حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی مورد غفلت واقع شده است/ گزارش ملی پلاسکو جزء اولین‌ها در نوع خودش بود

علی‌اکبر تاج‌مزینانی گفت: مباحثی که در مورد ساختمان پلاسکو تا امروز مطرح شده عمدتا به جنبه‌های مدیریت شهری، ایمنی، طراحی شهری و دیگر ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن حادثه  پرداخته‌اند در حالی که تبین این پدیده  از حوزه سیاست گذاری اجتماعی بسیار مهمتر از سایر ابعاد بوده که­مورد غفلت واقع شده  است.

به گزارش عطنا، نشست «نگاهی به پلاسکو، ملاحظات سیاست‌گذاری اجتماعی در ایران » در سالن ارشاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی با حضور جمعی از اساتید و دانشجویان  در روز یکشنبه، 27 فروردین ماه برگزار شد.

در ابتدای این نشست علی‌اکبر تاج‌مزینانی، رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی و عضو هیئت علمی رشته رفاه و تعاون اجتماعی  اظهار کرد: حادثه پلاسکو صرفا فروریختن یک ساختمان نبود بلکه این حادثه وجه نمادین و استعاره‌گونه‌ای داشت که صاحب­نظران از دیدگاه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی، مدیرت شهری  به این حادثه بپردازند و از آن استفاده کنند هم برای برای تحلیل خود حادثه هم در سطحی کلان تر با مسائل و چالش هایی که در این عرصه  مواجه هستیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: در نظام برنامه‌ریزی کشور یکی از حوزه‌هایی که کمتر به آن پرداخته شده، حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی است. مباحثی که مطرح شده تا الان در مورد ساختمان پلاسکو عمدتا از دید مدیریت شهری، ایمنی، طراحی شهری و دیگر ابعاد اجتماعی و فرهنگی به آن پرداخته شده است. اما از دید سیاست‌گذاری اجتماعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است با تلاش بین دانشگاه علامه طباطبائی و تهران که هر دو به نوعی درگیر این موضوع هستند زوایای این موضوع واکاوی شود.

مزینانی گفت: حادثه­ای که برای ساختمان پلاسکو اتفاق افتاد می‌تواند به عنوان استعاره‌ای برای نظام سیاست‌گذاری کشور ما مورد واقع شود و به عنوان یک ماکت از مسائلی که ما اینجا داریم می تواند یک بیان گویایی باشد بحث سیاست‌گذاری اجتماعی پیوند قوی دارد با سیاست گذاری اجتماعی این نظام موظف برای پیشگیری از مخاطرات اندیشه کند.

استاد دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص مخاطرات اجتماعی تصریح کرد:در اینجا وقتی صحبت از مخاطرات اجتماعی می‌شود منظور هم مخاطرات طبیعی و هم مخاطرات انسانی چون پیری، بیکاری و غیره است و اگر نظام سیاست‌گذاری اجتماعی به موقع فکری برای این موارد نکند به صورت فعال شاهد خواهد بود که حوادثی پیش خواهد آمد و  باعث فروپاشی این عرصه خواهد شد در مورد ساختمان‌ها این عرصه مملوس‌تر است

عضو هیئت علمی رفاه و تعاون اجتماعی در ادامه گفت: می‌توان از این استعاره استفاده کرد که ما چقدر به مخاطرات توجه داریم چقدر به صورت پیشگرانه به این امر توجه داریم؟ یا دست روی دست می­گذاریم! و بعدها به صورت تصحیحی و ترمیمی  به طور کامل به  این حادثه می­پردازیم. اخیرا گزارش ملی حادثه پلاسکو مطرح شد که در نوع خودش جزء اولین ها در این عرصه بود. این از اولین گام هایی است که می تواند به ما کمک کند در تفکر و بازاندیشی برای آینده است.

اخیرا گزارش ملی حادثه پلاسکو مطرح شد که در نوع خودش جزء اولین ها در این عرصه بود. این از اولین گام هایی است که می تواند به ما کمک کند و در تفکر و بازاندیشی برای آینده است.

تاج مزینانی با دسته بندی کردن تحلیل این حادثه در چهار محور ادامه داد: در محور اول می توان به فرهنگ بیمه اشاره کنیم، در مورد فرهنگ بیمه­ای و ضعف برجسته کردن این امر که خود کارگران یا کار فرمایان مقصر بودند که به سمت بیمه کردن خود نرفتند یه بخشی از این امر به ندیدن حوادث در بلند مدت است حجم سرمایه‌ای که ما باید بیمه کنیم بخشی از این امر به فرهنگ بیمه­ای و بخشی دیگر به روابط کارفرمایی و کارگریی برمی­گردد.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: محور دوم مربوط به روابط کارگر و کارفرماست که به چند بعد دسته­بندی می­شود یکی از موادری که ما می بینیم این است که کارگاه کارفرمایان بیمه هستند اما کارگران بیمه نیستند، در واقع  باز قشر بندی اجتماعی را در برخورداری از مزایا و نظام سیاست گذاری اجتماعی و نظام رفاهی ما کاملا با این امر مواجه هستیم و وجهی از روابط مطلوب کارفرمایی را ما با آن مواجه هستیم غیبت کارگران از سیاست‌گذاری اجتماعی یک نمونه است برای اینکه ما در جوامع مختلف با این امر مواجه هستیم.

وی گفت: مسئله­ی دیگر غبیت تشکل های کارگری از جریان گفتگوی ملی است در واقع ما باید شاهد روابط سه جانبه گرایی باشیم تا منافع  همه‌ی طرف ها تامین شوند. در این حادثه ما شاهد کمترین حضور این دسته از افراد بودیم تا حدودی اصناف را شاهد بودیم یکی از مواردی که این دسته از افراد می توانند تامین کنند این است که ایمنی کار تامین بشود. در کنار این ناامنی‌های فیزیکی مورد دیگر قرارداد بیمه‌ای و شرکت‌های پیمانکاری نیز دیگر مصداق این ناامنی‌هاست.

غیبت نهادهای ناظر بیشتر به چشم می‌آید

تاج‌مزینانی خاطر نشان کرد: نکته دیگر غیبت نهادهای ناظر است در روابط کاری این امر لحاظ نشده است در قلب تهران ما ساختمانی داریم که پروانه دارد اما افرادی در این سازمان مشغول هستند که بیمه ندارند. در نقش نهادهای ناظر و خود وزارت کار دقیقا کجا می­باشد و محور سوم شامل خلاهای قانونی است که کسانی که بیمه‌ی اختیاری دارند از دریافت بیمه‌ی بیکاری محروم هستند. محور چهارم به نقش بنیادها در سیاست‌گذاری اجتماعی اشاره دارد در واقع نهادهای که از بودجه‌های دولتی استفاده می‌کنند و از خیلی مالیات‌ها معاف هستند علی رغم درآمدهایی که دارند از خیلی از مزایا ذبرخوردار هستند و از طرفی دیگر در قبال خیلی از مسائل پاسخگو نیستند.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در پایان اضافه کرد: جنبه‌ای دیگر ازاین حادثه که می‌توان به آن اشاره داشت، ضعف نظام آمار و اطاعات برای سیاست‌گذاری‌های اجتماعی است در واقع ما آمار کامل دقیق و به موقع در این عرصه نداریم در مورد کارگاها و کارمندان و تعداد کارگران تا کنونی اطلاع درستی در دسترس نیست. از طرفی دیگر ما با جا ماندن گروهای حاشیه‌ای روبه رو هستیم و برای خیلی از افراد باید خدمات برسد.