دادگاه لاهه و طنین صدای عدالت‌خواهی ایرانیان در جهان

استاد حقوق دانشگاه علامه طباطبائی: ایران، کشوری که تحت تحریم‌های ناعادلانه و نامشروع- به قول مقامات آمریکا سنگین‌ترین تحریم‌های تاریخ- قرارگرفته، دیوان بین‌المللی دادگستری و قضات آن را برای دادخواهی مخاطب قرار داده تا از این طریق اولاً از مسیر حقوقی به ددمنشی‌های ایالات‌متحده پاسخ دهد و ثانیاً و مهم‌تر از همه، صدای عدالت‌خواهی ایرانیان را در جهان طنین‌انداز کند.

به گزارش عطنا، پوریا عسکری، حقوقدان و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، در رابطه با دعوی حقوقی ایران در برابر تحریم‌های ظالمانه ایالات‌متحده در آوردگاه لاهه یادداشتی در روزنامه همشهری نگاشته است که در ادامه آن را با هم می‌خوانیم:

صف‌آرایی حقوقدانان و وکلای ایران و آمریکا در کاخ صلح لاهه، مقر دیوان بین‌المللی دادگستری در حالی به مرحله رسیدگی شفاهی رسیده که به‌زعم بسیاری از حقوقدانان و ناظران بین‌المللی، پیروزی سیاسی ایران در این دعوی حقوقی از هم‌اکنون حاصل است.

ایالات‌متحده برخلاف کلیه نظام‌های ساری و جاری در حقوق بین‌الملل، برجام را ترک کرد و مجدداً ایران را آماج تحریم‌ها و تهدیدهای خود قرار داد؛ اقداماتی که نقض برجام، نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت و آن‌چنان‌که مخبر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در خصوص اقدامات یک‌جانبه دولت‌ها اخیراً بیان کرده، نقض موازین بین‌المللی حقوق بشر است.

فارغ از همه این‌ها، ایران معتقد است، اقدامات ایالات‌متحده نقض عهدنامه مودت منعقده میان این 2 کشور نیز است و با توجه به اینکه این عهدنامه به طرفین اجازه می‌دهد چنانچه درزمینهٔ اجرا یا تفسیر آن با اختلاف مواجه شدند، به دیوان بین‌المللی دادگستری رجوع کنند، دعوی خود را بر مبنای مفاد و تعهدات منبعث از این عهدنامه طراحی کنند؛ عهدنامه‌ای که هرچند در شرایط کنونی در روابط دوجانبه دولت‌های ایران و ایالات‌متحده، چندان کاربردی ندارد ولی متضمن رفتار عاری از خصومت طرفین در حوزه‌های گوناگون است و آن‌چنان‌که نماینده ایران در محضر عالی‌رتبه‌ترین قضات جهان به‌صراحت بیان کرد، آمریکا با وضع مجدد تحریم‌های خود، به‌غایت و بدون شرم در نقض مواد گوناگون آن سنگ تمام گذاشته است.

ایران از دیوان بین‌المللی دادگستری می‌خواهد که به این نوع رفتار نامشروع ایالات‌متحده واکنش نشان دهد؛ واکنشی سریع که در قالب درخواست اقدامات موقتی ایران از دادگاه، در هفته گذشته موضوع مباحث در کاخ صلح بود و واکنشی به شکل محکومیت ایالات‌متحده و الزام این کشور به پرداخت غرامت که در آینده موضوع جلسات دیگر دیوان است؛ اما نکته اساسی که باید به آن توجه کرد، رویکرد عدالت‌خواهانه و حقوقی ایران است که آن‌چنان‌که گفتیم، فارغ از هر نتیجه‌ای که از لاهه حاصل شود، ایران را پیروز این نبرد برای عدالت کرده است.

کشوری که تحت تحریم‌های ناعادلانه و نامشروع- به قول مقامات آمریکا سنگین‌ترین تحریم‌های تاریخ- قرارگرفته، دیوان بین‌المللی دادگستری و قضات آن را برای دادخواهی مخاطب قرار داده تا از این طریق اولاً از مسیر حقوقی به ددمنشی‌های ایالات‌متحده پاسخ دهد و ثانیاً و مهم‌تر از همه، صدای عدالت‌خواهی ایرانیان را در جهان طنین‌انداز کند. جهانیان در ‌ماه‌های پیش رو، آوردگاه لاهه را با دقت زیر نظر خواهند داشت.