سالانه ۸۰۰ میلیون خدمت پزشکی در کشور ارائه می‌شود/ نقش رسانه‌ها در سیاست‌های سلامت کشور

همایش ملی زیست بوم دسترسی همگانی به اطلاعات با حضور اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه و به همت کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

به گزارش عطنا و به نقل از ایرنا، زینب نصیری، مدیرکل حوزه سلامت شهرداری تهران در پنل بعد ازظهر این همایش با عنوان دسترسی همگانی به اطلاعات در حوزه سلامت و سلامت اجتماعی درباره چالش های افراد با نیازهای خاص در دسترسی به محیط های فیزیکی و اطلاعاتی و بررسی بسترهای موجود سخنرانی کرد.

وی در سخنانی اظهار داشت: همه افراد فارغ از تفاوت های جسمانی، روانی، جنسیتی، اجتماعی و فرهنگی باید از فرصت های برابر در دسترسی به اطلاعات، امکانات و دریافت خدمات برخوردار باشند.

وی افزود: از سویی ضروری است که فضاهای شهری دارای ویژگی های دموکراتیک و قابل دسترس برای تمام گروه های جمعیتی بوده و محیط امن و ایمن را برای مشارکت فعال و موثر شهروندان خود فراهم کند.

این مددکار اجتماعی ادامه داد: از سوی دیگر حق دانستن، دسترسی ازاد و همگانی به اطلاعات و توانمندسازی افراد مورد تاکید است.

نصیری تاکید کرد: فارغ از برخی محدودیت های اطلاعاتی که در انتشار عمومی داده ها و اطلاعات توسط دولت ها در سطوح مختلف اعمال می شود و نیازمند توجه به بسترهای خاص حقوقی، دیپلماسی و سیاستگذاری کشورهاست، به نظر می رسد توجه به مسائل افراد با نیازهای خاص در دسترس پذیری شهرها از موضوعات حائز اهمیتی است که مورد غفلت واقع می شود.

مدیرکل سلامت شهرداری شهرداری تهران افزود: این در حالی است که الزامات قانونی مانند کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، کنوانسیون حقوق کودک، قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت، دستورالعلمل سهل الوصول سازی ابزارهای تألیفی پیش بینی شده در بخش اصول اولیه سهل الوصول سازی، استانداردهای مصوب ستاد مناسب سازی کشور و در کلان شهری چون تهران مصوباتی چون شهر دوستدار کور، شهر دوستدار سالمند و مناسب سازی فضاهای شهری از اصلاح محیط های فیزیکی و اطلاعاتی با تاکید بر کودکان، افراد دارای معلولیت و سالمندان پشتیبانی و حمایت می کند.

وی در بخش دیگری از این پنل اظهار داشت: بر اساس برآورد سازمان ملل متحد، ۱۰ درصد از مردم جهان را افراد دارای معلولیت تشکیل می دهند و در ایران آمار دقیقی از افراد دارای معلولیت وجود ندارد.

نصیری خاطرنشان کرد: در آخرین سرشماری سال ۹۵ برداشت جمعیتی از افراد دارای معلولیت صورت نگرفته است. این در حالی است که در ایران افراد دارای اختلال طیف اوتیسم، یادگیری و غیره به عنوان افراد دارای معلولیت طبقه بندی می شوند.

به گفته این مددکار اجتماعی، آمار افراد دارای معلولیت شهر تهران که دارای پرونده در سازمان بهزیستی هستند ۱۰۶ هزار و ۸۷۶ نفر است.

مدیرکل حوزه سلامت شهرداری تهران، افزود: تعداد سالمندان جهان ۶۵۰ میلیون نفر، تعداد سالمندان کشور هشت میلیون و ۲۳۱ هزار نفر و تعداد سالمندان شهر تهران یک میلیون نفر معادل ۱۰.۳ درصد جمعیت شهر تهران است.

وی ادامه داد: تعداد کودکان کشور زیر پنج سال هشت میلیون نفر و تعداد کودکان شهر تهران یک میلیون و ۵۴۳ هزار و ۹۷ نفر که معادل ۱۷.۸ درصد جمعیت شهر تهران است.

نقش رسانه ها در سیاست های سلامت کشور

آزاده سالمی پژوهشگر مرکز تحقیقات صدا و سیما هم در این پنل با موضوع نیروهای پیشران آینده ارتباطات سلامت در افق ۱۴۰۴ اظهار داشت: در سند چشم انداز آمده است تا سال ۱۴۰۴ جمهوری اسلامی ایران به لحاظ سلامت و رفاه اجتماعی رتبه اول را در بین کشورهای منطقه به دست می آورد.

وی افزود: برای رسیدن به این هدف در سیاست های کلی سلامت کشور بر نقش سازمان های فرهنگی، آموزشی و رسانه ای در افزایش آگاهی، مسئولیت پذیری، توانمندسازی و مشارکت فعال اعضای جامعه در حفظ و ارتقاء سلامت تاکید شده است.

به گفته این دانشجوی دکتری، مسئولیت استفاده از رسانه ها برای ارتقاء سلامت جامعه پیش از این عمدتاً بر دوش متخصصان بهداشتی و رسانه های رسمی بود اما گسترش فناوری های نو، دامنه کنشگران این عرصه را آنچنان گسترده است که هر کاربر رسانه های اجتماعی به صورت بالقوه ارتباط گر سلامت به شمار می رود.

به گفته این پژوهشگر، در سیاست های سلامت کشور بر نقش رسانه ها در توانمندسازی اعضای جامعه در مشارکت در ارتقاء سلامت تاکید شده، رسانه های اجتماعی کمک می کنند این مشارکت از سطح مراقبت فردی به سطح مشارکت اجتماعی و سلامت برای همه ارتقا پیدا کند.

وی ادامه داد: در علوم پزشکی به توانمندسازی مردم در مشارکت در تصمیم گیری ها و سیاستگذاری حامی سلامت تاکید می شود اما ساز و کار آن مشخص نیست. رسانه های اجتماعی به توانمندسازی اعضای جامعه در این حوزه ها کمک می کنند.

او ابعاد و عوامل موثر بر عدالت در سلامت را دسترسی به اطلاعات سلامت و آموزش بهداشت، گستردگی امکانات، بهره گیری از فناوری اطلاعات در حوزه سلامت، دسترسی به خدمات و مراقبت های بهداشتی، عدالت محیطی، تعیین کننده های اجتماعی سلامت، شاخص های اقتصادی و عوامل مدیریتی و حکمرانی دانست.

سالمی گفت: عدالت در سلامت در شرایط واگرایی سیاست ها اتفاق نمی افتد چون واگرایی، کارآمدی تلاش ها و سیاست ها را کاهش می دهد. همگرایی سیاست ها لزوما به عدالت منجر نمی شود چون ممکن است همگرا به سوی تجاری سازی حوزه سلامت باشد یا به حوزه های خاصی مثل سلامت فردی و جسمانی متمرکز باشد.

به گفته این پژوهشگر، همگرایی ممکن است دسترسی اعضای جامعه را به پرونده سلامت الکترونیک و اطلاعات بالا ببرد ولی احتمال دارد با بسته شدن فضای نقد و طرح دیدگاه ها همراه باشد.

عدم دسترسی به اطلاعات سلامت خطاهای پزشکان را می پوشاند

حسین نوربخش، جامعه‌شناس نیز در این پنل درباره بررسی نقش دسترسی به اطلاعات سلامت و تاثیر ان بر ارتقاء سلامت اجتماعی اظهار داشت: در اطلاعات سلامت، نگاه جامعه محور داریم نه فرد محور یا ابزارمند محور؛ بلکه سلامت یک مفهموم اجتماعی است و با زیرساخت های اجتماعی در ارتباط است و به دنبال این هستیم از ظرفیت جامعه برای توسعه سلامت استفاده شود.

وی ادامه داد: اگر اطلاعات سلامت، دسترسی آزاد همگانی باشد و تدابیری برای آن اندیشیده نشود، مشکلاتی مثل رعایت یا عدم رعایت حقوق  بیمار مطرح می شود.

به گفته این جامعه شناس، سلامت به معنی نداشتن مریضی نیست بلکه به سبک زندگی و مسئله نابرابری ارتباط دارد که این نابرابری به حوزه سلامت مربوط است.

نوربخش ادامه داد: نابرابری قومی با سواد، فرهنگ، تحصیلات و وضعیت زندگی ارتباط دارد و وقتی دسترسی به اطلاعات وجود ندارد این موضوع سبب شکاف برای دسترسی به اطلاعات سلامت می شود.

او گفت: سالانه ۸۰۰ میلیون خدمت پزشکی در کشور ارائه می شود.