12 یافته علمی از جامعه ایران در سال 99

مهم ترین یافته های حاصل از اجرای نظرسنجی های ایسپا در سال 1399 در 12 نکته منتشر شد.

به گزارش سایت خبری تحلیلی دانشگاه علامه طباطبائی (عطنا) مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در سال 1399 طرح های نظرسنجی و پیمایشی کارفرمایی و خویش فرمایی متعددی را در سطح شهر تهران و در سطح ملی (31 استان کشور) اجرا کرد. تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا، استفاده از شیوه گردآوری اطلاعات غیر حضوری (مصاحبه تلفنی) در اولویت بوده است. آنچه در ادامه می آید بخشی از مهم ترین یافته های حاصل از اجرای نظرسنجی های ایسپا در سال 1399 است که به صورت خویش فرمایی انجام شده است.

1- 55 درصد از شهروندان بالای ۱۸ سال کشور شرکت در انتخابات را موثر می‌دانند

28.6 درصد شهروندان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری را «کاملاً مؤثر» و 26.5 درصد «تاحدی مؤثر» دانسته‌اند. 13.3 درصد گفتند «چندان موثر» نیست و 26.7 درصد بیان کردند «اصلا موثر» نیست.

2- از هر ۱۰ نفر بالای ۱۸ سال در کشور، 7 نفر عضو یکی از رسانه‌های اجتماعی است

73.6 درصد از افراد بالای 18 سال کل کشور اعلام کردند درحال حاضر از رسانه‌های اجتماعی مجازی استفاده می کنند. 64.1 درصد از افراد بالای 18 سال از پیام‌رسان واتس‌اپ استفاده می‌کنند. اینستاگرام با 45.3 درصد در رتبه دوم و تلگرام با 36.3 درصد در رتبه سوم قرار دارد. پیام‌رسان ایتا با 4.8 درصد و پیام‌رسان سروش با 4 درصد و بله با 4 درصد در رتبه‌های اول تا سوم پیام‌رسان‌های ایرانی هستند.

3- 34.7 درصد از والدین دانش‌آموزان تهرانی بایت استفاده فرزندانشان از اینترنت نگرانی زیادی دارند

شیوع ویروس کرونا از اواخر سال 1398 تاکنون، بیشتر فعالیتها و آموزش‌های حضوری را تحت تأثیر قرار داده و از این رو اغلب فعالیت‌های آموزشی در بیشتر کشورهای دنیا از جمله ایران، ناگزیر به صورت مجازی و غیرحضوری ادامه پیدا کرده است. در این خصوص از والدین دانش آموزان تهرانی پرسیده شده است «تا چه حد نگران استفاده فرزندتان از اینترنت هستید؟»

34.7 درصد والدین بابت استفاده فرزندشان از اینترنت نگرانی زیادی دارند. در مقابل 30.2 درصد دیگر اصلاً چنین نگرانی ای نداشتند. این میزان نگرانی در بین 13.7 درصد کم و در بین 20.7 درصد در حد متوسط بوده است. میزان نگرانی زنان در این خصوص اندکی بیشتر از مردان است.

4- تقریبا نیمی از افراد بالای 18 سال کشور بیان کردند اهمیت دین و خداوند برای آنها در ایام کرونا تغییری نکرده است

48.4 درصد مردم ایران درصد اظهار داشته اند در این ایام که کرونا شیوع پیدا کرده اهمیت دین و خداوند برای آنها نسبت به قبل تغییری نکرده است. 47 درصد مردم گفته اند در ایام کرونا، اهمیت دین و خداوند برای آنها نسبت به قبل بیشتر شده است. فقط 3.5 درصد گفته اند این اهمیت نسبت به گذشته کمتر شده است.

یافته‌های مقایسه‌ای نشان می دهد، تفاوت معناداری بین متغیرهای زمینه ای و میزان تغییر اهمیت دین و خدا در دوران کرونا وجود دارد. یعنی میزان بیشتر شدن اهمیت دین و خدا در دوران کرونا برای زنان در مقایسه با مردان بیشتر است. بیشتر شدن اهمیت دین و خدا نسبت به قبل در میان افراد بالای 50 سال بیشتر از سایر افراد و برای افراد دارای تحصیلات غیر دانشگاهی بیشتر از افراد دانشگاهی مشاهده می‌شود.

5- 55 درصد از شهروندان ایرانی مطلع از انتخابات امریکا، معتقدند این انتخابات تاثیر زیادی بر کشور ما خواهد داشت

31.4 درصد از شهروندان گفته اند اطلاع دارند که کاندیداهای اصلی انتخابات آمریکا، ترامپ یا بایدن هستند. به عبارت دیگر حداقل به اسم یکی از دو کاندیدا و یا هر دو اشاره کرده اند. اما 68.6 درصد مردم ایران اطلاع نداشتند که این دو نفر کاندیداهای اصلی انتخابات آمریکا هستند.

از مطلعین درباره انتخابات آمریکا پرسیده شده «به نظر شما انتخابات آمریکا تا چه حد می تواند بر کشور ما تأثیرگذار باشد؟» 26.4 درصد پاسخگویان گفته‌اند نتیجه این انتخابات تأثیر کم یا خیلی کمی بر کشور ما خواهد داشت؛ 6.6 درصد نیز این تأثیر را حد متوسط ارزیابی کرده‌اند؛ در مقابل 55.3 درصد پاسخگویان گفته‌اند از نظر آن‌ها انتخابات آمریکا تأثیر زیاد یا خیلی زیادی بر کشور ایران برجا خواهد گذاشت.

58.4 درصد افراد دارای تحصیلات دانشگاهی گفته‌اند انتخابات آمریکا در حد زیاد یا خیلی زیاد بر وضعیت ایران اثرگذار خواهد بود؛ این میزان در میان افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی 50.8 درصد است.

6- ترجیحات سرمایه‌گذاری مردم کشور: زمین و مسکن در اولویت

در سوالی از مردم بالای ۱۸ سال کل کشور پرسیده شده است «هر خانواده‌ای ممکن است در زندگی بتواند پس‌انداز کند. شما ترجیح می‌دهید پس انداز خود را چگونه مدیریت کنید؟» 17 درصد گفته‌اند در بازار زمین و مسکن و 16.5 درصد در زمینه اشتغال‌زایی و کارآفرینی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

همچنین در مراتب بعدی به ترتیب 9.2 درصد پاسخگویان گفته‌اند در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و 8.1 درصد پس‌انداز خود را در بانک پس‌انداز می‌کنند. 5.8 درصد گفته‌اند طلا و سکه و 1.6 درصد نیز دلار و ارز خریداری می‌کنند.

7- نیمی از مردم کشور معتقدند عملکرد قوه قضائیه در یکسال اخیر بهتر شده است

بیش از نیمی از مردم (59 درصد) از نام رئیس قوه قضائیه اطلاع دارند. 53.1 درصد معتقدند عملکرد قوه قضائیه در یک سال اخیر بهتر شده است. در مقابل 10.9 درصد گفته اند بدتر شده و 15.6 درصد نیز گفته اند، فرقی نکرده است. 19.9 درصد نیز دراین خصوص اظهار بی اطلاعی کرده‌اند. 47.7 درصد پاسخگویان عملکرد قوه قضائیه را در برخورد با مفاسد اقتصادی خوب ارزیابی کرده‌اند.

9.2 درصد گزینه متوسط را انتخاب کردند و 24.9 درصد معتقدند عملکرد یک ساله قوه قضائیه در مبارزه با مفاسد اقتصادی ضعیف بوده است. 42.7 درصد مردم معتقدند اقدامات قوه قضائیه در مقابله با مفاسد اقتصادی موثر بوده و خواهد بود. در مقابل 28.1 درصد براین باورند که قرار نیست مبارزه جدی با مفاسد اقتصادی صورت گیرد و این کارها نمایشی است. 26.7 درصد نیز در این خصوص اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند و 2.4 درصد نیز به این سوال پاسخ ندادند.

8- 7.9 درصد از مردم تهران به مقدار زیاد و تاحدودی در معرض رفتارهای خشونت آمیز خانگی قراردارند

از عموم شهروندان شهر تهران، پرسیده شد «تاچه اندازه خود را در معرض رفتارهای خشونت آمیز خانگی می‌دانید؟» نتایج نشان می‌دهد، 90.6 درصد از پاسخگویان به مقدار کم، 5.8 درصد تا حدودی و 2.1 درصد به مقدار زیاد خود را در معرض رفتارهای خشونت آمیز خانگی می دانند.

1.5 درصد هم به این سوال پاسخ ندادند. نتایج به تفکیک گروه ها نشان می دهد، جوانان (18 تا 29 سال) خود را اندکی بیشتر از سایر گروه های سنی در معرض رفتارهای خشونت آمیز خانگی می دانند.

9- 37.7 درصد از شهروندان تهرانی «تمام یا اکثر» روزهای ماه رمضان را روزه گرفتند

از شهروندان تهرانی پرسیده شد، «آیا شما امسال در ماه رمضان روزه گرفته اید؟» نتایج نظرسنجی نشان می دهد، 47.4 درصد از پاسخگویان بیان کردند که خیر امسال روزه نمی گیرند. 37.7 درصد بیان کردند «تمام یا اکثر روزها» را روزه بودند. 13.8 نیز گفتند برخی روزها را روزه گرفتند و یک درصد هم به این سوال پاسخ ندادند.

تقریباً 51 درصد از کسانی که گفتند کلاً روزه نمی گیرند، «بیماری» را مهم ترین دلیل ذکر کرده اند. 12.1 درصد «اعتقاد نداشتن به روزه»، 8.2 درصد «ترس از ابتلا به کرونا»، 8.2 درصد «ناتوانی جسمی» و ... را به عنوان مهم ترین دلیل روزه نگرفتن بیان کرده اند.

10- تأثیر منفی شیوع ویروس کرونا بر وضعیت اقتصادی؛ نیمی از افراد اعلام کردند شیوع کرونا باعث کاهش درآمد آنها شده است

از افراد بالای ۱۸ سال کشور سوال شده است «کدام یک از شرایط اقتصادی پس از شیوع ویروس کرونا، برای شما پیش آمده است؟» پاسخگو امکان اشاره به چند گزینه را داشته است. مطابق با پاسخ افراد، شیوع ویروس کرونا موجب کاهش درآمد 50.7 درصد افراد شده است.

41.7 درصد کسب و کارشان تعطیل شده است و 13.5 درصد شغل شان را از دست داده‌اند. 26.3 درصد افراد نمونه گفته‌اند وضعیت اقتصادی شان تغییری نکرده است. همچنین 0.6 درصد به دلیل شیوع ویروس کرونا وضعیت اقتصادی شان بهبود یافته است. 1.6 درصد پاسخگویان نیز به سایر گزینه‌ها اشاره کرده‌اند.

11- افزایش 15.8 درصدی تنش های خانوادگی در سایه کرونا

از مردم بالای 18 سال کشور سوال شد، «بین بعضی از خانواده‌ها در زمان قرنطینه، اختلافات و دعوا و مرافعه زیاد شده است، آیا در خانواده شما هم چنین مشکلی پیش آمده است؟» اکثر مردم ایران یعنی 84 درصد آنها اظهار داشته اند در خانواده آنها، دعوا و مرافعه زیاد به علت خانه ماندن پیش نیامده است، اما 15.8 درصد بیان کرده اند اختلافات و دعوا و مرافعه در خانواده آنها پیش آمده است. 0.2 درصد به این سوال پاسخ ندادند.

12- تقریبا یک سوم از مردم کشور در ایام کرونا، به دیگران کمک مادی (پول یا کالا) کرده اند

از مردم بالای 18 سال کشور سوال شد، «آیا شما حدود دو ماهی که از شیوع کرونا می‌گذرد، به کسی کمک مالی و مادی کرده اید؟» یافته ها نشان می دهد، 34.7 درصد افراد گفته اند از زمانی که ویروس کرونا شیوع پیدا کرده است، کمک مالی در قالب پول یا کالا به دیگران داشته اند. 9.5 درصد قصد دارند در آینده کمک کنند و 5.8 درصد گفته‌اند کمک نکرده و نخواهند کرد.

از سویی دیگر درصد قابل توجهی از افراد نمونه (48.6 درصد) گفته‌اند توان مالی برای کمک ندارند. 1.3 درصد به این سوال پاسخ ندادند (نظرسنجی در فروردین 1399 اجرا شده است).