٣٤ میلیون و ٥٠٠ هزار نفر در معرض تنش آبی/ خاموشی اجتناب‌ناپذیر است

وزیران نیرو و کشاورزی به دعوت مجلس راهی بهارستان شدند تا در یک جلسه غیرعلنی از بحران آب گزارش بدهند. بر اساس آمارها، ٣٣٤ شهر و ٣٤ میلیون و ٥٠٠هزار نفر در معرض تنش آبی (آب شرب) قرار گرفته‌اند و وضعیت آب ١٠٧ شهر، قرمز خواهد بود.

به گزارش عطنا، به نقل از روزنامه شرق، آمنه شیرافکن در گزارشی از جلسه غیرعلنی مجلس برای بررسی مشکل کمبود آب در کشور به گزارش‌های وزیران نیرو و کشاورزی و انتقادهای نمایندگان مجلس از این مشکل پرداخته است. متن کامل این گزارش در ادامه آمده است.

جلسه هشت صبح شروع مي‌شود. خميازه از سر نماينده‌ها مي‌پرد. اطلاعات و آمار مرتبط با آب و برق در ايران ديگر شوخي نيست. گرچه سال‌هاست فعالان حوزه محيط زيست اخطار داده‌اند که بايد تا دير نشده براي وضعيت بحران کم‌آبي در ايران کاري کرد، اما گويي گوش کمتر مسئولي شنواست. حالا وزيران نيرو و کشاورزي به دعوت مجلس راهي بهارستان شده‌اند. رضا اردکانيان که سال‌ها در حوزه آب کار و مطالعه کرده، پاورپوينتي براي نمايندگان نمايش مي‌دهد که پر است از اعداد و آمار مرتبط با کاهش سرانه بارش باران در مقايسه با سال‌هاي گذشته و خشک‌سالي. در آمار آمده که ٣٣٤ شهر و ٣٤ میلیون و ٥٠٠هزار نفر در معرض تنش آبی (آب شرب) قرار گرفته‌اند و وضعیت آب ١٠٧ شهر، قرمز خواهد بود. وزير کشاورزي نیز از مهاجرت گسترده کشاورزان از مناطق روستايي به شهري خبر مي‌دهد و تداوم همان رويه‌هاي سنتي در کشاورزي موجود. وزير نيرو همين چند روز پيش گفته بود: «خاموشي اجتناب‌ناپذير و وضعيت آب شرب در برخي مناطق حاد است». او همچنين گفته: «کمبود برق در سال جاري به دليل گرماي تابستان و کاهش آب پشت سدها محتمل‌تر و خاموشي اجتناب‌ناپذير است».

در جلسه غيرعلني روز گذشته مجلس که با حضور محمود حجتي و رضا اردكانيان -وزيران جهاد کشاورزي و نيرو- برگزار شد، گزارش‌هاي مهمي به‌ويژه از سوي مرکز پژوهش‌هاي مجلس درباره مشکلات آب ارائه شد. گزارش مرکز پژوهش‌هاي مجلس از روند ٢٠ سال اخير درباره حوزه آب بود.بهروز نعمتي نيز درباره جلسه غيرعلني به خانه ملت گفته: «مقرر شد کميته‌اي در دولت به رياست معاون‌اول رئيس‌جمهور براي پيگيري مشکلات آب تشکيل شود و مرکز پژوهش‌هاي مجلس نيز در کنار اين کميته، اقدامات لازم را برای رفع مشکلات آب انجام دهد و دو کميسيون کشاورزي و انرژي نيز به اين کميته کمک خواهند کرد». به گفته او:«قرار شد تهيه آمايش آب در دستور کار اين کميته قرار گيرد؛ زيرا مشکلاتی جدي در‌اين‌باره وجود داشته و واقعيت موضوع اين است که به لحاظ شرايط آبي، تفاوتي بين مناطق پربارش و کم‌بارش وجود ندارد. بنابراين قرار شد آمايشي صورت گرفته و همچنين مقرر شد با رفع اين مشکل، دغدغه کشاورزان نيز محل توجه قرار گيرد».

مانور آب در اصفهان

برخي خبرها از شهرهاي مبتلا به بي‌آبي به‌ويژه اصفهان، نشان از آن دارد که مسئولان استاني به فکر مانور آب افتاده‌اند. به اين معنا که شهروندان با شرايط يک روز يا دو روز سرکردن با بي‌آبي آشنا شده و تدابير لازم را ببينند. بهرام پارسايي، نماينده شيراز که کشاورزان حوزه انتخابيه‌اش سال‌ها با مسائل مشابهي دست به گريبان‌اند، به «شرق» مي‌گويد:«کاش جلسه روز چهارشنبه غيرعلني نبود. وقتي اوضاع بحراني است، بايد همه درباره آن بدانيم. اينکه مردم در جريان وضعيت کنوني قرار بگيرند، بسيار مهم است». وزير جهاد کشاورزي همچنين به اعتراض جسته‌و‌گريخته کشاورزان در سراسر کشور اشاره دارد و تبعات احتمالي ناشي از آن در آينده. اين‌روزها به‌ويژه کشاورزان استان اصفهان دست به بيل شده‌‌اند و اعتراض‌شان را به شيوه خود به مسئولان نشان داده‌اند. چندي پيش نیز گروهي از کشاورزان اصفهاني با شرکت در نماز جمعه و ايستادن برخلاف مسير نمازگزاران، اعتراض نمادين ‌خود را به اوضاع وخيم کشاورزي نشان دادند.حسن روحاني، رئيس‌جمهور ايران، پنجم فروردين در ديدار با تعدادی از مديران بلندپايه دولت گفته بود:«با تدبير، برنامه‌ريزي و تعقل بر خشک‌سالي غلبه خواهيم کرد». طيبه سياوشي، از نمايندگان حاضر در جلسه غيرعلني روز گذشته، سخنان وزير نيرو را کامل، جامع و هشداردهنده توصيف مي‌کند:«صحبت‌ها واضح بود و البته دردآور. متأسفانه از مشکل کم‌بارشي گرفته تا سوءمديريت و گرمايش زمين و تبخير آب‌ها، به شرايطي رسيده‌ايم که بايد درباره وضعيت کم آب جلسه غيرعلني تشکيل شود. هيئت وزيران اسفند پيشنهاد داده‌‌اند تا کارگروهي با وزارت نيرو، جهاد کشاورزي، وزارت کشور و سازمان صداوسيما در موضوع مديريت آب تشکيل شود». او همچنين به نقش مهم صداوسيما در اطلاع‌رساني در حوزه مصرف آب شهروندان اشاره دارد و مي‌گويد:«اميدوارم با تشکيل اين کارگروه‌ها، اين مسئله جدي‌تر از پيش در دستور کار صداوسيما قرار گيرد. ما سال‌هاست در حوزه آموزش مصرف آب و حفافظت از محيط زيست کار جدي نکرده‌ايم. در حالي که آموزش چه در حوزه مدرسه و دانشگاه و چه بهره‌مندي از توان رسانه، مي‌تواند در مديريت بحران‌ها و آموزش مردم کمک‌کننده باشد».

اردکانيان نیز در اين جلسه به نمونه‌هاي موفقي از کشورهاي مديريت‌کننده بحران آب اشاره دارد. اينکه اگر زودتر دست به دست هم دهيم و براي معضلات خشک‌سالي و کم‌آبي فکری جدي کنيم، حل مسئله آب در ايران غيرممکن نخواهد بود.خبرگزاري ايسنا، ۱۶ فروردين خبر داد بارندگي در کشور نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۴۰ درصد کاهش يافته است. حالا وزير نيرو به موضوع جهاني گرمايش زمين اشاره دارد و دعوت مشفقانه از همه مسئولان براي مديريت تنش؛ تنشي که معلوم نيست چه بر سر مردمي بياورد که چند دهه‌اي است کمتر با مسئله قطع آب و برق مواجه‌اند.همچنين چند روز پيش، نماينده زابل درباره خشک‌شدن هيرمند به مسئولان هشدار جدي داد. احمدعلي کيخا، نماينده مردم زابل در مجلس، در تذکرات صحن علني مجلس گفته بود: «مردم به‌ دليل بي‌آبي دارند از بين مي‌روند؛ اما مسئولان وزارت کشور و جهاد کشاورزي حتي گزارشي درباره اين بحران ندارند». او همچنين خطاب به رئيس‌جمهوري گفته بود:«آقاي رئيس مجلس! من نمي‌دانم که با کدام زبان بايد صحبت کنيم و تذکر بدهيم تا مسئولان کشور حرف مردم را بشنوند. به قول روستاييان منطقه بايد يقه‌مان را چاک بدهيم تا کسي حرف‌مان را گوش بدهد؟ مردم به‌ دليل بي‌آبي و خشک‌شدن هيرمند دارند مي‌ميرند، مردم از بين رفتند. آيا شما نمي‌خواهيد کاري کنيد؟ آقاي وزير محترم جهاد کشاورزي! مدير بحران شما مي‌گويد تا الان من يک خط گزارش در ارتباط با بحران آب از شهر شما دريافت نکرده‌ام».