قانعی‌راد رویای بیداری مردم و حاکمیت را در سر داشت

برادر بزرگ استاد محمدامین قانعی‌راد، سختکوشی، درستکاری، جدیّت، دغدغه‌مندی، با اراده بودن و امیدواری را از ویژگی‌های شاخص محمدامین قانعی‌راد عنوان کرد و گفت: قانعی‌راد محافظه‌کار نبود و ترس از دست دادن موقعیت نداشت، او همواره به مطبوعات احترام می‌گذاشت و رویای آزادی و دموکراسی را برای جامعه ایران در سر داشت، رویای آزادی برای نویسندگان، گویندگان و کسانی که در بند سیاست و فرهنگ هستند.

به گزارش عطنا، همزمان با چهلمین روز درگذشت زنده‌یاد محمدامین قانعی‌راد، آیین گرامیداشت این استاد عالی‌قدر و مراسم رونمایی از کتاب «اخلاقیات شعوبی و روحیه علمی» شنبه، ۶ مردادماه با حضور خانواده مرحوم محمدامین قانعی‌راد، جمعی از فرهیختگان و اصحاب علم در انتشارات علمی و فرهنگی برگزار شد.

در این مراسم علی ربیعی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، هادی خانیکی، مدیرگروه ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، مسعود کوثری، دانشیار ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران و مدیر انتشارات علمی و فرهنگی، مقصود فراستخواه، دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، محمد فاضلی، استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، داریوش رحمانیان، دانشیار تاریخ دانشگاه تهران و عضو مؤسسه راویان آینده فرهنگ، نعمت‌الله فاضلی، دانشیار پژوهشکده مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد به سخنرانی پرداختند.

برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد در ابتدای سخنان خود گفت: تقدیر خداوند بود که برادرهای کوچکتر بروند و برادر بزرگتر بماند؛ من از این جهت افسوس می‌خورم که به خاطر برنامه زندگی به مشهد نقل مکان کردم و طی این چند سال کمتر برادرم را می‌دیدم.

وی افزود: برادرم شب عید فطر دار فانی را وداع گفتند و مراسم چهلمش هم مصادف با ایام تولد امام رضا(ع) بود و این را به فال نیک می‌گیریم؛ ایشان صد در صد برای کارهایی که انجام داد؛ مقالاتی که نوشت اجرش را هم در آن دنیا می‌برد.

برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد در ادامه گفت: ایشان در سال ۱۳۵۶بعد از پایان خدمت سربازی به‌خاطر تسلط و استعدادی که داشت ظرف مدت کوتاهی با یک دوره کارآموزی در بیمارستان شهید اکبرآبادی مشغول به کار شد و در سال ۱۳۵۸ نه صرفاً به دلیل وقوع انقلاب و انقلابی بودن ایشان بلکه به دلیل داشتن لیاقت‌هایی که از خود نشان داده بود مدیر داخلی بیمارستان شد، سپس در بیمارستان هاشمی‌نژاد در جایگاه مدیر داخلی مشغول به کار شد تا این که وزارت علوم ایشان را خواستند و به وزارت علوم برگشتند.

وی با بیان اینکه استاد قانعی‌راد از همان کودکی مستعد هرکاری بود و هرکاری که به ایشان واگذار می‌کردیم به بهترین نحو انجام می‌داد، گفت: کار را از همان ابتدا درست و کامل انجام می‌داد و نتیجه‌اش هم عاید خودش می‌شد و می‌گفتند که آدم درستکاری است.

امیدوار به بهبود وضعیت ایران بود

برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد افزود: همان‌طور که آقای خانیکی گفتند، استاد قانعی‌راد حقیقتاً مرگ‌اندیش و مرگ‌آگاه بود؛ زیرا سه ماه قبل از فوتش به خانواده گفته بود که مدت سه ماه کارهایی دارم که باید آنها را انجام دهم و با این حرفش رساند که رفتنی هستم.

وی خاطرنشان کرد: در کارهایش جدی بود، در دوران کودکی هم کار را با جدیت انجام می‌داد؛ زمانی که ما سه برادر به کتابخانه پدر در ناصرخسرو می‌رفتیم استاد قانعی‌راد با جدیت کار می‌کرد و پشتکارش از ما بهتر بود؛ تا پدرمان اجازه استراحت نمی‌داد دست از کار نمی‌کشید.

برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد درباره دیگر ویژگی‌های این جامعه‌شناس فقید گفت: او در دوران دبیرستان کتاب‌های متفرقه علمی زیاد مطالعه می‌کرد و پدرم نگران شده بود که کتاب‌های درسی خودش را نمی‌خواند اما بعداً از نمره‌هایش معلوم می‌شد که همان توضیحی که معلم در کلاس می‌داد یاد می‌گرفت و دیگر نیازی به خواندن در منزل نداشت.

وی گفت: در دوران سربازی هم به‌خاطر نظم و انضباطی که در ارتش داشت بالاترین درجه، یعنی گروهبان یکم را دریافت کرد.

برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد در ادامه از پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی به‌خاطر چاپ و تدوین نخستین یادنامه زنده‌یاد دکتر محمدامین قانعی‌راد، منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، سیدحسین سـراج‌زاده، رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران، وحید احمدی، رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، غلامرضا غفاری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، هادی خانیکی که از لحظه بیماری تا فوت در کنار ایشان بودند، همه مدیران، دانشجویان و مسئولان اجرایی تشکر کرد و به قرائت یادنامه‌ای پرداخت که در ادامه می‌خوانیم؛

«ما از دیدارش محروم شدیم ولی خاطرات او بر روح و جان ما باقی است، قانعی‌راد سری پر سودا، دلی دغدغه‌مند و سرشار از امید و آرزوهای خوب برای این سرزمین داشت. یکی از دشواری‌های روزمره مطبوعات مستقل، ارتباط با چهره‌های دانشگاهی معتبری است که حاضر باشند بی‌پروا و چشم‌داشت اظهار نظر کنند، افرادی که بسیار اندک هستند.

محافظه‌کاری و ترس از دست‌دادن موقعیت دانشگاهی، کوچک شمردن مطبوعات، وسواس‌های دانشگاهی یا بی‌مواجب بودن سبب می‌شود دانشگاهیان اندکی با رسانه‌های مستقل ارتباط برقرار کنند ولی قانعی‌راد نه چنین بود نه چنان. به‌گواهی آثار کثیرش، یک دانشگاهی درجه یک بود، پژوهشگری که هیچ‌گاه دغدغه علوم اجتماعی را فراموش نکرد.

او خوب آموخت، سخت‌کوش بود، با چشم و دلی نگران و عزمی راسخ، امیدوار به بهبود وضعیت ایران بود. در همه کارها جدی بود؛ مرحوم قانعی‌راد رویای آزادی، دموکراسی را برای جامعه ایران در سر داشت، رویای آزادی برای نویسندگان، گویندگان و کسانی که در بند سیاست و فرهنگ هستند. رویای شادی برای کودکان و جوانان، رویای بیداری برای مردم و حاکمیت که از رویاهای محال دست بردارند و به رویاهای ممکن فکر کنند.

روحش شاد و یادش گرامی»