«تلگرام» در جایی ثبت نشده و فاقد آدرس، دفتر و سهامدار است/ تلگرام در هیچ کشوری به جز کشور ما پیام‌رسان غالب نیست

موضوع پیام‌رسان‌ها این روزها به یکی از مسائل خبرساز تبدیل شده است و به‌ویژه اخباری که درباره فیلتر شدن تلگرام رد و بدل می‌شود.

به گزارش عطنا به نقل از روزنامه صبح نو، در همین زمینه رییس‌جمهوری در دیدار نوروزی با برخی اعضای دولت بر ضرورت داشتن پیام‌رسان داخلی توانمند، امن و ارزان تاکید کرد و گفت: داشتن پیام‌رسان‌های ایرانی، توانمند، امن و ارزان که بتوانند مشکل و نیازهای مردم را حل کنند، بی‌‌‌‌تردید باعث افتخار همگان خواهد بود و هدف از ایجاد و تقویت نرم‌افزارها و پیام‌رسان‌های داخلی فیلتر یا مسدود کردن دسترسی‌ها نباید باشد‌، بلکه باید با هدف رفع انحصار در پیام‌رسان‌ها انجام شود.

اما دیروز آقای سید ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، در مصاحبه با شبکه خبر جزئیات نقش تلگرام در فضای مجازی کشور را تشریح کرد، به‌ویژه مخاطرات اقتصادی فعالیت‌های اخیر تلگرام را توضیح داد. فیروزآبادی با بیان اینکه معمولاً دولت‌ها نباید در کسب‌و‌کار مجازی دخالت کنند، گفت: بخش خصوصی باید این کار را انجام دهد و دولت‌ها باید حمایت و بسترسازی کنند. متاسفانه ما در این زمینه شاهد کم‌کاری دولت‌ها هستیم. در حوزه قانون‌گذاری اقدامات خوبی در سازمان تنظیم مقررات صورت گرفته و کسب‌و‌کار مجازی به بخش خصوصی واگذار شده است اما در خصوص حمایت از کسب‌و‌کارها و حمایت از حریم خصوصی و حفاظت از داده هنوز مقررات خوبی نداریم. در کشور آمریکا که لیبرال است و به دنبال مقررات‌زدایی، حدود 150 قانون در خصوص فضای مجازی و کسب‌وکار آن وجود دارد. قانون تجارت الکترونیک ما مربوط به سال 82 بوده‌است در‌حالی‌که تحولات عظیمی طی این سال‌ها به‌وجود آمده است.

فیروزآبادی با اشاره به تحولاتی به نام بلاک چین (یا همان زنجیره بلوکی به فارسی) و اینترنت اشیا، گفت: این فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی است. بر این اساس همه شوون زندگی انسان در شبکه‌های اجتماعی قرار می‌گیرد. در این شبکه اقتصاد جدیدی شکل می‌گیرد. برای اینکه این اقتصاد بدون دخالت دولت‌ها شکل بگیرد فناوری بلاک چین مطرح شد. این فناوری ارتباط انسان‌ها و اشیا را اصطلاحاً انتها به انتها می‌کند؛ یعنی همه افراد و اشیا با هم بدون لایه‌های میانی می‌توانند ارتباط برقرار کنند. بر همین اساس پول جدیدی به‌نام بیت کوین در حال شکل‌گیری است. می‌خواهند کسب‌وکارهای قدیمی و مانع دولت‌ها را از بین ببرند.

او نقش واسطه‌ها در تجارت را امنیت‌بخشی به تجارت خواند و گفت: وقتی واسطه‌ها حذف می‌شوند امنیت تجارت به خطر می‌افتد بنابراین ایده‌های جدیدی مطرح شد که شرکت تلگرام هم مطرح کرد. می‌خواهند پول و رمز ارزی بیاورند که با سرعت خیلی بالا جا به جا شود و فضای اقتصادی دنیا را برای مداخله بسیار وسیعی آماده کنند که من از آن به استعمار نوین تعبیر می‌کنم. همه افراد در این مدل تبدیل به کارگران آن شرکت بزرگ می‌شوند. ما این‌ها را به دقت در شورای عالی فضای مجازی رصد و مطالعه می‌کنیم.

فیروزآبادی درباره نقش آینده تلگرام گفت: آن‌هایی که به دنبال اقتصاد جهانی هستند این هدف را از طریق سکوها یا پلتفرم‌ها دنبال می‌کنند. در این رابطه پلتفرم آمازون وجود دارد که مشکلشان جابه‌جایی پول بود که بیت‌کوین نتوانست این مشکل را حل کند. شرکتی مثل تلگرام (که البته نمی‌توانیم تلگرام را شرکت بنامیم زیرا در جایی ثبت نشده و فاقد آدرس و دفتر و سهامدار است!) در هیچ کشوری به جز کشور ما پیام‌رسان غالب نیست و ما بسیاری از دارایی‌هایمان را در این سکو قرار داده‌ایم. این سکو تا امروز پیام‌رسان بود اعم از ارتباطات فردی و گروهی و رسانه‌ای در قالب کانال. از چند ماه پیش به طور رسمی در سایت خودش سند 32 صفحه‌ای را منتشر کرد و اعلام کرد که با جمع‌آوری منابع مالی برای توسعه پروژه‌های رمز ارز، می‌خواهد تلگرام را به یک سکوی اقتصادی تبدیل کند.‌

او به بررسی‌های شورای عالی فضای مجازی در این زمینه اشاره کرد و افزود: بناست از تکنولوژی‌ای استفاده شود به نام بلاک چین بلادرنگ استفاده کند و می‌خواهند پولی به‌نام گرام ارائه دهند و از تمام معاملاتی که در تلگرام انجام می‌شود کمیسیون بگیرند. به نوعی تلگرام در کشور ما به شرکت بیمه و آژانس حمل‌و‌نقل و آژانس املاک و غیره تبدیل شود. دو شهروند می‌توانند مستقل از اینکه این معامله قاچاق است یا نه، قانونی است یا غیرقانونی، استاندارد است یا نه و... یک معامله انجام دهند و اقتصاد کشور را مورد جسارت قرار می‌دهد. این روش ضمن اینکه تضعیف پول ملی است، هر میزان پولی که در آنجا خرج شود معادلش کالایی به کشور وارد نمی‌شود و فقط دارایی و سرمایه خارج می‌شود. تلگرام در حال تبدیل شدن به یک شرکت هرمی مجازی است. شرکت‌های هرمی در ایران شاید چند هزار نفر را درگیر کرده بود اما تلگرام  ده‌ها میلیون عضو دارد و اگر تدابیر را اتخاذ نکنیم یا با مدیران تلگرام به توافق نرسیم نمی‌توانیم اجاره بدهیم چنین پولی وارد کشور شود.

وی افزود: این گونه تکنولوژی‌ها که تلگرام به دنبال آن است عمر محدودی دارند و برآورد من این است که چون تکنولوژی آینده تکنولوژی «quantum communication» است که پردازش‌ها بسیار سریع می‌شود، ظرف یک یا دو دهه آینده این تکنولوژی فراگیر می‌شود و پول تلگرام عمری 10ساله خواهند داشت. اگر تکنولوژی تلگرام در حدود 50 میلیارد دلار پول از کشور خارج کند ممکن ظرف یک شب این پول‌ها بی‌ارزش شوند. چه کسی پاسخگوی مردم است؟ ما اگر اجازه دهیم این تکنولوژی وارد کشور شود تمام کسانی در مشاغل مرتبط مانند آژانس در حال فعالیت هستند بیکار می‌شوند.

فیروزآبادی به ضرورت در اختیار داشتن پیام‌رسان بومی اشاره کرد و گفت: باید پیام‌رسان بومی ما بتواند سکوی اقتصادی هم باشد. این تکنولوژی‌ها باید حمایت شوند. من از تلگرام به راهزن تعبیر کرده‌ام. ما راهزن را نمی‌شناسیم. شرکت تلگرام مدعی است که 200 میلیون کاربر دارد که در حقیقت 200 میلیون دستگاه به آن وصل است و این تعداد کاربر ندارد، باید توضیح دهد که سرمایه‌گذارانش چه کسانی هستند. حدود دو میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران آمریکایی به روش خودش جمع‌آوری کرده است. چرا از بخش خصوصی ایران دعوت به همکاری نکرده است؟ چون واضح است که چنین پولی باید در کشور ما مصرف شود زیرا انحصار تلگرام در ایران است. البته آقای رییس‌جمهور به ما دستور داده است که از انحصار تلگرام و پیام‌رسان‌های خارجی خارج شویم. پیام‌رسان‌های زیادی در ایران مانند واتس‌اپ و لاین و... وجود دارد اما روی آن به اندازه تلگرام حساسیت نیست زیرا آنها پیام‌رسانند و نمی‌خواهند سکوی اقتصادی شوند.

او دغدغه اصلی را موضوع اقتصادی تلگرام دانست اما جنبه‌های اخلاقی را هم مهم دانست و گفت: به‌رغم پیگیری‌ها تلگرام هیچ‌گاه حاضر نشد در ایران نمایندگی داشته باشد و با بخش خصوصی ما کار کند. چون تلگرام می‌توانست با هدایت‌های تبلیغاتی در ایران اقتصاد پررونقی را راه بیندازند و در داخل تولید اشتغال کند اما ترجیح داده است در بیرون از مرزهای ما باشد و پول تزریق کند. در آن سند در اهدافش گفته است می‌خواهد تبلیغات هدف‌دار کشور راهم در اختیار بگیرد. می‌خواهد حدود هفت‌هزار میلیارد تومان را از تبلیغات هدف‌دار به دست بیاورد بدون اینکه هیچ کدام از بخش‌های خصوصی ما را به کار بگیرد. همین مدل را گوگل در ایران دارد. طبق برخی برآوردها گوگل روزی یک میلیارد تومان از ایران تبلیغات می‌گیرد.

فیروزآبادی گفت: خوش‌بختانه اقتصادی بزرگی در کشور ما روی تلگرام شکل نگرفته است به این دلیل که هدف تلگرام بلعیدن اقتصاد ملی بوده است. کسانی هستند که در این فضا به‌عنوان ابزار مکمل فعالیت‌شان استفاده می‌کنند که تعدادشان قابل توجه است که ما باید پیام‌رسان جایگزین را در این حوزه سامان‌دهی کنیم.