تشریح رویکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم در حل معادلات جهانی؛
نویسنده:دکتر علی آدمی، معاون آموزشی و استاد دانشگاه علامه‌طباطبائی
۲۶ خرداد ۱۴۰۱ ۰۷:۰۰
کد خبر: ۳۰۳۹۵۷

عطنا- طی 40 سال گذشته همواره جمهوری اسلامی درخصوص بحران بین‌المللی مواضعی هوشمندانه اتخاذ کرده است که بحران اوکراین هم از این موضوع مستثنا نیست. هم دولت سیزدهم و هم رهبر معظم انقلاب موضع منطقی و اساسی نسبت به مسائل دنیا اتخاذ کردند که ما خواستار توقف این جنگ هستیم و هرگونه خونریزی که انسان‌های بیگناه را در معرض کشتار قرار بدهد خط قرمز انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی است.

اینکه هیچ کشوری حق تسلط بر ما را ندارد و ما به هیچ کشوری تجاوز نمی‌کنیم، جزو اصول ما است. ما هیچگونه تجاوزی را از سوی هیچ کشوری برنمی‌تابیم، چه رژیم صهیونیستی به فلسطین باشد، چه سعودی به یمن باشد، چه شیعه و اهل سنت باشند و چه در اوکراین که با ما نسبت و قرابت مذهبی ندارند، ولی خط قرمز ما در عدم تجاوز و عدم تسلط است، به این معنا که نه تسلطی را می‌پذیریم و سلطه‌پذیر هستیم و نه تجاوز می‌کنیم. ما این موضع را در جنگ تحمیلی نشان دادیم و در سوریه هم نشان دادیم و در سایر بخش‌ها نیز نشان دادیم، لذا این جزو خطوط اساسی ما است، اما یک نکته قابل توجه وجود دارد و آن اینکه چرا این جنگ اتفاق افتاده و ریشه‌های جنگ کجا است؟ ریشه‌های جنگ را ما از این طرف بررسی نمی‌کنیم و از ناتو و توسعه‌طلبی‌های ناتو و شیطنت‌هایی که غرب بعد از جنگ سرد بخصوص در غرب آسیا و در حوزه‌های نفوذ بالکان و در شرق اروپا دارد انجام می‌دهد مورد بررسی قرار می‌دهیم. در واقع ما متوجه این شیطنت از ناحیه غرب هستیم.

غرب به دنبال نفوذ خودش در همه کشورها است و کم‌کم دارد به سمت آسیا می‌آید توسعه ناتو چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟ این همه تجهیزات و تسلیحات و سخت‌افزارهای نظامی که غرب دارد به سعودی و امارات و رژیم صهیونیستی می‌فروشد برای چیست؟ ما داریم سابقه افغانستان و عراق را می‌بینیم، وضعیت یمن را می‌بینیم. اینجا ما روی مواضع اصولی و راهبردی خودمان هستیم، هرجا که تجاوزی صورت بگیرد، ما قبلاً هم اعلام کردیم که استقلال ملی در سرنوشت‌ ملت‌ها و خودمختاری و حاکمیت‌شان را به رسمیت می‌شناسیم و این پیام جمهوری اسلامی ایران به همه دنیا است، اما در جریان روسیه باید به این مسأله مهم توجه داشته باشیم که غرب با ابزارهای رسانه‌ای خودش دارد فضا را به گونه‌ای ترسیم می‌‌کند که اینجا تجاوزی صورت گرفته، اما نسبت به تجاوزات چندین ساله دیگران ساکت است.

غرب به سرعت دستور توقف بحران اوکراین را می‌دهد، اما درخصوص بقیه تجاوزهایی که صورت گرفته وارد صحنه  نمی‌شود؛ کشور سوریه 10 سال در جنگ گذراند و چه بی‌خانمانی‌هایی که صورت گرفت و چه کشتارهایی که اتفاق افتاد، اما غرب، شورای حقوق بشر سازمان ملل و شورای امنیت و تمام کسانی که الان سخنگوی غرب شده‌اند، این مسأله را مطرح نکردند. چرا اینها آن زمان جنگ را متوقف نکردند؟ چرا با این فوریت و قاطعیتی که الان دارند اظهارنظر می‌کنند، واکنش نشان ندادند؟ الان می‌بینید که دبیرکل ناتو چقدر صحبت از بحث‌های انسان‌دوستانه می‌کند. بحث تجاوز را مطرح می‌کند. شما اگر بحث تجاوز را دارید، حمله به خاک هر کشوری تجاوز است. کشور یمن 6سال گرفتار جنگ از سوی عربستان سعودی است و حالا در سال هفتم به سر می‌برد.

اگر ریخته شدن خون یک کودک اوکراینی ناراحت‌‌تان می‌کند که به حق هم هست، باید از شرایط وخیم غذایی و بیماری بخصوص در بحث بیماری کرونا و مسائل مختلف میلیون‌ها کودک و زن و بچه در یمن هم ناراحت شوید. کجا هستند سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر و سازمان‌های صلح‌دوستانه و بشردوستانه و سازمان‌های داوطلبانه خیریه و همه این سازمان‌ها که به دفاع از این مظلومان برخیزند؟ زمانی که حاج قاسم در آن تروریسم دولتی شهید شد چرا کسی بیانیه نداد، چرا کسی محکوم نکرد؟

ما امروز یک تروریسم بین‌المللی از سوی غرب داریم که این تروریسم را باید محکوم کنیم و اجازه ندهیم این تروریسم خودش را در قالب یک قیافه مظلومانه معرفی کند و فقط بخشی از دنیا را لایق حقوق بشر تلقی کند. ما با توسعه روابط راهبردی با روسیه و چین داریم سبد دیپلماسی‌مان را توسعه می‌دهیم. امروز بحث «اول، همسایگان» توسط رئیس‌جمهور محترم‌مان مطرح شد. ما نگران وضعیت دنیا هستیم، اما مهم‌تر از همه نگران وضعیت منطقه خودمان و روابط‌‌مان با همسایگان‌مان هستیم و باید بتوانیم روابط خودمان را با همسایگان‌مان با حفظ اصولی که داریم تنظیم کنیم. اجازه ندهیم که در اوکراین کشتار صورت بگیرد، خونریزی صورت بگیرد و بی‌خانمانی صورت بگیرد، اما از طرف دیگر در بحث‌های دیپلماتیک خودمان هم متوجه هستیم که ما بخش‌هایی از اینها را باید در مسائل چندجانبه و دوجانبه خودمان لحاظ کنیم.

همه کشورها مشغولند که این کار را انجام دهند و لحاظ می‌کنند. اما ممکن است دیگران نسبتی با این اصول انسانی اصلاً ایجاد نکنند اما نسبت‌ ما با اصول انسانی کاملاً مشخص است و همان‌طور که رهبری فرمودند ما از جنگ در اوکراین اصلاً خوشحال نیستیم. ما جنگ در اوکراین به لحاظ معادلات ژئوپلتیکی و رقابت و نفوذ را اصلاً نمی‌پسندیم و اینها را خلاف مسائل انسانی و اسلامی می‌دانیم و بارها بر این تأکید کرده‌ایم. یعنی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بحران‌های مختلف بین‌الملل خوشایند کشورها عمل نکرده و اتفاقاً آنچه که امروز اقتدارآفرین است و آنچه که موجب عزت ما است، این است که ما روی اصول انسانی خودمان ایستاده‌ایم. در خصوص حماس اگرچه با آنها قرابت مذهبی نداشتیم، ولی چون در مقابل ظالم ایستاده‌اند از آنها حمایت کرده‌‌ایم. ما تحلیل‌های انسانی خودمان را داریم و حساس هستیم، اما تحلیل‌های سیاسی و ژئوپلیتیک راجع‌به آن منطقه دارد صورت می‌گیرد کمااینکه راجع به کریمه هم صورت گرفت.

یکی از بحث‌های مهم امروز این است که امریکایی‌ها پای متحدین‌شان و شرکایشان در دنیا نمی‌ایستند. اتفاقاً این جمهوری اسلامی ایران بود که در سوریه ایستاد و این روسیه است که در حوزه نفوذ خودش می‌ایستد و هزینه آن را هم می‌دهد، ولی غرب و نظام لیبرال دموکراسی غرب که براساس یک منفعت‌گرایی و یک اصالت منافع و یک ابزارگرایی و یک عقلانیت ابزاری بنا شده، صرفاً تا جایی با شما همراه است که برایش سود داشته باشد و همین که قرار باشد جایی هزینه بدهد، دیگر سمت شما را خالی خواهد کرد و این خودش نمونه‌ای از افول نظام لیبرال دموکراسی است.

غرب در گرجستان چراغ سبز نشان داد و وقتی روسیه حمله کرد کنار کشید و فقط به محکومیت رسانه‌ای اکتفا کرد. مطالب غرب، روزنامه‌ها، رسانه‌ها و اظهارنظرهای ناتو و امریکا قبل از بحران اوکراین یعنی قبل از حمله روسیه به اوکراین را با بعد از حمله روسیه به اوکراین مقایسه کنید.  این نشانگر آن است که این نظام از اینجا به بعد پای اوکراین نخواهد ایستاد. همان‌طور که زلنسکی مجبور شد بگوید این حمله به اروپا است، این حمله به جهان است و این حمله به امنیت است و گفت شما پای ما اگر نایستید، به سراغ شما هم خواهند آمد. این جمله‌ زلنسکی بود که کاملاً این را می‌فهمد و ممکن است در آینده سیاستمدارانی در اوکراین سر کار بیایند که متوجه بشوند باید با روسیه کار کنند.

یعنی چاره‌ای جز کار با روسیه ندارند و حتی ممکن است خودشان مایل باشند به طرف روسیه بروند. برخی موضوعات داخلی و هویتی بین روسیه و اوکراین وجود دارد؛ از جمله اینکه روس‌ها کیف را از آن خودشان می‌دانند. روس‌ها وقتی تاریخ خودشان را شروع می‌کنند از کیف شروع می‌کنند و اینها مسائلی است که به خودشان مربوط است و در تاریخ سیاسی چندین هزارساله خودشان باید اینها را جست‌و‌جو کنیم و ما حق تعیین سرنوشت را به خودشان واگذار می‌کنیم.

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* :
* نظر:
مطالب دیگر
مدیریت فضای مجازی در ترکیه و امارات چگونه است؟
بررسی قوانین اینترنت در کشورهای دیگر (3)

مدیریت فضای مجازی در ترکیه و امارات چگونه است؟

چندین سال است که در امارات کلیه سرویس‌های انتقال صوت با پروتکل اینترنت ممنوع بوده و برنامه‌هایی مانند واتس اپ، وایبر، تانگو، فیسبوک مسنجر، ایمو، لاین، کیک مسنجر، تلگرام و فیس تایم مسدود هستند.
استاد دانشگاه شانگهای از برجام و روابط ایران و چین می‌گوید
گفتگوی اختصاصی عطنا با هوندا فَن

استاد دانشگاه شانگهای از برجام و روابط ایران و چین می‌گوید

دنیای کنونی نسبت به جهان 2006-2010 تغییرات زیادی کرده است؛ این امر بر توسعه برخی از روابط بین المللی هم تاثیر گذاشته است. من شخصا فکر می کنم بهترین نتیجه برای ایران این است که این مسئله را در اسرع وقت...
علت افزایش مهاجرت در میان نخبگان چیست؟
یک استاد دانشگاه در گفتگو با عطنا بررسی کرد

علت افزایش مهاجرت در میان نخبگان چیست؟

یک استاد دانشگاه معتقد است: «نوسانات وضعیت اقتصادی و نداشتن امید به حل مشکلات که دلیل مهاجرت است با جوان‌گرایی و به کارگیری نسل جوان در ساختار‌های نظام کشور باعث پویایی و کاهش مهاجرت می‌شود.»
در افغانستان چه خبر است؟
ملازهی در گفتگو با عطنا بررسی کرد

در افغانستان چه خبر است؟

يك کارشناس مسائل افغانستان معتقد است: «طالبان می‌کوشد تا با حملات نظامی سهم بیشتری از قدرت در افغانستان را به خود اختصاص دهد؛ در حالی که در ایران یک ارزیابی واقع بینانه از تحولات افغانستان وجود ندارد.»
پر بازدیدها
آخرین اخبار