عطنا- بخش دوم سخنان رهبر انقلاب درخصوص شهادت دکتر رئیسی، همراهان ایشان و انتخابات پیش رو:
مقام معظم رهبری ابتدا هریک از شهیدان همراه رئیس جمهور را اینگونه توصیف کردند:
"امّا حادثه مهم دوم، یعنی شهادت جانگداز رئیسجمهور محترم، عزیز، پُرکار و همراهان ایشان که این همراهان هم هر کدام به نوبهی خود ارزشمند بودند.
از آنهایی که بنده از نزدیک میشناختم، مرحوم آقای آل هاشم؛ امامجمعه فعال، مردمی و شایسته شهر تبریز، نماینده رهبری در استان مهم آذربایجان شرقی، با مردم، با جوان ها، با دانشجوها، با هنرمندان، با ورزشکاران، با قاطبهی مردم ارتباطات قلبی، دلی و کاری برقرار میکرد؛ حقیقتاً شخصیّت ارزندهای بود.
مرحوم آقای امیرعبداللهیان؛ وزیر خارجهی فعّال، پُرکار، باابتکار، مذاکرهکنندهی قوی.
بنده صورت مذاکراتی را که ایشان میکرد در مواردی مشاهده میکردم؛ یک مذاکرهکنندهی قوی و باهوش و پایبند به مبانی و اصول. اینها [کسانی بودند]که من از نزدیک میشناختم.
دیگران هم؛ چه استاندار آذربایجان، چه برادر مأمور حفاظت رئیسجمهور، چه آن سه نفرعزیزی که مأمور پرواز بودند، همهی اینها آنطوری که افراد آشنای به آنها میگویند، افراد شایسته، برجسته و مؤمنی بودند. فقدان اینها حقیقتاً یک خسارت بود برای کشور".
"چرا شهید؟"
سپس مقام معظم رهبری با طرح این مسئله که "در مقابل این مصیبت یا مصیبت های مشابه دیگرچگونه باید برخورد کرد"، به بیان نکاتی پرداختند که باید مورد توجه قرار بگیرند:
"ما در مقابل مصیبت چه جور باید برخورد کنیم؟ این مهم است. من قبلاً بحث دربارهی این فقدان بزرگ را با این آیهی شریفه، نورانی کنم که میفرماید: وَ لا تَقولوا لِمَن یُقتَلُ فی سَبیلِ اللهِ اَمواتٌ بَل اَحیاءٌ وَ لکِن لا تَشعُرون؛ به کسانی که در راه خدا کشته میشوند، مرده اطلاق نکنید؛ اینها زندهاند.
اطراف این آیه ــ چه قبل این آیه و چه بعد این آیه ــ بحثی از حرکت نظامی و جنگ و قتال و مانند اینها نیست؛ [می فرماید]«فیسبیلالله». نمیشود ادّعا کرد که معنای این «یُقتَلُ فی سَبیلِ اللَّه» کشته شدن در میدان جنگ است، چون هیچ قرینهای بر این در این آیه وجود ندارد.
در آیهی سورهی آلعمران ــ «وَ لا تَحسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلوا» ــ چرا، آن آیه در ضمنِ [درباره] مسائل جهاد است؛ [اما] این آیه نه، مطلق است! [می فرماید] هر کسی که در راه خدا کشته شود! راه خدمت به مردم، راه خداست؛ راهِ کارجهادی برای مردم، راه خداست؛ راه ادارهی کشور اسلامی، راه خداست؛ راه پیشرفت نظام جمهوری اسلامی، راه خدا است.
آقای رئیسی عزیز و همراهانش، در راه پیشرفت کشور، در راه خدمت به مردم، در راه اعتلای جمهوری اسلامی کشته شدند، [لذا] مشمول این آیهاند؛ اینها را اموات ندانید؛ بَل اَحیاءٌ؛ اینها زنده هستند؛ همان تعبیری که در باب شهدا وجود دارد. بنابراین، اینها را ما «شهدای خدمت» میدانیم، همچنان که مردم گفتند؛ از دل مردم جوشید این تعبیر «شهید جمهور» و «شهید خدمت»؛ این خیلی باارزش است. خب، این مصیبت جدّاً مصیبت سنگینی بود برای کشور".
"نصاب تازه در خدمتگزاری به کشور"
رهبر معظم انقلاب، سپس به طور خاص درباره رئیس جمهور شهید؛ آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی صحبت کردند و فرمودند:
"چند کلمه در باب خود رئیسجمهور فقیدمان عرض کنم، چند کلمه هم در باب مردم و ملّتمان که در این قضیّه چگونه برخورد کردند. اینها درس است؛ ما باید درس بگیریم از حوادث؛ این حوادث برای ما درس است.
در باب خود رئیسجمهورعزیزمان ــ که رحمت خدا بر او باد ــ همه اعتراف کردند که مرد کار بود، مرد عمل بود، مرد خدمت بود، مرد صفا و صداقت بود؛ این را همه اعتراف کردند. شب و روز نمیشناخت. در خدمتگزاری به کشور، یک نصاب تازهای را به وجود آورد. ما قبلاً هم شخصیّتهای خدمتگزار داشتهایم، امّا نه در این حد، نه با این حجم، نه با این کیفیّت، نه با این صداقت، نه با این پُرکاری و شب و روز نشناختن؛ یک نصاب جدیدی را آقای رئیسی (رحمة الله علیه) در باب خدمتگزاری به ملّت ایجاد کرد".
"شیوه برخورد در مسائل خارجی"
"در مسائل خارجی، از فرصتها به بهترین وجهی استفاده کرد. اینهمه تحرّک خارجی و سفر خارجی، آثار ارزشمند و بابرکتی برای کشور داشت؛ هم برای امروز کشور و هم برای فردای کشور. ایران را در چشم رجال سیاسی دنیا بزرگتر و برجستهتر کرد. انقلاب اسلامی را، ملّت ایران را، در بیانات خود و در اظهارات خارجی خود، درست تعریف کرد و شناساند؛ لذا رجال سیاسیای که امروز دربارهی او حرف میزنند، از او به عنوان یک چهرهی برجسته حرف میزنند؛ این برای ما که سالهای متمادی با مسائل خارجی سروکار داشتیم، چیز جدید و باارزشی است".
"سبک مدیریت"
"سبک مدیریّت او در بین همکاران خودش یک سبک ویژه بود، با صمیمیّت همراه بود؛ با همکارانش، با وزرا، با مدیران دولتی، با صفا و صمیمیّت رفتار میکرد. برای مردم، کرامت قائل بود، عزّت قائل بود؛ به مردم، به جوانها برای اظهار نظر میدان میداد؛ حرمت مردم را نگه میداشت. به جوانها اعتماد میکرد، جوانها را تکریم میکرد. به کسانی که به خود او بدی کرده بودند، با کرامت برخورد میکرد".
"مرزبندی دوست و دشمن"
"به کسانی که حتّی به او اهانت کرده بودند، پاسخ تند، پاسخ زشت، پاسخ عصبی نمیداد. متقابلاً در مرزبندی با دشمنان انقلاب صراحت داشت؛ در مورد کسانی که با انقلاب بد بودند، مخالف بودند، دشمن بودند، دوپهلو صحبت نمیکرد؛ صریح صحبت میکرد، مرزبندیِ صریح داشت؛ به لبخند دشمن اعتماد نمیکرد. اینها ارزش است، اینها درس است؛ هر کدام از اینها برای سیاستمداران ما، برای رؤسای جمهور آیندهی ما، برای کسانی که در یک بخشی مورد اعتماد ملّت قرار میگیرند، یک سرمشق است".
بعد از فقدان این عزیز، من دیدم تقریباً همهی روزنامهها، همهی مطبوعات، درفضای مجازی، اشخاص گوناگون از جریانهای مختلف، از خدمات او و تلاشهای شبانهروزی او حرف میزنند، از او تمجید میکنند، تعریف میکنند؛ دلم سوخت؛ دلم برای رئیسی سوخت؛ [بعضی از]اینها در زمان حیات او حاضر نبودند یک کلمه از این حرفها را بگویند؛ در زمان حیات او این برجستگیها را میدیدند، امّا کتمان میکردند، بلکه عکس آن را میگفتند و او را میآزردند. البتّه او غالباً جواب نمیداد، امّا گاهی پیش من میآمد و مقداری شکایت میکرد. خدای متعال درجات این مرد عزیز و مغتنم را عالی کند؛ خداوند درجات همهی کسانی را که با او همراه بودند عالی کند و به خانوادههای آنها صبر عنایت کند".
"درمقابل مصیبت سنگین، چگونه برخورد کنیم؟"
"وامّا راجع به مردم؛ به نظر من این فصلِ مربوط به مردم، فصل برجستهای است؛ خب مصیبت سنگین بود. در مقابل مصیبتِ سنگین چه جوری برخورد می کنیم؟ درمقابل مصائب ــ چه مصائب شخصی، چه مصائب ملّی ــ واکنشها چگونه است؟
یک واکنش اینجوری است که انسان در مقابل مصیبت، افسرده و منزوی بشود، در واقع از مصیبت شکست بخورد، امید را از دست بدهد؛ این یک جور واکنش در مقابل مصیبت است.
یک واکنش دیگر در مقابل مصیبت این است که در برابر مصیبت ایستادگی کند ــ یعنی همان چیزی که در تعبیرات قرآنی به آن «صبر» گفته می شود؛ صبر یعنی ایستادگی در مقابل مصیبت. صبر کند. بلکه علاوه بر صبر، از مصیبت، یک فرصت برای خود بسازد، حماسه بیافریند، از حادثهی تلخ، نتایج شیرینی بگیرد؛ ملّت ایران این دوّمی را انتخاب کرد. ملّت ایران در مقابل این حادثهی تلخ، حماسه آفرید؛ این اجتماعات عظیم، این حماسهآفرینی فوقالعادهی ملّت ایران در بدرقهی این عزیزان، یکی از آن کارهای برجستهی ملّت ایران است.
ملّت ما در طول سالهای انقلاب و پس از انقلاب، کارهای بزرگ زیادی انجام داده است؛ یکی از کارهای بزرگ، همین است که در عزای عزیزان خود مثل شهید سلیمانی، مثل شهید رئیسی و دیگران، عزاداری او حماسه بود. این اجتماع میلیونی در تهران، در مشهد، در تبریز، در قم، در ری ــ دو روزِ پشت سر هم ــ در زنجان، در مراغه، در نجفآباد، در بیرجند، این اجتماعات عظیمی که مردم تشکیل دادند، این حماسهها نشانهی این است که این مردم از اینجورمصیبتها شکست نمی خورند بلکه استقامتشان، انگیزهشان بیش تر می شود".
"پیام اجتماعات پرشور مردم ایران"
"این اجتماعات پُرشور، پیامهایی داشت! یکی از پیامها همین بود که ملّت ایران پُرانگیزه است، خستهنشو است، ایستاده است، زنده است، در مقابل حوادث گوناگون حضور خود را نشان می دهد، انگیزهی خود را نشان می دهد! پیام دیگر این که میان مردم و مسئولان سطوح بالای کشور، ارتباط، علاقه و دلبستگی عاطفی وجود دارد؛ درست عکس آنچه دشمن می خواهد تلقین کند. دشمنان مدام در بیرون گفتند، بعضیها هم متأسّفانه در داخل تکرار کردند «نظام جمهوری اسلامی سرمایهی ملّی خود را از دست داده»؛ نه، اینکه یک رئیسجمهوری از دست مردم گرفته بشود، مردم به صورت میلیونی بیایند داخل خیابان، این سرمایهی ملّی است. در هیچ نقطهی دنیا چنین چیزی وجود ندارد.
این در هیچ نقطهی دنیا، در هیچ کشور دیگری دیده نشده است. بعضی از رؤسای جمهور در کشورها بودهاند که مردم اینها را دوست می داشتند، در مرگ اینها هم مردم عزاداری کردند؛ بنده یادم هست مواردی را؛ امّا قابل مقایسه با آنچه در اینجا اتّفاق افتاد نبود.
اینجا مردم با این عظمت وارد میدان شدند؛ این بینظیر است! در هیچ جای دنیا چنین چیزی وجود ندارد. این، ارتباط مردم و مسئولین است؛ ارتباط مردم و سرداران است. حالا مسئلهی امام بزرگوار که از این مقولهها خارج است؛ آنچه در رحلت امام بزرگوار پیش آمد، خارج از این مقولههاست؛ آن یک حقیقت دیگری بود. امّا همین مسئولینِ دَمدست مردم، مثل سلیمانی، مثل رئیسی، مردم با اینها اینجور رفتار میکنند.
یک پیام دیگر در این اجتماعات این بود که مردم طرفدار شعارهای انقلابند؛ این را نمی توانند کتمان کنند، چون مرحوم رئیسی (رضوان الله علیه) صریحاً شعارهای انقلاب را می داد، مظهر شعارهای انقلاب بود؛ مردم وقتی از او تمجید می کنند، به او احترام می کنند، در واقع دلبستگی خودشان به شعارهای انقلاب را نشان می دهند، چون او مظهر شعارهای انقلاب بود.
یک مطلب دیگر اینکه مردم قدردان خدمتگزاران خودشان هستند؛ این را مسئولین ما بدانند، توجّه کنند. مسئولین خیال نکنند که اگر خدمتی کردند، این از یاد مردم خواهد رفت؛ نه، مردم میشناسند، می فهمند، قدردانند؛ این مشوّق خدمت است.
این مضامین مهمِّ برخاستهی از اجتماعات مردم، در معادلات سیاسی منطقه اثر خواهد گذاشت؛ اینها در تبیین قدرت منطقه و توزیع قدرت در منطقه اثر دارد؛ که تحلیلگران سیاسی بزرگ دنیا و رجال سیاسی دنیا نگاه کنند، ببینند این ملّت ایران است؛ با این انگیزه، با این علاقه، با این حضور، با این آمادگی، با این پای کار بودن. این، واقعیّتهایی از ایران و ایرانی را به دنیا منعکس میکند.
یک مطلب دیگر هم که آن هم مهم است، این است که کشور با [وجود]از دست دادن رئیسجمهور، توانست آرامش و امنیّت خود را به طور کامل حفظ کند".
"انتخابات"
رهبر معظم انقلاب، همچنین درخصوص انتخابات پیش رو به ذکر نکاتی پرداختند:
"انتخاباتی که پیش روی ماست، کار بزرگی است؛ این انتخابات یک پدیدهای پُردستاورد است. این انتخابات که پیش روی ماست، اگر انشاءالله با خوبی و شُکوه و عظمت برگزار بشود، یک دستاورد بزرگ برای ملّت ایران است. [اینکه]بعد از این حادثهی تلخ، مردم جمع بشوند با آراء بالا مسئول بعدی را انتخاب کنند، انعکاس این در دنیا انعکاس فوقالعادهای است؛ لذا این انتخابات بسیار مهم است.
این حماسهی انتخابات، مکمّل حماسهی بدرقهی شهیدان است؛ این کار، مکمّل کاریست که قبلاً در بدرقهی شهیدان کردید. ملّت ایران برای این که بتواند در معادلات پیچیدهی بینالمللی منافع خودش را حفظ کند وعمق راهبردی خودش را تثبیت کند و ظرفیّتها و استعدادهای طبیعی و انسانی خودش را به مرحلهی بُروز و ظهور برساند و کام مردم را شیرین کند و همچنین بتواند حفرهها و رخنههای اقتصادی و فرهنگی را پُر کند، احتیاج دارد به یک رئیسجمهور فعّال، پُرکار، آگاه و معتقد به مبانی انقلاب".
"توصیه به رقبای انتخاباتی: اخلاق را حاکم کنید، صحنهی انتخابات، صحنه عزّت و حماسه است!"
"توصیهی آخر بنده را هم گوش کنید: در این حرکت عظیمی که انجام می گیرد، در رقابتهای پیش روی انتخاباتی بین نامزدها، اخلاق حاکم باشد! بدگویی کردن، تهمت زدن، لجنپراکنی کردن، کمکی به پیشرفت کارها نمی کند، به آبروی ملّی هم لطمه می زند.
صحنهی انتخابات، صحنهی عزّت و حماسه است، صحنهی رقابت برای خدمت است؛ صحنهی کشوواکش برای به دست آوردن قدرت نیست. برادرانی که وارد میدان مبارزهی انتخاباتی و رقابت انتخاباتی می شوند، این را به عنوان یک وظیفه بدانند؛ آنها به وظیفهشان عمل کنند، خدای متعال هم دلهای مردم را انشاءالله هدایت خواهد کرد به بهترین گزینه و انشاءالله یک رئیسجمهور شایستهی برای ملّت ایران تعیین خواهد شد".