زنان باید به حقوقشان آگاه شوند

استادیار حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه شهروند مسئول کسی است که در عین اشراف و آگاهی به حقوقش آن را مطالبه کند، گفت: امیدوارم زنان جامعه ما خصوصا زنان دانشگاهی از طریق آموزش حقوق شهروندی به آن جایگاهی که در جامعه بایسته است برسند.

به گزارش عطنا، «اولین همایش ملی مسائل اجتماعی زنان» به همت دانشگاه علامه طباطبائی با همکاری دیگر دانشگاه‌های علوم انسانی کشور و مراکز تخصصی مطالعات زنان با حضور جمعی از استادان و دانشجویان متخصص حوزه مطالعات زنان دوشنبه، ۱۰ اردیبهشت‌ماه و سه‌شنبه، 11 اردیبهشت‌ماه در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

هدی غفاری، استادیار حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی در پنل هفتم این همایش که موضوع آن «زنان و آموزش» بود، مقاله خود با عنوان «آموزش زنان در دانشگاه» را ارائه داد.

غفاری در ابتدا درباره آموزش حقوق شهروندی به زنان دانشگاهی گفت: اولین بحث از آموزش حقوق شهروندی به زنان دانشگاهی به هدف از این آموزش برمی‌گردد یعنی چرا باید آموزش حقوق شهروندی داشته باشیم؛ اصولا ما آموزش را به گروه‌هایی دادیم که به صورت بالقوه یا بالفعل در معرض این مخاطره هستند که حقوقشان تضییع شود.

وی اضافه کرد: خیلی طبیعی است که آموزش حقوق شهروندی به خصوص به زنان در راستای صیانت از حقوقشان است برای اینکه آنها به آگاهی برسند و بتوانند با اشراف و آگاهی به حقوقشان از این حقوق صیانت کنند و مطالبات اجتماعی خود را به دست آورند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی هدف از آموزش حقوق شهروندی را تربیت شهروند خوب دانست و بیان کرد: شهروند خوب در تعاریف امروزی و در ادبیات امروزی یک شهروند مسئول است شهروندی که در عین حال که به حقوقش آگاهی و اشراف دارد، آن را مطالبه می‌کند و درواقع در ازای این آموزش‌هایی که به شهروندان می‌دهیم درواقع می‌خواهیم به این نتیجه برسیم که حالا این شهروندان در قالب جامعه مدنی حقوقشان را می‌شناسند، مطالبه می‌کنند و بعد این فرهنگ‌سازی ادامه پیدا می‌کند،همچنین تاکیدمان به این جهت است که این زنان، زنان تاثیرگذاری هستند و علت انتخابمان تاثیرگذاری غیرقابل انکاری است که آنها دارند.

وی در ادامه افزود: اولین تاثیری که آموزش حقوق شهروندی دارد، آگاهی ظرفیت‌سازی فرهنگ عمومی، افزایش حساسیت، تعهد و مهارت کارگزاران به نهادهای دولتی و غیردولتی به صیانت از حقوق شهروندی است.

غفاری اظهار کرد: همین آگاهی بخشی که ما انجام می‌دهیم با مهارت کارگزاران نهادهای دولتی و غیر دولتی ارتباط دارد یعنی وقتی ما این آموزش ها را می‌دهیم مطالبه شکل می‌گیرد و بعد آنها را از کارگزاران مطالبه می‌کنیم، تاثیر عمیقی دارد برای اینکه آنها بروند و مهارت‌ها را بیاموزند چون هرچه جوامع ابتدایی‌تر و سطح اطلاعات پایین‌تر باشد به همان اندازه زنان در قالب اطاعت و انقیاد خودشان را نشان می‌دهند یعنی زن خوب، زن عمدتا مطیع و حرف گوش کن است، درباره دانشجو یعنی دانشجویی که از حقوق و تکالیفش آگاهی ندارد هیچ شناختی از منشور حقوق شهروندی ندارد.

وی ادامه داد: در نگاه شهروندی قرار است به همان شهروند مسئول برسیم که این شهروند مسئول است در عین حال براساس آن اطلاعاتی که دارد، مطالبه‌گر هم است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه‌ طباطبائی درباره گسترش مطالعات و بررسی‌های علمی و کاربردی برای شناسایی چالش‌ها و موانع فراروی حقوق شهروندی گفت: تا زمانی که این آموزش‌ها نباشد به بحث علمی و کاربردی نمی‌رسیم به نظر من یکی از جدی‌ترین چالش‌ها و موانعی که در عرصه تحقق حقوق شهروندی وجود دارد همین نگاه انتزاعی است، ما یک سری ادبیات کلی درباره حقوق شهروندی می‌گوییم و بعد هم اگر حتی اینها را در قالب متون درسی بیاوریم در قالب همان تئوری‌ها منتقل می‌شود و نگاه کاربردی نیست، این واقعا ما را کمک نمی‌کند حقیقتا حقوق شهروندی باید به صورت کاملا کاربردی آموزش داده شود یعنی زنان زمانی که در معرض نقض حقوقشان قرار می‌گیرند کاملا باید حرفه‌ای به آنها آموزش داده شود و بتوانند برای اصلاح وضع موجود با این شرایط مقابله کنند.

وی درخصوص تدوین شاخص‌های کمی و کیفی به منظور پایش و ارزیابی فعالیت‌هایی که دستگاه‌های اجرایی در این زمینه دارند بیان کرد: تا زمانی که ما آموزش حقوق شهروندی را نداشته باشیم، نه تدوین شاخصی اتفاق می‌افتد نه بعد از آن ارزیابی‌ای صورت خواهد گرفت، ما بیش از آنکه نظام دسترسی آزاد به اطلاعات داشته باشیم نظام اطلاع‌رسانی فعال داریم، اگر ما در زمینه آموزش پیشرفت داشته باشیم به شاخص می‌رسیم و این شاخص بهترین معیار برای ارزیابی‌های عینی و واقعی است.

استادیار حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی تاکید کرد: حمایت از نظارت عمومی به ویژه از طریق نهادها و رسانه‌های همگانی بسیار مهم است، امروزه هر شهروندی برای خودش یک رسانه‌نگار است.

غفاری درخصوص پیشگیری از ایجاد زمینه‌های نقض حقوق شهروندی بویژه نقض‌های نظام‌مند گفت: نقض‌ نظام‌مند نقضی است که در ساختار جامعه تعریف شده و وجهه قانونی به خودش گرفته است، نقض اصلاح این مدل سخت و پرهزینه است.

وی با تاکید براینکه بحث آموزش حقوق شهروندی یک بحث تشریفاتی نیست بیان کرد: منشور حقوق شهروندی نقایص جدی‌ای دارد که مهمترین نقض، عدم ضمانت اجراست، بیشتر متن توصیه‌ای است درعین ارزشمندی اما برای اولین بار است که یک متن رسمی وجهه مقرره بودن را دارد.

هدی غفاری، استادیار حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی در پایان به چند ماده از این قانون در ارتباط با زنان اشاره کرد و گفت: در این قانون به چندین حق برای زنان پرداخته شده است که اصلا اطلاع‌رسانی درستی درباره آن انجام نشده و زنان شاید آگاه نباشند، امیدوارم زنان جامعه ما خصوصا زنان دانشگاهی از طریق آموزش حقوق شهروندی به آن جایگاهی که بایسته است در جامعه برسند.