نقش متفاوت روابط عمومی‌ها در عصر جولان «شهروند-خبرنگار»

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: فضای مجازی شرایط کار روابط عمومی‌ها را به طور حتم تغییر داده است ولی نمی‌توان در مورد جهت آن به طور کامل قضاوت کرد. عملکرد فضای مجازی از دیدگاه مثبت را می‌توان این گونه توضیح داد که حضور شهروند-خبرنگاران امکان هرگونه تکذیب یا اظهارات نادرست را از روابط عمومی‌ها سلب می‌کنند.

به گزارش عطنا به نقل از روزنامه ایران، مهدخت بروجردی، علوی مدیرکل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به روزنامه ایران، می‌گوید: مشکلات کار روابط عمومی مثل خود حرفه، پیچیده و چند بعدی است. از مهم ترین مشکلات روابط عمومی در ایران می‌توان به مشخص نبودن جایگاه تشکیلاتی این نهاد در سازمان اشاره کرد؛ ما در سال قبل شاهد بودیم که مثلاً روابط عمومی‌های استانداری‌ها زیرمجموعه حوزه ریاست قرار گرفتند یا در یک وزارتخانه دولتی، روابط عمومی زیرمجموعه دفتر وزارتی قرار گرفت. آنچه عجیب می نماید این است که هر مسئله و مشکلی که برای سازمان پیش می‌آید، حل آن از روابط عمومی انتظار می‌رود و در عین حال، گاهی این عبارت را می‌شنویم که به روابط عمومی چه ربطی دارد.

وی می‌افزاید: مسئله این است که به دلیل مشخص نبودن جایگاه تشکیلاتی و لزوم ورود روابط عمومی به همه عرصه‌های سازمان‌ها به منظور پاسخگویی و ارائه گزارش عملکردها، روابط عمومی‌ها دچار نوعی سرگیجه هویتی شده‌اند. مشکلات دیگری نیز در فرآیند کار روابط عمومی دخیل هستند از جمله لزوم تابعیت روابط عمومی از سلیقه مدیران. برای مثال، مدیری در حوزه رسانه‌ها فعال و مدیری کمتر فعال است، مدیری پرداخت هزینه برای امور انتشاراتی و تبلیغاتی را لازم و مدیری دیگر آن را غیر ضروری ارزیابی می‌کند و این مسئول روابط عمومی است که اگر به اصول مدیریت اقتضایی تسلط نداشته باشد یا توان اجرای آن را نداشته باشد، در انجام وظایف خود ناتوان می‌ماند.

این استاد دانشگاه علامه طباطبائی در مورد فضای مجازی و تعامل روابط عمومی‌ها با آنها یادآور می‌شود: فضای مجازی شرایط کار روابط عمومی‌ها را به طور حتم تغییر داده است ولی نمی‌توان در مورد جهت آن به طور کامل قضاوت کرد. عملکرد فضای مجازی از دیدگاه مثبت را می‌توان این گونه توضیح داد که حضور شهروند - خبرنگاران امکان هرگونه تکذیب یا اظهارات نادرست را از روابط عمومی‌ها سلب می‌کنند. شهروند- خبرنگاران قادرند، سند هر چیزی را که ما تکذیب می‌کنیم در معرض دید میلیون ها نفر قرار دهند و به این ترتیب در خدمت شفافیت قرار می‌گیرند و امکان تحقق حقوق شهروندی را فراهم و باعث رواج این گزاره می‌شوند که کار بد مصلحت آن است که مطلق نکنیم.

وی یادآور می‌شود: از دیدگاه منفی فضای مجازی امکان تخریب و امکان ایجاد فضایی پرتنش را فراهم می‌آورد و این روابط عمومی‌ها هستند که باید جواب دروغ‌ها و تهمت‌هایی را بدهند که هرگز وجود خارجی نداشته‌اند. اگر این اصل که می‌گوید «البینه علی المدعی» رعایت می‌شد و هرکس مسئول بود برای ادعاهایش سند و مدرک ارائه کرده و یاوه گویی نکند، قطعاً فضای مجازی بهتر می‌توانست در خدمت روابط عمومی‌ها  و در خدمت تحقق حقوق شهروندی قرار گیرد.

بروجردی در ادامه می‌گوید: روابط عمومی‌های شرکت‌های خصوصی به فراست دریافته‌اند که وجود روابط عمومی برای سازمان آنها یک ضرورت است بنابراین امروز هیچ شرکت خصوصی معتبری را نمی‌توان یافت که فاقد نهاد روابط عمومی باشد.اصولاً هر سازمانی بدون روابط عمومی فاقد توان برقراری ارتباط است، به همین دلیل این روزها عده‌ای به جای روابط عمومی از مفهوم «مدیریت ارتباطات» استفاده می‌کنند. به نظر من شرکت‌های خصوصی هم به اندازه سازمان های دولتی به روابط عمومی نیاز دارند ولی قطعاً روابط عمومی‌های آنها دارای عملکردهای متفاوت تری خواهد بود که بخشی از این تفاوت‌ها نشأت گرفته از روندهای مالی، تنوع مخاطبان و تفاوت نیازهای مخاطبان در شرکت‌های دولتی و خصوصی است.

وی در مورد جشنواره‌های روابط عمومی‌ها نیز اظهار می‌دارد: من در رابطه با جشنواره‌های روابط عمومی ترجیح می‌دهم اظهار نظر نکنم ولی شخصاً هنوز قانع نشده‌ام که در این جشنواره‌ها شرکت کنم. روابط عمومی یک خدمت است و ترجیح من این است که ورود مسائل مادی به این عرصه نوعی کفران نعمت «خدمت به خلق خدا» است که جوهره کار عمومی را تشکیل می‌دهد.