دبیر علمی کمیته همایش «سالمندی در ایران با رویکرد روانی-اجتماعی» با اشاره به اینکه تاکنون 200 مقاله به دبیرخانه این همایش ارسال شده است، بیان کرد: وقتی از سالمند صحبت میکنیم باید کل جامعه مدنظر ما باشد.
به گزارش عطنا، دکتر عبدالله معتمدی، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی بالینی و عمومی دانشگاه علامه طباطبائی، 9 مهرماه در نشست تخصصی «سیاستگذاریهای اجتماعی در حوزه سالمندی» در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی این دانشگاه، ضمن تشکر از استادان، حاضران و دانشجویان حاضر در جلسه، گفت: امیدورایم که این نشستها نتیجه و دستاورد مناسبی داشته باشد تا بتوانیم از آن در دانشگاه و جامعه استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه در این نشست همکاران دانشگاهی، نمایندگان مجلس و مسئولان اجرایی حضور دارند تا از دیدگاهها و نظرات آنها استفاده کنیم، افزود: تقریباً یک سال از فعالیت دبیرخانه همایش سالمندی با رویکرد روانی-اجتماعی در ایران میگذرد.
معتمدی تصریح کرد: ما در حالی که تلاش میکنیم این همایش را برگزار کنیم با اعلام فراخوانی درصدد جمعآوری فعالیتهای علمی سایر محققان کشور بوده تا بتوانیم ضمن استفاده از آنها، ادبیات مربوط به حوزه سالمندی را با همان رویکرد روانی-اجتماعی در یکجا تجمیع و تقویت کنیم.
وی با اشاره به اینکه به بحث سالمندی در دانشگاههای مختلف توجه شده است اما به نظر میرسد که همچنان دانشکدههای روانشناسی و علوم اجتماعی باید بیشتر به این موضوع بپردازند، گفت: ما کشوری هستیم که با شتاب به سمت تغییر ترکیب جمعیتی میرود، جمعیت سالمندی ما رشد زیادی دارد و این موجب شده که ما در آینده نیز با این پدیده مواجه شویم.
دبیر علمی کمیته همایش «سالمندی در ایران با رویکرد روانی-اجتماعی» خاطرنشان کرد: هر چند دنیا قبل از ما تجربه سالمندی را داشته ولی به هرحال ما میتوانیم از تجربه دنیا در این مسئله استفاده کنیم اما شرایط خاص فرهنگی و اجتماعی جامعه ما ایجاب میکند که مسئله سالمندی را با یک رویکرد بومی و با رویکردی که متناسب با شرایط ملی خودمان است نگاه کنیم و ببینیم که در این حوزه چه کارهایی میتوانیم انجام بدهیم.
وی با اشاره به اینکه همایش سالمندی سایت مستقلی به آدرس www.aging.atu.ac.ir دارد و تاکنون حدود ۲۰۰ مقاله برای این همایش به دست ما رسیده است، گفت: علاوه بر این تلاش میکنیم تا در چهار نشست تخصصی قبل از برگزاری همایش موضوعات مرتبط با سالمندی را بررسی کنیم.
معتمدی افزود: سه نشست دیگر به ترتیب با موضوعات «سبک زندگی و سالمندی موفق»، «الگوهای مراقبت در دورههای سالمندی» و «بهداشت روانی و اختلالات روانی مرتبط با دوره سالمندی» برگزار میشود.
وی بیان کرد: این چهار نشست را با ترکیبی از دستگاههای اجرایی کشور و متخصصان برگزار میکنیم و در همایش هم همین رویه تکرار میشود؛ امیدوارم نتایج آنها یک سری سیاستهای اجرایی برای دستگاهها، نهادها و همینطور خود دانشگاه به همراه داشته باشد.
عضو هیئت علمی گروه روانشناسی بالینی و عمومی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه در صحبت از سالمندی لزوماً مخاطبان ما سالمند نیستند، گفت: بحث این نیست که ما داریم تنها درباره سالمندها صحبت میکنیم بلکه همه گروههای سنی دیگری که به سالمندی نرسیدهاند باید از این نشستها استفاده کنند، چرا که موضوع درباره این است که ما چه سبک زندگیای را پیش بگیریم که این طول عمر باعث رضایتمندیمان شود؛ عمری که در آن احساس مثبت و شادمانی باشد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه مطالعهای را سازمان ملل در سال ۱۳۹۱ در زمینه برخی از مسائل و اولویتهایی انجام داده است که در حوزه سالمندی به پنج مورد مهم تأکید میکند، اظهار کرد: در بخش اول بحث استقلال سالمندان است، یعنی ما کاری کنیم که سالمندانمان به امکانات مناسبی مانند فیزیولوژیک اولیه دسترسی پیدا کرده و خانواده و جامعه بتوانند از آنها حمایت کنند، همچنین آنها فرصت کار کردن و مشارکت اجتماعی داشته و احساس کنند که اصطلاحاً درگیر جامعه هستند.
معتمدی مشارکت در فعالیتهای مختلف و بهرهگیری از نظرات سالمندان برای سیاستگذاری در این بخش را دو مورد مهم دیگر اولویتبندی مطالعه سازمان ملل برشمرد و افزود: بحث مراقبت از سالمندان نیز مورد نظر قرار گرفته است، یعنی جامعه به گونهای برای سالمندان طراحی شود که آنها سیستمهای ماهیتی مناسبی را برای مراقبت داشته باشند که این میتواند دسترسی آنها به خدمات قانونی و اجتماعی باشد و به آنها کمک کند تا بتوانند از نظام حمایتی خودشان استفاده کنند؛ نظام حمایتی فراتر از تأمین اجتماعی و مراقبتهای پزشکی و بهداشتی تا اصطلاحاً خودشکوفایی بهوجود آید.
وی مورد پنجم مطالعه سازمان ملل در زمینه اولویتبندی موضوع سالمندی را احترام دانست و بیان کرد: ما باید به گونهای که در احادیث و روایتها آمده است برای سالمندانمان سیاستگذاری کنیم و بر اساس فرهنگ غنی مذهبی که داریم برای آنها طوری برنامهریزی کنیم که امکان سوءاستفاده و آسیب زدن به سالمندان را به حداقل برسانیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه سالمندان باید فرصتهایی را پیدا کنند تا بتوانند مولد باقی بمانند، گفت: باید کاری انجام دهیم که نزاعهای نسلی کاهش پیدا کند؛ در بحث عدالت فرصتهایی را فراهم کنیم که شکافهای موجود از بین برود و ما بتوانیم به سالمندان کمک کنیم.
وی با اشاره به اینکه وقتی از سالمند صحبت میکنیم باید کل جامعه مدنظر ما باشد و لزوماً خود سالمند مورد نظر نیست، خاطرنشان کرد: بعضی تحقیقات میگویند اگر میخواهید که دوران سالمندی موفق و مولدی داشته باشید، حداکثر این است که در میانسالی سبک زندگی فرد را اصلاح کنید، بنابراین نمیتوانیم گروههای سنی پایینتر و جوانان را نادیده بگیریم، پس میتوان گفت، بحث سالمندی بحث جوانان هم هست.
معتمدی در پایان تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که ما در دوره سالمندی به آن توجه میکنیم این است که خیلی روی تأمین اجتماعی و مراقبتهای پزشکی تأکید میکنیم، گاهی به قدری روی این موارد سرمایهگذاری میکنیم که از آن آگاهیهای عمومی که خود سالمندان باید داشته باشند، غافل میشویم.