعضای هیئترئیسه فراکسیون ولایی صحبت کردم که نمایندگان و کارشناسان خود را معرفی کنند تا در جلسه غیرعلنی اول صبح، بهعنوان مخالف صحبت کنند و نیم ساعت هم دولت صحبت کند.
وقتی خودشان و کارشناسانشان در جلسه حاضر نشدند، عملاً فرصت را از دست دادند و ما هم مجبور شدیم با یک موافق یک مخالف جلسه را برگزار کنیم. حتی نمایندگانی که خودشان درخواست صحبت داشتند هم نیامدند. جلسه اول نقش اساسی برای جلسه علنی داشت، اما عزیزان فراکسیون ولایی استقبال نکردند و کارشناسان این فراکسیون هم حاضر نبودند.
خیلی از مواردی که ولاییها قصد بیان آن را داشتند عملاً طرح نشد. در شروع جلسه حدود 160 نماینده حاضر بودند و در پایان جلسه غیرعلنی کمیسیون امنیت ملی حدود 250 نماینده حضور داشتند که جلسه تمام شد و برای رعایت بیطرفی جمعبندی هم نداشتیم و فقط از نمایندگان تشکر کردیم. بعد هم جلسه وارد شور علنی شد که آقای لاریجانی رئیس جلسه بودند.
التهاب آفرینیهایی که قبل از تصویب لایحه انجام میشد، چه علتی داشت؟
در دو ساعت و نیم جلسه غیرعلنی همه مباحث به شکل محترمانهای مطرح شد. موافقان و مخالفان، نمایندگان دولت، نماینده اتاق ایران، نماینده ستاد کل نیروهای مسلح همه بدون تنش و محترمانه صحبت کردند، اما در صحن علنی مسائل دیگری رخ داد.
سؤال مطرحشده هم در رابطه با تنشهای جلسه علنی است که در لحظات مختلفی از سوی مخالفان تصویب لایحه شکل گرفت. آیا این اتفاق به خاطر نبود انسجام تشکیلاتی و نداشتن برنامه بود یا نداشتن استدلال قوی برای مخالفت؟
نمیدانم و تحلیلی هم دراینباره ندارم؛ اما رأی نهایی نمایندگان موافق و مخالف، نزدیک بود؛ با 23 رأی اختلاف و 5 رأی ممتنع به تصویب رسید؛ اما 120 نماینده مخالف رأی دادند که میتوان گفت بخشی از حقانیت جمهوری اسلامی در رأی مخالفان مشخص بود. آنها هم حق دارند. بههرحال در قضیه برجام آمریکا ناجوانمردی سیاسی انجام داد.
رویکرد اصلی مخالفان این بود که چه تضمینی وجود دارد که آمریکاییها دوباره نامردی نکنند؟ پاسخ هم همین است که آمریکاییها تلاش داشتند ایران در مجامع جهانی حاضر نباشد و تحریم شود. بااینهمه باید نظر مخالفان هم شنیده میشد. این روح دموکراسی بود که در جلسه رأیگیری حاکم بود.
حضور آقای ظریف، وزیر امورخارجه و توضیحات ایشان چقدر توانست در مجاب کردن نمایندگان و اطمینان بخشی به آنان کمک کند؟ آیا تأثیری هم داشت؟
بله؛ حضور ایشان و سایر اعضای دولت به ارتقای سطح مباحث کمک خوبی کرد. توضیحات آقای ظریف در رفع دغدغه نمایندگان اثرگذار بود. بههرحال حضور سطح بالای دولت ازجمله وزیر خارجه، وزیر اطلاعات، رئیسکل بانک مرکزی، معاون حقوقی رئیسجمهوری، باعث بالا بردن سطح جلسه شد و اگر مسئولان سطح پایینتر شرکت میکردند شاید به این تعداد رأی موافق (143 رأی) دست پیدا نمیکردیم.
برخی از نمایندگان جلسه روز گذشته، تصویب CFT را تصویب عهدنامه ننگین قلمداد کردند و از ترکمنچای و غیره سخن گفتند. بیان چنین سخنانی چه معنا و مفهومی دارد؟
بنده موافق این نوع ادبیات نیستم. ترکمنچای و گلستان، جزئی از تاریخ ننگین قاجارها بوده و در مورد CFT و یا FATF چنین عباراتی صحیح نیست. ما به کنوانسیونی ملحق میشویم که بسیاری از کشورها عضو آن هستند. به کار بردن چنین اصطلاحاتی در شأن جمهوری اسلامی نیست. ما در اوج قدرت به این کنوانسیون ملحق میشویم.
یک بیانیه تفسیری دولت و 6 حق شرط کمیسیون امنیت ملی را در لایحه گنجانیدیم و بااقتدار پیوستیم. اعلامشده هر جا که مشکل و اختلافی باشد، قانون اساسی جمهوری اسلامی معیار خواهد بود. در تعیین مصادیق گروههای تروریستی نظر شورای عالی امنیت ملی ایران مهم است. در تبادل اطلاعات اصل حفاظت از اطلاعات تبادلات مالی کشور ارجح است.
اینها واقعیاتی است که نمیتوان با یک عبارت ادعای ننگین بودن را برای آن مطرح کرد. ایران کشوری است که خودش قربانی تروریسم است و نباید بهانهای دست دشمنان داد. من مخالف عبارت دوستان هستم که خیلی احساسی با قضیه برخورد کردند.