ترکیه و رژیم صهیونیستی: مرحله ای جدید از روابط

عطنا - روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی پس از سالها بن بست، با فرود هواپیمای اسحاق هرتزوگ رئیس جمهور این رژیم در آنکارا، گسترش قابل توجهی یافت. ترکیه اکنون بر سر یک دوراهی در سیاست خارجی خود قرار دارد.

ترکیه پی برده است که حمایت از اسلام گرایانی مانند محمد مرسی و حمایت متعصبانه از حماس، آنکارا را  منزوی تر ساخته است. در حالی که سیاست خارجی ترکیه منجر به انزوای آن شده، اسرائیل تحت هدایت دولت سابق بنیامین نتانیاهو، یک جهش بزرگ در پیوست خود به منطقه را شاهد بوده است. روابط تازه اسرائیل با مراکش و امارات متحده عربی، ترکیه را نگران تر از همیشه کرد. بنابراین اقدام ترکیه به ترمیم روابط با اسرائیل بلافاصله پس از دیدار اردوغان در امارات صورت گرفته است.

اردوغان حداقل در سالهای اولیه قدرت، رویکردی عملگرایانه را برای غلبه بر اختلافات خود با اسرائیل انتخاب کرد. دو طرف با وجود مشاجره های پی در پی، هرگز روابط تجاری رو به رشد خود را متوقف نکنند. شرکت ترکیش ایرلاینز هرگز پروازهای خود را به اسرائیل متوقف نکرد و در حالی که جنگ سوریه ادامه داشت، کالاهای ترکیه از بنادر اسرائیل استفاده می کردند. اردوغان اکنون چرخش تازه ای را به سوی رژیم صهیونیستی انجام داده است.

از سوی دیگر، اسرائیل این اقدام را فرصتی برای کسب مشروعیت بیشتر می داند. با این حال، ترکیه شاید از این ناخرسند باشد که گرچه اسرائیل به تقویت روابط اقتصادی علاقه مند است، ولی به این سرعت توافقنامه های بلندمدت در مورد گاز طبیعی را امضا نخواهد کرد. 

مصر نیز علاقه زیادی به حفظ ثبات در نوار غزه دارد. با توجه به تلاش ترکیه برای ترمیم روابط با مصر، تفاهم سه جانبه علیه گسترش  نفوذ ایران بر حماس و جهاد اسلامی، میتواند شروع تازه ای برای غزه با توجه به سرمایه گذاری ترکیه و مصر در آن منطقه  باشد. این امر میتواند اسرائیل را به رفع محاصره غزه ترغیب کند.

از نظر رژیم صهیونیستی، حضور ترکیه در کنار اسرائیل نقش مهمی برای جلوگیری ایران از کسب سلاح هسته ای دارد. از سوی دیگر اسرائیل و ترکیه در واکنش به حمله روسیه به اوکراین، ضمن حفظ روابط با روسیه، حمایت اخلاقی از اوکراین را نیز در  پیش گرفته اند. نفتالی بنت و اردوغان به  عنوان میانجی ایفای نقش میکنند که نشان دهنده نیاز مشترک آنها به حفظ روابط با روسیه برای حفظ آزادی عمل خود در سوریه است.

میتوان گفت از دهه نود میلادی تاکنون، اسرائیل و ترکیه تا این حد همسو نشده اند. ترکیه مایل است تاریخ کاملاً جدیدی از روابط با اسرائیل را ارائه دهد که با انجام اقدامات اساسی تر مانند تبادل سفیران و برداشتن گام های کوچک می تواند آغاز کننده سطح جدیدی از روابط برای دو کشور باشد.

نویسنده: امیرعلی سلمانی، دوهفته نامه خط 57 | سال 1401 | شماره بیستم | شماره اول فروردین ماه

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام