عطنا - مدیر ورزشی فدراسیون ورزشهای جانبازان و معلولین معتقد است: «صرف فعل خواستن باعث شده تا پارالمپینها بتوانند در هر دوره از بزرگترین آوردگاه ورزش معلولین در دنیا، شرایط بهتری نسبت به المپیکی ها داشته باشند.»
ایران تاکنون در 9 دوره مسابقات پارالمپیک شرکت کرده که در مجموع 146 مدال کسب کرده است، در حالی که همچنان شانس مدال در روزهای باقی مانده از پارالمپیک 2020 توکیو هم وجود دارد. از این تعداد 64 مدال طلا بوده است. اما ورزشکاران المپیکی ایران از 17 دوره حضور در مجموع 76 مدال کسب کرده اند که 24 مدال آن طلا بوده است. در تمامی ادوار نیز رتبه ورزشکاران پارالمپیک ایران در جدول تیمی بازی ها نسبت به ورزشکاران المپیکی بهتر بوده است. علت تفاوت عملکرد پارالمپینها نسبت به المپینها چیست؟ در این خصوص خبرنگار عطنا مصاحبهای با محمدرضا گلشنی، مدیر ورزشی فدراسیون ورزشهای جانبازان و معلولین داشته است.
گلشنی در ابتدا سیر تاریخی حضور ایران در پارالمپیک را یادآور می شود و میگوید: «از سال 1988 در پارالمپیک سئول، ورزشکاران ایرانی حضور داشتند و امسال، نهمین دوره حضور ایرانیان در این آوردگاه است. ورزشکاران جانباز و معلول از زمان تأسیس فدراسیون جانبازان و معلولین تاکنون با امید و انگیزهای خاص وارد حوزه ورزش شدند. آنها معلولیت را محدودیت نمیدانند و این سبب ناامیدی یا کنارهگیری از ورزش حرفهای نمیشود. میدانید که برخی از ورزشکاران ما جانباز جنگی هستند و آنها انگیزهای مضاعف دارند؛ چراکه قهرمان دو جبهه جنگ و ورزش هستند. صرف فعل خواستن باعث شده تا پارالمپینها بتوانند در هر دوره از بزرگترین آوردگاه ورزش معلولین در دنیا، شرایط بهتری نسبت به المپیکی ها داشته باشند. پارالمپینها در این دوره نیز موفقتر عمل کردند و با همین روند، از پارالمپیک دوره قبل، یعنی ریو هم جلوتر خواهیم رفت.»
بهانهتراشی ممنوع
انگار برایمان عادی شده که اگر ورزشکاری ناکام ماند با صحبت از کمبود امکانات، گرد فراموشی روی عدم موفقیتش بپاشد. با این همه کسی منکر شرایط نا به سامان اقتصادی، تحریمها و به دنبال آن کمبود امکانات نیست؛ اما چطور میشود که برخی با کمترین امکانات، بهترین نتیجه را کسب میکنند؟ در این خصوص گلشنی میگوید: «بهانه تراشی در پی عدم موفقیت مورد قبول نیست. اگر ورزشکاران در ابتدای کار بتوانند هدفشان را مشخص کنند، رسیدن به آن راحتتر می شود. ورزشکارانی که از المپیک رفتند، تا المپیک 2024 پاریس سه سال فرصت دارند. مسئولان ورزشی و ورزشکاران از الان باید هدفگذاری کنند و حرفه ای فکر کنند. شاید امکانات ما در حد کشورهای دیگر نباشد؛ ولی اراده محکم می تواند نبود امکانات را پوشش دهد. البته نباید فراموش کرد که مسئولین هم باید نگاه ویژهای به مقوله ورزش داشته باشند.»
ویلچرهایی که 120 میلیون تومان قیمت دارند!
او در ادامه با اشاره به اینکه ورزش معلولان و جانبازان به امکانات ویژه نیاز دارد می افزاید: «بیشتر رشته های ورزش جانبازان و معلولین تجهیزات محور است. برای مثال بازیکنان بسکتبال، به ولیچر احتیاج دارند. این ویلچرها کاملا شخصی هستند؛ مثل یک لباس ورزشی که با توجه به سایز هر فرد دوخته میشود. در حال حاضر و با نوسانات قیمت دلار، این ویلچرها حدود 120 میلیون تومان قیمت دارند. همچنین اگر بخواهیم یک اردوی تمرینی برگزار کنیم حتما باید به جایی برویم که امکانات رفاهی معلولین را دارا باشد. با شرایط اقتصادی و تحریمها در نظر بگیرید این ورزشکاران با این حجم از نیازهای ویژه، در مضیقه هستند؛ با این وجود امیدشان را از دست نمیدهند و نتیجهاش را در پارالمپیک شاهد هستید.»
امیر خسروانی، با کمترین امکانات شگفتیساز شد
گلشنی اضافه میکند: «ورزشکاران جانباز و معلول، تهدیدها را به فرصت تبدیل کردهاند و مدیران با ایجاد بارقه های امید، در حفظ روحیه ورزشکاران میکوشند. تشکیلات فدراسیون ورزشهای جانبازان و معلولین به گونهای بنا شده است که مسیر را برای افتخارآفرینی ورزشکاران هموار می کند. در این راستا امسال کسانی را به پارالمپیک اعزام کردیم که شانس کسب مدال داشتند. دوره قبل 111 ورزشکار و امسال 62 نفر در پارالمپیک داریم؛ با این وجود شرایط مدالی خیلی بهتر از دوره قبل است. امکانات ما مشابه امکانات دیگر کشورها نیست؛ اما خیلی از ورزشکارها از این کمبود امکانات استفاده می کنند و به اوج می رسند. برای مثال امیر خسروانی در رشته پرش طول، از حداقل امکانات استفاده کرد. برای او شانس کسب مدال برنز را متصور بودیم، ولی به لطف خدا و تلاش خودش مدال طلا را به دست آورد.»
چرا ایرانیها در رشتههای انفرادی موفقتر عمل میکنند؟
گلشنی در پاسخ به این سوال که چرا همواره ورزشکاران ایران، در آوردگاههای ورزشی، در رشتههای انفرادی، موفقتر از رشتههای تیمی هستند در یک جمله میگوید: «ما دوست داریم گل بزنیم تا اینکه پاس گل بدهیم!»
وی در تبیین گفتههایش میافزاید: «در تکواندو، کشتی، وزنهبرداری و... میتوانیم موفق باشیم؛ اما در رشتههای تیمی نه. دلیلش هم مشخص است؛ همه می خواهند دیده شوند. در ورزش انفرادی، ورزشکاران زودتر به مقصد نهایی خود که کسب مدال است میرسند. به همین دلیل الگوی تیپیکال ما در فوتبال مسی میشود؛ ولی کمتر کسی میخواهد یک دروازهبان یا یک دفاع باشد. در صورتی که من معتقدم با توجه به شرایط رشتههای تیمی، میتوانیم در آنها نیز افتخار آفرینی کنیم. شاهدش هم والیبال ایران است که در سالهای گذشته به موفقیتهای بزرگی دست یافته و اقبال عموم را نیز جلب کرده است به طوری که مردم از تیم والیبال توقع شکست غولهای بزرگ جهان را دارند؛ اما این سطح توقع از ورزشهای تیمی دیگر نمیرود. این که یک تیم به این درجه از پیشرفت برسد بستگی به میزان قوی بودن کادر فنی، هزینه کرد برای تیم و در نهایت نگرش مثبت جامعه دارد.»
این مدیر ورزشی اما خاطرنشان میکند که در ورزش جانبازان و معلولین، ورزشکاران رشته والیبال نشسته، بسیار قوی عمل می کنند و میافزاید: «تیم والیبال نشسته ایران، شش قهرمانی و دو نایب قهرمانی، طی هشت دوره شرکت در رقابتهای پارالمپیک به دست آورده است. در این دوره، ورزشکاران بسکتبال با ویلچر نیز به جایگاه واقعی خود نرسید. این تیم چهارم جهان و قهرمان آسیا و اقیانوسیه بوده؛ ولی نتوانست به هدفش در پارالمپیک برسد. در زمان مناسب باید دلایل عدم موفقیت این تیم بررسی شود.»
استعدادیابی مساوی است با ذخیره ورزشکار حرفهای
«اگر در ویترین، محصولی داشته باشیم و به فروش برسانیم؛ اما در انبار از آن محصول موجودی نداشته نباشیم، از جایی به بعد ناچار خواهیم شد کار را تعطیل کنیم.» همین جمله از گلشنی کافیست تا متوجه شویم صرفا نباید به جلوی پایمان نگاه کنیم و به اهمیت کشف و پرورش استعداد، پی ببریم.
مدیر ورزشی فدراسیون ورزشهای جانبازان و معلولین در ادامه با اشاره به اینکه مدیران باید ورزشکاران را به نحوی هدایت کنند که هدفشان فقط قهرمانی نباشد و در اشاعه ورزش حرفهای بکوشند، میگوید: «برای رسیدن به قله قهرمانی، باید دامنه همگانی را در نظر گرفت. هر قدر سوق دادن جامعه به سمت ورزش بیشتر شود، میتوانیم نفرات بهتری را برای ورزش حرفهای رزرو داشته باشیم. این سبب می شود تا در دورههای بعد بتوانیم از ظرفیت آنها استفاده کنیم. در همین راستا، فدراسیون جانبازان و معلولین سال هاست به استعدادیابی می پردازد و افراد مستعد را به سمت قهرمانی سوق می دهد. باید به قهرمانی و همگانی کردن ورزش در دو جایگاه متفاوت بپردازیم و این نگرش باید یک روند ادامه دار باشد.»
لزوم تعامل وزارتخانههای آموزش و پرورش و ورزش و جوانان
گلشنی معتقد است تغییر محتوای درس ورزش در مدارس میتواند یکی از راههای گسترش همگانی شدن ورزش و استعدادیابی از پایه باشد. وی در پایان میافزاید: «فرزندان ما زمان قابل توجهی را در محیط مدرسه میگذرانند. باید بتوانیم از سطح مدارس استعدادیابی داشته باشیم، از نظر آناتومی و فیزیولوژیِ ورزشی بچهها را رصد کنیم و آنها را به رشته هایی که میتوانند در آن موفق شوند هدایت کنیم. اگر ورزات آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان به طور مستمر با یکدیگر تعامل داشته باشند می توانیم به این مهم دست یابیم. در این خصوص تغییر در محتوای درس ورزش نیز یکی از مهمترین لازمههای رسیدن به این هدف است.»
عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: