دانشگاه علامه‌طباطبائی مبدع گفت‌وگوهای روسای دانشگاه‌های ایران و کشورهای اروپایی در حوزۀ علوم‌ انسانی و اجتماعی است

به گزارش عطنا و به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، دکتر سلیمی در نشست رؤسای دانشگاه های متولی کارگروه همکاری‌های علمی بین‌المللی و سفرای کشورهای هدف اظهار داشت: به‌عنوان رئیس تنها دانشگاه علوم انسانی و اجتماعی در ایران مایلم چند نکته درباره اهمیت همکاری در حوزه علوم انسانی و اجتماعی با دانشگاههای جهان در شرایط کنونی را خدمتتان بگویم. ما هم‌اکنون شاهد این حوزه از علم با سه موضوع جدا و درعین‌حال به‌هم‌پیوسته در سطح جهان هستیم: نخست، شکل‌گیری شبکه جهانی دانش؛ دوم، بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها و سوم، گسترش همکاری‌های دانشگاهی در سراسر جهان.

وی افزود: امروزه با شکل گرفتن شبکه جهانی دانش، همه ما در حال بازتعریف هویت‌ها و فعالیت‌های خود در این شبکه هستیم و این در حالی است که مبانی فکری این شبکه در قالب علوم انسانی و اجتماعی در حال تعریف شدن است. دانش مشترک که در درون این شبکه جهانی شکل می‌گیرد، زمینه‌ساز پاگرفتن دانشگاه‌های مشترک میان ملت‌ها و جوامع گوناگون خواهد بود. در همین راستا، می‌توان دید که علوم انسانی و اجتماعی نقشی کلیدی در شکل‌گیری بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها باز می‌کنند؛ و بالاخره، امروزه شاهد آن هستیم که همکاری میان دانشگاه‌ها در کشورهای گوناگون جهان در حوزه علوم انسانی و اجتماعی، یکی از آسان‌ترین حوزه‌ها بوده و می‌تواند موتور محرک به‌سوی همکاری در دیگر زمینه‌ها باشد.

دکتر سلیمی تصریح کرد: بر این پایه، مایلم بر سه نکته اساسی تأکید نمایم: نخست آنکه، ما در میان دانشگاهیان ایرانی شاهد یک جریان قدرتمند و خلاق درزمینه نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی هستیم که می‌تواند زمینه بالقوه‌ای برای همکاری‌های میان دانشگاه‌های ایرانی با همتایانشان در دیگر کشورها باشد.

او ادامه داد: دوم آنکه، باید گفت که دانشگاه‌های بزرگ و مهم اروپا و نیز مؤسسات علمی برجسته در این کشورها به‌ندرت آگاهی درستی درباره ظرفیت‌های دانشگاه‌های ایرانی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی دارند و سوم آنکه، در شرایط دشوار تحریمی که موانع بزرگی بر سر همکاری‌های علمی ما در حوزه‌های فنی و مهندسی پدید می‌آورد، همکاری درزمینه علوم انسانی و اجتماعی با موانع کمتری روبرو است. درواقع، همکاری در حوزه علوم انسانی و اجتماعی با دانشگاه‌های گوناگون جهان در شرایط کنونی به یک ضرورت بدل شده است. چرا که «گفتگو» ضرورت گشایش بن‌بست‌های امروز در روابط با دیگر کشورهاست. امروزه با توجه به افزایش فشارهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی بر دستگاه سیاست خارجی کشور، دیپلماسی علمی می‌تواند بال و پر قدرتمندی برای سیاست خارجی ما باشد.

وی افزود: در سال‌های اخیر، دانشگاه علامه طباطبائی در کشورهای پیرامونی مانند افغانستان، عراق، سوریه و لبنان توانسته است زمینه گفتگوهای میان اندیشمندان و نخبگان این کشورها با طرف‌های ایرانی را فراهم آورد. در سال ۱۳۹۸، علیرغم همه تحریم‌های بین‌المللی که موجب کاهش سفرهای استادان و دانشجویان خارجی به کشورمان شده، ما توانستیم دو مدرسه تابستانی را با حضور بیش از ۶۰ استادان و دانشجویان از ۱۰ کشور اروپایی و آسیایی در مرکز آموزش زبان فارسی و ایران‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار کنیم. این برنامه‌ها فرصتی مغتنم برای معرفی فرهنگ و جامعه ایرانی به گویشوران فارسی در دیگر کشورهای جهان بوده است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی تصریح کرد: همچنین موفق شده‌ایم که مراکز ایران‌شناسی را در دانشگاه‌های اسپانیا و چین راه‌اندازی کنیم و در ماه‌های آینده مراکز دیگری در قزاقستان، روسیه و ترکیه خواهیم گشود. این مراکز پایگاه‌های علمی و فرهنگی بسیار ارزشمندی برای پیشبرد اهداف دیپلماسی علمی ایران و گسترش همکاری با استادان و پژوهشگران در کشورهای گوناگون خواهند بود.

به گفته وی، درعین‌حال، ما مبدع برنامه گفت وگوهای روسای دانشگاه‌های ایران و آلمان در حوزه علوم انسانی و اجتماعی در سال ۱۳۹۶ بوده‌ایم و در خرداد ۱۳۹۸ نیز با همکاری دانشگاه هومبولت آلمان گفتگوهای میان فرهنگی اندیشمندان ایرانی و آلمانی را در حوزه‌های گوناگون فلسفه، علوم اجتماعی، علوم سیاسی و غیره برگزار کردیم. دور سوم گفت وگوهای فرهنگی ایران و روسیه نیز در سال ۲۰۲۰ در سنت پترزبورگ برگزار خواهد شد که در نوع خود یکی از موفق‌ترین همایش‌های مشترک با دانشگاه‌های روسیه تاکنون بوده است. در اسپانیا نیز اجلاس روسای دانشگاه‌های دو کشور را در پیش روداریم و همچنین میزبان چهارمین دور گفتگوهای فرهنگی و تمدنی ایران و ایتالیا با همکاری دانشگاه تهران در مهرماه ۱۳۹۷ هستیم.

وی افزود: دانشگاه علامه طباطبائی همچنین از بنیان‌گذاران شبکه دانشگاه‌های راه ابریشم بوده و زمینه پیوستن شماری از دانشگاه‌های ایران و افغانستان به این شبکه را فراهم آورده است. این امر ما را در راهبری فکری در منطقه راه ابریشم که وسعتی به‌اندازه دو قاره دارد، یاری می‌دهد.

دکتر سلیمی خاطرنشان کرد: درزمینه انجام پروژه‌های بین‌المللی نیز ما توانسته‌ایم یک پروژه یک‌میلیون یورویی را به مدت سه سال (۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸) با همکاری شش دانشگاه ایرانی و سه دانشگاه اروپایی اجرا کنیم و بودجه خوبی را جذب دانشگاه‌های ایرانی نماییم و هم در پروژه ژان مونه، تنها برنده ایرانی این پروژه در سال ۲۰۱۸ باشیم و ۴۶ هزار یورو بودجه به اجرای این پروژه اختصاص یابد. در سال ۲۰۱۹ نیز موفق به برنده شدن یک پروژه دیگر در برنامه ژان مونه به مبلغ ۴۹ هزار یورو شده‌ایم که در غرب آسیا به همراه ترکیه، تنها کشورهای برنده در این برنامه در این سال بوده‌ایم.

وی عنوان کرد: همه این تلاش‌ها نه‌تنها ما را در حوزه علم و اندیشه ورزی با آخرین دیدگاه‌های اندیشمندان حوزه علوم انسانی و اجتماعی در جهان آشنا می‌سازد، بلکه زمینه بسیار مناسبی فراهم می‌آورد تا با پروژه‌هایی مانند ایران هراسی و ایران ستیزی که هم‌اکنون علیه کشورمان در جریان است، رویارو شویم و اذهان اندیشمندان کشورهای گوناگون جهان را نسبت به این تبلیغات نادرست تغییر دهیم.

دکتر سلیمی در پایان گفت: مایلم بار دیگر بر این نکته بنیادین تأکید کنم که اگرچه امروزه ما دچار تحریم ناعادلانه در حوزه تکنولوژی هستیم، اما تحریم اندیشه ورزی هنوز نشده‌ایم و این به معنای فرصتی طلایی برای اندیشمندان حوزه‌های گوناگون علوم اجتماعی و انسانی برای ایفای نقشی کلیدی در عرصه بین‌المللی است.