فعالیت تلگرامی مجوز می‌خواهد

اگر کاربر تلگرام، اینستاگرام، فیس بوک یا یک پیام رسان یا شبکه اجتماعی دیگر هستید باید مراقب تعداد افرادی که عضو کانال یا صفحه شما هستند باشید؛ از این به بعد کانال‌ها و صفحاتی که بیشتر از پنج هزار عضو دارند باید مجوز بگیرند. این خبر را روز گذشته وزیر ارتباطات در حالی اعلام کرده که مدت‌هاست زمزمه‌های لزوم صدور مجوز برای فعالیت مجازی به گوش می‌رسد. این در حالی است که چنین محدودیتی می‌تواند با ماهیت ابزار‌های جدید ارتباطی در تضاد باشد و جریان آزاد اخبار و اطلاعات را دچار مشکل کند.

به گزارش عطنا به نقل از آرمان، براساس آخرین گزارشی که در مرداد امسال از سوی اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) منتشر شده است، بیش از نیمی از جمعیت دنیا (۹/۳میلیارد نفر) هنوز از اینترنت استفاده نمی‌کنند. هم اکنون، یک میلیارد خانوار در جهان به اینترنت دسترسی دارند. از این یک میلیارد خانوار، ۲۳۰ میلیون خانوار در چین، ۶۰ میلیون خانوار در هند و ۲۰ میلیون خانوار در ۴۸ کشور کمتر توسعه یافته هستند. ارقام مربوط به دسترسی خانوار حدی از شکاف دیجیتال را نشان می‌دهد. به عنوان مثال، ۸۴ درصد خانوارها در اروپا به اینترنت متصل هستند در حالی که فقط ۴/۱۵ درصد خانوارها در آفریقا به اینترنت متصلند. این در حالی است که کاربری اینترنت بسته به اینکه در چه جامعه و در چه شرایط فرهنگی هستند، متفاوت است. یک نظریه پرداز معتقد است هر جامعه ای برای کاربردهای جدید ارزش خاصی قائل می‌شود و به سمت کاربری‌های جدید می‌رود. بر اساس نظرسنجی انجام شده در موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران ۵۳ درصد مردم کشورما عضو شبکه‌های اجتماعی هستند و تلگرام بیشترین محبوبیت را در بین کاربران ایرانی دارد که تعدادشان رقمی حدود ۲۸ میلیون نفر می‌شود. از هر ۱۰۰ مرد ایرانی ۵۵ نفر و از هر ۱۰۰ زن ایرانی ۵۱ نفر عضو شبکه‌های اجتماعی هستند.

محدودیت برای کانال‌هایی که بالای ۵هزار عضو دارند

روز گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: کسانی که در کانال‌های شبکه‌های اجتماعی با تعداد کاربران بالا فعالیت می‌کنند، باید مجوز دریافت کنند. محمود واعظی افزود: در آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی پیشنهاد شد کسانی که در کانال‌های شبکه‌های اجتماعی از یک تعداد مشخص، عضو بیشتری دارند و در این شبکه‌‌های اجتماعی فعالیت‌‌های خبری می‌کنند، باید از یک مرجع مجوز بگیرند.او تاکید کرد: شبکه‌های اجتماعی با انتشار اخبار فعالیت‌ می‌‌کنند و مردم نیز به این اخبار اعتماد می‌کنند؛ بنابراین باید از مراجع مورد تایید مجوز بگیرند و به همین دلیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول شده است ظرف مدت یک ماه کمیته‌ای تشکیل دهد که بر اساس آن این شبکه‌‌های اجتماعی ساماندهی شده و هر شبکه اجتماعی که تعداد کاربران آن افزایش پیدا کند با مجوز فعالیت کنند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این پرسش که شبکه‌‌های اجتماعی با چه تعداد عضو مستلزم اخذ مجوز می‌شوند، بیان داشت: در جلسه شورای عالی فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی بالای پنج هزار عضو مطرح شد، اما باید منتظر نظر کمیته وزارت فرهنگ و ارشاد بود. واعظی گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد طی یک ماه مسئول تشکیل کمیته‌ای برای تایید مجوز کانال‌های فعال خبری در شبکه‌های اجتماعی شده است. به گزارش ایلنا، همچنین وزیر ارتباطات از در نظر گرفتن بودجه‌ای معادل ۳۵۰ میلیارد تومان برای ارتباط رسانی به روستاهای کشور در سال ۱۳۹۶ خبر داد.

وزارت ارشاد مسئول مجوز

رئیس مرکز ملی فضای مجازی نیز در تیرسال جاری درباره اخذ مجوز در فعالیت شبکه‌های اجتماعی گفت: مجوزهایی که برای فعالیت‌های رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی می‌دهیم همچون مجوز سایر رسانه‌ها بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد است. ابوالحسن فیروزآبادی با اشاره‌ به برنامه‌های این نهاد برای ساماندهی فعالیت‌های حوزه رسانه‌ای در عرصه مجازی، اظهار کرد: کسانی که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت رسانه‌ای دارند باید خود را برای اخذ مجوز از این شورا آماده کنند. دبیرشورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه تلاش می‌شود فعالیت رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی ضابطه‌‌مند شود، اظهار کرد: برهمین اساس کسانی که در این شبکه‌ها فعالیت رسانه ‌ای دارند باید به‌زودی خود را برای دریافت مجوز آماده کنند. او رعایت الزامات دینی، اخلاقی و قانونی را برای فعالیت شبکه‌‌های اجتماعی ضروری دانست و خاطرنشان کرد: رسانه‌‌های داخلی چه در بخش مکتوب و چه در بخش صوتی و تصویری تاکنون پایبندی خود را به این الزامات نشان داده‌اند. فیروزآبادی در ارتباط با جزئیات چنین طرحی برای ضابطه‌ مند کردن فعالیت‌های رسانه‌ای گفته است که لازم است چنین کاری در جهت ساماندهی اصالت، صحت اخبار و صیانت از حریم خصوصی مردم اجرایی شود. رئیس مرکز ملی فضای مجازی خاطرنشان کرد: کسانی که به صورت رسانه ‌ای در شبکه‌های اجتماعی به پخش اطلاعات اقدام می‌کنند، باید مسئولیت بپذیرند و قاعدتا برای این مسئولیت‌ پذیری باید نسبت به اخذ مجوز اقدام کنند. فیروزآبادی تصریح کرد: این مجوز مانند سایر رسانه‌ها و با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد بود. به گزارش صبحانه، او افزود: ما در مرکز ملی فضای مجازی در حال تدوین اصول آن هستیم.

اخذ مجوز الزامی است

معاون شرکت مخابرات ایران درباره وضعیت اخذ مجوز برای فعالیت کانال‌های پرمخاطب شبکه‌های اجتماعی به «آرمان» می‌گوید: مطبوعات بر اساس اخذ مجوز فعالیت می‌کنند. با مراجعه به قانون مطبوعات می‌توان به این امر اذعان داشت که در تدوین قوانین در سال‌های ۱۳۵۸،۱۳۶۴ و ۱۳۷۹ کسب مجوز برای تاسیس نشریه الزام‌آور است. با گذشته زمان به ترتیب برای تاسیس خبرگزاری‌ها نیز قوانین مطبوعات بر مبنای اخذ مجوز اجرا شد. هم‌اکنون به نظر می‌رسد برخی از کانال‌های خبری بیش از یک میلیون مخاطب دارند، پس در این شرایط اخذ مجوز الزام آور است. داوود زارعیان می‌افزاید: برخی از موضوعات منتشر شده در کانال‌های شبکه‌های مجازی می‌تواند منجر به سوء استفاده یا جلب مدیر این شبکه‌ها شود. در این شرایط اخذ مجوز برای فعالیت شبکه‌های پر مخاطب اجتناب ناپذیر است. طبیعتا با توجه به نظام مطبوعاتی و حقوقی حاکم بر ایران این امر پیشنهاد داده شده است. معاون شرکت مخابرات ایران در جواب این سوال که آیا این مساله در تضاد با ماهیت ابزارهای جدید ارتباطی نیست، می‌گوید: در کشورهای مختلف روش‌های گوناگونی برای این قضیه اعمال می‌شود. برای مثال در نظام حقوقی کشور فرانسه برای انتشار نشریه از اعلام نامه استفاده کرده و در کشور انگلستان نیز از شیوه ثبت استفاده می‌شود. بنابراین در کشور ما نیز نظام مجوز اعمال می‌شود. تا وقتی در کشور نظام اخذ مجوز حاکم باشد، روش دیگری را نمی‌توان جایگزین کرد. در ضمن هر گونه تغییر در شرایط کنونی مبتنی بر تصمیمات مجلس، دولت یا نهادهای تصمیم گیرنده است. زارعیان درباره پیامدهای این اقدام در فضای مجازی می‌گوید:‌ با توجه به جریان حاکم بر فضای رسانه ای کشور با این اقدام می‌توان دقت نظر بیشتری بر امر ارتباطی اعمال کرد. همچنین از نارسایی‌های این اقدام نیز می‌توان به ایجاد محدویت در فعالیت کانال‌ها در شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد. برای مثال در این شرایط افرادی که به سهولت امکان راه اندازی کانال‌های اطلاع رسانی برایشان مهیا بود، از این پس با محدودیت مواجه می‌شوند. از سوی دیگر می‌توان مراحل اخذ مجوز را یک اقدام وقت‌گیر قلمداد کرد.