محیط آموزشی باید امکانات رشد و بالندگی دانشجویان را فراهم کند/ نتایج پژوهش‌ها در کتابخانه‌ها خاک می‌خورند

استاد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه شهیدچمران اهواز با بیان اینکه یکی از رسالت‌های دانشگاه‌ها باید پرورش ذهن‌های پرسشگر، کنجکاو و  ارزیاب در دانشجویان باشد، گفت: پژوهش‌ها در کشور ما کم نیستند اما علارغم اختصاص بودجه‌های کلان به آنها، از نتایج آنها کمتر استفاده می‌شود و معمولاً در عرصه‌ کتابخانه‌ها خاک می‌خورند.

به گزارش عطنا، آئین نکوداشت اعضای هیئت علمی نمونه کشوری با حضور وزیر علوم و برخی از معاونان و مسئولان این وزارت‌خانه، بعضی از رؤسای دانشگاه‌ها مانند حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه‌طباطبائی و شخصیت‌های علمی و فرهنگی مانند محمد دبیرمقدم، استاد زبان‌شناسی دانشگاه علامه‌طباطبائی ، ۱۵ بهمن‌ماه در سالن آمفی‌تئاتر دانشکده روا‌ن‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

منیجه شهنی‌‌ییلاق، استاد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز و فارغ‌التحصیل دانشگاه استیل‌واتر آمریکا که دارای ۱۴۹ مقاله علمی- پژوهشی چاپ شده در نشریات معتبر داخلی و خارجی، مولف ۲ جلد کتاب، انجام ۸ مورد طرح پژوهشی و پژوهشگر برگزیده دانشگاه است در این مراسم به سخنرانی پرداخت.

او ضمن قدردانی از رئیس و هیئت معارفه دانشگاه شهید چمران اهواز و هیئت ممیزه وزارت علوم برای انتخاب شدنش، گفت: رسیدن به این جایگاه برای من که در خوزستان زندگی می‌کنم، شهری که هشت سال میدان تاخت‌و‌تاز جنگ بود و مدت‌ها است که از شرایط نامناسب آب و هوایی رنج می‌برد، خصوصاً زمانی که باید بین کار و خانواده و تربیت فرزندان توازن برقرار می‌کردم، کار آسانی نبود.

شهنی‌‌ییلاق با بیان اینکه در موفقیت او عوامل چندگانه‌ای نقش داشته‌اند، اظهار کرد: از جمله این عوامل می‌توان به عوامل فردی (تلاش، اعتماد به نفس، انگیزش، باور به توانایی‌های خود، کنجکاوی، پشتکار، پایداری در صورت شکست و هدف‌گذاری) که توسط خانواده در افراد شکل می‌گیرد و عوامل خانوادگی (الگوگیری از ارکان خانواده، اطرافیان و تشویق و حمایت آنها، حمایت همسر و الگو گرفتن از افراد شجاع باپشتکار و پایدار تسلیم‌ناپذیر) اشاره کرد.

او در خصوص سومین عامل موثر در موفقیت، گفت: اگرچه عوامل فرهنگی-اجتماعی بعد از عوامل فردی و خانوادگی قرار می‌گیرد اما اهمیت آن کمتر از دو مورد قبل نیست. جامعه می‌تواند با تصویب قوانین و القای باورهای گاهاً غیرواقعی مانع پیشرفت افراد یا برعکس باعث ترقی آنها شود نگرش منفی به پیشرفت زن‌ها می‌تواند خودارزشی و کارآمدی آنها را کاهش داده و آنها را از ادامه تحصیل و پیشرفت باز دارد.

حمایت از تحصیل‌کرده‌ها انگیزه جوانان را بیشتر می‌کند

استاد دانشگاه شهیدچمران اهواز ادامه داد: نگرش قانون‌گذاران در تصویب قوانینی که افراد را ترغیب به رشد و تعالی کند بسیار مهم است، حمایت جامعه از تحصیل کرده‌ها، فراهم کردن مهارت‌های درونی و ایجاد مشاغل مناسب برای فارغ‌التحصیلان نه تنها می‌تواند امید به آینده و شور را در آنها ایجاد کند بلکه می‌تواند انگیزه موفقیت آنها را نیز افزایش دهد. مدارس نیز با برخورد و برنامه‌های مناسب می‌توانند احساس مثبت پیشرفت و تفاهم را از همان سال‌های اول در کودکان و نوجوانان ایجاد کنند.

او عامل نهایی در موفقیت را «دانش در انجام پژوهش» دانست و گفت: پیشرفت و ترقی هر کشور با پژوهش‌های آن سنجیده می‌شود لذا یکی از اهداف مهم آموزش عالی باید تربیت محققان با اندیشه، صادق و کنجکاو که می‌توانند یافته‌ها و افکار متفاوت و گاهاً مقالد را تحمل کنند، باشد. هدف تحقیق حقیقت‌یابی و فهم عمیق مسائل است. در کشور ما تحقیقات پایان‌نامه‌ای یا طرح‌های پژوهشی، کم نیستند و علارغم اختصاص بودجه‌های کلان به آنها، از نتایج آنها کمتر استفاده می‌شود و معمولاً در عرصه‌ کتابخانه‌ها خاک می‌خورند.

شهنی‌‌ییلاق افزود: در صورتی که نتایج این تحقیقات درست باشند می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های آموزشی کشور لحاظ شوند. شاید علت رونق دکان پایان‌نامه و مقاله‌فروشان، مجهز نبودن دانشجو به دانش مربوط به انجام تحقیق، مجبور بودن پژوهش، مدرک‌گرایی، داده‌سازی و در دسترس بودن فروش پایان‌نامه و مقاله یا جدی نگرفتن مقررات پژوهشی در دانشگاه‌ها و مواردی از این قبیل باشد.

او ادامه داد: یافته‌های پژوهش‌های جدید متأثر و بر پایه تحقیقات قبلی است. تقلبی یا داده‌سازی پژوهش‌ها بر نتایج تحقیقات بعدی تأثیر می‌گذارد. به عبارتی دیگر وقتی سنگ بنای ساختمان کج باشد تا ثریا می‌رود دیوار کج. اما انجام کارهایی مانند نصب نرم‌افزار مشابه‌یاب روی کامپیوترهای مجلات برخی دانشگاه ها، آیین نامه‌هایی چون اخلاق پژوهش و مواردی از این قبیل در شرف انجام است که تا حدودی این قبیل مسائل را کاهش می‌دهد هرچند که به اقدامات بیشتری نیاز است.

فارغ‌التحصیل دانشگاه استیل‌واتر آمریکا با بیان اینکه یکی از رسالت‌های دانشگاه‌ها باید پرورش ذهن‌های پرسشگر، کنجکاو و  ارزیاب در دانشجویان، هدایت پژوهش در مسیر سریع آن و پرورش و تسهیل محققان با اندیشه، صادق و تلاشگر باشد، خاطرنشان کرد: در یک جمع‌بندی نهایی می‌توان گفت که ویژگی‌های فردی، رفتارهای اعضای خانواده و اطرافیان، محیط اجتماعی مناسب و آموزش و ترفیع محققان می‌تواند فرد را به خودشکوفایی علمی برساند.

او در پایان گفت: به عنوان یک استاد، خودم را برتر از هیچ کدام از استادان فرهیخته دانشگاه‌های کشور که صادقانه مشغول خدمت به جامعه هستند و به بهترین وجه کارشان را انجام می‌دهند نمی‌دانم. این استادان دانشمند سرمایه‌های اجتماعی این ممکلت هستند و با امکانات کم، بیشترین تلاش خود را برای دانشجویان این مرز و بوم می‌کنند تا با پوشه علم و دانش فارغ‌التحصیل شوند. توجه به آنها توجه به پیشرفت و ترقی آینده کشور است.