مدارس برای اصلاح شیوه نشستن دانش‌آموزان اقدام جدی و فوری انجام دهند

عطنا – یک استاد دانشگاه معتقد است پس از دو سال آموزش مجازی و بروز مشکلاتی از قبیل چاقی، اضافه وزن، مشکلات ستون فقرات و... مدارس باید در اسرع وقت برای اصلاح شیوه نشستن دانش‌آموزان، اقدام جدی و فوری انجام دهند.

اسفند ماه سال گذشته بود که معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش، خبر از ثبت نام 13 میلیون و 290 هزار 720 دانش آموز در طرح ملی کوچ (کنترل وزن و چاقی) داد. نتایج این طرح نشان داد که 30 درصد دانش‌آموزان کشور چاق هستند یا اضافه وزن دارند. شرایط کرونایی، متهم ردیف اول افزایش هشت درصدی چاقی و اضافه وزن دانش‌آموزان نسبت به سال 95 است. زنگ خطری که امروز به لرزه در می‌آید و فردا صدایش گوش نسل جوان را کر می‌کند. چاقی و اضافه وزن، بیماری‌های زمینه‌ای از جمله فشار خون بالا، دیابت، سکته قلبی، عوارض روانی و... را به دنبال دارد که احتمال ابتلا به کرونا را نیز افزایش می‌دهد.

هرچند این روزها مدارس بازگشایی شده اند؛ اما هنوز پاسخ به این سوال باقی می‌ماند که دانش‌آموزی که مدت‌هاست سر در ابزار ارتباطی الکترونیک فرو برده‌ و در قرنطینه خانگی روز را شب کرده‌، چطور با چاقی، اضافه وزن، مشکلات ستون فقرات، مشکلات روانی-اجتماعی و... می‌توانند در مدرسه حضور پیدا کند؟ در خصوص این مهم، عطنا، گفت‌وگویی با دکتر محمدرضا قاسمیان مقدم، استادیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزش دانشگاه علامه طباطبایی انجام داده است.

‌ محمدرضا قاسمیان مقدم، در ابتدا با اشاره به اینکه با بازگشایی مدارس، اولین و مهم‌ترین مشکلی که پیش روی دانش‌آموزان قرار می‌گیرد، تغییر حالت است، می‌گوید: «وقتی کاری را در طولانی مدت انجام می‌دهیم، به مرور زمان به آن عادت می‌کنیم. تغییر عادت بسیار سخت است؛ بنابراین افرادی که مجبور بودند تا دیروز با ابزارهای ارتباطی در کلاس درس شرکت کنند، امروز برایشان بودن در فضای مدرسه سخت است.»

وی با تاکید بر اینکه ممکن است معلم‌های ورزش -که قریب به دو سالی می‌شود کلاس عملی ورزش برگزار نکرده‌اند- از لحاظ آمادگی جسمانی افت کرده باشند، می‌گوید: «اندکی طول می‌کشد تا دبیران تربیت بدنی نیز بتوانند به کلاس‌داری حضوری عادت کنند. همچنین تمریناتی که در کلاس‌های حضوری به دانش‌آموزان ارائه می‌شود، کاملا با تمرینات مجازی متفاوت است و معلم باید به مرور زمان به شرایط پیش از کرونا بازگردد.»

فعالیت‌های ورزشی در مدارس با شدت کمی شروع شوند
«حضور در مدرسه و انجام فعالیت‌های ورزشی پس از دو سال، به مثابه راه رفتن بر یک شمشیر دو لبه است.» این هشدار را قاسمیان مقدم می‌دهد و در تبیین آن می‌گوید: «باید بدانیم مدت زیادی تمرین نکردن و در خانه ماندن، پس از آن حضور در مدرسه و عادت کردن به فعالیت‌های ورزشی دشوار است. از طرفی دانش‌آموزان به دلیل دوری زیاد از فعالیت‌های بدنی، انگیزه زیادی برای جنب و جوش دارند. در این بین، با توجه به کاهش آمادگی معلمان و دانش‌آموزان برای انجام فعالیت‌های ورزشی، امکان آسیب‌دیدگی وجود دارد؛ لذا باید فعالیت‌ها با شدت کمی شروع شوند و کم کم این شدت افزایش یابد.»

او با اشاره به اینکه دانش‌آموزان در دوران شیوع کرونا فقط با مشکلات ستون فقرات، چاقی و اضافه وزن مواجه نشدند، می‌افزاید: «بچه‌ها از لحاظ انگیزشی و عملکردهای مغزی نیز افت کرده‌اند. کم تحرکی فقط روی فیزیک انسان اثر نمی‌گذارد؛ بلکه بر عملکردهای عالی و شناختی مغز نیز اثر سوء دارد. برای رفع این مسائل، ابتدا مدارس باید در خصوص شیوه نشستن دانش‌آموزان اقدام جدی و فوری انجام دهند. در گام بعد، فعالیت‌های فوق برنامه ورزشی و رژیم‌های غذایی می‌توانند به کاهش این مشکلات کمک کنند.»

توانمندسازی معلمان، راهی برای کاهش مشکلات کلان آموزش و پرورش
این استاد دانشگاه معتقد است در پیش از همه گیری کرونا، مدت زمان درس تربیت بدنی برای دانش‌آموزان کافی نبود؛ چه برسد به زمان همه گیری این بیماری. او در این راستا می‌گوید: «سیستم آموزش و پرورش، ارتباط خوبی با دانشگاه‌ها و متخصصان دانشگاهی برقرار نمی‌کند و افراد محدودی، برنامه‌های درسی را تنظیم می‌کنند که آنچنان جامع هم نیستند. گاهی اوقات اسم برنامه‌ها جامع است؛ اما محتوای آن‌ها کافی نیست؛ برای مثال طرح سواد حرکتی و یا طرح کوچ، از دور بسیار مطلوب به نظر می‌رسند؛ اما وقتی به محتویات علمی آن‌ها توجه می‌شود می بینیم که اتفاق خاصی با اجرایشان رخ نمی‌دهد.»

در ادامه محمدرضا قاسمیان مقدم، از لزوم احداث فضایی مختص فعالیت‌های ورزشی در مدارس سخن می‌گوید و می‌افزاید: «از امروز باید به فکر دوران پساکرونا و شرایط کاملا عادی باشیم. ورزش در حیاط مدرسه خوب است؛ اما ممکن است به علت آلودگی هوا، بردوت هوا و... دانش‌آموزان را محدود کند. لازم است مدارس فضایی مسقف را برای درس تربیت بدنی اختصاص دهند. همچنین بخشی از ابزارهایی که مدارس برای تجهیز کردن اتاق ورزش لازم دارند در حد یک کِش ورزشی یا یک توپ بسیار ساده و در دسترس هستند.»

استادیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزش دانشگاه علامه طباطبایی در پایان به اهمیت آموزش و توانمندسازی دبیران تربیت بدنی به عنوان راهی موثر در کاهش مشکلات کلان وزارت آموزش و پرورش در بحران‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «مدارس در شهرهای مختلف با هم متفاوت هستند؛ بنابراین نمی‌توان برایشان نسخه واحد پیچید. نمی‌توان پشت میز نشست و از دور نظارت کرد و دستور داد. یک مربی آموزش دیده و خلاق می‌تواند در هر شرایطی، خودش را با اقتضائات مدرسه و دانش‌آموزان وفق دهد و این نیازها را با دانش و خلاقیتش مرتفع کند. معلم توانمند، می‌تواند همانند مدیری عمل کند که در لحظه تصمیم می‌گیرد، برنامه‌ریزی می‌کند و طبق آن به اجرای برنامه‌ها می‌پردازد.»

گفتگو از: زهرا علی هاشمی

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام